Στις 2 Φεβρουαρίου 1971, στην ιρανική πόλη Ramsar, στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας, υπογράφτηκε η σύμβαση για τους υγροτόπους από 158 χώρες, οι οποίες δεσμεύτηκαν να προστατεύουν τα πολύτιμα αυτά οικοσυστήματα και να φροντίζουν ώστε η αξιοποίησή τους να γίνεται με σωστό τρόπο και να συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη του πλανήτη μας λαμβάνοντας υπόψη το δικαίωμα των επόμενων γενιών για ένα υγιές και καθαρό περιβάλλον. Έτσι, κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, ημερομηνία που σηματοδοτεί την υπογραφή της σύμβασης Ramsar. Η Ελλάδα έχει υπογράψει τη συγκεκριμένη συνθήκη και την έχει επικυρώσει με το Νομοθετικό Διάταγμα 191/74.
Οι υγρότοποι είναι πολύτιμα οικοσυστήματα και αποτελούν βασικό κομμάτι του υδρολογικού κύκλου κάθε περιοχής, αφού συγκρατούν το νερό και αποτρέπουν τη γρήγορη διέξοδό του προς τη θάλασσα, εμπλουτίζοντας έτσι τις υπόγειες δεξαμενές νερού. Παρέχουν καταφύγιο και τροφή σε πολλά μεταναστευτικά πουλιά και είναι σημαντικοί χώροι αναπαραγωγής πολλών ειδών ψαριών. Επίσης, περιμετρικά των υγροτόπων υπάρχει πλούσια τροφή για βόσκηση ζώων. Εκτός αυτών, οι υγρότοποι αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη επιστημονικής έρευνας, αλλά και τουρισμού. Στην Ηλεία, ένας σημαντικός υγρότοπος είναι η λιμνοθάλασσα Κοτύχι στον Δήμο Ανδραβίδας-Κυλλήνης. Το Κοτύχι είναι μία παραλιακή λιμνοθάλασσα, υφάλμυρη με βάθος που δεν ξεπερνά τα 40cm. Βρίσκεται βόρεια του ακρωτηρίου της Κυλλήνης και είναι η μεγαλύτερη λιμνοθάλασσα στη Δυτική Πελοπόννησο μετά την αποξήρανση της λιμνοθάλασσας της Αγουλινίτσας.
Από τη νότια και ανατολική πλευρά της τροφοδοτείται με γλυκό νερό από μικρά ρεύματα και χειμάρρους, ενώ στο κέντρο της δυτικής πλευρά της υπάρχει ένα άνοιγμα, με πλάτος 30 μέτρα περίπου, που τη συνδέει με το Ιόνιο Πέλαγος. Το μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής γύρω από τη λιμνοθάλασσα είναι καλλιεργήσιμη γη και υπάρχουν και αρκετά χορτολίβαδα για ελεύθερη βοσκή. Στη στενή φυσική αμμώδη ζώνη γύρω από τη λιμνοθάλασσα σχηματίζονται θίνες με κυρίαρχο είδος την Ammophila arenaria.
Εκτός από την πλούσια χλωρίδα, σημαντική είναι και η πανίδα της λιμνοθάλασσας. Έχουν καταγραφεί πέντε είδη σπονδυλωτών: η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta, η βίδρα Lutra lutra, το φίδι Elaphe quatuorlineata και τα ψάρια Valencia hispanica και Aphanius fasciatus. Ιδιαίτερα για την Caretta caretta, η αμμώδης αυτή ακτή, ιδιαίτερα οι λουρονησίδες μπροστά στη λιμνοθάλασσα, αποτελούν εξαιρετική περιοχή ωοτοκίας. Από ορνιθολογική άποψη, η λιμνοθάλασσα παρουσιάζει μεγάλο οικολογικό ενδιαφέρον, γιατί είναι η νοτιότερη λιμνοθάλασσα στο δυτικό διάδρομο μετανάστευσης πολλών πουλιών και αποτελεί ένα σταθμό μέγιστης σημασίας για ξεκούραση των μεταναστευτικών πουλιών. Η πλουσιότατη ορνιθοπανίδα της λιμνοθάλασσας περιλαμβάνει υδρόβια, παρυδάτια και αρπακτικά πουλιά, πολλά από τα οποία απειλούνται με εξαφάνιση στην Ελλάδα. Η παρουσία ενδιαφέρουσας ορνιθοπανίδας στην λιμνοθάλασσα, αυξάνει την πανιδική αξία της περιοχής και έχει χαρακτηριστεί ως Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά της Ελλάδας.
Παρότι, η λιμνοθάλασσα Κοτύχι προστατεύεται από τη Συνθήκη Ramsar, απειλείται σημαντικά από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η υπεραλίευση, η καταστροφή χώρων αναπαραγωγής ψαριών και κυρίως το ανεξέλεγκτο κυνήγι, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και τις μεταναστευτικές περιόδους. Επίσης, δεν είναι λίγες οι φορές που παρατηρείται και το φαινόμενο της αποξήρανσης τμημάτων του υγρότοπου για πρόσκτηση γεωργικής γης αλλά και η ρίψη στερεών απορριμμάτων και υγρών αποβλήτων.
Η πραγματοποίηση οικολογικών μελετών και η διεξαγωγή συστηματικής έρευνας καθώς και η λήψη διαχειριστικών μέτρων για τον περιορισμό των ευτροφικών φαινομένων που απειλούν τους υγρότοπους κρίνεται επιτακτική. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για τα οφέλη των υγροτόπων γενικότερα είναι απαραίτητη για να προστατευτούν τα σημαντικά αυτά οικοσυστήματα και να αποφευχθεί η σταδιακή υποβάθμισή τους.
Το αφιέρωμα αυτό επιμελήθηκαν οι μαθήτριες του Γενικού Λυκείου Ανδραβίδας: Ειρήνη Καλή Λευκαδίτη, Ουρανία Λαζαρίδη και οι εκπαιδευτικοί: Αλεξανδρόπουλος Νικόλαος, Διαμαντοπούλου Μαρία
(Δελτίο Τύπου)
