Σστη συντριπτική πλειονότητα των στεγαστικών δανείων, τα κυμαινόμενα επιτόκια εξαρτώνται από στο διατραπεζικό επιτόκιο Euribor 3μήνου
Σημαντική επιβάρυνση στους δανειολήπτες φέρνει το ντόμινο της αύξησης των επιτοκίων του ευρώ που ξεκίνησε το καλοκαίρι και συνεχίζεται ακάθεκτο.
Η αύξηση μπορεί να ξεπεράσει και τις δύο ή και δυόμιση δόσεις σε ετήσια βάση για ένα στεγαστικό δάνειο, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τον προϋπολογισμό χιλιάδων νοικοκυριών.
Η ΕΚΤ αναμένεται αύριο να προχωρήσει σε μια νέα αύξηση, της τάξης των 75 μονάδων βάσης, φέρνοντας το βασικό επιτόκιο του ευρώ στο 1,5% ενώ έπεται και συνέχεια κατά πάσα πιθανότητα το Δεκέμβριο.
Γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά που έχουν λάβει ή σκοπεύουν να λάβουν δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο και έρχεται επιπλέον του κύματος ακρίβειας που ούτως ή άλλως μαστίζει την οικονομία.
Σε απόλυτους αριθμούς, η επιβάρυνση αυξάνει όσο ανεβαίνει και το επιτόκιο. Μάλιστα, μια σειρά από αναλυτές προβλέπουν άνοδο του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ στο 2,5% μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023 γεγονός που μεταφράζεται σε «καπέλο» εκατοντάδων ευρώ κάθε χρόνο όσους δεν έχουν «κλειδώσει» το επιτόκιο του στεγαστικού τους δανείου σε σταθερό.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη συντριπτική πλειονότητα των στεγαστικών δανείων που έχουν δώσει οι ελληνικές τράπεζες, τα κυμαινόμενα επιτόκια εξαρτώνται από στο διατραπεζικό επιτόκιο Euribor 3μήνου, το οποίο σε μεγάλο βαθμό ακολουθεί αυτό της ΕΚΤ. Σήμερα, αυτό βρίσκεται στο επίπεδο του 1,55% και ανεβαίνει κατακόρυφα, προεξοφλώντας τις μελλοντικές κινήσεις της ΕΚΤ.
Έτσι για παράδειγμα, ένα στεγαστικό δάνειο με υπόλοιπο 150.000 ευρώ και διάρκεια 20 ετών πριν το ντόμινο των αυξήσεων, με τελικό επιτόκιο 3% (Euribor 0,% πλέον τραπεζικού περιθωρίου 3%) μεταφραζόταν σε δόση 831 ευρώ (χωρίς τις υπόλοιπες επιβαρύνσεις).
Με τα σημερινά δεδομένα, και με το Euribor στο 1,55%, έχοντας προεξοφλήσει και την αυριανή αύξηση, τότε το συνολικό επιτόκιο διαμορφώνεται σε 4,55% και αντίστοιχα η δόση σε 953 ευρώ. Προκύπτει δηλαδή επιπλέον επιβάρυνση 122 ευρώ το μήνα ή 1.464 ευρώ το χρόνο.
Αντίστοιχα, αν το Euribor ανέβει στο 2,5%, προεξοφλώντας και τις μελλοντικές αυξήσεις τότε το συνολικό επιτόκιο διαμορφώνεται σε 5,5% και η δόση σε 1.031 ευρώ. Προκύπτει δηλαδή επιπλέον επιβάρυνση 200 ευρώ το μήνα ή 2.400 ευρώ το χρόνο.
Για ένα νέο δάνειο 100.000 ευρώ με 15ετή διάρκεια, πάντα με τα ίδια επιτόκια, η δόση πριν τις αυξήσεις ανερχόταν σε 756 ευρώ.
Με τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή με το Euribor στο 1,55% και το τελικό επιτόκιο στο 4,55%, η δόση σκαρφαλώνει στα 833 ευρώ. Προκύπτει δηλαδή αύξηση δόσης 77 ευρώ το μήνα ή 924 ευρώ το χρόνο.
Εάν δε ανεβεί περαιτέρω, στο 2,5% και το τελικό επιτόκιο διαμορφωθεί στο 5,5%, η δόση διαμορφώνεται στα 883 ευρώ. Δηλαδή, στην περίπτωση αυτή το επιπλέον κόστος ανέρχεται σε 127 ευρώ ή 1.524 ευρώ κατ’ έτος.
Ακόμα μεγαλύτερη είναι η επιβάρυνση όσο μεγαλώνει το ύψος αλλά και η διάρκεια του δανείου. Για παράδειγμα, ένα δάνειο 200.000 ευρώ με διάρκεια 30 ετών με συνολικό επιτόκιο (Euribor 0% πλέον τραπεζικού περιθωρίου 3%) επιβαρυνόταν πριν τις αυξήσεις με μηνιαία δόση 975 ευρώ.
Με τα σημερινά δεδομένα και το τελικό επιτόκιο στο 4,55, η δόση γίνεται 1.151 ευρώ, δηλαδή η δόση αυξήθηκε κατά 176 ευρώ το μήνα ή 2.112 ευρώ το χρόνο. Αντίστοιχα, αν τελικά διαμορφωθεί στο 5,5% η δόση ανεβαίνει αντίστοιχα στα 1.267 ευρώ. Προκύπτει δηλαδή επιπλέον κόστος που φτάνει μέχρι και τα 292 ευρώ το μήνα ή 3.504 ευρώ το χρόνο για τον δανειολήπτη.
Αυξήσεις και τα σταθερά επιτόκια
Την ίδια στιγμή, οι αυξήσεις έχουν περάσει και στα τιμολόγια των σταθερών επιτοκίων, με τους νέους δανειολήπτες να βλέπουν άνοδο που ξεπερνά και τις 50 έως και τις 100 μονάδες βάσης σε σχέση με τα δεδομένα που ίσχυαν πριν το καλοκαίρι.
Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οι αυξήσεις είναι μεγαλύτερες όσο αυξάνει η σταθερή διάρκεια του δανείου, ενώ είναι περιορισμένες σε περιπτώσεις που η σταθερή διάρκεια κυμαίνεται ανάμεσα σε 3 και 5 χρόνια. Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις επιβάλλεται πλέον ποινή προεξόφλησης αλλά και ποινή σε περίπτωση που ο δανειολήπτης επιθυμεί να μετατρέψει το επιτόκιο από σταθερό σε κυμαινόμενο, κάτι που δεν ίσχυε στο παρελθόν.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι τα παλιά σταθερά επιτόκια μένουν ανεπηρέαστα, ενώ αντίστοιχα, δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο τη μεγαλύτερη επιβάρυνση έχουν οι νέοι δανειολήπτες. Και αυτό γιατί πρόκειται για τοκοχρεολυτικά δάνεια, όπου στα πρώτα χρόνια εξοφλούνται κυρίως τόκοι και προς το τέλος το κεφάλαιο. Άρα, αν το δάνειο βαίνει προς τη λήξη του, το χρέος αφορά κυρίως κεφάλαιο και η επίπτωση στους τόκους είναι σαφώς πιο μικρή.
Πηγή: Cnn.gr
Τελευταία τροποποίηση στις Πέμπτη, 27 Οκτωβρίου 2022 19:54
Τον Ιανουάριο του 2025 θα ανοίξουν τα δύο νέα προγράμματα στεγαστικής πολιτικής που παρουσίασε το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, ενώ βελτιώσεις έρχονται στο «Ανακαινίζω Νοικιάζω» και στα υπόλοιπα στεγαστικά προγράμματα του υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Πρόκειται για μια δέσμη πρωτοβουλιών που ξεπερνούν σε αξία τα 2 δισ. ευρώ, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», αυξημένες ενισχύσεις για την ανακαίνιση κτηρίων, την κοινωνική αντιπαροχή και τα μέτρα για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις σε κορεσμένες περιοχές περιλαμβάνει η νέα στεγαστική πολιτική.
Παράλληλα, η κυβέρνηση συνδυάζει τα κίνητρα για τους ιδιοκτήτες με πρόσθετες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στις κατασκευές με στόχο να αυξηθεί η προσφορά στην αγορά κατοικίας και να συγκρατηθούν τα ενοίκια.
Το «Σπίτι μου 2»
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων για περίπου 20.000 δικαιούχους, με στόχο την διευκόλυνση της αγοράς πρώτης κατοικίας με πόρους του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε άτομα ή ζευγάρια από 25 έως 50 ετών με εισόδημα:
έως 20.000 ευρώ για άγαμους
έως 28.000 ευρώ για ζευγάρια + 4.000 ευρώ/παιδί
έως 31.000 ευρώ για μονογονεϊκή οικογένεια +5.000 ευρώ/παιδί
Το «Αναβαθμίζω το σπίτι μου»
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα χαμηλότοκων δανείων που στόχο έχει την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών σε όλη την Ελλάδα.
Με αυτό, το κυβερνητικό επιτελείο θέλει να ενθαρρύνει τους ιδιοκτήτες ακινήτων να προχωρήσουν στην ανακατασκευή παλαιών διαμερισμάτων με πόρους του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης, είτε αυτά είναι κύριες κατοικίες, είτε είναι δευτερεύουσες.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι ενδιαφερόμενοι δεν υπόκεινται σε εισοδηματικά και ηλικιακά κριτήρια, με το υπουργείο να εκτιμά πως θα βοηθήσει περίπου 20.000 δικαιούχους.
Σε λίγες μέρες θα έρθει η διάταξη για τη βελτίωση των όρων του Προγράμματος Ανακαινίζω Νοικιάζω. Η επιδότηση ανεβαίνει στο 60% και ανέρχεται έως τις 8.000 ευρώ για ανακαίνιση έως 13.330.
Οι όροι που παραμένουν:
Να έχουν το 50% και άνω της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητα
Οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000€ και ακίνητη περιουσία έως 300.000€
Το ακίνητο πρέπει να είναι μέχρι 100 τ.µ. και να µην έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, ή ως μισθωμένο
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος στα 50 εκ. ευρώ ευρώ.
Κοινωνική Αντιπαροχή
Το έργο αφορά στην ανέγερση κατοικιών σε ακίνητα του Δημοσίου µέσω διαγωνιστικών διαδικασιών & µε δαπάνες του αναδόχου & εκμίσθωση διαμερισμάτων.
Έχει γίνει προκαταρκτική επιλογή 15 οικοπέδων ιδιοκτησίας ΔΥΠΑ, τα οποία είναι ώριμα προς αξιοποίηση.
Στέγαση και Εργασία
Το βελτιωμένο πρόγραμμα, «Στέγαση και Εργασία» αφορά τουλάχιστον 700 ευάλωτα νοικοκυριά σε 60 δήμους.
Το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας πληρώνει για τρία χρόνια το ενοίκιο, λογαριασμούς ΔΕΚΟ, δαπάνες οικοσκευής ενώ προσθέσαμε και δαπάνες για επισκευές και ενεργειακά πιστοποιητικά.
Αν μετά τα τρία χρόνια ο ωφελούμενος κρατήσει το σπίτι, θα μπορεί να λαμβάνει πλέον το επίδομα ενοικίου για 1 + 1 χρόνο.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτεί παράλληλα για ένα χρόνο την εργασία σε επιχειρήσεις ή εργοδότες με καταβολή του κατώτατου μισθού και τις ασφαλιστικές εισφορές εργαζόμενου και εργοδότη.
Πρόγραμμα Κάλυψη
Απευθύνεται επίσης σε νέους ανθρώπους ηλικίας 25-39 ετών, οι οποίοι περιλαμβάνονται στους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, με προτεραιότητα σε µονογονείς, τρίτεκνες & πολύτεκνες οικογένειες.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 21,5 εκ. ευρώ.
Πρόγραμμα Κοινωνικής Στέγασης για τις πλέον ευάλωτες ομάδες Αθήνα Θεσσαλονίκη
Το πρόγραμμα υλοποιείται με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης σε συνεργασία με τους Δήμους Αθηναίων και Θεσσαλονίκης.
