Κινητικότητα στα βόρεια - στασιμότητα στα νότια
Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Οικοδομική ανάπτυξη δύο ταχυτήτων καταγράφεται στην Ηλεία, με το βόρειο τμήμα του νομού να σημειώνει μια ενθαρρυντική κινητικότητα συγκριτικά με το νότιο, ενώ σχεδόν μηδενική είναι η οικοδομική δραστηριότητα στις κοινότητες. Επιπλέον παρατηρείται κυρίως ανέγερση τουριστικών καταλυμάτων, εγκαταστάσεων που άπτονται του αγροτοδιατροφικού τομέα και εξοχικών κατοικιών, ενώ η κατασκευή νέων κατοικιών και η ανέγερση πολυκατοικιών γίνεται με το…σταγονόμετρο.
Τα δύο τελευταία χρόνια αρχίζει και πάλι να κινείται προς θετική κατεύθυνση η οικοδομική δραστηριότητα στην Ηλεία, αλλά δεν αφορά όλο το νομό παρά το παραλιακό, βόρειο, τμήμα της. Οι συνέπειες της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης που είχε εκτοξεύσει τα υλικά σε δυσβάσταχτα μεγέθη, φαίνεται προς βρίσκονται σε ύφεση με αποτέλεσμα να πιάνουν δουλειά και πάλι τα μηχανήματα.
«Η εκκίνηση της οικοδομικής δραστηριότητας το τελευταίο διάστημα, οφείλεται κατά ένα μέρος και στο τραπεζικό σύστημα που αρχίζει να ξεμπλοκάρει θέτοντας ταυτόχρονα πιο αυστηρά κριτήρια σε σχέση με παλαιότερα. Επειδή είχε περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα απραξίας και οι απαιτήσεις για στέγαση έχουν συσσωρευτεί, οι επιχειρήσεις ανανεώνονται χρειάζονται προσθήκες, ανακαινίσεις κ.α. όλα αυτά έχουν δημιουργήσει ανάγκες που είχαν «παγώσει» λόγω της οικονομικής κρίσης, της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης» εξηγεί ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηλείας Χρήστος Γεωργακόπουλος.
Προτεραιότητα στον τουριστικό τομέα
Ο τομέας που δείχνει να μονοπωλεί το ενδιαφέρον είναι ο τουριστικός και ακολουθεί ο αγροτικός με ανέγερση εγκαταστάσεων που στηρίζονται από την συγκεκριμένη δραστηριότητα. «Έντονη οικοδομική δραστηριότητα παρατηρείται σε περιοχές στο βόρειο κομμάτι του νομού-από τον Δήμο Ήλιδας έως τον Δήμο Ανδραβίδας Κυλλήνης, σε αντίθεση με το νότιο τμήμα. Βλέπουμε να κατασκευάζονται τουριστικά καταλύματα και αγροτικές επιχειρήσεις (αποθήκες, συσκευαστήρια , βιοτεχνίες επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων, κ.α.)» σημειώνει ο κ. Γεωργακόπουλος. Τονίζει δε τη διάθεση των επενδυτών στους συγκεκριμένους τομείς καθώς μεγάλη ώθηση έχουν δώσει και τα επιδοτούμενα προγράμματα.
Με αργά βήματα η ανέγερση κατοικιών
Στον αντίποδα, η ανέγερση νέων κατοικιών και πολυκατοικιών γίνεται με ιδιαίτερα φειδωλούς ρυθμούς και αυτό οφείλεται κυρίως στο δυσβάσταχτο, για πολλούς, κόστος.
«Δειλά-δειλά φαίνεται ότι πώς κάτι κινείται και στην ανέγερση κατοικιών και πολυκατοικιών, και πάλι κυρίως στο βόρειο τμήμα, ενώ παρατηρούμε και στον Πύργο υπό κατασκευή κτίρια. Και ενώ βλέπουμε ότι οι διαθέσιμες κατοικίες είναι παλιάς κατασκευής και δεν καλύπτουν τις ανάγκες, ωστόσο δεν υπάρχει η ανάλογη δραστηριότητα. Μάλιστα στις κοινότητες και τους οικισμούς υπάρχει ολοκληρωτική παύση. Αυτό οφείλεται κυρίως στον τραπεζικό παράγοντα και ότι ακόμη δεν έχει ισορροπήσει η αγορά σε σχέση με το κόστος της κατασκευής. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία, εκτινάχτηκε η τιμή των υλικών, τώρα βλέπουμε μειώσεις αλλά ακόμη δεν έχουν σταθεροποιηθεί ώστε να αντιληφθούν και οι κατασκευαστές αν τους συμφέρει, να κάνουν την οικονομοτεχνική μελέτη και να προβούν σε επένδυση» καταλήγει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηλείας.
