Η ραγδαία αύξηση στις τιμές των ενοικίων και εν γένει του κόστους στέγασης, αποτελεί το «μείζον» θέμα συζήτησης και προβληματισμού ιδιαίτερα για όσους σκέφτονται, είτε να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή τους δημιουργώντας οικογένεια και αναζητούν ακίνητο με ένα επιπλέον δωμάτιο, είτε για όσους έχει λήξει ή/λήγει το μισθωτήριο συμβόλαιο τους επόμενους μήνες και αναμένουν να ενημερωθούν για τις νέες απαιτήσεις του ιδιοκτήτη.
Η Ελλάδα «πρωταθλήτρια» στο κόστος στέγασης στην Ε.Ε.
Στην Ελλάδα η συσσωρευτική αύξηση των ενοικίων από το 2018 έως και το 2022, κυμάνθηκε από 37,2% έως και 42,1% για μια κατοικία κατάλληλη για οικογένεια. Υψηλότερες αυξήσεις καταγράφονται κυρίως σε μικρότερα ακίνητα, κατάλληλα για φοιτητές. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία, οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης φοιτητικής κατοικίας το χρονικό διάστημα 2017-2023, αυξήθηκαν κατά 60% στην Αθήνα και την Πάτρα, όπου καταγράφεται η 2η μεγαλύτερη αύξηση, ξεπερνώντας το 50%-55%.
Το προσαυξημένο κόστος στέγασης δεν αφορά πλέον μόνο τα κατώτερα οικονομικά στρώματα, αλλά πλήττει και υψηλότερα εισοδήματα, ιδιαίτερα μετά τις απανωτές αυξήσεις στις τιμές των αγαθών.
Το κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτιναχθεί σε τέτοια επίπεδα που αγγίζει το 60%-70% του μέσου μηνιαίου μισθού και αν πρόκειται για οικογενειακή κατοικία, φθάνει το σύνολο ενός «καλού» μισθού. Μεγάλο μέρος των συμπολιτών μας αναγκάζεται να κάνει περικοπές ακόμη και σε βασικές ανάγκες του. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 76,9% των ενοικιαστών, εφόσον πληρώσουν τα έξοδα του σπιτιού, κάνει περικοπές στα βασικά αγαθά ή λαμβάνει οικονομική βοήθεια από τρίτους.
H Ελλάδα είναι «πρωταθλήτρια» στο κόστος στέγασης στην Ε.Ε,, με 4 στους 10 Ελληνες να ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς σύμφωνα, με την Eurostat.
Οι «απαιτήσεις» στις ανανεώσεις των μισθωτηρίων συμβολαίων
Είθισται μεγάλο μέρος μισθωτηρίων συμβολαίων που αφορούν κατοικίες να έχουν «γενέθλια» τον Αύγουστο ή/και τον Σεπτέμβριο, κυρίως για τις οικογένειες. Γενέθλιος μήνας των μισθωτηρίων συμβολαίων μπορεί να χαρακτηριστεί και ο Φεβρουάριος.
Ο Σεπτέμβριος και ο Φεβρουάριος, αποτελούν τους μήνες που πραγματοποιούνται οι περισσότερες μετακομίσεις, ανανεώσεις μισθωτηρίων συμβολαίων αλλά και έναρξη νέων.
Το φετινό καλοκαίρι και κυρίως τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, μεγάλο μέρος των μισθωτηρίων συμβολαίων που υπογράφηκαν προς τριετίας, το 2020, θα πρέπει να ανανεωθούν ή οι ενοικιαστές να προβούν σε αναζήτηση νέας κατοικίας προς μίσθωση.
Ήδη από αρχές Ιουνίου/Ιουλίου του τρέχοντος έτους, μέρος των ιδιοκτητών που εκμισθώνουν ακίνητα έχουν προβεί σε επικοινωνία με τους ενοικιαστές για την ανανέωση της τριετούς μισθωτικής σύμβασης που επίκειται να λήξει εντός των επομένων 2-3 ή/και 4 μηνών.
