Την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης που προβλέπει την αλλαγή της τιμολόγησης - κοστολόγησης των υπηρεσιών ύδατος προανήγγειλε, μεταξύ άλλων, σε συνέντευξη Τύπου για τα μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας, που ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, σήμερα, Τετάρτη (11/9).
Η αλλαγή αυτή θα ξεκινήσει από τη δημοσίευση της σχετικής ΚΥΑ και αφορά ως άνω όριο τον πληθωρισμό του προηγούμενου έτους.
Παράλληλα, προβλέπεται η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης, με υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού, ενώ θα δημιουργηθεί ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες όπως οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολύτεκνες ή τριτεκνες οικογένειες.
Να σημειωθεί ότι, από την 1η Ιανουαρίου του 2025, όλοι οι πάροχοι θα έχουν την υποχρέωση να συντάσσουν masterplan που θα ελέγχεται από την ΡΑΑΕΥ και το οποίο θα περιλαμβάνει νέες πηγές τροφοδοσίας και επενδυστικό σχέδιο.
Αναλυτικά τα έργα που δρομολογούνται
Στα μέτρα περιλαμβάνεται η ενίσχυση του ταμιευτήρα του Ευήνου, η δημιουργία περισσότερων μονάδων αφαλατώσεων, η επαναχρησιμοποίηση του νερού και η προσθήκη εφεδρικών ταμιευτήρων και γεωτρήσεων είναι.
Αυτά τα μέτρα, όμως, όπως σημειώνει ο υπουργός, θα πρέπει να συνοδεύονται από την αρχή «της κατανάλωσης με μέτρο» από πλευράς καταναλωτών.
- Με πηγή χρηματοδότηση το ΕΣΠΑ, το υπουργείο δρομολογεί την υλοποίηση έργων που είχαν αποφασιστεί την περίοδο 2014-2020. Πρόκειται για τέσσερα ολιστικά νέα έργα, που αφορούν στην ύδρευση και στην επεξεργασία λυμάτων σε Κορινθία, Σαρωνικό, Αλεξανδρούπουλη, Κασσάνδρα και Ρέθυμνο προϋπολογισμού 150 εκατομμυρίων.
Παράλληλα, θα διοχετευτούν 50 εκατ. ευρώ για αφαλατώσεις σε άνυδρα νησιά και έργα από Περιφερειακά Προγράμματα (ενδεικτικά στο ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου θα διατεθεί προϋπολογισμός ύψους 12,4, εκατ. ευρώ)
- Από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα διατεθούν 80 εκατ. ευρώ για νέα έργα.
- Αντίστοιχα, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΕΝ, έχουν διαφυλαχθεί επενδύσεις για κάποια κρίσιμη ανάγκη, προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα διατεθούν επίσης για την αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
- Από το Ταμείο Απανθρακοποίησης των Νησιών θα συμπεριληφθούν έργα ύδρευσης, όπως φράγματα/ ταμιευτήρες πολλαπλού σκοπού.
Κατόπιν διαπραγμάτευσης με την Κομισιόν, τα έργα αυτά είναι προϋπολογισμού 166 εκατ. Ευρώ, με δυνατότητα πρόσθετων έργων έως 450 εκατ. ευρώ αν έχουμε περισσότερα έσοδα λόγω αύξησης της τιμής του διοξειδίου του άνθρακα.
- Έσοδα από δικαιώματα εκπομπών ύψους 10 εκατ. θα δοθούν στο υπουργείο Ναυτιλίας για αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Οι ρύποι χρηματοδοτούν έκτακτες δαπάνες ύδρευσης.
- Αύξηση από Απρίλιο έως Οκτώβριο Τέλους Ανθεκτικότητας στην Κλιματική κρίση για ξενοδοεχεία, ενοικιαζόμενα ακίνητα μέσω πλατφορμών.
- Ίδιοι πόροι παρόχων.
