Με το «νέο»-κεφαλαιοποιητικό επικουρικό σύστημα η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι συνδράμει τους νέους (ασφαλισμένους), ενώ ενισχύει και τις επενδύσεις. Χωρίς, από την άλλη, να χάνουν οι ήδη συνταξιούχοι και ασφαλισμένοι (που ήδη καταβάλουν εισφορές και προσδοκούν σε ανταποδόσεις).
Πέραν του ότι η εν λόγω διακήρυξη είναι «πολύ καλή για να είναι αληθινή», η κυβέρνηση «παίζει» με τις μελέτες του «νέου» Ασφαλιστικού και τα εργασιακά αδιέξοδα των νέων, υποσχόμενη πράγματα που δεν ισχύουν, ενώ κρατάει κρυφά τα «ψιλά γράμματα» των ιδιωτικών συμβολαίων.
Οι νέοι νιώθουν ότι η σύνταξη δεν τους αφορά. Είναι κάτι που μοιάζει με άπιαστο όνειρο. Εμφανίζεται έτσι το υπουργείο Εργασίας να τους προσφέρει ασφαλιστικά «βιβλιάρια» όπου θα αναγράφονται οι ανά μήνα εισφορές (όσων εργάζονται). Χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα λάβουν αυτές τις αποδόσεις καθώς πρόκειται για σύστημα προσδοσμένων εισφορών, αλλά μη εγγυημένων αποδόσεων.
Από την άλλη, με την εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού σύστημα προκαλείται οικονομικός στραγγαλισμό στο ισχύον αναδιανεμητικό Σύστημα (Νοητής Κεφαλαιοποίηση) που δίνει παροχές αναλόγως των εισφορών που πληρώνονται. Αυτός ο κίνδυνος, το οικονομικό κενό που η Εθνική Αναλογιστική Αρχή το υπολογίζει σε 78 δις ευρώ, δεν θα υπήρχε εάν εξ αρχής στηνόταν ένα κεφαλαιοποιητικό ταμείο. Χωρίς δηλαδή τις υποχρεώσεις που έχει το σημερινό σύστημα (συνταξιούχοι και ασφαλισμένοι που πλήρωσαν εισφορές για την προηγούμενη γενιά και έχουν νόμιμες και θεμιτές ασφαλιστικές προσδοκίες).
Θα ήταν εντελώς διαφορετικά τα πράγματα εάν επρόκειτο για ένα νέο Σύστημα που συστηνόταν εξ αρχής, το οποίο κάλλιστα θα μπορούσες να είναι (και) κεφαλαιοποιητικό, χωρίς ωστόσο να διαταράσσει τις οικονομικές και συνταξιουχικές προσδοκίες περίπου 5 εκ. νυν και μελλοντικών συνταξιούχων.
Αβάσιμος υποσχέσεις
Με βάσει τις μελέτες και προβολές, η αναφορά της κυβέρνησης στα δικαιώματα και τις προσδοκίες των νέων, στερούνται οποιασδήποτε ρεαλιστικής βάσης.
1. Όσοι ενταχθούν στο «νέο» κεφαλαιοποιητικό σύστημα (υποχρεωτικά οι νεοεισερχόμενοι από 1/1/2022 στην αγορά εργασίας και προαιρετικά οι ήδη μισθωτοί κάτω των 35 ετών και οι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες), θα βλέπουν κάθε μήνα τις εισφορές που θα πληρώνουν στον «ατομικό κουμπαρά». Αλλά δεν θα ξέρουν τι θα πάρουν. Γιατί όλα θα εξαρτώνται από τις μελλοντικές αποδόσεις και, κυρίως, από την αξία κατά τη ρευστοποίηση. Όπως και οι αξίες στο Χρηματιστήριο που πόρρω απέχουν από τα κέρδη…
2. Σε περίπτωση κατάρρευσης των αξιών (Χρηματιστήριο), σύμφωνα με το νομοσχέδιο θα έρχεται το κράτος να εγγυηθεί την επιστροφή των εισφορών (συν τον πληθωρισμό, μείον τα έξοδα διαχείρισης). Ωστόσο, δεν προβλέπεται κάποιο επασφάλιστρο προς τούτο. Εκτός και εάν το κόστος αυτό το πληρώνουν αποκλειστικά (και πάλι) οι φορολογούμενοι (η επόμενη γενιά εργαζομένων). Άρα κάθε φορά το κόστος θα μετακυλύετε στους επόμενους…
Σε κάθε περίπτωση, επιστροφή (μόνο) των εισφορών σημαίνει μείωση των συντάξεων της τάξης του 30-35% εν σχέσει με το υφιστάμενο σύστημα. (Βλέπε σχετικό πίνακα στο τέλος της δημοσίευσης).