Συγκεκριμένα, ανακαινίζονται 100 διαμερίσματα (70 στην Αθήνα και 30 στη Θεσσαλονίκη) για τη στέγαση 250 νοικοκυριών από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που απειλούνται από ή βιώνουν έλλειψη στέγης.
Στέγαση δημοσίων υπαλλήλων
Ήδη σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση το ΥΚΟΙΣΟ προχωράει στον εντοπισμό δημοτικών και κρατικών κτιρίων προκειμένου να ανακαινιστούν και να διατεθούν για τη φιλοξενία δασκάλων, γιατρών, κα.
Φέτος οι ανάγκες στέγασης δασκάλων, γιατρών κλπ. σε 31 νησιωτικούς Δήμους ανέρχονται σε 3.086.
Οι μεγαλύτερες ανάγκες αφορούν τη Σαντορίνη όπου ζητείται στέγη για 464 ανθρώπους ενώ οι μικρότερες στο Ληξούρι και συγκεκριμένα 4.
«Κλειδί» για τη μείωση των ενοικίων η διάθεση των κλειστών διαμερισμάτων, που υπολογίζονται ακόμη και σε 600.000.
Το στεγαστικό ζήτημα είναι ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα, δεδομένου ότι αποτελεί ένα από τα φλέγοντα ζητήματα της καθημερινότητας του πολίτη. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δύο εβδομάδες από το βήμα της ΔΕΘ, θα ξεδιπλώσει το πλαίσιο της κυβερνητικής παρέμβασης, προκειμένου να δοθεί πραγματική ανάσα σε χιλιάδες νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα, τόσο εξαιτίας των ακριβών ενοικίων όσο και εξαιτίας της έλλειψης σπιτιών στην αγορά.
Στο οικονομικό επιτελείο και στο Μέγαρο Μαξίμου επεξεργάζονται ένα πακέτο παρεμβάσεων που έχει ως μοναδικό στόχο την αύξηση της προσφερόμενης προς ενοικίαση στέγης και, μέσω αυτής, την υποχώρηση των τιμών, ώστε να καταστεί η απόκτηση στέγης προσιτή για τα νοικοκυριά.
Οι πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ αναφέρουν ότι θα επιδιωχθεί να επιτευχθεί αυτός ο στόχος μέσα από πολυεπίπεδες λύσεις και όχι από μία μόνο παρέμβαση. Σε γενικές γραμμές, στόχος είναι να ανοίξουν κλειστά διαμερίσματα, τα οποία είτε είναι ανενεργά από επιλογή είτε βρίσκονται σε κακή κατάσταση και δεν μπορούν να μισθωθούν. Παράλληλα, θα επιδιωχθεί να αποθαρρυνθούν οι ιδιοκτήτες από το να προσφέρουν τα διαμερίσματά τους στη βραχυχρόνια μίσθωση και να τα επιστρέψουν στην αγορά της μακροχρόνιας μίσθωσης.
Μάλιστα, ο πρώτος στόχος εκτιμάται ότι μπορεί να επιτευχθεί με τη θέσπιση κινήτρων και αντικινήτρων για τα κλειστά διαμερίσματα. Ήδη αρχίζει από την ΑΑΔΕ η καταγραφή τους, προκειμένου να υπάρξει σαφής εικόνα ως προς τον αριθμό τους, καθώς οι εκτιμήσεις διαφέρουν. Άλλοι κάνουν λόγο για 200.000 ακίνητα, ενώ άλλοι για 600.000. Επίσης, θα επιδιωχθεί να υπάρξει σαφής εικόνα για την κατάσταση κάθε ακινήτου, ώστε ανάλογα να αποφασιστούν οι όποιες παρεμβάσεις.
Εκτιμάται, επίσης, ότι θα βελτιωθεί η προσφορά κατοικίας και από την υλοποίηση της απόφασης για αύξηση του ορίου για τη χορήγηση της Golden Visa από τα 250.000 ευρώ που είναι σήμερα, στα 800.000 ευρώ. Το μέτρο θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Σεπτεμβρίου. Από την άλλη πλευρά, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα και όχι τιμωρητικά αντικίνητρα, όπως ο αυξημένος ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά διαμερίσματα.
Οι έξι άξονες που σχεδιάζει η κυβέρνηση για τα ακίνητα
Σύμφωνα με τα σενάρια που υπάρχουν μέχρι στιγμής, οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης θα κινηθούν, εκτός των άλλων, στους εξής έξι άξονες:
1. Κλειστά διαμερίσματα: Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι υπάρχει ένα τεράστιο απόθεμα ανενεργών ακινήτων, τα οποία υπό προϋποθέσεις μπορούν να επηρεάσουν την προσφορά κατοικίας στην αγορά. Η διαδικασία αξιοποίησής τους θα αρχίσει με την καταγραφή των χαρακτηριστικών τους, όπως η τοποθεσία και η κατάσταση, για να εξεταστεί πώς μπορούν να αξιοποιηθούν περισσότερο.
2. Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Θα έρθουν αλλαγές στη λειτουργία της αγοράς, με παρεμβάσεις κυρίως φορολογικού χαρακτήρα και αυξημένους συντελεστές. Επίσης, είναι πιθανό να τεθεί όριο, ανάλογα με την περιοχή, για την εκμίσθωση ακινήτων ή ένας συνδυασμός των δύο.
3. Μητρώο ακινήτων: Εξετάζεται η δημιουργία πλατφόρμας για τη δημόσια ανάρτηση στοιχείων ακινήτων, ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια στην αγορά. Η πλατφόρμα θα περιλαμβάνει πληροφορίες για τις τιμές πώλησης και ενοικίασης, με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την παροχή καλύτερης πληροφόρησης στο κοινό.
4. «Σπίτι μου ΙΙ»: Η κυβέρνηση αναμένει έγκριση από τις Βρυξέλλες για την ένταξη του δεύτερου σταδίου του προγράμματος «Σπίτι μου» στο Ταμείο Ανάκαμψης. Το νέο στάδιο του προγράμματος, με προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 1,7 δισ. ευρώ από κοινοτικούς πόρους), θα περιλαμβάνει αλλαγές στα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και στις προϋποθέσεις για την αξία και την ηλικία των ακινήτων.
