Συνολικά επτά μέτρα έλαβε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την εύρυθμη λειτουργία της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, συστήνοντας νέα τιμολόγια ρεύματος και το πρόγραμμα «Απόλλων», μεταξύ άλλων.
Όσον αφορά στα νέα τιμολόγια ρεύματος προάγουν τη διαφανή και απλοποιημένη πληροφόρηση, προς όφελος των καταναλωτών, για τις τιμές των προμηθευτών.
Για πρώτη φορά, κάθε καταναλωτής θα ξέρει τί πληρώνει στον προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος και για ποιο λόγο. Θεσπίζεται το πράσινο τιμολόγιο, το οποίο είναι ένα ειδικό τιμολόγιο, κοινό για όλους τους προμηθευτές.
Βασικό του πλεονέκτημα είναι πως διευκολύνει τη σύγκριση των τιμών μεταξύ προμηθευτών, δίνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα στον καταναλωτή να κάνει την πιο συμφέρουσα επιλογή.
Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο δίνει απαντήσεις σε μερικά βασικά ερωτήματα που προκύπτουν για τα νέα τιμολόγια ρεύματος στη χαμηλή τάση που αφορούν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις:
1. Γιατί έχουμε τόσα πολλά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος;
Γιατί οι προμηθευτές έχουν το δικαίωμα να έχουν όσα τιμολόγια θέλουν. Επίσης, γιατί η φύση του συστήματος αγορών ηλεκτρικής ενέργειας που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σύνθετη. Υπάρχει μία αγορά χονδρικής που η τιμή είναι κυμαινόμενη (αλλάζει διαρκώς, ανά ημέρα και ώρα). Υπάρχουν οι προμηθευτές λιανικής, που αγοράζουν στη χονδρική και πωλούν στη λιανική, με πολλές διαφορετικές, εμπορικές πολιτικές. Επιπλέον, γιατί οι ανάγκες και οι επιθυμίες των καταναλωτών είναι πολύ διαφορετικές, ανάλογα με το προφίλ κάθε καταναλωτή (νοικοκυριό, επιχείρηση, ενεργοβόροι καταναλωτές κ.λπ.).
2. Τί είδους τιμολόγια υπάρχουν;
Καταρχάς, υπάρχουν τριών ειδών τιμολόγια (σταθερά, κυμαινόμενα και δυναμικά) και ο καταναλωτής (είτε πρόκειται για νοικοκυριό είτε για επιχείρηση) επιλέγει αυτό που κρίνει ότι είναι το πιο συμφέρον για εκείνον. Πιο συγκεκριμένα:
- Σταθερά είναι τα τιμολόγια ορισμένου χρόνου, με σταθερή τιμή χρέωσης για όλη την περίοδο της σύμβασης.
- Κυμαινόμενα, είναι τα τιμολόγια, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο ενέργειας. Αυτά, διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: i. με καθορισμό τιμής εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και ii. με καθορισμό τιμής εκ των υστέρων.
- Δυναμικά, τα οποία αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με διαφορετικές τιμές -ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας- με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου τηλεμετρούμενου μετρητή στην παροχή των καταναλωτών.
Για τη διευκόλυνση του καταναλωτή, τα τιμολόγια συνδέθηκαν με ένα χρώμα. Με το μπλε τα σταθερά, με το κίτρινο τα κυμαινόμενα και με το πορτοκαλί τα δυναμικά.
Σε αυτά τα τιμολόγια προσθέτουμε ειδικό τιμολόγιο, πράσινου χρώματος, που το ειδικό χαρακτηριστικό του είναι πως η δομή του θα είναι απλή και κοινή, επιτρέποντας τη συγκρισιμότητα, για όλους τους προμηθευτές. Σε αυτό θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές, την 1η Ιανουαρίου του 2024, οι οποίοι δεν θα έχουν επιλέξει -μέσα στο 2023- κάποιο συγκεκριμένο είδος τιμολογίου για τη μετάβασή τους την 1.1.2024. Αυτό το ειδικό τιμολόγιο, που θα διατίθεται από κάθε προμηθευτή, θα είναι ομοιόμορφο για όλους τους προμηθευτές.
3. Για ποιο λόγο εισάγεται αυτό το ειδικό, πράσινο τιμολόγιο;
Το βασικό πλεονέκτημα του πράσινου τιμολογίου είναι πως διευκολύνει, για πρώτη φορά, τη σύγκριση των τιμών μεταξύ προμηθευτών και τη διαφανή και απλοποιημένη πληροφόρηση των καταναλωτών για τις τιμές των προμηθευτών. Την 1η κάθε μήνα, η τιμή χρέωσης θα ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του εκάστοτε προμηθευτή και θα κοινοποιείται στην ΡΑΑΕΥ. Ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τί πληρώνει στον προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος, για τον επόμενο μήνα και το κυριότερο, τί τιμές προσφέρουν, όλοι οι υπόλοιποι προμηθευτές.
