Παρά το γεγονός ότι ο ελληνικός τουρισμός κατέγραψε πέρυσι μείωση αφίξεων κατά 76,5% και εισπράξεων κατά 75,8%, η απασχόληση στις δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης υποχώρησε σημαντικά λιγότερο (10%)
Ραγδαία αύξηση εμφανίζει η ανασφάλιστη εργασία στα χρόνια της πανδημίας του κορονοϊού και από τον κανόνα δε θα μπορούσε να ξεφύγει ο κλάδος των εργαζομένων στα καταλύματα (ο οποίος εμφάνιζε αύξηση και τα προηγούμενα χρόνια) και την εστίαση. Σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), η πορεία αποκλιμάκωσης της ανασφάλιστης εργασίας την περίοδο 2011 - 2019 ανακόπηκε το 2020. Το ποσοστό ανασφάλιστης εργασίας αυξήθηκε από 1,5% σε 2,8% στα καταλύματα και από 4,3% σε 5,4% στην εστίαση, από 2,4% σε 2,8% στους Λοιπούς Κλάδους και από 2,5% σε 3,0% συνολικά. Το 2020, οι ανασφάλιστοι στα καταλύματα αντιπροσώπευαν το 1,7% (1,9 χιλ.) του συνόλου, στην εστίαση το 12,6% (14,7 χιλ.) και στους Λοιπούς Κλάδους το 85,8% (100,2 χιλ.).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ανασφάλιστη εργασία το 2020 σημείωσε αύξηση κατά 17,6% (από 99,3 χιλ. το 2019 σε 116,8 χιλ. το 2020)
Εξετάζοντας την τελευταία δεκαετία ανά εξεταζόμενο κλάδο, παρατηρείται:
-
Εστίαση: μείωση της ανασφάλιστης εργασίαςτην περίοδο 2011-2019 κατά 38,2% και αύξηση την περίοδο 2019 - 2020 κατά 18,6% και από 8,7% του συνόλου του κλάδου το 2011 σε 5,4% το 2020.
-
Λοιποί Κλάδοι: μείωση της ανασφάλιστης εργασίας την περίοδο 2011-2019 κατά 33,0% και αύξηση την περίοδο 2019-2020 κατά 17,1% και από 3,4% του συνόλου του κλάδου το 2011 σε 2,8% το 2020.
-
Αντίθετα, η εικόνα στα καταλύματα ήταν αυξητική, αν και με αυξομειώσεις ανά έτος, σημειώνοντας αύξηση την περίοδο 2011-2020 στον αριθμό των ανασφάλιστων κατά 57,4% και από 1,9% του συνόλου του κλάδου το 2011 σε 2,8% το 2020.
Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, παρά το γεγονός ότι ο ελληνικός τουρισμός την περίοδο 2019 - 2020, κατέγραψε μείωση αφίξεων κατά 76,5% (από 31.348 χιλ. το 2019 σε 7.375 χιλ. το 2020) και μείωση εισπράξεων κατά 75,8% (από € 17.680 εκατ. το 2019 σε € 4.275 εκατ. το 2020), η απασχόληση στις δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης υποχώρησε σημαντικά λιγότερο (10%). Το γεγονός αυτό αποδίδεται στις πρωτοβουλίες και τα μέτρα που ελήφθησαν από το κράτος για την στήριξη της απασχόλησης και των επιχειρήσεων.
Σε επίπεδο απασχόλησης, βάσει της έρευνας του ΙΝΣΕΤΕ, στα καταλύματα και την εστίαση την πρώτη πανδημική χρονιά του 2020, διαφαίνεται μια επιστροφή στο 2016.
Ανατρέχοντας σε προηγούμενα έτη, προκύπτει ότι η απασχόληση στα καταλύματα και την εστίαση σημειώνει αύξηση την περίοδο 2011-2020, με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,7%. Συνολικά, η απασχόληση στις δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών καταλύματος και εστίασης αντιπροσώπευε πέρυσι το 9,2% της πλήρους και το 19,7% της μερικής απασχόλησης.
