Τα ναυάγια και οι ύφαλοι αποτελούν υψίστης σημασίας επίκεντρα για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, παρέχοντας τροφή και καταφύγιο στη θαλάσσια ζωή. Ταυτόχρονα, είναι επίσης θανατηφόρες παγίδες επειδή τα χαμένα αλιευτικά δίχτυα (δίχτυα φάντασμα) συχνά μπλέκονται πάνω τους.
Όταν παγιδεύονται σε αυτά τα δίχτυα, ζώα όπως θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια, φώκιες, πουλιά αλλά και ψάρια, δε μπορούν να απελευθερωθούν μόνα τους, με αποτέλεσμα να πεθάνουν.
Το ναυάγιο του βρετανικού υποβρυχίου ‘Υ/Β Περσεύς', βρίσκεται σε βάθος 52 μέτρων στην περιοχή μεταξύ των νησιών της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου στο Ιόνιο Πέλαγος. Όπως και με άλλα ναυάγια, το συγκεκριμένο έχει μια συναρπαστική ιστορία για τον μοναδικό επιζώντα του, τον Βρετανό δίοπο John Capes, ο οποίος κατάφερε να διαφύγει από την ανθρωποθυρίδα του υποβρυχίου μετά την πρόσκρουσή του σε νάρκη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Κεφαλονιά: Εντυπωσιακές εικόνες από τον καθαρισμό στο Ναυάγιο του Περσέα. Δείτε περισσότερα βίντεο, φωτογραφίες και μάθετε την ιστορία για το Ναυάγιο του Περσέα εδώ: https://t.co/OXRhuz3Y1W #kefalonia #greece #perseas #perseus #hmsperseus pic.twitter.com/EKcLjY5DK9
— Euronews ελληνικά (@euronewsgr) August 3, 2020
Ο John Capes κατάφερε να επιβιώσει στο δύσκολο ταξίδι της ανάδυσής του στην επιφάνεια, αλλά και να κολυμπήσει 8 χλμ. έως το νησί της Κεφαλονιάς κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι ντόπιοι που τον περιέθαλψαν κατάφεραν να τον κρύψουν από σπίτι σε σπίτι για 18 μήνες προτού φυγαδευτεί στη Σμύρνη. Στη συνέχεια του απονεμήθηκε το Μετάλλιο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Το υποβρύχιο Περσέας είναι ένα από τα μεγαλύτερα υποβρύχια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και αποτελεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μεταξύ 22 και 26 Ιουλίου, έπειτα από μακρές προετοιμασίες, έξι ειδικά εκπαιδευμένοι εθελοντές τεχνικοί δύτες της Ghost Diving, οι οποίοι εδώ και καιρό είχαν γοητευθεί από το μυστήριο και την ιστορική αξία του ναυαγίου, πραγματοποίησαν τελικά την αποστολή τους να βουτήξουν στο HMS Perseus για να αφαιρέσουν τον αλιευτικό εξοπλισμό που κάλυπτε το υποβρύχιο.
Στόχος τους ήταν να προστατεύσουν τη βιοποικιλότητα της θαλάσσιας περιοχής, όπως θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια και φώκιες που έτυχε να εμφανιστούν στην περιοχή, ενώ οι δύτες εργάζονταν στο βυθό. Υπολογίζεται ότι εκατομμύρια ζώα πεθαίνουν κάθε χρόνο μετά την παγίδευση τους σε χαμένο αλιευτικό εξοπλισμό.
Η ομάδα πραγματοποίησε τρεις καταδύσεις στο HMS Perseus διάρκειας 65 λεπτών η καθεμία. Μετά από διεξοδική έρευνα, οι δύτες αποφάσισαν να επικεντρωθούν στον πυργίσκο διακυβέρνησης και στο μπροστινό εξωτερικό κύτος.
Μετά τη 2η κατάδυση, ο πυργίσκος είναι σχεδόν εντελώς απαλλαγμένος από δίχτυα και η αρχική δομή του ναυαγίου έχει αποκαλυφθεί. Κατά τη διάρκεια της 3ης κατάδυσης, αφαιρέθηκε επίσης ένα μεγάλο κομμάτι διχτυού που κάλυπτε μέρος μεταξύ του πύργου και της καταπακτής απ’ όπου διέφυγε ο επιζών. Το επίπεδο δυσκολίας της επιχείρησης κλιμακώθηκε εξαιτίας των παραγαδιών που είχαν αναμιχθεί με τα δίχτυα με το πέρασμα του χρόνου.
Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε κατά τον αρχικό προγραμματισμό και χωρίς προβλήματα χάρη στην επαγγελματική υποστήριξη του Aquatic Scuba Diving Club. Οι υποβρύχιοι καθαρισμοί διήρκεσαν πέντε ημέρες και σε άλλα ναυάγια της περιοχής σε βάθος 50 μέτρων και ως αποτέλεσμα είχαν την ανάκτηση συνολικά 500 κιλών χαμένου αλιευτικού εξοπλισμού.
Η δράση διοργανώθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση Healthy Seas και εκτός από τους καθαρισμούς της θάλασσας, περιλάμβανε επίσης εκδήλωση ευαισθητοποίησης του κοινού στην πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς, το Αργοστόλι, με τη συμμετοχή τοπικών συλλόγων και καλλιτεχνών, για να τονίσει τη σημασία των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών Natura 2000 γύρω από το νησί και να ενημερώσει την τοπική κοινωνία και τους επισκέπτες του νησιού σχετικά με τη θαλάσσια ρύπανση και τα δίχτυα φάντασμα.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο της «Μεσογειακής ημέρας δράσης» του MIO-ECSDE για την ανάδειξη της σημασίας των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών Natura 2000 που υποστηρίζεται από το Πρόγραμμα LIFE και πραγματοποιήθηκε χάρη στην υποστήριξη και τη φιλοξενία του Εθνικού Πάρκου Αίνου, της Κεφαλονιάς - Ιθάκης, του Γεωπάρκου Ιθάκης, του Ταμείου Λιμένα Κεφαλονιάς & Ιθάκης και του Δήμου Αργοστολίου.
Για να υποστηρίξει περαιτέρω τις προσπάθειες για την προστασία της απειλούμενης Caretta caretta στη Μεσόγειο, η Healthy Seas παρέδωσε επιταγή δωρεάς σε ομάδα εθελοντών του Συλλόγου Κατελειού.
Τα άχρηστα, χαμένα ή εγκαταλελειμμένα αλιευτικά δίχτυα ονομάζονται και «δίχτυα φάντασμα», καθώς συνεχίζουν να αλιεύουν ψάρια και άλλα θαλάσσια ζώα χωρίς ανθρώπινη συμμετοχή. Εκατομμύρια θαλάσσια ζώα όπως καρχαρίες, δελφίνια, φώκιες και χελώνες υποφέρουν λόγω της εμπλοκής τους σε αυτά τα δίχτυα που οδηγεί τελικά σε σοβαρούς τραυματισμούς και θάνατο. Κάθε χρόνο, περίπου 640.000 τόνοι αλιευτικών εργαλείων αφήνονται στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Είναι πλαστικά απορρίμματα που παραμένουν στη θάλασσα για εκατοντάδες χρόνια και δεν βιοδιασπώνται.
Πηγή: euronews.com