Εβδομάδα εξελίξεων ξεκινά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς στην Αθήνα πραγματοποιείται σήμερα συνάντηση αντιπροσωπειών των δύο χωρών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και την Παρασκευή θα υπάρξει ραντεβού στην Κωνσταντινούπολη για την θετική ατζέντα.
Πρόκειται για δύο συναντήσεις που θα δώσουν μία εικόνα για την στρατηγική που θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα η Άγκυρα, η οποία το τελευταίο διάστημα έχει επιστρέψει σε μία ρητορική έντασης.
Στην Αθήνα παρακολουθούν τις εξελίξεις με ψυχραιμία και στόχος είναι να διατηρηθούν οι γέφυρες επικοινωνίας αν και αναγνωρίζεται πως ο δρόμος είναι μακρύς και οι διαφορές παραμένουν. Το τετ-α-τετ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει κλειστεί για τις 13 Μαΐου, ενώ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και το τάιμινγκ της συνάντησης καθώς θα γίνει μέσα σε ένα σύνθετο γεωπολιτικό σκηνικό με πολλαπλές προκλήσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Η σημερινή συνάντηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θα πραγματοποιηθεί στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και των δύο αντιπροσωπειών θα ηγούνται ο Πρέσβης Θεοχάρης Λαλάκος και ο Υφυπουργός Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ. Θα μετέχουν, επίσης, ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών. Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη συνάντηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, είχε λάβει χώρα στις 13 Νοεμβρίου της περσινής χρονιάς στην Άγκυρα.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται με ποιες θέσεις θα προσέλθει η τουρκική πλευρά, που το τελευταίο διάστημα ακολουθεί μια αντικρουόμενη στρατηγική. Από τη μία πλευρά δείχνει να επιστρέφει σε μια ρητορική γκρίζων ζωνών κι από την άλλη φαίνεται πως δεν επιθυμεί να αναλάβει την ευθύνη για το τέλος του διαλόγου.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε στην επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Άγκυρα το Μάιο, σημειώνοντας «θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για το πώς μπορούμε να φέρουμε τις σχέσεις Τουρκίας και Ελλάδας σε πολύ καλύτερη θέση». Ωστόσο τις τελευταίες βδομάδες ανεβαίνουν όλο και περισσότερο οι τόνοι από την γείτονα και υπήρξε ένα μπαράζ δηλώσεων με αφορμή το θέμα των θαλάσσιων πάρκων. Και τώρα μένει να φανεί αν η τουρκική πλευρά θα συνεχίσει σε ανάλογη ρητορική ή θα επιλέξει να χαμηλώσει τους τόνους, καθώς απομένουν μόνο τρεις εβδομάδες μέχρι την συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Στη βελτίωση του κλίματος μπορεί να συμβάλει και η συνάντηση που θα γίνει την Παρασκευή στην Κωνσταντινούπολη για την θετική ατζέντα, δηλαδή για τα θέματα που μπορούν να φέρουν κοντά τις δύο πλευρές. Χθες σε συνέντευξη του στο ethnos.gr ο υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία και Εξωστρέφεια Κώστας Φραγκογιάννης σημείωσε πως έμφαση θα δοθεί κυρίως σε θέματα αποτελεσματικότερης συνεργασίας μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών αλλά και σε ζητήματα συνεργειών στον τομέα της καινοτομίας, της έρευνας και της τεχνολογίας.
Η απάντηση της Αθήνας
Στην κυβέρνηση θεωρούν παντελώς αδικαιολόγητη την αντίδραση της Τουρκίας στο θέμα των θαλάσσιων πάρκων καθώς πρόκειται για μια πρωτοβουλία που έχει περιβαλλοντικό χαρακτήρα . Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηλώσεις του κατέστησε σαφές πως η Ελλάδα θα προχωρήσει στη δημιουργία των περιβαλλοντικών πάρκων.
Στην Αθήνα η διάθεση για συνέχιση του διαλόγου είναι δεδομένη αλλά παράλληλα τονίζεται εμφατικά πως «είναι δεδομένο ότι δεν υποχωρούμε από τα κυριαρχικά μας δικαιώματα». Από κει και πέρα αναγνωρίζεται πως δεν θα αλλάξουν από τη μία μέρα στην άλλη οι τουρκικές θέσεις αλλά στόχος είναι οι όποιες διαφορές υπάρχουν να μην δημιουργούν αυτόματα εντάσεις.
Στο πλαίσιο αυτό επιχειρείται να μπουν μπροστά θέματα που μπορούν να φέρουν πιο κοντά τις δύο χώρες και η πιο βαριά ατζέντα να πάει για αργότερα. Από την Μυτιλήνη ο πρωθυπουργός τόνισε πως η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων έχει απτά αποτελέσματα στην καθημερινότητα και αναφέρθηκε στην μείωση των μεταναστευτικών ροών (καθώς υπάρχει συνεργασία του λιμενικού με τις τουρκικές αρχές) αλλά και στο πρόγραμμα διευκόλυνσης της βίζας που οδηγεί στην αύξηση των Τούρκων επισκεπτών.
Πως κινείται ο Ερντογάν
Να εμφανιστεί ως παίκτης στην διπλωματική σκακιέρα επιδιώκει ο Τούρκος πρόεδρος, ωστόσο μένει να φανεί πως οι κινήσεις του θα επηρεάσουν τις σχέσεις του με την Δύση. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Κωνσταντινούπολη (κίνηση που προκάλεσε αντιδράσεις από το Ισραήλ), ενώ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών συζήτησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του για την κατάσταση στη Γάζα αλλά και γενικότερα τις εξελίξεις. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει το βλέμμα στραμμένο στην ευρύτερη περιοχή και θα πραγματοποιήσει επίσκεψη μετά από 12 χρόνια στο Ιράκ.
Να σημειωθεί εδώ πως μένει να αποσαφηνιστεί αν θα γίνει «ραντεβού» το επόμενο διάστημα του κ. Ερντογάν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ στο Λευκό Οίκο. Χθες κάποια τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν πως η συνάντηση δεν επρόκειτο να γίνει, ωστόσο επισήμως δεν υπήρχε ούτε επιβεβαίωση ούτε διάψευση.