Μέρος των ιδιοκτητών ακινήτων για να πραγματοποιήσουν την ανανέωση της μισθωτικής σύμβασης στον ίδιο ενοικιαστή, ζητούν αύξηση του ενοικίου ακόμη και 25-30% σε σχέση με το ενοίκιο του 2020.
Σε περίπτωση που ο ενοικιαστής δεν δεχθεί την ραγδαία αύξηση, θα πρέπει να εντάξει την οικογένεια του στη δίνη της αναζήτησης κατοικίας και να ζήσει όσα βιώνουν τα τελευταία 2-3 χρόνια πλήθος των συμπολιτών μας που αναζητούν κατοικία.
Οι ιδιοκτήτες επειδή γνωρίζουν ότι η εύρεση κατοικίας με προσιτό ενοίκιο και παράλληλα η εύρεση κατοικίας που να συνάδει η κατάσταση του ακινήτου με το ζητούμενο μίσθωμα αποτελεί «τζόκερ», ξέρουν ότι ο ενοικιαστής θα αναγκαστεί να αποδεχθεί την όποια αύξηση, διότι δεν υπάρχουν επιλογές και παράλληλα μια μετακόμιση έχει μεγάλο κόστος.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος των ιδιοκτητών που ζητούν μεγάλες αυξήσεις δεν είναι φυσικά πρόσωπα που εκμισθώνουν 1-2 ακίνητα, αλλά ιδιοκτήτες (φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα) πολλών διαμερισμάτων ή/και ολόκληρων πολυκατοικιών.
Κάποιος θα μπορούσε να αναφέρει ότι ο ενοικιαστής δεν είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του και ο ιδιοκτήτης ζητάει μεγάλη αύξηση με στόχο να τον διώξει. Αυτό αποτελεί μια λογική που έχει βάση, αλλά μεγάλο μέρος των ενοικιαστών που έχουν έρθει και έρχονται αντιμέτωποι με ραγδαίες αυξήσεις για την ανανέωση της μισθωτικής σύμβασης, είναι πλήρως «σωστοί» στις υποχρεώσεις τους, χωρίς οφειλές σε κοινόχρηστα και λογαριασμούς ΔΕΚΟ, αντιθέτως καταγράφονται περιπτώσεις που καταβάλλουν το μίσθιο νωρίτερα από την συμφωνηθείσα ημερομηνία ανά μήνα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επικοινωνία ιδιοκτήτη με τον ενοικιαστή όπου όταν ο ενοικιαστής του ανάφερε ότι η αύξηση που ζητάει είναι μεγάλη (25%), ο ιδιοκτήτης του απάντησε, «μπες στις ιστοσελίδες των αγγελιών να δεις τη ζητάνε για 50 τ.μ.».
Σε αντίστοιχη περίπτωση, στο Γαλάτσι, για κατοικία 60 τ.μ. με 1 Υ/Δ που η τριετία της μίσθωσης λήγει στα μέσα του Οκτωβρίου με μίσθωμα 460€/μήνα, ο ιδιοκτήτης ζήτησε να αυξηθεί το ενοίκιο στα 540€/μήνα, αλλά, η ανανέωση να γίνει μόνο για ένα έτος. Παράλληλα, στο μισθωτήριο συμβόλαιο που έστειλε στον ενοικιαστή, ανέφερε ρητά, ότι σε περίπτωση πέρας του έτους, το ενοίκιο των 540€/μήνα δεν ισχύει και θα πρέπει να οριστεί νέο μίσθωμα.