5. «Κοινωνική Αντιπαροχή»: Το πρόγραμμα θα παρέχει κατοικίες με χαμηλό ενοίκιο από την αδρανή περιουσία του Δημοσίου. Σχεδιάζεται η κατασκευή περισσότερων από 2.500 κατοικιών για πολίτες έως 39 ετών, με δυνατότητα αγοράς μετά από μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
6. «Ανακαινίζω-Νοικιάζω»: Το πρόγραμμα θα ενισχυθεί με αύξηση της επιδότησης για εργασίες επισκευής σε κλειστά διαμερίσματα, ώστε να εισέλθουν στην αγορά ενοικίασης.
Οι εν λόγω πρωτοβουλίες αναμένεται να συμβάλουν στην επίλυση των προβλημάτων της αγοράς ακινήτων, ενισχύοντας την προσβασιμότητα για τους πολίτες και προσφέροντας λύσεις στη στεγαστική κρίση που πλήττει πολλούς στην Ελλάδα.
Aύξηση της επιδότησηςενοικίου κατά 50 ευρώ, αύξηση του ποσού για οικοσκευή, κοινόχρηστα και ΔΕΚΟ, αλλά και παροχές για ψυχαγωγία ( πχ θέατρο) προβλέπει το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους» που αναμένεται να υλοποιηθεί το Φθινόπωρο από το υπουργείο κοινωνικής συνοχής και οικογένειας μετά την δημοσιοποίηση της σχετικής ΚΥΑ.
Τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκης για την στεγαστική κρίση στηλιτεύει η Νέα Αριστεράσε ανακοίνωσή της κάνοντας λόγο για «παραλογισμό». Όπως τονίζει «τον παραλογισμό ότι η αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης θα έρθει μέσα από περισσότερους πλειστηριασμούς, πως να τον σχολιάσουμε;» και προσθέτει «η λύση στη στεγαστική κρίση θα έρθει μόνο μέσα από μια συνολικά αντιπαραθετική πολιτική. Με κατάργηση της Golden Visa για αγορά γης και κατοικίας, απαγόρευση του Αirbnb για εταιρείες»
Η ανακοίνωση
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα η κυβέρνηση Μητσοτάκη ετοιμάζει παρεμβάσεις για την στεγαστική κρίση όπως η διευκόλυνση των πλειστηριασμών, η παροχή κινήτρων στις τράπεζες να «απελευθερώσουν» ακίνητα και νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου».
Τον παραλογισμό ότι η αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης θα έρθει μέσα από περισσότερους πλειστηριασμούς, πως να τον σχολιάσουμε; Τόσο η GoldenVisa όσο και η ανεξέλεγκτη, κυρίως από εταιρείες, βραχυχρόνια μίσθωση τύπου Airbnb είναι από τους κύριους παράγοντες όξυνσης της στεγαστικής κρίσης. Ο διπλασιασμός του ορίου για την απόκτηση της Golden Visa όταν πρόκειται για γη και ακίνητα αύξησε περαιτέρω τις τιμές τους.
Όσον αφορά το νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου» η κυβέρνηση οφείλει να εξηγήσει γιατί απέτυχε το πρώτο πρόγραμμα- από τις 37.000 αιτήσεις δόθηκαν μόλις 6.000 δάνεια ελλείψει ακινήτων που πληρούσαν τα κριτήρια- και να εξηγήσει που διαφοροποιείται το δεύτερο πρόγραμμα.
Η λύση στην στεγαστική κρίση θα έρθει μόνο μέσα από μια συνολικά αντιπαραθετική πολιτική. Με κατάργηση της Golden Visa για αγορά γης και κατοικίας, απαγόρευση του Αirbnbγια εταιρείες ενώ θα επιτρέπεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα για έως 2 ακίνητα, προστασία της πρώτης κατοικίας, πλαφόν στα ενοίκια, πρόγραμμα οικονομικά προσιτής κατοικίας με κοινωνικούς όρους, μέτρα κατά του υπερτουρισμού που έχουν μετατρέψει τα νησιά και τις γειτονιές της Αθήνας σε τουριστικά πάρκα αναψυχής.
Η Νέα Αριστερά έχει καταθέσει σχετική τροπολογία στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού. Αναμένουμε από τα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης να την στηρίξουν.
Στο νέο του βίντεο στο TikTok ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης, αναφέρεται στη στεγαστική κρίση και τη ραγδαία αύξηση των ενοικίων.
«Χάρη στην επιμονή του ΠΑΣΟΚ και του ίδιου που έφερε το πρόβλημα με επίκαιρη ερώτηση στον Πρωθυπουργό, η κυβέρνηση που ως τότε δεν αναγνώριζε τις δυσμενείς συνέπειες της golden visa στην αγορά ενοικίων, υιοθέτησε περιορισμούς στην golden visa. Στόχος της αντιπολίτευσης του ΠΑΣΟΚ είναι πλέον να προστατευθούν και τα νησιά κάτω των 3.000 κατοίκων από επενδύσεις που αφελληνίζουν την ελληνική οικονομία», επισημαίνει μεταξύ άλλων ο Νίκος Ανδρουλάκης στο σχετικό βίντεο.
Το κόστος στέγασης προβληματίζει πλέον το σύνολο των χωρών της Ευρώπης. Σύμφωνα με την Eurostat, μεταξύ του 2010 και του δεύτερου τριμήνου του 2022, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 21% στην Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με τη Eurostat.
Σταθερά αυξανόμενα τα ενοίκια στην Ε.Ε
Το δεύτερο τρίμηνο του 2023, τα ενοίκια στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 0,7% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Τα ενοίκια ήταν κατά 3% ακριβότερα κατά μέσο όρο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Οι αριθμοί δείχνουν έναν σταθερά αυξανόμενο ρυθμό ανά τρίμηνο. Το τελευταίο τρίμηνο του 2022 τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 2,5% ετησίως και το πρώτο τρίμηνο του 2023 αυξήθηκαν κατά 2,9%.
