Αποζημιώσεις και αποκατάσταση ζημιών σε υποδομές, καλλιέργειες, επιχειρήσεις, νοικοκυριά, αλλά και οι απώλειες από διαφυγόντα έσοδα προκαλούν ανησυχία.
Τεράστιες είναι οι πληγές που άνοιξαν οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές στις ζωές των πληγέντων όπως επίσης ανυπολόγιστο είναι το κόστος στην οικονομία.
Oι παρενέργειες από τα εκτεταμένα φαινόμενα φυσικών καταστροφών που χτύπησαν την χώρα αναμένεται να προκαλέσουν μεγάλη πίεση στον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς οι βιβλικές πλημμύρες και οι καταστροφικές πυρκαγιές του προηγούμενου διαστήματος καθιστούν υποχρεωτική την αύξηση των πόρων που θα χρησιμοποιηθούν για αποζημιώσεις των πληγέντων και αποκαταστάσεις στις πληγείσες περιοχές.
Αν και είναι νωρίς ακόμα να αποτιμηθεί το συνολικό κόστος των καταστροφών - αφού το μέγεθος της ζημιάς από τις πλημμύρες θα διαπιστωθεί μόλις υποχωρήσουν τα φαινόμενα - όπως ανέφερε χθες και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, οι πρώτες ασκήσεις δείχνουν πως το κόστος θα είναι βαρύ και θα ανέρχεται σε κάποια δισεκατομμύρια ευρώ.
Αποζημιώσεις και αποκατάσταση ζημιών σε υποδομές, καλλιέργειες, επιχειρήσεις, νοικοκυριά, αλλά και οι απώλειες από διαφυγόντα έσοδα προκαλούν ανησυχία.
Έρχεται συμπληρωματικός προϋπολογισμός
Στο Υπουργείο Οικονομικών βρίσκονται σε κατάσταση «κόκκινου» συναγερμού» ώστε να αποτιμηθεί η καταστροφή και να διοχετευτούν τα κονδύλια που απαιτούνται για την άμεση ενίσχυση των πληγέντων.
Όπως εκτιμάται θα ανακατανεμηθούν κονδύλια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και θα κατατεθεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός ώστε να καλυφθούν έκτακτες δαπάνες.
3 «Ιανοί» η καταστροφή από τις πλημμύρες
Tο αποθεματικό ύψους 1 δισ. ευρώ για την κάλυψη των ζημιών από φυσικές καταστροφές που υπάρχει στον προϋπολογισμό του 2023 δεν είναι αρκετό για να καλυφθεί ο συνολικός λογαριασμός. Μόνο από τις πυρκαγιές, σύμφωνα με τα δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών, το κόστος για την χώρα μας ανέρχεται σε 1,66 δισ. ευρώ.
Στην περίπτωση των καταστροφών από τον «Ιανό» το 2020 δόθηκε από το κράτος περίπου 1 δισ. ευρώ μόνο για αποζημιώσεις. Οι πρωτοφανείς πλημμύρες των τελευταίων ημερών είναι, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, τουλάχιστον «3 Ιανοί» οπότε μπορεί να γίνε αντιληπτή η οικονομική διάσταση της καταστροφής.
Στροφή στην Ε.Ε. για έξτρα κονδύλια
Ταυτόχρονα αναμένεται η κυβέρνηση να διεκδικήσει έξτρα κονδύλια για τις επιπτώσεις από φυσικές καταστροφές από την ΕΕ.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη μπορεί να γίνουν εσωτερικές ανακατανομές πόρων στο ΕΣΠΑ σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Η Ε.Ε. με δεδομένο ότι όλες οι χώρες βιώνουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής πρέπει να ανακατανείμει τον προϋπολογισμό της και να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στην κλιματική κρίση», υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης.
Την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιχειρεί να αποτυπώσει τυχόν παρενέργειες στην αποπληρωμή υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων αλλά και τη διόγκωση των «κόκκινων» δανείων κυρίως από τις επιχειρήσεις.
Εκατοντάδες είναι οι επιχειρήσεις που έχουν χρηματοδοτηθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας και αντιμετωπίζουν σημαντικές ζημιές, άμεσες και έμμεσες. Δεν είναι τυχαίο ότι από το 2020 η Τράπεζα της Ελλάδος εχει εντοπίσει το πρόβλημα, προχωρώντας στη χαρτογράφηση της έκθεσης των ελληνικών τραπεζών σε περιβαλλοντικούς κινδύνους.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Σε αυτές τις συνθήκες, όπως επισημαίνουν φορείς της αγοράς, είναι απαραίτητη μια νέα στρατηγική στην οποία θέση «κλειδί» θα έχει η απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων, με αποτελεσματικό τρόπο ώστε να «θωρακιστεί» η οικονομία από τις περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Οσον αφορά στο Ταμείο Ανακαμψης, υπάρχει εντονή κριτική ότι δεν έχουν γίνει έως τώρα τα έργα που θα έπρεπε να υλοποιηθούν, καθώς πολλά έργα περιβαλλοντικής μηχανικής δεν είχαν ενταχθεί στον όλο σχεδιασμό.Συγκεκριμένα, ασκείται κριτική για το πώς σχεδιάστηκε η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, ήδη πριν από τρία χρόνια, καθώς δεν έλαβε υπόψη του τα νέα αυτά δεδομένα, που ήταν ορατά από τότε.
Στο Αναθεωρημένο «Ελλάδα 2.0» δίνεται έμφαση στην πρόληψη φυσικών καταστροφών. Επεκτείνεται σημαντικά το πρόγραμμα καθαρισμού δασών και διάνοιξης δασικών οδών και ζωνών Anti-nero, προστίθεται πρόγραμμα προσεισμικού ελέγχου σε δημόσια κτίρια και γίνεται επέκταση της δράσης Έξυπνες Γέφυρες.
Ωστόσο με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να δείχνουν … τα δόντια τους και τις φυσικές καταστροφές να τείνουν να αποτελέσουν μέρος μιας δυστοπικής πραγματικότητας, θα έπρεπε να έχει γίνει πιο ολοκληρωμένος σχεδιασμός.
Πηγή: Imerisia.gr