3. Τα όποια κεφάλαια συγκεντρωθούν μακροπρόθεσμα από τις εισφορές δεν θα επενδυθούν στο εσωτερικό. Οι διαχειριστές θα πιέζονται για καλύτερες αποδόσεις και έτσι οι θέσεις εργασίας θα δημιουργούνται στην αλλοδαπή (όπου και οι πιο αποδοτικές επενδυσεις) και όχι στην χώρα μας που έχει ανάγκη τόσο από επενδύσεις όσο και από νέες θέσεις εργασίας.
4. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι λόγω της (εσωτερικής) ανάπτυξης θα ωφεληθεί και το υφιστάμενο Επικουρικό (ΕΤΕΑΕΠ). Ωστόσο, και αν ακόμη γίνουν μερικές επενδύσεις στην χώρα μας, οι νέοι εργαζόμενοι θα ασφαλίζονται στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Άρα, δεν προκύπτει οικονομική «αιμοδότηση» του (παλαιού) Επικουρικοί. Μονό όφελος μια τυχόν ενίσχυση των μισθών των «παλαιών» εργαζομένων, κάτι που ωστόσο πρέπει να επιστραφεί στο πλαίσιο ενός ανταποδοτικού Συστήματος (μεγαλύτερη εκροή από το ΕΤΕΑΕΠ για συντάξεις).
5. Με βάσει την Οικονομική μελέτη του ΙΟΒΕ το ετήσιο κόστος από την μετάβασης στο νέο σύστημα είναι μόλις 120 εκ. ευρώ. Και αυτό καθώς ενσωματώνει τα «οφέλη» από την γενικότερη οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο οι αλλαγές και οι επιπτώσεις στο Ασφαλιστικό μετριούνται με Αναλογιστικές Μελετάς. Και η αντίστοιχη Μελέτη της (κρατικής) Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής ανεβάζει το κόστος μετάβασης (οικονομικό κενό) στα 78 δις ευρώ. Εάν δεν περικοπούν μελλοντικά οι (επικουρικές) συντάξεις των ήδη συνταξιούχων, αλλά και όσων προσδοκούν να λάβουν την σύνταξη τα επόμενα χρόνια (ήδη μισθωτοί). Και αυτό το κόστος θα το πληρώσουν φυσικά οι τότε φορολογούμενοι. Δηλαδή οι σημερινοί νέοι για τους οποίους η κυβέρνηση εμφανίζεται να ενδιαφέρεται για την συνταξιοδοτική τους αποκατάσταση…
Σύγκριση παλαιού και νέου Ασφαλιστικού
(χωρίς υποθέσεις υψηλής αλλά αβέβαιης απόδοσης-Μόνο με εγγυήσεις)
*Νόμος Κατρούγκαλου, απόδοση 0,45% για κάθε χρόνο στην ασφάλιση επί τον μέσο μισθό όπως ισχύει για τα έτη που θα διανυθούν στην ασφάλιση από 1/1/2015. Για τα έτη πριν αυτή τη χρονολογία οι αποδόσεις είναι αισθητά υψηλότερες.
**Επί των εισφορών που καταβάλλονται αφαιρούνται έξοδα διαχείρισης, σύμφωνα με τον Π.Τσακλόγλου, της τάξης του 12%-13%.
Πηγή: iEidiseis.gr