Η Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ Α.Ε.) πραγματοποίησε, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, τη Δευτέρα 11.12.23 στην Πάτρα, ενημερωτική συνάντηση με τίτλο «Η ΜΟΔ ως εργαλείο υποστήριξης του ΕΣΠΑ».
Στη συνάντηση ήταν προσκεκλημένοι δημόσιοι φορείς από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, οι οποίοι ενημερώθηκαν για την υποστήριξη που μπορεί να τους παρέχει η ΜΟΔ, ώστε να ωριμάσουν και να υλοποιήσουν επιτυχώς τα έργα που έχουν αναλάβει στο ΕΣΠΑ.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Νίκος Παπαθανάσης, σε διαδικτυακό χαιρετισμό του, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε ότι «η ΜΟΔ έχει αποδείξει ότι είναι διαχρονικά ένας πολύτιμος συνεργάτης στην άσκηση της δημόσιας διοίκησης». Στη συνέχεια επισήμανε: «η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε σήμερα ως χώρα είναι η ταυτόχρονη απορρόφηση των πόρων του υπολοίπου του τρέχοντος ΕΣΠΑ, του νέου ΕΣΠΑ αλλά και του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας. Για τον λόγο αυτό απαιτείται ένα αποτελεσματικό και ευέλικτο σύστημα διαχείρισης των πόρων αλλά και φορείς υλοποίησης που συμμετέχουν ενεργά στον σχεδιασμό και την ολοκλήρωση των έργων. Στην Ελλάδα διαθέτουμε ένα από τα καλύτερα και αποτελεσματικότερα συστήματα διαχείρισης & ελέγχου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν αρκεί, όμως, μόνο αυτό. Για τον λόγο αυτό στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της διαχειριστικής ικανότητας των αδύναμων δικαιούχων, με έναν διακριτό άξονα προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ στο Πρόγραμμα της Τεχνικής Βοήθειας».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας έκλεισε τον χαιρετισμό του σημειώνοντας ότι «η ΜΟΔ θα έχει πολύ αυξημένο ρόλο στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 και είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσει να στηρίζει τη δημόσια διοίκηση και στις νέες προκλήσεις που ανοίγονται μπροστά μας».
Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ, κ. Δημήτρης Σκάλκος, στη συνέχεια εξήρε τη σπουδαιότητα του ρόλου της ΜΟΔ σημειώνοντας ότι χωρίς τη ΜΟΔ δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί τα επιτεύγματα του Υπουργείου, των διαχειριστικών αρχών αλλά και όλων των δικαιούχων που υλοποιούν έργα του ΕΣΠΑ. Όπως επισήμανε ο κ. Σκάλκος, «στην πραγματικότητα όταν μιλούμε για αποτελεσματική αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ, πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι βασικός “παίκτης” στο σύστημα του ΕΣΠΑ είναι η ΜΟΔ. Η ΜΟΔ έχει προσκομίσει εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό που έχει προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα το οποίο φέρει ειδική τεχνογνωσία. Η νέα προγραμματική περίοδος φέρνει μαζί της νέες αυξημένες απαιτήσεις, αλλά και αυξημένους πόρους, διπλάσιους στην πραγματικότητα, συνδυασμένους με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που θα πρέπει να απορροφηθούν. Αυτό κάνει επιτακτική την ανάγκη να έχουμε μια περισσότερο στοχοπροσηλωμένη ΜΟΔ και πρέπει τώρα να εξετάσουμε σε ποιους τομείς μπορεί να βοηθήσει ώστε να έχουμε ακόμη περισσότερη προστιθέμενη αξία». Ο Γενικός Γραμματέας συμπλήρωσε: «Εκεί που χρειάζεται η ΜΟΔ να βοηθήσει είναι στο όλο σύστημα παραγωγής των έργων και κυρίως στο κομμάτι που έχει να κάνει με την αύξηση της θεσμικής ικανότητας, της διαχειριστικής επάρκειας δικαιούχων έργων του ΕΣΠΑ ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στην μεγάλη αυτή πρόκληση».