4. Στο πράσινο τιμολόγιο η τιμή μέσα στο μήνα θα αλλάζει;
Όχι, ο καταναλωτής θα βλέπει μία τιμή κάθε 1η του μήνα, η οποία θα είναι «κλειδωμένη» για όλη τη διάρκεια του μήνα.
5. Μπορεί ο καταναλωτής να επιλέξει κάποιο άλλο τιμολόγιο από αυτό που έχει;
Ναι, ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα οποτεδήποτε το επιθυμεί να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον προμηθευτή της επιλογής του. Μόνη εξαίρεση αποτελούν τα σταθερά τιμολόγια, που από τη φύση τους έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις. Η αλλαγή προμηθευτή ή τιμολογίου προμήθειας, δηλαδή, γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του προμηθευτή λόγω της πρόωρης αποχώρησης του πελάτη, εκτός των περιπτώσεων διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.
6. Γιατί έχουμε διαφορετικά χρώματα στα τιμολόγια;
Για να διευκολυνθεί ο καταναλωτής, να κατανοήσει τη φύση των πολλών, διαφορετικών τιμολογίων, ώστε να μπορεί να συγκρίνει, καλύτερα, τα τιμολόγια μεταξύ των προμηθευτών.
7. Δεν είναι το σύστημα αυτό πολύ «μπερδεμένο»;
Ναι, το Ευρωπαϊκό σύστημα ενέργειας είναι πολυσύνθετο και για τον καταναλωτή είναι λογικό ότι δεν υπάρχει χρόνος και διάθεση να ασχολείται, διαρκώς, με τον ποιον προμηθευτή θα επιλέξει. Γι’ αυτό και εισάγεται το «πράσινο τιμολόγιο, στο οποίο χωρίς να ασχολείται, ιδιαιτέρως, ξέρει τα δύο πιο θεμελιώδη που τον ενδιαφέρουν: Πρώτον, ποια είναι η τιμή τον επόμενο μήνα και δεύτερον ποιος είναι ο πιο φθηνός τον επόμενο μήνα.
8. Θα πρέπει να αλλάζω κάθε μήνα προμηθευτή, για να βρω τον φθηνότερο;
Έχετε το δικαίωμα να το κάνετε. Στο πράσινο τιμολόγιο, παρακολουθείτε ποιος προμηθευτής είναι ο φθηνότερος κάθε μήνα και αν δεν είστε ευχαριστημένος κάποιον μήνα ή μετά από κάποιους μήνες με τις τιμές που δίνουν οι προμηθευτές, μπορείτε πάντα να αλλάξετε. Είναι λογικό ο καταναλωτής να μην μπαίνει στη διαδικασία, διότι είναι ταλαιπωρία, να αλλάξει προμηθευτή για μία διαφορά της τάξεως του 1-2 ευρώ το μήνα. Είναι, επίσης, λογικό ότι αν βλέπει πως κάποιος είναι συστηματικά ακριβός, τον αφήνει και πάει σε κάποιον που είναι συστηματικά πιο φθηνός.
9. Γιατί εγώ που έχω σταθερό μπλε τιμολόγιο σε συγκεκριμένο προμηθευτή, δεν μπορώ να κάνω σύγκριση τιμών με τους υπόλοιπους προμηθευτές;
Σε αντίθεση με το ένα ειδικό (πράσινο) τιμολόγιο ανά προμηθευτή, στις υπόλοιπες κατηγορίες τιμολογίων, οι προμηθευτές μπορούν να παρέχουν περισσότερα του ενός τιμολόγια σε κάθε κατηγορία, συνδεδεμένα, πολλές φορές, είτε με υπηρεσίες είτε και με άλλα προϊόντα είτε με συνδυασμό αυτών. Επιπλέον, το ύψος του παγίου μπορεί να διαφέρει, σημαντικά, ανά προμηθευτή, γεγονός που μειώνει το βαθμό συγκρισιμότητας των προσφερόμενων τιμών ενέργειας. Για τους λόγους αυτούς, η καθιέρωση του πράσινου τιμολογίου, καθιστά πιο άμεση, εύκολη και διαφανή τη σύγκριση των τιμολογίων των διαφορετικών προμηθευτών.
10. Θα είναι διαθέσιμο κάποιο εργαλείο επαλήθευσης και σύγκρισης τιμών;
Στους λογαριασμούς ρεύματος (ηλεκτρονικούς και έντυπους) και στα άλλα μηνύματα και e-mails που θα αποστέλλουν οι προμηθευτές στους καταναλωτές, θα υπάρχει πλέον και ο κωδικός QR (θα σκανάρεται και θα διαβάζεται μέσω έξυπνου κινητού) και link, τα οποία θα παραπέμπουν στον ιστότοπο δημοσίευσης του εργαλείου σύγκρισης τιμών της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Εκεί, οι καταναλωτές θα μπορούν να ενημερώνονται, κάθε μήνα για την τιμή του ειδικού κοινού τιμολογίου του προμηθευτή τους και να τη συγκρίνουν με το σύνολο των προσφερόμενων τιμολογίων.