Πολλές χώρες της Ευρώπης εφαρμόζουν διευρυμένες πολιτικές στέγασης δημιουργώντας κοινωνικές κατοικίες εδώ και δεκαετίες, ενώ, λόγω των συνθηκών που διαμορφώθηκαν ιδιαίτερα από το 2018-2019, έχουν προβεί σε υιοθέτηση νέων μέτρων με στόχο την αναχαίτιση του κόστους στέγασης.
Παράλληλα, εκτός των νέων στεγαστικών πολιτικών που εφαρμόζουν, επέβαλαν πλαφόν στις αυξήσεις των ενοικίων λόγω ραγδαίας αύξησης του πληθωρισμού και παράλληλα ενέταξαν νέα σχέδια στεγαστικής πολιτικής στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Ραγδαία αύξηση των ενοικίων στην Ελλάδα - ένας μισθός το κόστος στέγασης
Στη χώρα μας η συσσωρευτική αύξηση των ενοικίων από το 2018 έως και το 2022, κυμάνθηκε από 37,2% έως και 42,1% αν αφορά κατοικία κατάλληλη για οικογένεια. Υψηλότερες αυξήσεις, καταγράφονται κυρίως σε μικρότερα ακίνητα κατάλληλα για φοιτητές. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία, οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης φοιτητικής κατοικίας ή/και κατοικίες κατάλληλα για νέους αυξήθηκαν κατά 53% στην Αθήνα και στη Πάτρα όπου καταγράφεται η 2η μεγαλύτερη αύξηση το 49,23% το χρονικό διάστημα 2017-2022, ενώ τη φετινή χρονιά καταγράφεται επιπλέον μεσοσταθμική αύξηση της τάξεως του 8%-12%. Το 2022, η αύξηση των ζητούμενων μισθωμάτων για ακίνητα κατάλληλα για οικογένειες κυμάνθηκε μεσοσταθμικά στο 10%, από 3% έως 7% που καταγράφηκε το 2021. Ενώ, το τρέχον έτος αναμένονται νέες αυξήσεις μεσοσταθμικά της τάξεως του 6%-10%.
Το κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτιναχθεί σε τέτοια επίπεδα που αγγίζει το 60%-70% του μέσου μηνιαίου μισθού και αν πρόκειται για οικογενειακή κατοικία το σύνολο ενός «καλού» μισθού. Μεγάλο μέρος των συμπολιτών μας αναγκάζεται να κάνει περικοπές ακόμη και σε βασικές ανάγκες του. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 76,9% των ενοικιαστών, εφόσον πληρώσουν τα έξοδα του σπιτιού, κάνει περικοπές στα βασικά αγαθά ή λαμβάνει οικονομική βοήθεια από τρίτους.
Σύμφωνα με την Eurostat, η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης στο σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης, τόσο για όσους ζουν στα αστικά κέντρα όσο και για εκείνους που ζουν σε αγροτικές περιοχές. Παράλληλα, το36,9% των Ελλήνων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφέλειας. Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μια άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης μπορεί να είναι πολύ υψηλό.
Ραγδαία αύξηση των τιμών πώλησης - στο +71,1% η Αττική
Μεταξύ του 2010 και του δεύτερου τριμήνου του 2023, οι τιμές πώλησης των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 46% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τη Eurostat. Στη χώρα μας οι τιμές πώλησης των κατοικιών αυξήθηκαν από το 2017 έως και το δεύτερο τρίμηνο του 2023 κατά 71,1% στην Αττική και κατά 53,8% Πανελλαδικά. Σε πολλές περιπτώσεις οι τιμές πώλησης στην Αττική, είναι μειωμένες κατά 5,3% σε σχέση με το 2008 που αποτελεί τη χρονιά με το υψηλότερο σημείο τιμών.
Σημαντικός παράγοντας στην ραγδαία αύξηση των τιμών πώλησης, αποτελεί το συνεχώς αυξανόμενο κόστος κατασκευής. Το κόστος κατασκευής από 1.000€/τμ -1.200€/τμ χωρίς να υπολογίζεται το κόστος του οικοπέδου πριν μερικά χρόνια, πλέον, αγγίζει τα 1.500€/τμ -1.700€/τμ, δηλαδή μια αύξηση κατά 50%-60%.
Μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος
Σε αντίθεση με την ραγδαία αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης και ενοικίασης, σύμφωνα με την Eurostat, οι Έλληνες είχαν το πέμπτο χαμηλότεροδιαθέσιμο εισόδημα το 2022, υψηλότερο μόνο από αυτό ορισμένων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης.
Σύμφωνα με στοιχεία το διάμεσο διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων ανερχόταν σε 10.841 μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPS), υψηλότερο μόνο από το αντίστοιχο των Βούλγαρων (9.671 PPS), των Σλοβάκων (9.826), των Ρουμάνων (10.033) και των Ούγγρων (10.217).
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα απέχει πολύ από τον μέσο όρο της Ε.Ε. που ανήλθε πέρυσι στα 19.083 ευρώ ή 18.706 PPS.
Τη στιγμή που το 26,3% του πληθυσμού το 2022, βρέθηκε σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
Μείωση της ιδιοκατοίκησης κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες 2019-2022
Σε αντίθεση με την αύξηση τόσο των ενοικίων, όσο και των τιμών πώλησης, η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα καταγράφει μείωση κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες το χρονικό διάστημα 2019-2022. Η μείωση αυτή αντιστοιχεί σε 102.695 κατοικίες (3.949.900 το στεγαστικό απόθεμα το 2019 – Eurostat). Ένα μεγάλο μέρος των άνωθεν κατοικιών μπορεί να «χάθηκαν» λόγω της έναρξης των πλειστηριασμών, καθώς και λόγω της πανδημικής κρίσης. Παράλληλα, μέρος ιδιοκτητών ακινήτων με οφειλές σε τραπεζικά ιδρύματα θέλησαν να εξοφλήσουν το ποσό οφειλής πουλώντας την ιδιοκτησία τους, επιλέγοντας να προβούν σε μίσθωση κατοικίας. Παράλληλα, ένα μέρος των ιδιοκτητών μπορεί να επέλεξαν να εκμεταλλευτούν τα ακίνητά τους μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης ή/και να πουλήσουν την κατοικία τους λόγω της αύξησης των τιμών πώλησης και να στραφούν στο ενοίκιο.