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, κ. Νεκτάριος Φαρμάκης, στον χαιρετισμό του, μεταξύ άλλων, επισήμανε ότι «ως Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχουμε έμπρακτα αποδείξει ότι είμαστε στο πλευρό των 19 Δήμων και όσων άλλων φορέων του δημοσίου αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην υλοποίηση έργων ΕΣΠΑ, παρέχοντας τεχνική βοήθεια όποτε και από όποιον μας έχει ζητηθεί». Ο κ. Φαρμάκης υπογράμμισε ότι «τον Ιούλιο του 2019 οι δαπάνες του Επιχειρησιακού Προγράμματος Δυτικής Ελλάδας ήταν στο 20% και τα συμβασιοποιημένα έργα του ΕΣΠΑ 285. Σήμερα η απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ 2014-2020 έχει ήδη ξεπεράσει το 100% σε Δημόσια Δαπάνη και κάθε μέρα ανεβαίνει όλο και περισσότερο. Μέχρι τέλος του Δεκεμβρίου 2023 θα φθάσουμε στο 105% σε Δημόσια Δαπάνη και σχεδόν στο 108% σε όρους Κοινοτικής Συνδρομής. Αυτό σημαίνει ότι, παρά τα προβλήματα και παρά τις μεγάλες δυσκολίες, τα καταφέραμε. Φτάσαμε να έχουμε ένα πρόγραμμα με 7.497 ενταγμένα έργα, συνολικού προϋπολογισμού 925,5 εκ. ευρώ». Κλείνοντας ο Περιφερειάρχης επεσήμανε: «Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό τον ρόλο της Μονάδας Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων ως υποστηρικτή των αδύναμων δικαιούχων, κυρίως υποστελεχωμένων φορέων του δημοσίου και των μικρών Δήμων για να αντλήσουν πόρους και να προχωρήσουν ταχύτερα στην υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων τους. Είναι ένα πολύτιμος βοηθός για όσους δικαιούχους δεν διαθέτουν τεχνικές υπηρεσίες ή δεν έχουν την ικανότητα να φέρουν σε πέρας τα έργα τους».
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Λάζαρος Κυρίζογλου, στον χαιρετισμό του, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε ότι «ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι και ιδιαίτερα οι μικροί Δήμοι είναι ότι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν έγκαιρα στις απαιτήσεις προγραμμάτων που χρηματοδοτούν τα έργα τους και ιδίως στην ωρίμανση των έργων, την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών, την προετοιμασία φακέλου υποβολής προτάσεων, την υλοποίηση και την επίβλεψη των έργων». Αναφερόμενος στον ρόλο της ΜΟΔ σημείωσε: «Θεωρούμε σημαντική τη συμβολή της ΜΟΔ, από την ίδρυσή της το 1996 μέχρι σήμερα στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των συγχρηματοδοτούμενων Αναπτυξιακών Προγραμμάτων. Η ΜΟΔ οργάνωσε και στελέχωσε τις Διαχειριστικές Αρχές των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης και των ΕΣΠΑ και διαμόρφωσε μια σύγχρονη πολιτική ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού τους, εκπόνησε εγχειρίδια, πρότυπα και εργαλεία και παρείχε συστηματική κατάρτιση και τηλεκατάρτιση στα αρμόδια στελέχη των δικαιούχων σε θέματα διαχείρισης και εφαρμογής των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων».
Ο Δήμαρχος Πατρέων, κ. Κωνσταντίνος Πελετίδης, στον χαιρετισμό του, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην έλλειψη προσωπικού στον Δήμο που αποτελεί εμπόδιο για την απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ. Ζήτησε δε να λαμβάνει ο Δήμος Πατρέων μελέτες της ΜΟΔ που γίνονται για έργα σε μικρότερους Δήμους, ώστε να τις κάνει πρότυπο και να διευκολύνεται στην προσπάθεια να επιτύχει δύσκολα ζητούμενα για την πόλη.
Χαιρετισμούς απηύθυναν στη συνέχεια ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Πελοποννήσου, Δ. Ελλάδας και Ιονίου, κ. Δημήτρης Κατσαρός, ο Πρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών, κ. Χρήστος Μπούρας καθώς και ο Πρόεδρος ΤΕΕ Ελλάδας, κ. Γιώργος Στασινός οι οποίοι έκαναν αναφορά, μεταξύ άλλων στις δυσκολίες ωρίμανσης των έργων ΕΣΠΑ και στην ανάγκη για αύξηση της αποτελεσματικότητας των δικαιούχων που υλοποιούν τα έργα.
Ο Πρόεδρος της ΜΟΔ κ. Βασίλης Σιαδήμας στην ομιλία του με τίτλο «Η ΜΟΔ στο πλευρό της δημόσιας διοίκησης για την αποτελεσματική διαχείριση και υλοποίηση του ΕΣΠΑ – Υποστηρικτικά εργαλεία και δράσεις» αναφέρθηκε στην αποστολή της ΜΟΔ στη στήριξη και ενίσχυση της Δημόσιας Διοίκησης με στόχο την αποτελεσματική διαχείριση και υλοποίηση του ΕΣΠΑ και άλλων αναπτυξιακών προγραμμάτων. «Η ΜΟΔ είναι ο μεγαλύτερος δικαιούχος του Προγράμματος Τεχνική Βοήθεια του ΕΣΠΑ και συγχρηματοδοτείται κατά 90% περίπου από πόρους των Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημείωσε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε δε: «Η υποστήριξη δικαιούχων - και κυρίως των Δήμων - αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για μας στη ΜΟΔ. Έχουμε συγκροτήσει ειδικές ομάδες υποστήριξης που παρέχουν τις υπηρεσίες τους, είτε επί τόπου είτε εξ αποστάσεως, προκειμένου οι δικαιούχοι να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν με επιτυχία τα αναπτυξιακά τους έργα. Ειδικά για τους Δήμους της χώρας μάλιστα, η ΜΟΔ έχει ενεργοποιήσει ένα ολοκληρωμένο hub υποστηρικτικών υπηρεσιών, με έμφαση στις νησιωτικές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές που περιλαμβάνουν: συμβουλευτική, διαχειριστική και τεχνική υποστήριξη (επί τόπου ή εξ αποστάσεως), εκπαίδευση, τεχνικά εργαλεία και οδηγούς καθώς και νομική υποστήριξη με στόχο την επίλυση νομικών ζητημάτων που ανακύπτουν στον σχεδιασμό, την ωρίμανση και την υλοποίηση έργων τους».