- Δυνατότητα δανεισμού ΔΕΥΑ και Δήμων για έργα ΤΑΑ. Να διευκολύνουμε τον δανεισμό των ΔΕΥΑ.
Η Αττική, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με μεγάλη μείωση των αποθεμάτων νερού από 1.100 εκατ. κυβικά μέτρα τον Οκτώβρη του 2022 σε λιγότερο από 700 εκατ. κυβικά μέτρα. Μάλιστα, όπως επεσήμανε ο υπουργός, σε περίπτωση που συνεχίζουν οι ξηροί χειμώνες, τα υφιστάμενα αποθέματα νερού αρκούν για τέσσερα έτη.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, το υπουργείο αναλαμβάνει τα εξής βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα μέτρα:
- Βραχυπρόθεσμα μέτρα
Ενεργοποίηση γεωτρήσεων Μαυροσουβάλας και προσθήκη εφεδρικών γεωτρήσεων μέσω του Βοιωτικού στον Κηφισό. Αυτό το μέτρο εκτιμάται πως θα συνεισφέρει με 75 εκατ. κυβικά μέτρα ανά έτος. Ο προϋπολογισμός του έργου αυτού ανέρχεται στα δύο εκατ. ευρώ.
- Μεσοπρόθεσμα μέτρα (άμεση διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων, ύψους 400 εκατ. ευρώ)
- Ενίσχυση του ταμιευτήρα του Ευήνου από ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη Κρεμαστών. Πρόκειται για ένα έργο που μπορεί να συνεισφέρει έως και 200 εκατ. κυβικά μέτρα, με βαρύτητα και επιτάχυνση της διαγωνιστικής διαδικασίας.
- Ένταξη της αφαλάτωσης ως εφεδρικό μέτρο.
- Μακροπρόθεσμα μέτρα
- Πρόσθετα έργα για ενίσχυση του ταμιευτήρα Ευήνου από τη Λίμνη Κρεμαστών
- Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων ΕΕΛ για βιομηχανική χρήση και άρδευση, καθώς και εμπλουτισμό υδροφόρου ορίζοντα
Πρόκειται για ένα μακρόπνοο σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει, όπως έχει επισημάνει ο υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης, περιλαμβάνει την υλοποίηση των αναγκαίων ενεργειών, με μεγάλη ταχύτητα.
Ενοποιήσεις ΔΕΥΑ και μείωσή τους στο 1/4
Την ίδια ώρα, ο αριθμός των παρόχων μειώνεται κατά 1/4:
- Επέκταση ΕΥΔΑΠ σε Αττική/ Κορινθία/ Βοιωτία/ Φωκίδα
- Επέκταση ΕΥΑΘ σε Θεσσαλονίκη/ Χαλκιδική
- Ένας πάροχος ανά περιφερειακή ενότητα ως γενικός κανόνας στην ηπειρωτική χώρα
- Κίνητρα για περαιτέρω συνενώσεις.
- Ενεργοποίηση ΕΥΔΑΠ Νήσων με σκοπό την υποστήριξη νησιών και Κρήτης για εκτέλεση μεγαλύτερων έργων, όπου είναι αδύναμος ο πάροχος και ανεπαρκής η εισπραξιμότητα (μεγαλύτερη του 85%).
- Ειδική πρωτοβουλία σε περιοχές που υφίσταται οξεία κρίση λειψυδρίας (π.χ: Κυκλάδες), με ανάληψη της συνολικής ευθύνης από την ΕΥΔΑΠ νήσων, υπό την οποία θα τεθούν οι επί μέρους ΔΕΥΑ, με εύλογη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
- Ευνοϊκός διακανονισμός 75% των χρεών προς τη ΔΕΗ.
Το νομοσχέδιο που προβλέπει την ενοποίηση των ΔΕΥΑ αναμένεται μέσα στο φθινόπωρο και σύμφωνα με τον υπουργό στόχος είναι να έχει ψηφιστεί στα τέλη του φθινοπώρου.