Η μείωση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης στη χώρα μας τείνει να ενταθεί περαιτέρω, λόγω της «απελευθέρωσης» των πλειστηριασμών ακόμη και για οφειλές κάτω των 30.000€, αλλά παράλληλα, ενδεχομένως να μην «καλυφθεί» η μείωση από νέους ιδιοκτήτες.
Στη 20η Θέση η Ελλάδα στο ποσοστό ιδιοκατοίκησης ανάμεσα σε 33 χώρες της Ευρώπης το 2021
Ο μύθος ότι η Ελλάδα διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη καταρρίπτεται σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. H Ελλάδα για το έτος 2021 κατατάσσετε στην 20η θέση ανάμεσα σε 33 χώρες της Ευρώπης χάνοντας την 19η θέση που κατείχε το 2020 και την 17η θέση που κατείχε το 2019. Ενώ, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία για το έτος 2022, καταγράφεται νέα μείωση κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες. Η χώρα μας καταγράφει μείωση κατά 2,6 μονάδες του ποσοστού ιδιοκατοίκησης εντός της τελευταίας τριετίας (2019-2022).
2022: Χαμηλότερο το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ακόμη και από τα χρόνια των μνημονίων
Η Ελλάδα μπορεί να βγήκε από τα μνημόνια, αλλά, απ΄ ότι φαίνεται, τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης επιστρέφουν σε ποσοστά χαμηλότερα και από τα μνημονιακά χρόνια.
Το 2019 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ήταν 75,4%, το 2020 κυμάνθηκε στο 73,9%, το 2021 στο 73,3% και το 2022 στο 72,8%. Δηλαδή, η ιδιοκατοίκηση στη χώρα μας μειώθηκε κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες το χρονικό διάστημα 2019-2022.
Το 2022, είναι η πρώτη χρονιά που καταγράφουμε ποσοστό ιδιοκατοίκησης μικρότερο και από τα χρόνια των μνημονίων σύμφωνα με τον άνωθεν πίνακα.
Τις δύσκολες χρονιές για την Ελληνική οικονομία και κατ΄επέκταση για το σύνολο των πολιτών, όπως το 2016, 2017 και το 2018, το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ήταν 73,9% , 73,3% και 73,9% αντίστοιχα.
Στην χώρα μας δεν έχει καταγραφεί μικρότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης από το 2005 έως και σήμερα.
Η μείωση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες το χρονικό διάστημα 2019-2022, σε απόλυτα νούμερα, αντιστοιχεί περίπου σε 102.695 κατοικίες (3.949.900 το στεγαστικό απόθεμα –Eurostat 2019).
Σύμφωνα με τα άνωθεν δεδομένα, τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης στην εγχώρια κτηματαγορά, όπως η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η αναστολή του Φ.Π.Α 24% στην οικοδομή, η δωρεάν (αφορολόγητες) γονικές παροχές (οι συγγενείς πρώτου βαθμού: σύζυγοι, παιδιά, παππούδες, εγγόνια και γονείς) ως 800.000 ευρώ για σπίτια και μετρητά, φαίνεται να μην «λειτούργησαν» ώστε να καταγραφεί αύξηση ή/και να αποτελέσουν ανάχωμα της μείωσης του ποσοστού
Άμεση η ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στεγαστικής πολιτικής
Στη χώρα μας, ο πληθωρισμός στα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης, η αύξηση του κόστους κατασκευής που πιέζει αυξητικά τις τιμές πώλησης, η αύξηση των επιτοκίων στεγαστικών δανείων, η ραγδαία αύξηση των ενοικίων, το κόστος ενέργειας και γενικότερα η αύξηση του κόστους διαβίωσης, συρρικνώνει τα διαθέσιμα εισοδήματα.
Απαιτείται να λάβουμε σοβαρά υπόψη και να κατανοήσουμε ότι το προσαυξημένο κόστος στέγασης δεν αφορά πλέον αποκλειστικά τα κατώτερα οικονομικά στρώματα που βρίσκονται κοντά στον κίνδυνο φτώχειας ή/τα ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά ή μόνο τους νέους ηλικιακά, πλήττει και άτομα των οποίων τα εισοδήματα είναι, αφενός υψηλότερα, αφετέρου όμως, πολύ χαμηλά για να μπορούν να στεγαστούν υπό τις συνθήκες της ιδιωτικής αγοράς.
Οι οικονομικές προκλήσεις στη παγκόσμια κοινότητα καθώς και στη χώρα μας βρίσκονται προ των πυλών και απαιτούνται άμεσα διευρυμένες πολιτικές στέγασης, πολιτικές με διεύρυνση των δικαιούχων, με στόχο την αναχαίτηση του κόστους την επόμενη ημέρα και τη προσβασιμότητα σε αγορά κατοικίας, αλλά, παράλληλα και πολιτικές με υλοποίηση 2-3 ετών, που θα στοχεύουν στην εξάλειψη ιδίων δεδομένων στο μέλλον, καθώς και μέτρα που θα «προστατεύουν» την ιδιοκτησία υπό συνθήκες μη υγιούς οικονομικού περιβάλλοντος.
Μέτρα που θα ελαφρύνουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό της οικογένειας που μισθώνει τη κύρια κατοικία της, που πληρώνει ενοίκιο για τον φοιτητή της αλλά δεν δικαιούται το φοιτητικό επίδομα, στους νέους έως 39ετών που δεν εμπίπτουν στο άνωθεν πρόγραμμα διότι έχουν υψηλότερες αποδοχές, που θέλουν να αγοράσουν σπίτι αλλά δεν διαθέτουν το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής (δεν διαθέτουν αποταμιεύσεις) που ζητούν τα τραπεζικά ιδρύματα, τον 26χρονο του 2009 και πλέον 40χρονο που χάνει το όριο ηλικίας για ένα μόλις έτος. Μέτρα που θα διευρύνουν τους δικαιούχους.