Ο ενοικιαστής με τον φόβο της αύξησης στην ανανέωση του μισθωτηρίου συμβολαίου τον Οκτώβριο του 2024, ζήτησε να πραγματοποιηθεί ανανέωση για τρία έτη με μίσθωμα τα 540€/μήνα. Ο ιδιοκτήτης αρνήθηκε, προτείνοντας του μηνιαίο μίσθωμα της τάξεως των 600€/μήνα για μισθωτήριο διάρκειας τριών ετών. Ο ενοικιαστής αποδέχθηκε τη συνολική αύξηση κατά 30% της αρχικής μίσθωσης λόγω των συνθηκών και παράλληλα του φόβου των αυξήσεων τα επόμενα έτη.
Θα πρέπει να επισημάνουμε όμως, ότι υπάρχουν και ιδιοκτήτες που δεν συμμετέχουν στο «ράλι» των αυξήσεων. Πρόκειται κυρίως για ιδιοκτήτες που μισθώνουν ένα ή/και δύο ακίνητα και με τα χρήματα αυτά είτε σπουδάζουν τα παιδία τους είτε πληρώνουν δανειακές υποχρεώσεις και το σημαντικότερο γι΄αυτούς είναι να έχουν διαχρονικά τους ίδιους ενοικιαστές που καταβάλλουν κανονικά τις υποχρεώσεις τους, φροντίζουν το ακίνητο και ανάλογα με τα δεδομένα, συζητούν από κοινού την ενδεχόμενη αύξηση σε λογικά πλαίσια.
Η διαθεσιμότητα ακινήτων σύμφωνα με το ζητούμενο μίσθωμα στον Ν. Αττικής
Η αναζήτηση οικογενειακής κατοικίας με προσιτό ενοίκιο στην Αττική αποτελεί «τζόκερ». Τα διαθέσιμα προς μίσθωση ακίνητα (80 τ.μ.-110 τ.μ., άνω του 1ου ορόφου) με ζητούμενο μίσθωμα έως 600€, σύμφωνα με τις αναρτημένες αγγελίες σε ιστοσελίδες στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας, αποτελούν το 19,96% του συνόλου των προς μίσθωση κατοικιών, στα Βόρεια Προάστια μόλις το 0,71%, στα Νότια Προάστια το 4,03%, στα Δυτικά Προάστια το 35,58%, στο Υπόλοιπο Αττικής το 27,20% και στον Πειραιά το 35,46%.
Σύμφωνα με δεδομένα, οι κατοικίες που διατίθενται προς μίσθωση στο κέντρο της Αθήνας με ζητούμενο μίσθωμα έως 600€/μήνα, 8 στις 10 είναι κατασκευής έως το 1980, δηλαδή τουλάχιστον 43ετών.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι στο σύνολο των περιοχών του Ν.Αττικής, η διαθεσιμότητα ακινήτων προς μίσθωση είναι πολύ μικρότερη έναντι των προηγούμενων χρόνων. Παράλληλα, το μεγαλύτερο μέρος των διαθέσιμων προς μίσθωση ακινήτων διατίθεται με ζητούμενες τιμές μίσθωσης άνω των 800€/μήνα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα Βόρεια Προάστια όπου το 93,11% των διαθέσιμων προς μίσθωση ακινήτων, έχουν ζητούμενο μίσθωμα είναι άνω των 800€/μήνα, ενώ στα Νότια Προάστια το 81,44%. Στο κέντρο της Αθήνας το 65,66% των διαθεσίμων κατοικιών έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 700€/μήνα, ενώ μόνο στις περιοχές του Πειραιά (47,46%) , των Δυτικών Προαστίων (50,31%) και στο Υπόλοιπο Αττικής (56,97%).
Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, προκύπτει ότι το κόστος μίσθωσης κατοικίας κατάλληλη για οικογένεια, στο σύνολο σχεδόν των περιοχών του Ν. Αττικής, αγγίζει έναν ολόκληρο μισθό. Χωρίς να συνυπολογίζουμε τα κοινόχρηστα, το κόστος ενέργειας και τους λοιπούς λογαριασμούς.
