Ένα από τα λαμπρότερα σφαιρωτά σμήνη του Γαλαξία μας εκπέμπει μυστηριώδη ραδιοκύματα από την καρδιά του, όπως αποκάλυψαν νέες παρατηρήσεις. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το ενδιαφέρον σήμα μπορεί να παράγεται από μια μεσαίου μεγέθους μαύρη τρύπα- αν είναι αλήθεια, αυτό θα έκανε το αποτέλεσμα αυτό το πρώτο του είδους του.
Πώς ανακαλύφθηκε το σήμα
Η ομάδα ανακάλυψε το σήμα κατά τη σάρωση του σμήνους 47 Tucanae με το Australia Telescope Compact Array (ATCA) στη Νέα Νότια Ουαλία. Τα σφαιρωτά σμήνη είναι αρχαίες ομάδες άστρων που βρίσκονται διάσπαρτες γύρω από τον Γαλαξία μας. Τα αστέρια μέσα σε αυτά τα σμήνη είναι πολύ πιο πυκνά στοιβαγμένα από ό,τι σε άλλα μέρη του γαλαξία. Το 47 Tucanae, για παράδειγμα, περιέχει περισσότερα από ένα εκατομμύριο αστέρια σε μια σφαίρα με διάμετρο 120 έτη φωτός. Αυτό το σμήνος είναι το δεύτερο πιο φωτεινό στον ουρανό και μπορεί να παρατηρηθεί ακόμη και με γυμνό μάτι.
Αλλά με 450 ώρες ραδιομετρήσεων με το ATCA, οι ερευνητές του Διεθνούς Κέντρου Έρευνας Ραδιοαστρονομίας (ICRAR) δημιούργησαν την πιο λεπτομερή ραδιοεικόνα του 47 Tucanae που έχει επιτευχθεί ποτέ. Και στο κέντρο ακριβώς του σμήνους, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 14.500 ετών φωτός από τον ήλιο, βρήκαν την ασυνήθιστη πηγή ραδιοκυμάτων.
Οι υποθέσεις των επιστημόνων
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το σήμα πρέπει να παράγεται είτε από μια μεσαίου μεγέθους μαύρη τρύπα είτε από ένα πάλσαρ, το οποίο είναι ένα αστέρι νετρονίων που περιστρέφεται γρήγορα και εκπέμπει ραδιοκύματα. Και τα δύο αντικείμενα θα ήταν ενδιαφέροντα, αλλά η ανακάλυψη μιας μεσαίου μεγέθους μαύρης τρύπας θα αποτελούσε σημαντική ανακάλυψη.
Ο χαμένος κρίκος
Οι μεσαίου μεγέθους μαύρες τρύπες είναι ο χαμένος κρίκος μεταξύ των αστρικών μαύρων τρυπών που έχουν απομείνει από το θάνατο γιγάντιων άστρων και των υπερμεγέθων μαύρων τρυπών - τεράστιων τεράτων που βρίσκονται στα κέντρα των γαλαξιών και μπορεί να έχουν μάζα όσο εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια ήλιους. Οι αστροφυσικοί εικάζουν ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες πρέπει να έχουν αναπτυχθεί από τη σταδιακή συγχώνευση μικρότερων μαύρων τρυπών, ωστόσο δεν έχουν δει πολλές ενδείξεις αυτής της διαδικασίας στο σύμπαν.
«Ενώ πιστεύεται ότι υπάρχουν μαύρες τρύπες ενδιάμεσης μάζας σε σφαιρικά σμήνη, δεν έχει γίνει ακόμη σαφής ανίχνευση μιας τέτοιας τρύπας», δήλωσε ο Alessandro Paduano, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και πρώην διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Curtin στο Περθ της Αυστραλίας, σε δήλωση που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Αν αυτό το σήμα αποδειχθεί ότι είναι μια μαύρη τρύπα, θα είναι μια πολύ σημαντική ανακάλυψη και η πρώτη ραδιοανίχνευση μιας τέτοιας τρύπας μέσα σε σμήνος».
Η εικόνα του ATCA του 47 Tucanae είναι τόσο λεπτομερής όσο θα είναι οι πολυαναμενόμενες εικόνες που θα ληφθούν από το Παρατηρητήριο Συστοιχίας Τετραγωνικών Χιλιομέτρων (SKAO), δήλωσαν οι ερευνητές. Το SKAO, που κατασκευάζεται επί του παρόντος σε τοποθεσίες στη Δυτική Αυστραλία και τη Νότια Αφρική αποτελείται από χιλιάδες ευαίσθητες ραδιοκεραίες. Όταν ολοκληρωθεί αργότερα αυτή τη δεκαετία, η συστοιχία θα είναι το πιο ευαίσθητο ραδιοτηλεσκόπιο στον κόσμο.