Η δημιουργία μέτρων φθηνού δανεισμού και μάλιστα μικρής κλίμακας με βάση την ανάγκη του σήμερα, δεν μπορούν να αποτελούν την ναυαρχίδα στεγαστικών πολιτικών μιας χώρας που είναι πρωταθλήτρια του κόστους στέγασης, που απαιτείται ένας ολόκληρος μισθός για τη μίσθωση οικογενειακής κατοικίας, που το 36,9% των Ελλήνων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφέλειας, αλλά ένα από τα πολλά μέτρα ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στεγαστικής πολιτικής – κάτι που δεν ισχύει στη χώρα μας.
Μη ξεχνάμε ότι η χώρα μας είναι από τις λίγες χώρες της Ε.Ε που δεν διαθέτει κοινωνικές κατοικίες (όχι εργατικές).Η κοινωνική κατοικία αντιπροσωπεύει μορφές παρεμβάσεων- κατασκευή, ρυθμιστικά μέτρα κλπ., της εθνικής κυβέρνησης ή/και των τοπικών αρχών στην αγορά κατοικίας προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσβαση όλων.
Η παροχή της στέγης αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας και υπάγεται στον τομέα της κρατικής κοινωνικής πολιτικής.
Η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση στις 20/2/2020 της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (Καθολική πρόσβαση σε στέγαση αξιοπρεπή, βιώσιμη και οικονομικά προσιτή σε μακροπρόθεσμη βάση) με εισηγητή τον Raymond HENCKS , οι στεγαστικές πολιτικές των κρατών μελών δεν μπορούν να περιορίζονται στο αποκλειστικό στόχο να βοηθήσουν τα ευάλωτα άτομα να βάλουν «ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους», πρέπει να μεριμνούν για την προσαρμογή της κατοικίας στην κατάσταση της οικογένειας και για τη βελτίωση της ποιότητας της κατοικίας, ιδίως μέσω της αναβάθμισης των υφιστάμενων κατοικιών, δηλαδή να εξασφαλίζουν αξιοπρεπή και προσιτή στέγη σε όλους τους πολίτες, εκεί όπου διαπιστώνονται τόσο ποσοτικές όσο και ποιοτικές ανάγκες.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (UN-Habitat) για το δικαίωμα στη στέγαση
Ο καθένας έχει ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα στη στέγαση, το οποίο διασφαλίζει την πρόσβαση σε ένα ασφαλές, κατοικήσιμο και οικονομικά προσιτό σπίτι. Η στέγαση είναι κάτι περισσότερο από μια στέγη, είναι η ευκαιρία για καλύτερες ζωές και καλύτερο μέλλον.
Μέχρι το 2030, το UN-Habitat υπολογίζει ότι 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι, περίπου το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού, θα χρειάζονται πρόσβαση σε επαρκή στέγαση. Αυτό μεταφράζεται σε ζήτηση για 96.000 νέες προσιτές και προσβάσιμες κατοικίες κάθε μέρα.
Οι πλουσιότερες χώρες είναι αυτές που έχουν πληγεί περισσότερο
Η κατασκευή κατοικιών έχει καταρρεύσει στην Ευρώπη, καθώς το κόστος εκτοξεύεται στα ύψη, ενώ η γραφειοκρατία και οι αυστηροί κανονισμοί για την ενεργειακή αποδοτικότητα προστίθενται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, επισημαίνει το Bloomberg.
Οι πλουσιότερες χώρες είναι αυτές που έχουν πληγεί περισσότερο. Οι νέες οικοδομικές άδειες στη Γερμανία μειώθηκαν περισσότερο από 27% κατά το πρώτο εξάμηνο. Στη Γαλλία έχουν μειωθεί κατά 28% μέχρι τον Ιούλιο και η οικοδόμηση κατοικιών στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να μειωθεί περισσότερο από 25% φέτος. Η Σουηδία υφίσταται τη χειρότερη ύφεση από την κρίση της δεκαετίας του 1990, με τους ρυθμούς δόμησης να είναι μικρότεροι από το ένα τρίτο αυτού που θεωρείται απαραίτητο για να συμβαδίσει με τη ζήτηση.
Η ύφεση επηρεάζει τις μονοκατοικίες καθώς και τα μεγάλα οικιστικά έργα. Η Vonovia SE, η μεγαλύτερη εταιρεία ακινήτων στη Γερμανία, ανέστειλε φέτος όλες τις νέες κατασκευές, επ' αόριστον. Στη Σουηδία, επίσης, ένα έργο-κλειδί για την κατασκευή κυψελών μπαταριών για αυτοκίνητα και τη μείωση της εξάρτησης από την Κίνα, αδυνατεί να προσελκύσει αρκετούς εργαζόμενους, λόγω έλλειψης κατοικιών.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οικοδόμηση κατοικιών έχει χάσει τον στόχο των 300.000 κατοικιών ετησίως που είχε θέσει η κυβερνώσα συντηρητική κυβέρνηση το 2019.
Στη Γερμανία, η οικονομικά προσιτή στέγαση ήταν μία από τις βασικές δεσμεύσεις που ανέλαβε ο κυβερνητικός συνασπισμός του καγκελάριου Όλαφ Σολτς όταν ανέλαβε την εξουσία το 2021, αλλά οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η κυβέρνηση δεν θα επιτύχει τον στόχο της για την προσθήκη 400.000 νέων κατοικιών ετησίως το νωρίτερο μέχρι το 2026.
«Το να διασφαλίσουμε ότι οι πολίτες έχουν ένα μέρος για να ζήσουν είναι ένα από τα βασικά καθήκοντα του κράτους», δήλωσε ο Kolja Müller, συν-επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος στη Φρανκφούρτη. «Είναι σαφές ότι αποτυγχάνει».
Η κατάσταση στο τομέα της στέγασης προκαλεί κινδύνους για διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, καθώς οι άνθρωποι αναγκάζονται να δαπανήσουν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους για να καλύψουν το κόστος. Η στάση απέναντι στους μετανάστες θα μπορούσε να επιδεινωθεί περαιτέρω, καθώς θεωρούνται όλο και περισσότερο «ανταγωνιστές» στην εύρεση κατοικίας.