Παράλληλα αναφέρθηκε και στην Τεχνική Υπηρεσία της ΜΟΔ τονίζοντας ότι «αδύναμοι δικαιούχοι, κυρίως ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού που δεν διαθέτουν συγκροτημένη τεχνική υπηρεσία ή αυτή είναι υποστελεχωμένη, μπορούν πλέον να απευθύνονται στη ΜΟΔ και να ζητούν υποστήριξη. Οι υπηρεσίες που προσφέρει η Τεχνική Υπηρεσία αφορούν κυρίως στην ανάθεση και επίβλεψη τεχνικών μελετών καθώς και στην δημοπράτηση, επίβλεψη και παραλαβή έργων των Δικαιούχων». Ανέφερε τέλος ότι οι Ομάδες υποστήριξης της ΜΟΔ τον τελευταίο χρόνο στήριξαν 250 περίπου έργα σε 90 Δήμους ενώ η Τεχνική Υπηρεσία παρέχει σήμερα συνολικά πάνω από 100 ενέργειες υποστήριξης σε 90 φορείς, κυρίως Δήμους.
Στο πρώτο μέρος της ενημερωτικής συνάντησης, ανώτερα στελέχη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Προγράμματος Δυτικής Ελλάδας και της ΜΟΔ αναφέρθηκαν στις προτεραιότητες της υποστήριξης των δικαιούχων του ΕΣΠΑ στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και εξήγησαν τον ρόλο των ομάδων υποστήριξης δικαιούχων της ΜΟΔ, τους τρόπους υποστήριξης των δικαιούχων του ΕΣΠΑ στους τομείς των υδάτων και των αστικών στερεών αποβλήτων, τον ρόλο της ΜΟΔ στην εκπαίδευση των δικαιούχων του ΕΣΠΑ καθώς και τις υπηρεσίες που παρέχει η Τεχνική Υπηρεσία της ΜΟΔ. Παράλληλα, παρουσίασαν παραδείγματα έργων που η ΜΟΔ έχει υποστηρίξει στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα. Το πρώτο μέρος ολοκληρώθηκε με τον Δήμαρχο της Ηρωικής Νήσου Ψαρών, κ. Κωνσταντίνο Βρατσάνο, ο οποίος σε διαδικτυακή σύνδεση, παρέθεσε τη δική του θετική εμπειρία από τη συνεργασία µε τη ΜΟΔ. Ο κ. Βρατσάνος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «από την αρχή με εντυπωσίασε η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της ΜΟΔ και η επιστημονική τους επάρκεια». Ο Δήμος Ψαρών έχει λάβει όλων των ειδών τις μορφές υποστήριξης που παρέχει η ΜΟΔ και θα συνεχίσει να στηρίζεται σε αυτήν.
Στο δεύτερο μέρος, ο Αναπληρωτής Καθηγητής, στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, στο Πανεπιστήμιο Πατρών, κ. Ιωάννης Μαναριώτης, αναφέρθηκε στις προκλήσεις και προοπτικές στη διαχείριση των αστικών λυμάτων. Από την πλευρά του ο Αντιδήμαρχος Καθαριότητας Περιβάλλοντος, Πρασίνου και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Αιγιαλείας, κ. Νίκος Καραΐσκος, επισήμανε τις ανάγκες υποστήριξης των Δήμων στη διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων, ενώ ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Βιομηχανικών Συστημάτων (ΙΝΒΙΣ), κ. Χρυσόστομος Στύλιος, αναφέρθηκε στον ρόλο της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας στην αντιμετώπιση των αναγκών των τοπικών και περιφερειακών φορέων.
Η ενημερωτική συνάντηση ολοκληρώθηκε με ανοιχτή συζήτηση, στη διάρκεια της οποίας Δήμαρχοι και στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων φορέων από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, είχαν τη δυνατότητα να υποβάλουν ερωτήματα προς τους ομιλητές.
