Αδιανόητο: Oι Βρετανοί σχεδίαζαν εισβολή στη Σοβιετική Ένωση μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – Τι τους απέτρεψε

Η πραγματικότητα ήταν όμως διαφορετική από ό,τι έδειχναν οι φωτογραφίες της διάσκεψης της Τεχεράνης ή της Γιάλτας. Οι Τρεις Μεγάλοι, ουσιαστικά μισούσαν ο ένας τον άλλον και ήταν απόλυτα διχασμένοι σε μια σειρά ζητημάτων, κάτι που παραλίγο να οδηγήσει σε εισβολή των Βρετανών στη Σοβιετική Ένωση.
Ο Ρούσβελτ αντιμετώπιζε τον Στάλιν με συγκατάβαση και μάλλον δεν τον θεωρούσε εχθρό, όμως ο Τσώρτσιλ αντιπαθούσε τον Στάλιν και δεν τον εμπιστευόταν στο παραμικρό.

Ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης είχε υποσχεθεί ελεύθερες εκλογές στις κατεχόμενες από τη Γερμανία χώρες που είχαν απελευθερωθεί από τον Κόκκινο Στρατό, όμως ο Τσώρτσιλ ήταν βέβαιος ότι ο Γεωργιανός είχε στόχο να τις εγκλωβίσει στην σοβιετική κυριαρχία· τότε ήταν που ο βρετανός πρωθυπουργός επινόησε τον όρο Σιδηρούν Παραπέτασμα.

Τον Μάιο του 1945, ο Τσώρτσιλ διέταξε την εκπόνηση μιας σειράς σχεδίων, με την κωδική ονομασία Operation Unthinkable (Επιχείρηση Αδιανόητο), τα οποία σχέδια θα προέβλεπαν τις λεπτομέρειες για έναν πόλεμο με εχθρό τη Σοβιετική Ένωση και την κατάληψη χωρών που κατέχονταν από τον Στάλιν, όπως η Πολωνία. Αυτά τα σχέδια, που εκπονήθηκαν από το Κοινό Επιτελείο Σχεδιασμού, δεν εγκρίθηκαν ποτέ, αν όμως είχαν προχωρήσει, μια βίαιη σύγκρουση θα είχε αρχίσει το καλοκαίρι του 1945.

Τι προέβλεπε η Επιχείρηση Unthinkable

Ένα σχέδιο στο πλαίσιο της Επιχείρησης Αδιανόητο περιλάμβανε αιφνιδιαστική επίθεση από 47 βρετανικές και αμερικανικές στρατιωτικές μεραρχίες στις σοβιετικές δυνάμεις που στάθμευαν στη Γερμανία. Στόχος θα ήταν η Δρέσδη, η οποία βρισκόταν στο μέσο της σοβιετικής οριογραμμής και κοντά βρίσκονταν σχεδόν οι μισές μεραρχίες που ήταν άμεσα διαθέσιμες στα βρετανικά, αμερικανικά και καναδικά αρχηγεία.

Τα σχέδια της επιχείρησης κάλυπταν και την περίπτωση που οι βρετανικές, αμερικανικές, πολωνικές και ακόμη και οι εναπομείνασες γερμανικές δυνάμεις θα προσπαθήσουν να απελευθερώσουν την Πολωνία και το κομμάτι της Γερμανίας που κατείχε ο Στάλιν. Αν δεν τα κατάφερναν άμεσα οι Σύμμαχοι, κινδύνευαν να εμπλακούν σε έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όμως η Σοβιετική Ένωση ήταν το τελευταίο πράγμα που σκέπτονταν τότε στις ΗΠΑ, καθώς η χώρα πολεμούσε με την Ιαπωνία. Και κάτι περισσότερο σοβαρό: η υποτιθέμενη στρατιωτική σύρραξη, θα είχε ως αποτέλεσμα οι Συμμαχικές δυνάμεις να αναγκαστούν να πολεμήσουν στη Ρωσία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, μια δυνητικά μοιραία εξέλιξη.
Οι Βρετανοί αξιωματούχοι συνειδητοποίησαν επίσης ότι, χωρίς καμία βοήθεια από τους Αμερικανούς ομολόγους τους, η επίθεση θα ήταν εξαρχής καταδικασμένη.

