Στον διαχωρισμό μας, από όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που προσπάθησαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση να απεξαρτηθούν από το φυσικό αέριο, ενώ εμείς φτάσαμε στο σημείο να είμαστε η 2η χώρα που εξαρτάται από εισαγόμενες πηγές, στάθηκε ο πρώην Πρόεδρος της ΔΕΗ, Μανώλης Παναγιωτάκης κατά την διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στον Πύργο.
Ο κ. Παναγιωτάκης ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση της Κίνησης των Ενεργών Πολιτών με σκοπό την ενημέρωση του κοινού για τα ζητήματα ηλεκτρικής ενέργειας μοιράστηκε πολύτιμες και χρήσιμες πληροφορίες για το συγκεκριμένο θέμα, απαντώντας πρόθυμα και κατατοπιστικά σε μια σειρά ερωτήσεων.
Αρχικά αναφερόμενος στον λόγο της παρουσίας του στην Ηλεία, ανέφερε πως: «Ήρθα ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση της Κίνησης των Ενεργών Πολιτών να αναλύσουμε το θέμα της ακρίβειας της ηλεκτρικής ενέργειας, πως διαμορφώνεται, πως λειτουργεί η αγορά, ποιο είναι το ενεργειακό, πως πρέπει να είναι το πρόγραμμα ενέργειας που πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε να έχουμε και ασφάλεια εφοδιασμού και κατά το δυνατόν μικρότερο κόστος και χαμηλές τιμές, αλλά και να συμμορφωθούμε με τις απαιτήσεις της κλιματικής αλλαγής».
Εξηγώντας τους λόγους που οδήγησαν στην ακρίβεια, ο κ. Παναγιωτάκης στη συνέχεια επεσήμανε πως: «Η ακρίβεια οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου. Οι τιμές του φυσικού αερίου άρχισαν να αυξάνονται από τον Ιούλιο του 2021, δηλαδή 8 με 9 μήνες πριν ξεσπάσει ο πόλεμος. Η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου οφειλόταν στο ότι παγκοσμίως αυξήθηκε απότομα η ζήτηση μετά την κρίση του κορωνοϊού και την ύφεση των οικονομιών. Η αύξηση της ζήτησης σε σχέση με την προσφορά οδήγησε τις τιμές σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα.
Όλες οι χώρες της Ευρώπης προσπάθησαν να μειώσουν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο. Δηλαδή να απεξαρτηθούν από το φυσικό αέριο. Εμείς ακολουθήσαμε αντίθετη πορεία. Ενώ οι άλλες χώρες μείωσαν την παραγωγή τους από φυσικό αέριο κατά 20%, 25%, 30%, εμείς την αυξήσαμε κατά 20% με 25%. Αποτέλεσμα της γνωστής απότομης απολιγνιτοποίησης η οποία εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό τον Σεπτέμβριο του 2019 από το βήμα του ΟΗΕ. Αποδιοργανώθηκαν τα ορυχεία, εγκαταλείφθηκαν σχεδόν , η λιγνιτική παραγωγή έπεσε στο ναδίρ, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η παραγωγή από το φυσικό αέριο. Μια άλλη επίπτωση είναι ότι αυξήθηκε η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας μας, είμαστε η 2ηευρωπαϊκή χώρα σε εξάρτηση από εισαγόμενες πηγές.
Αυτή την στιγμή είναι αναγκαία η στροφή σε μονάδες παραγωγής λιγνίτη σε ένα επίπεδο λιγνιτικής παραγωγής της τάξης του 25% είναι αναγκαίο, διότι έτσι θα μπορέσουμε να ελέγξουμε τις τιμές και θα μειωθεί η εξάρτηση της χώρας μας και δε θα έχουμε επιβάρυνση του ισοζυγίου πληρωμών. Δυστυχώς, όμως βλέπω ότι η πολιτική που έχει ασκηθεί είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση, Είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που επενδύει στο φυσικό αέριο. Αν δεν αλλάξουν ριζικά τα πράγματα δεν θα έχουμε καλά αποτελέσματα».
