Περίπου 100 φορές λιγότερο πυκνός από τη Γη, ο πλανήτης WASP-193b θα επέπλεε σαν φουσκωτή μπάλα αν μπορούσε κανείς να τον ρίξει σε έναν απέραντο ωκεανό.
Από τους 5.500 και πλέον εξωπλανήτες που έχουν ανακαλύψει μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι, αυτός πρέπει να είναι ένας από τους πλέον περίεργους.
Ο πλανήτης WASP-193b, ο οποίος γυροφέρνει ένα άστρο σαν τον Ήλιο σε απόσταση 1.200 ετών φωτός, είναι μεν 50% μεγαλύτερος σε όγκο από τον Δία, έχει όμως πυκνότητα συγκρίσιμη με το μαλλί της γριάς, αποκαλύπτει νέα μελέτη.
Περίπου 100 φορές λιγότερο πυκνός από τη Γη, ο WASP-193b θα επέπλεε σαν φουσκωτή μπάλα αν μπορούσε κανείς να τον ρίξει σε έναν απέραντο ωκεανό.
«Ο WASP-193b είναι ο δεύτερος λιγότερο πυκνός πλανήτης που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, μετά τον Kepler-51d, ο οποίος είναι πολύ μικρότερος, δηλώνει σε δελτίο Τύπου ο Καλίντ Μπαρκάουι, ερευνητής του Πανεπιστημίου της Λιέγης.
«Η εξαιρετικά χαμηλή πυκνότητά του τον καθιστούν πραγματική ανωμαλία μεταξύ των χιλιάδων εξωπλανητών που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα. Η πυκνότητα αυτή δεν μπορεί να αναπαραχθεί από τα στάνταρτ μοντέλα» λέει ο Μπαρκάουι, μέλος της ερευνητικής ομάδας που υπογράφει την ανακάλυψη στην επιθεώρηση Nature Astronomy.
WASP-193b, which is bigger than Jupiter, is approximately 93 times less dense than Earth. “The reason why it’s close to cotton candy is because both are pretty much air," a researcher said. https://t.co/5th1sSewul
— Popular Science (@PopSci) May 16, 2024
Μυστήριο
Ο WASP-193b ανακαλύφθηκε την περασμένη δεκαετία σε παρατηρήσεις του μητρικού του άστρου, WASP-193, του οποίου η λαμπρότητα μειώνεται ανεπαίσθητα κάθε φορά που ο πλανήτης περνά από μπροστά του.
Η νέα μελέτη βασίστηκε στην ίδια τεχνική για να εκτιμήσει το μέγεθος και τη μάζα του WASP-193, αξιοποιώντας αυτή τη φορά παρατηρήσεις από περισσότερα επίγεια τηλεσκόπια.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο πλανήτης έχει διάμετρο 1,46 φορές τη διάμετρο του Δία, έχει όμως 7 φορές μικρότερη μάζα.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο Δίας αποτελείται κυρίως από αέρια όπως το υδρογόνο και το ήλιο.
Με βάση τις εκτιμήσεις του μεγέθους και της μάζας του, η μελέτη υπολογίζει ότι ο WASP-193 έχει πυκνότητα 0,05 γραμμαρίων ανά κυβικό εκατοστό, κοντά στο μαλλί της γριάς που έχει πυκνότητα 0,05 γραμμαρίων ανά κυβικό εκατοστό.
Συγκριτικά, το νερό έχει πυκνότητα 1 γραμμάριο ανά κυβικό εκατοστό και ο Δίας 1,33 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό. Η Γη είναι μακράν πυκνότερη στα 5,51 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό.
«Ο πλανήτης είναι τόσο ελαφρύς ώστε είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς ένα ανάλογο, στερεό υλικό» σχολιάζει ο Τζούλιεν ντε Βιτ του ΜΙΤ, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας.
«Ο λόγος που πλησιάζει τόσο το μαλλί της γριάς είναι επειδή και τα δύο είναι κυρίως αέρας» λέει.
Ωστόσο η χαμηλή πυκνότητα είναι δύσκολο να εξηγηθεί ακόμα κι αν ο WASP-193 αποτελείται από υδρογόνο και ήλιο, τα δύο ελαφρύτερα στοιχεία.
«Ο WASP-193 είναι ένα κοσμικό μυστήριο. Η λύση του θα απαιτήσει περισσότερες παρατηρήσεις και θεωρητικές μελέτες» λέει ο Μπαρκάουι.
Η επικρατέστερη μέχρι στιγμής εξήγηση είναι ότι κάποια πηγή θερμότητας διαστέλλει την ατμόσφαιρα του πλανήτη και την κάνει έτσι πιο αραιή.
Και πάλι, όμως, κανένα μοντέλο δεν εξηγεί πώς μπορεί η ατμόσφαιρα να φούσκωσε σε τέτοιο βαθμό, ούτε πώς αυτή η φουσκωμένη ατμόσφαιρα αντέχει τον συνεχή βομβαρδισμό από σωματίδια του μητρικού άστρου.
Απαντήσεις ίσως δώσει το νέο, υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, με το οποίο προγραμματίζονται νέες παρατηρήσεις.