Το ζητούμενο μίσθωμα για οικογενειακή κατοικία σε 16 περιοχές της Αττικής
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τις διαθέσιμες αγγελίες ακινήτων σε περιοχές της Αθήνας με τη μεγαλύτερη ζήτηση από οικογένειες για ενοικίαση κατοικίας, η μέση ζητούμενη τιμή μίσθωσης κυμαίνεται στα 11,31€/τ.μ. (για διαμέρισμα 80 τ.μ.-110 τ.μ. άνω του 1ου ορόφου, κατασκευής μετά το 2000.
Η μέση κατώτατη ζητούμενη τιμή μίσθωσης στην Αθήνα τη φετινή χρονιά διαμορφώνεται στα 9,09€/τ.μ. και η μέση ανώτατη στα 13,1 €/τ.μ., δηλαδή, μια οικογένεια θα πρέπει να καταβάλει μόνο για το ενοίκιο από 900€/μήνα έως και 1.310€/μήνα αν πρόκειται για κατοικία 100 τ.μ.
Παραδείγματα
Συγκριτικοί πίνακες ζητούμενων ενοικίων 2019-2022
Συμβουλές για το μισθωτήριο συμβόλαιο
Η αρχική σύναψη της μίσθωσης πρέπει πάντοτε να γίνεται με έγγραφο μισθωτήριο. Η προθεσμία ανάρτησης των ηλεκτρονικών δηλώσεων είναι η τελευταία ημέρα του επομένου μήνα από την έναρξη της μίσθωσης, ή της τροποποίησης, αναπροσαρμογής, λύσης κλπ.
Η ελάχιστη υποχρεωτική διάρκεια των νέων μισθώσεων, είναι η τριετία, υποχρεωτική και για τα δύο μέρη, ανεξάρτητα αν στο μισθωτήριο έχει συμφωνηθεί μικρότερο διάστημα. Τυχόν μεγαλύτερος συμβατικός χρόνος δεσμεύει τα μέρη, εκτός αντίθετης συμφωνίας.
Μετά τη λήξη της τριετίας η μίσθωση συνεχίζεται συνήθως με σιωπηρή συμφωνία ιδιοκτήτη και ενοικιαστή, ως αορίστου χρόνου. Αυτό σημαίνει ότι τόσο ο ενοικιαστής μπορεί να αποχωρήσει όποτε θέλει, όσο και ότι ο ιδιοκτήτης μπορεί όποτε θέλει να ζητήσει το σπίτι του.
Επιπλέον, τροποποιήσεις, παρατάσεις και αναπροσαρμογές μισθώματος, αλλά και λύσεις μισθώσεων μπορούν να γίνονται με απλή ηλεκτρονική δήλωση στην εφαρμογή της ΑΑΔΕ.
Η εγγύηση είναι μια πράξη που έχει καθιερωθεί εθιμοτυπικά. Αποτελεί το χρηματικό ποσό (1 ή 2 ενοίκια ) που καταβάλλει ο μισθωτής στον ιδιοκτήτη κατά την έναρξη της μίσθωσης. Γενικά σκοπεύει στην οικονομική εξασφάλιση του ιδιοκτήτη, σε περίπτωση που ο ενοικιαστής δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις του. Αν για παράδειγμα αρνηθεί να πληρώσει το ενοίκιο ή κάνει ζημιά στο ακίνητο, τότε ο ιδιοκτήτης ενδέχεται να κρατήσει την εγγύηση (ή ένα μέρος της) ως αποζημίωση.
Δεν υπάρχει ειδικός νόμος που να ρυθμίζει την καταβολή της εγγύησης για την κατάρτιση του συμφωνητικού. Επομένως, η λειτουργία της καθορίζεται ελεύθερα από τα συμβαλλόμενα μέρη, τα οποία διαπραγματεύονται τους όρους της κατά τη σύναψη της συμφωνίας. Αυτό σημαίνει πως ο ενοικιαστής μπορεί να διαπραγματευτεί με τον ιδιοκτήτη το ύψος της εγγύησης αλλά και τη διαχείριση αυτής.
Πηγή: imerisia.gr