Σχολιάζοντας την επιδότηση ρεύματος στη συνέχεια επεσήμανε ότι: «Πρέπει να στοχεύσουμε στις όσο το δυνατό μειωμένες τιμές. Από εκεί και πέρα η επιδότηση, ιδιαίτερα σε ορισμένα στρώματα, τα πιο ευάλωτα, είναι αναγκαία. Διότι, ναι μεν μπορεί να μειωθούν οι τιμές ακόμα και 50 τοις εκατό αλλά και πάλι θα είναι ακριβές. Όπως ξέρετε, και μετά την επιδότηση η τιμή που φθάνει στον καταναλωτή είναι περίπου 60% περισσότερη, από ότι ήταν προ της κρίσης. Που σημαίνει ότι δεν επαρκεί η επιδότηση. Τουλάχιστον το 25% των νοικοκυριών δυσκολεύεται να πληρώσει τους λογαριασμούς του. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις υποφέρουν αλλά και η μεγάλη βιομηχανία χάνει την ανταγωνιστικότητά της».
Επιπλέον ο κ. Παναγιωτάκης στάθηκε στον κοινωνικό ρόλο που πρέπει να έχει η ΔΕΗ υποστηρίζοντας ότι: «Περισσότερο θα ήθελα να τονίσω το ρόλο που πρέπει να παίξει η ΔΕΗ για αυτά που είπα προηγουμένως, για το ενεργειακό και τη μείωση των τιμών μέσω της σωστής κατά το δυνατό λειτουργία της αγοράς. Πρέπει να έχει ένα κοινωνικό ρόλο. Αυτό εξαρτάται από τον προσανατολισμό που έχει η ΔΕΗ. Αν δηλαδή ο προσανατολισμός της είναι το πώς θα κερδίζει, τότε δε θα είναι καλά τα πράγματα. Αν όμως ο προσανατολισμός της, με βάση την πολιτική που ασκείται, γιατί και με το 34% που έχει το κράτος, μπορεί να ασκήσει τη δική του πολιτική. Όπως και με το 51%. σας υπενθυμίζω ότι αυξήθηκαν τα τιμολόγια, ως μη όφειλαν, κατά 20% το 2019. Το 2020 η ΔΕΗ δυστυχώς αισχροκερδούσε. Δηλαδή, αγόραζε με 44 ευρώ χονδρική τιμή του ρεύματος και το πουλούσε η ίδια με 105 ευρώ. Αυτό δεν είναι λειτουργία επιχείρησης δημοσίου συμφέροντος».
Επί των ημερών μας προσπαθήσαμε, όχι μόνο να συγκρατήσουμε τις τιμές, αλλά με την έκπτωση συνέπειας που θεσπίσαμε το Μάιο του 2016, ήταν η πρώτη φορά στα χρονικά που η ΔΕΗ μείωσε το ρεύμα. Μέχρι τότε το αύξανε ανάλογα με τον τιμάριθμο. Δεν αισχροκερδούσε αλά το αύξανε…
Υπήρξαν κάποιες πιέσεις στη ΔΕΗ και στα οικονομικά της στοιχεία από το δεύτερο εξάμηνο του 2018, γιατί αυξήθηκαν απότομα οι τιμές του διοξειδίου του άνθρακα και επίσης οι τιμές του φυσικού αερίου, κάναμε τα αδύνατα δυνατά να μην αυξήσουμε τις τιμές του ρεύματος.
Το πολύ πολύ να χρειαζόταν, για να μην παρουσιαστεί ούτε ευρώ ζημιά, να κάναμε μια αύξηση της τάξης του 7% με 8% και αυτό θα ήταν όλο.
Αυτός κατά τη γνώμη μου πρέπει να είναι ο ρόλος της ΔΕΗ. Να παρεμβαίνει στην αγορά για να λειτουργεί σωστά η αγορά, να συγκρατεί τις τιμές και όχι να σέρνει το χορό των αυξήσεων. Από όλη αυτή τη λειτουργία της αγοράς και από το ράλλυ των τιμών τα περισσότερα κέρδη τα είχε δυστυχώς η ΔΕΗ και λιγότερα είχαν οι ιδιώτες. Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα…» τόνισε κλείνοντας ο κ. Παναγιωτάκης.