Από το 2013 παρατηρήθηκε αύξηση της μερικής απασχόλησης στα Καταλύματα και την Εστίαση, η οποία όμως όπως διευκρινίζουν οι ερευνητές, «δεν είναι εις βάρος της πλήρους απασχόλησης, αλλά προστίθεται στην αύξηση αυτής δίνοντας μια διέξοδο μερικής -έστω- απασχόλησης σε δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, ενώ ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις ακολουθούν μια συντηρητική πολιτική αύξησης εργατικού δυναμικού εν μέσω κρίσης».
Τι ισχύει με μερική απασχόληση και ώρες εργασίας
Η μερική απασχόληση στην Ελλάδα, τόσο στα Καταλύματα και την Εστίαση (18,6%) όσο και στους λοιπούς κλάδους (7,7%) είναι συγκριτικά χαμηλότερη από αυτή που καταγράφεται στην ΕΕ-27. Αναφορικά με τις ώρες εργασίας, οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης στην Ελλάδα απασχολούνται 43,8 ώρες εβδομαδιαίως έναντι 40,7 στην ΕΕ των 27 ενώ οι μερικής στην Ελλάδα απασχολούνται 20,6 ώρες έναντι 21,2 στην ΕΕ-27. Σύμφωνα με την Eurostat, το 2020, η Ελλάδα κατείχε το 3ο χαμηλότερο ποσοστό μερικής απασχόλησης (8,7%) ανάμεσα στα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης, μετά την Σλοβακία και την Λιθουανία.
Από το 2015 και έπειτα, πάντως, το ποσοστό της απασχόλησης στα καταλύματα και την εστίαση επί του συνόλου μειώνεται στην πλήρη και αυξάνεται στην μερική. Η μείωση της πλήρους απασχόλησης – σύμφωνα με την έρευνα - οφείλεται στις ιδιαίτερες συνθήκες και την αβεβαιότητα του προηγούμενου καλοκαιριού και στο γεγονός ότι μέρος των επιχειρήσεων παρέμεινε κλειστό. Αξιοσημείωτο είναι, ότι η εργασία πλήρους απασχόλησης είναι πιο εξαρτημένη από την εποχικότητα του κλάδου, κάτι το οποίο φαίνεται από τις έντονες διακυμάνσεις που σημειώνει ανά τρίμηνο (σεζόν, εκτός σεζόν), σε αντίθεση με την μερική απασχόληση, στην οποία δεν παρατηρούνται ανάλογες διακυμάνσεις. Ο κλάδος του τουρισμού το 2020 αντιπροσώπευε το 9,2% της πλήρους και το 19,7% της μερικής απασχόλησης επί του συνόλου.
Τι ισχύει με τις ηλικίες των εργαζόμενων και το φύλο τους
Σε επίπεδο ηλικιών, οι βασικές ομάδες που εργάζονται στους δύο κλάδους είναι αυτοί μεταξύ 30-44 ετών και όσοι ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 45-64, αντιπροσωπεύοντας μαζί το 69,9% των απασχολούμενων. Από πλευράς φύλου, η πλειονότητα των απασχολούμενων τόσο στα καταλύματα και την εστίαση όσο και στους λοιπούς κλάδους είναι άνδρες. Παρόλα αυτά, το ποσοστό των γυναικών στα καταλύματα και την εστίαση (47%) είναι συγκριτικά υψηλότερο των λοιπών κλάδων (41,7%).
Αναφορικά με την συμβολή του τουρισμού για το 2020 στο σύνολο της απασχόλησης ανά Περιφέρεια, από τα στοιχεία προκύπτει ότι η μεγαλύτερη συμβολή εντοπίζεται στις τουριστικές Περιφέρειες της χώρας, Νότιο Αιγαίο (23,1%), Ιόνια Νησιά (20,3%), Κρήτη (13,2%) και λιγότερο στα μεγάλα αστικά κέντρα, Αττική (7,7%) και Κεντρική Μακεδονία (7,1%)
Πηγή: Εthnos.gr