Η πρώτη έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για τους κλιματικούς κινδύνους σημαίνει συναγερμό ιδιαίτερα για τη Νότια Ευρώπη.
Από ακραίους καύσωνες και δασικές πυρκαγιές μέχρι πλημμύρες και διάβρωση των ακτών καθώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με κλιματικούς κινδύνους που θα λάβουν «καταστροφικές διαστάσεις» χωρίς άμεσα, δραστικά μέτρα, προειδοποιεί η πρώτη έκθεση της ΕΕ για το ρίσκο της κλιματικής αλλαγής.
«Η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος», με τη θερμοκρασία ανεβαίνει δύο φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, επισημαίνει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος στην έκθεσή του, σύμφωνα με την οποία οι επιπτώσεις θα είναι χειρότερες στη Νότια Ευρώπη.
Η έκθεση αναγνωρίζει 36 επιμέρους κλιματικούς κινδύνους που αφορούν πέντε τομείς: οικοσυστήματα, τρόφιμα, υγεία, υποδομές και οικονομία. Περισσότεροι από τους μισούς απαιτούν άμεση λήψη μέτρων και οκτώ αναγνωρίζονται ως «επείγουσας σημασίας».
Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης ήδη αντιμετωπίζουν «κρίσιμο κίνδυνο» απώλειας γεωργικής παραγωγής
«Η νέα ανάλυσή μας δείχνει ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει επείγοντες κλιματικούς κινδύνους που αυξάνονται ταχύτερα από την κοινωνική ετοιμότητά μας» δήλωσε η Λίνα Όλα-Μονόμεν, εκτελεστική διευθύντρια του οργανισμού.
Χωρίς δραστικά μέτρα, η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με καταστροφή έως τα τέλη του αιώνα. Στο χειρότερο σενάριο «εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα πεθάνουν από καύσωνες και οι οικονομικές απώλειες μόνο από τις πλημμύρες στις ακτές θα ξεπερνούν το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ ανά έτος».
Εκτός από τη μείωση των εκπομπών άνθρακα που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν μέτρα προσαρμογής για τις κοινωνίες τους, για παράδειγμα θωρακίζοντας τις υποδομές τους, βελτιώνοντας την ασφαλιστική κάλυψη και προχωρώντας σε νομοθετικές ρυθμίσεις για την προστασία όσων εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους.
Η Νότια Ευρώπη σε κίνδυνο
Οι ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα αυξημένους κινδύνους όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, τη μείωση της αγροτικής παραγωγής και την ανθρώπινη υγεία, εκτιμά η έκθεση.
Προβλέπει επίσης για την περιοχή μείωση των βροχοπτώσεων αλλά αύξηση των επεισοδίων καταρρακτώδους βροχής που προκαλούν πλημμύρες.
Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης ήδη αντιμετωπίζουν «κρίσιμο κίνδυνο» απώλειας γεωργικής παραγωγής και «σημαντικό κίνδυνο» για την παραγωγή ενέργειας λόγω των υψηλών θερμοκρασιών ξηρασιών.
«Η Νότια Ευρώπη είναι πλέον αρκετά θερμή ώστε να μεταδίδονται από τα κουνούπια ασθένειες που μέχρι πρότινος θεωρούνταν τροπικές, όπως ο δάγκειος πυρετός και η [εγκεφαλίτιδα] τσικουνγκούνια» προειδοποιεί η έκθεση.
Επισημαίνει ακόμα ότι οι κλιματικές καταστροφές «μπορούν να οδηγήσουν σε μειωμένα φορολογικά έξοδα, αυξημένες κρατικές δαπάνες, χαμηλότερες εκτιμήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και αυξημένα κόστη δανεισμού».
H κλιματική αλλαγή, προσθέτει η έκθεση, λειτουργεί ως «πολλαπλασιαστής κινδύνων που μπορεί να επιδεινώσει υπάρχοντες κινδύνους και κρίσει. Οι κλιματικοί κίνδυνοι μπορούν να μεταδοθούν από το ένα σύστημα στο άλλο, ή από την μια περιοχή στην άλλη, ακόμα και από τον έξω κόσμο στην Ευρώπη».
Παραδείγματα τέτοιων αλυσιδωτών αντιδράσεων είναι οι μέγα-ξηρασίες που απειλούν τη διατροφική ασφάλεια και τα αποθέματα νερού, οι βλάβες σε υποδομές και οι απειλές για το οικονομικό σύστημα.
Όπως τόνισε η Ίλα Μονόνεν, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος «οι ευρωπαίοι και εθνικοί βουλευτές πρέπει να δράσουν τώρα για να μειώσουν τους κλιματικούς κινδύνους τόσο με ταχεία μείωση των εκπομπών όσο και με ισχυρά μέτρα και πολιτικές προσαρμογής».