Ποια είναι τα άλλα μέτρα
Έκτακτη ενίσχυση ενεργειακά ευάλωτων με βάση τις ανάγκες θέρμανσης για ηλεκτρική ενέργεια
Το εύρος της έκτακτης ενίσχυσης, σε ενεργειακά ευάλωτους καταναλωτές που θερμαίνονται με ρεύμα, θα κυμαίνεται από 45 ευρώ έως 480 ευρώ. Υπολογίζεται πως από το μέτρο θα ωφεληθούν 1,2 εκατ. καταναλωτές. Η χορήγηση της ενίσχυσης θα γίνεται βάσει των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων πηγών, ενώ θα εξαιρούνται από τη χορήγηση όσοι λαμβάνουν, το παραπάνω επίδομα θέρμανσης, καθώς και οι ενταγμένοι στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), που θα συνεχίσει να ενισχύεται. Οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλλουν τις αιτήσεις τους μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της ΑΑΔΕ «myΘέρμανση» (https://www1.aade.gr/gsisapps5/myThermansi/#!/home).
Συνεχίζεται η επιδότηση του κοινωνικού τιμολογίου
Το 2024 θα συνεχιστούν οι στοχευμένες επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας των δικαιούχων του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου.
Κοινωνικό τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας για τις πολύτεκνες οικογένειες
Το κοινωνικό τιμολόγιο ΚΟΤ Γ αφορά σε πολύτεκνους και στο πλαίσιο αυτού, προβλέπονται διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια ένταξης, ενώ δεν θα λαμβάνονται υπόψη περιουσιακά κριτήρια. Οι δικαιούχοι θα εντάσσονται στο κοινωνικό τιμολόγιο (ΚΟΤ Γ), μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ΗΔΙΚΑ, υποβάλλοντας σχετική αίτηση.
Αντιμετώπιση ρευματοκλοπών
Οι ρευματοκλοπές ανέρχονται περίπου στο 4,8% της συνολικής αγοράς ενέργειας. Με στόχο τη μείωση και κατά το δυνατόν την εξάλειψή τους, αυστηροποιείται το παρόν πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπονται τα εξής:
Α) Πέραν των υφιστάμενων ποινών φυλάκισης, θα υπάρχει παράλληλος υποχρεωτικός καταλογισμός και χρηματικής ποινής (σήμερα οι δύο ποινές επιβάλλονται διαζευκτικά).
Β) Προσωρινή αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης και μόνιμη σε περίπτωση υποτροπής και αφαίρεση, προσωρινή ή οριστική, της επαγγελματικής άδειας των ηλεκτρολόγων σε περίπτωση αποδεδειγμένης συνέργειας (πειθαρχικά μέτρα).
Γ) Νέα Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (ΥΔΕ) για αλλαγή φορέα επιχείρησης στην ίδια παροχή και Δειγματοληπτικός έλεγχος των ΥΔΕ με το μητρώο εγκαταστατών ηλεκτρολόγων (προληπτικά μέτρα).
Δ) Είσπραξη -μέσω Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ)- των ληξιπρόθεσμων και επιδικασθεισών απαιτήσεων του ΔΕΔΔΗΕ, που αφορούν σε ρευματοκλοπές.
Αντιμετώπιση στρατηγικών κακοπληρωτών
Θεσμοθετείται η έννοια του στρατηγικού κακοπληρωτή. Ειδικότερα, ως στρατηγικός κακοπληρωτής νοείται ο καταναλωτής που έχει προβεί σε συστηματική αλλαγή τουλάχιστον δύο προμηθευτών εντός πενταετίας και με αρχή την 1η.1.2020, χωρίς να αποπληρώσει ή να διακανονίσει τις οφειλές του. Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές δεν θα μπορούν να αλλάξουν προμηθευτή, χωρίς να αποπληρώσουν ή διακανονίσουν τις οφειλές τους στον τρέχοντα προμηθευτή.
Πρόγραμμα «Απόλλων»
Το «Απόλλων» είναι το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Ενεργειακού Συμψηφισμού στη χώρα. Στόχος του είναι, μέσω της εγκατάστασης σταθμών ΑΠΕ με συστήματα αποθήκευσης, να καλυφθεί:
α) το 90% της κατανάλωσης των ευάλωτων νοικοκυριών και
β) το 50% της κατανάλωσης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ Α’ και Β’, π.χ. κτίρια, αντλιοστάσια, οδοφωτισμός), των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων/Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ/ΓΟΕΒ).
Στο Πρόγραμμα θα συμμετέχουν όλες οι Περιφέρειες της χώρας, όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό, ανάλογα με την εξέλιξη των διασυνδέσεων.
Πηγή: Cnn.gr