Στο συρτάρι της Ιστορίας...

Το αρχικό σχέδιο κρύφτηκε άμεσα στο συρτάρι της Ιστορίας και στη θέση του καταστρώθηκε ένα δεύτερο· αυτό περιείχε σενάριο σύμφωνα με το οποίο οι Βρετανοί θα έπρεπε να αμυνθούν απέναντι στους Σοβιετικούς καθώς αυτοί θα κινούνταν προς τη Βόρεια Θάλασσα και τον Ατλαντικό Ωκεανό μετά την επιστροφή των ΗΠΑ στην πατρίδα τους. Ο Τσώρτσιλ ανησυχούσε ιδιαίτερα ότι η Πολωνία θα συνέχιζε να είναι ο πρωταρχικός στόχος της σοβιετικής επεκτατικότητας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Η Επιχείρηση Unthinkable ήταν άκρως απόρρητη και δεν έγινε γνωστή μέχρι το 1998. Αν δεν είχε αναγκαστεί να παραιτηθεί τον Ιούλιο του 1945, ο Τσώρτσιλ θα μπορούσε ενδεχομένως να είχε ολοκληρώσει τα σχέδιά του, βυθίζοντας τον κόσμο σε έναν τρίτο μαζικό πόλεμο. Ενώ η Βρετανία δεν μπήκε ποτέ επίσημα σε πόλεμο, ψυχρό έστω, με τη Σοβιετική Ένωση, οι Αμερικανοί ηγέτες έλαβαν σύντομα μια δυσοίωνη προειδοποίηση από τον Στάλιν, που οδήγησε στην έναρξη του Ψυχρού Πολέμου.

Δεδομένου του όγκου της εργασίας που χρειάστηκε για τη σχεδίαση της Επιχείρησης Αδιανόητο, είναι δύσκολο για κάποιον να μην αναρωτηθεί αν οι Ρώσοι αξιωματούχοι είχαν ενημερωθεί για το τι σχεδίαζε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ. Ο Τζον Έρικσον, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, πιστεύει ότι οι αξιωματούχοι του Στάλιν γνώριζαν τα πάντα. Τον Ιούνιο του 1945, μόλις ένα μήνα πριν από την προτεινόμενη εισβολή στην ΕΣΣΔ, ο στρατάρχης Ζούκοφ διέταξε αιφνιδίως τα σοβιετικά στρατεύματα, που στάθμευαν στην Πολωνία, να ανασυνταχθούν και να προετοιμαστούν για αμυντική δράση.

Ο Έρικσον πιστεύει ότι τα σχέδια για την Επιχείρηση Αδιανόητο θα μπορούσαν να είχαν φθάσει στους Σοβιετικούς μέσω του Cambridge Five, ενός κυκλώματος κατασκόπων που μετέφερε πληροφορίες στους Ρώσους κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Αν οι Σοβιετικοί γνώριζαν πραγματικά την Επιχείρηση Αδιανόητο, η προετοιμασία τους και η αντίδραση τους στη βρετανική εισβολή θα μπορούσε να είχε οδηγήσει σε καταστροφή. Τελικά, οι Σύμμαχοι δεν άρχισαν ποτέ την Επιχείρηση Unthinkable.

Πολλοί ιστορικοί συνεχίζουν να συζητούν για το αν το αποτέλεσμα της εισβολής των Βρετανών θα είχε σταματήσει τον κατήφορο του Στάλιν και θα είχε αποτρέψει ακραίες καταστάσεις στην Ευρώπη ή θα είχε ως αποτέλεσμα έναν άλλο παράλογο ανθρωποβόρο πόλεμο.
Όμως η Ιστορία δεν γράφεται με τα «αν»…

Πηγή: ethnos.gr

Φωτογραφία αρχείου