Χωρισμένη στα δύο η Ηλεία
Ανάλογη εικόνα δίνει στο ilialive.gr και ο Γιώργος Αδαμόπουλος-Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ. Μιλά για μια Ηλεία «χωρισμένη σε δύο κομμάτια», εξηγεί γιατί στο βόρειο τμήμα υπάρχει αναπτυξιακή πορεία στον οικοδομικό τομέα ενώ ο νότος υστερεί.
«Στην Ηλεία υπάρχει ανάπτυξη δύο ταχυτήτων. Οικονομικά, το βόρειο τμήμα της είναι πιο ισχυρό, λόγω του αγροτικού τομέα και παρατηρούμε να γίνονται αρκετές επενδύσεις σε τουριστικά καταλύματα, ξενοδοχεία και εξοχικές κατοικίες, με κομβικό σημείο την περιοχή της Κουρούτας. Αντίθετα, από το Επιτάλιο μέχρι τα όρια του νομού, δεν διαφαίνεται οικονομική δυνατότητα επενδύσεων. Επιπλέον μιλάμε για μια περιοχή με πολλά στοιχεία αρχαιολογικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Εκεί, το καθεστώς της δόμησης και των χρήσεων γης είναι ακαθόριστο. Δεν έχει φροντίσει η πολιτεία να έχει διαμορφωθεί ένα καθεστώς χρήσης και δόμησης το οποίο θα σέβεται απόλυτα το περιβάλλον και αντί να το προσβάλλει με επιτηδευμένο τρόπο να το αξιοποιήσει και να συμβάλλουν θετικά στην οικονομία.
Επένδυση στον τουρισμό
Την τάση για επένδυση σε κατασκευή τουριστικών καταλυμάτων (επιπλωμένες κατοικίες ή επιπλωμένα δωμάτια) τονίζει ο κ. Αδαμόπουλος και εξηγεί πως «αφενός είναι ο αντίκτυπος της οικονομικής τάξης της περιοχής, αφετέρου, όλα αυτά τα καταλύματα είναι μια καινούργια επενδυτική φιλοσοφία . Χωρίς πολλές απαιτήσεις, χωρίς πολύ προσωπικό και χωρίς ιδιαίτερα οικονομικά μεγέθη, μπορεί κάποιος με την βοήθεια ενός αναπτυξιακού προγράμματος να υλοποιήσει μια επένδυση για να έχει ένα επιπλέον εισόδημα» και υπογραμμίζει και ότι αναπτυξιακά προγράμματα (ΕΣΠΑ, Leader, κ.α. ) έχουν ενισχύσει και βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση κάτι που φαίνεται από το πλήθος των αιτήσεων οι οποίες κατατίθενται όταν προκηρύσσονται ανάλογες δράσεις.
«Καινούργιες οικοδομές βλέπουμε κυρίως στον τουριστικό τομέα. Και αυτό μας δίνει ένα μήνυμα ότι τα επόμενα χρόνια στην Ηλεία, με την ολοκλήρωση του δρόμου Πάτρα-Πύργος και την αξιοποίηση του αεροδρομίου στον Άραξο, θα υπάρχει μεγάλη τάση στις τουριστικές επιχειρήσεις» καταληγει.
Αναφορικά με το μειωμένο ενδιαφέρον για ανέγερση πολυκατοικιών στον αστικό ιστό, ο κ. Αδαμόπουλος το αποδίδει κυρίως στο υψηλό κόστος κατασκευής. «Όταν το κατασκευαστικό κόστος μπορεί να αγγίξει και τα 1.700 ευρώ /τ.μ. ο αγοραστής θα πρέπει να ξοδέψει πάνω από 2.000/τ.μ. Ποσό που δεν το «σηκώνει» η περιοχή μας. Οπότε ή θα καταφύγει σε μια παλαιότερη κατασκευή, ή θα ανακαινίσει το υπάρχον οίκημα. Στο κομμάτι της μόνιμης διαμονής, βλέπουμε αξιοποίηση των παλιών ακινήτων, διότι τα νέα είναι πολύ ακριβά».