Εκτίναξη των τιμών
Οι τάσεις δεν είναι ίδιες παντού. Στην Πορτογαλία και την Ισπανία, οι νέες κατοικίες είναι πολύ πάνω από τα επίπεδα του 2015, όταν οι συνέπειες της κρίσης χρέους σχεδόν πάγωσαν την αγορά των ακινήτων. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις, γεγονός που δείχνει πόσο δύσκολο είναι να διορθωθεί το πρόβλημα, και οι πρωτοβουλίες για την προσέλκυση επενδυτών - όπως το πρόγραμμα χρυσής βίζας της Πορτογαλίας - έχουν προκαλέσει εκτίναξη των τιμών,
Η πτώση στον κατασκευαστικό τομέα έχει οδηγήσει σε εκκλήσεις για κίνητρα και στήριξη του κλάδου, αλλά οι κυβερνήσεις έχουν περιορισμένη... όρεξη για πρόσθετες δαπάνες μετά την πανδημία της Covid και εν μέσω προσπαθειών για συγκράτηση του πληθωρισμού.
Κατεβάζουν ρολά κατασκευαστικές εταιρείες
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου 45.000 κατασκευαστικές εταιρείες έχουν κλείσει τα τελευταία πέντε χρόνια. Στη Σουηδία, 1.145 εταιρείες του κατασκευαστικού κλάδου κατέθεσαν αίτηση πτώχευσης τους πρώτους 10 μήνες του τρέχοντος έτους, αύξηση 35% από το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Creditsafe.
Στη Γερμανία η Gerchgroup είχε δεσμευτεί να κατασκευάσει περισσότερα από 440 μερικώς επιδοτούμενα διαμερίσματα αλλά τον Αύγουστο, υπέβαλε αίτηση αφερεγγυότητας, αφήνοντας ένα κενό στο κέντρο της πόλης, όπου υπάρχει μεγάλη ανάγκη για σπίτια.
Σύντομα αναμένεται να εκταμιευθούν τα πρώτα δάνεια του στεγαστικού προγράμματος «Σπίτι μου» της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), μετά την έγκριση από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Ειδικότερα, τα πρώτα δάνεια αφορούν την αγορά πρώτων κατοικιών από νέους, μετά την έγκριση των δανείων από τις αντίστοιχες τράπεζες, καθώς και τον επιτυχημένο νομικό και τεχνικό έλεγχο των ακινήτων.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, το πρόγραμμα «Σπίτι μου» υλοποιείται με ταχύτατους ρυθμούς και έχει τεράστια ανταπόκριση, μάλιστα, από την έναρξη των αιτήσεων στις 3 Απριλίου 2023 μέχρι σήμερα:
Υποβλήθηκαν συνολικά 36.544 αιτήσεις, εκ των οποίων έχουν ήδη αξιολογηθεί 25.573, δηλαδή 7 στις 10 (70%).
Από τις 25.573 αξιολογημένες αιτήσεις, έλαβαν προέγκριση 17.606, δηλαδή σχεδόν 7 στις 10 (69%), ενώ οι υπόλοιπες απορρίφθηκαν, καθώς δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις.
Από τις 17.066 προεγκρίσεις, έχουν ήδη εγκριθεί 4.706 δάνεια, δηλαδή πάνω από 1 στις 4 (28%), καθώς έχει βρεθεί ακίνητο και έχει ξεκινήσει ο νομικός και τεχνικός έλεγχος, με μέσο όρο ποσού έγκρισης 104.896 ευρώ περίπου.
Το 62% των εγκεκριμένων δανείων αφορά αγορά πρώτης κατοικίας από ζευγάρια, ενώ το 87% αφορά δικαιούχους με ετήσιο εισόδημα έως 24.000 ευρώ.
Το 39% των εγκεκριμένων δανείων αφορά αγορά πρώτης κατοικίας στην Αττική και το 22% στην Κεντρική Μακεδονία, ενώ 7% αφορά στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και 6% στη Δυτική Ελλάδα και στη Θεσσαλία αντίστοιχα.
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, δήλωσε:
«Είμαι ευτυχής και υπερήφανος που η πρώτη μου υπογραφή ως υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης είναι η πρώτη εκταμίευση χρημάτων για το πρόγραμμα "Σπίτι μου", ένα πρόγραμμα το οποίο χειριζόμουν ως υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων από την πλευρά της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και, που σήμερα, μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και της ΔΥΠΑ, κάνουμε την πρώτη εκταμίευση προς τους δικαιούχους».
Από την πλευρά του, ο διοικητής της ΔΥΠΑ, κ. Σπύρος Πρωτοψάλτης, υπογράμμισε:
«Η επανεκκίνηση της στεγαστικής πολιτικής, μετά από μία δεκαετία αδράνειας, φέρνει τα πρώτα αποτελέσματα, καθώς νέα ζευγάρια και νέοι αποκτούν την πρώτη τους κατοικία, μέσω του προγράμματος της ΔΥΠΑ. Η ανταπόκριση είναι πολύ μεγάλη και αυτό αποδεικνύει την ανάγκη που έρχεται να καλύψει το "Σπίτι μου". Η ΔΥΠΑ θα συνεχίσει να στηρίζει τους νέους με νέες δράσεις σε όλους τους τομείς αρμοδιότητάς της και να υλοποιεί με ταχύτητα τις πολιτικές της κυβέρνησης για τη στεγαστική προστασία του εργατικού δυναμικού».
Υπενθυμίζεται ότι, μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου», νέοι ή νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών, μπορούν να αποκτήσουν κατοικία με μηνιαία δόση σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη που αντιστοιχεί στα στεγαστικά δάνεια της αγοράς, καθώς το 75% του κεφαλαίου χορηγείται άτοκα από τη ΔΥΠΑ, ενώ, για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους και όσους αποκτήσουν την ιδιότητα αυτή, το δάνειο είναι άτοκο στο σύνολό του.