Ευθύνες σε πολλούς αποδέκτες επέρριψε ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος την περασμένη Παρασκευή 2 Νοεμβρίου, στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων, με αφορμή την επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού του ΚΚΕ Λιάνας Κανέλλη σχετικά με το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των Αγίων Θεοδώρων του Δήμου Ανδραβίδας - Κυλλήνης στην Ηλεία από τη δυσοσμία που προκαλεί μονάδα επεξεργασίας υποπροϊόντων κρέατος.

Η ερώτηση πυροδότησε την έκρηξη του κ. Φάμελλου ο οποίος άφησε σαφείς αιχμές προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, τον Δήμο Ανδραβίδας-Κυλλήνης και την Εισαγγελία Αμαλιάδας.

Όπως ήταν αναμενόμενο το θέμα του θανάτου του 32χρονου εργαζόμενου της εταιρείας Άγγελου Φιλιππόπουλου, στις 22 Αυγούστου και οι συνθήκες που οδήγησαν σε αυτό το θλιβερό αποτέλεσμα, χωρίς ακόμα να έχει βγει το ιατροδικαστικό πόρισμα του θανάτου του, σχολιάστηκε από την κα Κανέλλη η οποία χαρακτηριστικά είπε ότι κάθε φορά που αναφέρεται σε αυτό το θέμα αισθάνεται άσχημα ψυχολογικά και σωματικά.

«Επειδή έχω επισκεφθεί την περιοχή, χρειάζεται να πάρω χάπι για το στομάχι για να έρθω, για να μην αναγουλιάσω.» συνέχισε η κα Κανέλλη τονίζοντας πως η «αναδυόμενη μυρωδιά πτωμαΐνης σε ακτίνα οκτώ έως δέκα χιλιομέτρων, με κατοίκους οι οποίοι δεν ζουν απλά, αλλά κοιμούνται, ξυπνούν, πλένονται, τρώνε με τη μυρωδιά της πτωμαΐνης. Είναι ιταλική επένδυση, είναι ό,τι άλλο θέλετε. Ο ιδιοκτήτης δεν μένει καν εκεί. Μένει σε απόσταση. Σας το λέω, τον είδα. Οι κάτοικοι είναι υποχρεωμένοι να ζουν. Μια φορά που έβαλαν δύο φίλτρα κόντρα στο κέρδος τους, επί δύο μήνες δεν μύριζε. Σε αυτή την περιοχή υπάρχει, για παράδειγμα, επιτρεπτό όριο κολοβακτηριδίων 200 και έχουν μετρηθεί τα κολοβακτηρίδια του νερού στο ρέμα και είναι 5.000, για να μην αναφέρω τα υπόλοιπα».

Σχετικά με το θάνατο του 32χρονου Άγγελου Φιλιππόπουλου η κα Κανέλλη συμπλήρωσε: «Έχουμε θάνατο στις 22 Αυγούστου εργαζομένου εκεί, τριάντα δύο χρονών, πατέρα δύο παιδιών, ο οποίος βρέθηκε στη δεξαμενή από τις αναθυμιάσεις. Αυτό συμβαίνει και στους βόθρους. Φανταστείτε την πτωμαΐνη! Δεν μπορεί να μην υπάρχει κάτι. Υπάρχουν κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετρήσεις, αποφάσεις των αρμοδίων Υπουργείων ότι αυτό είναι αφόρητο. Δεν γίνεται τίποτα. Πέθανε ένας άνθρωπος, έχουμε 2 Νοεμβρίου και δεν βγήκε πόρισμα για τον θάνατό του. Δεν έχει βγει. Δεν υπήρχε ιατροδικαστής και έκατσε μια εβδομάδα το πτώμα μέχρι να κατέβει στο ψυγείο. Πέθανε μέσα στην πτωμαΐνη και δεν έχει βγει η τοξικολογική και το πόρισμα Τι να βάλω με τον νου μου; Δεν μπορώ να το διαχειριστώ. Δεν είναι ο Υπουργός Περιβάλλοντος υπεύθυνος για το ότι δεν έχει εκδοθεί πόρισμα, αλλά αν είχε συμβεί ένας θάνατος σε έναν βόθρο κάτω από αυτές τις συνθήκες, θα το είχατε κλείσει το μαγαζί. Είναι ο πρώτος θάνατος και θάνατος από βρόμα! Ξέρω ότι είναι μια πολύ μεγάλη μονάδα, βγάζει πάρα πολλά χρήματα σε μια περιοχή όπου οι κάτοικοι ζουν, αναπνέουν, τρώνε. Είναι μέσα στη λιμνοθάλασσα του Κοτυχίου αυτό το πράγμα. Όταν οι διεθνείς μετρήσεις λένε ότι η αντοχή του ανθρώπου στη δυσοσμία -έχουν ειδικές μονάδες μέτρησης- είναι εκατό, στην περιοχή που σας λέω είναι χίλια. Θέλω να μου πείτε τι θα κάνετε!».

Σωστή χαρακτήρισε στη συνέχεια την πρωτοβουλία της κας Κανέλλη για νέα ερώτηση επί του θέματος, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναλύοντας τις ενέργειες που έχουν γίνει για το θέμα αυτό από το υπουργείο αλλά και τον ίδιο προσωπικά. Όπως έκανε γνωστό ο κ. Φάμελλος τον Φεβρουάριο του 2018 βρέθηκε στους Αγ. Θεοδώρους και ενημερώθηκε από τους κατοίκους και τους νομικούς τους συμβούλους. Συνεχίοντας ανέφερε:

«Υπάρχουν σοβαρά ζητήματα και προβλήματα με τέσσερις διαφορετικές τροποποιήσεις περιβαλλοντικών όρων της επιχείρησης. Η επιχείρηση έχει τέσσερις τροποποιήσεις. Η τελευταία έγινε τον Απρίλιο του 2017. Εμείς έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχει σοβαρή παράβαση κανόνων της νομοθεσίας για αυτές τις τέσσερις τροποποιήσεις περιβαλλοντικών αδειών και για τον λόγο αυτό, μετά την ερώτηση που κάναμε μαζί οι δυο μας, υπάρχει επίσημο έγγραφο πλέον δικό μου προς τις αρμόδιες υπηρεσίες τον Ιούνιο του 2017 που παρουσιάζει τις τροποποιήσεις, καθώς και τις σχέσεις τους με το άρθρο 6 του ν. 4014. Εμείς έχουμε βάλει ερώτημα αν έχουν εφαρμοστεί οι διατάξεις του νόμου. Υπάρχει ζήτημα, δηλαδή, εδώ.

Η Αποκεντρωμένη πρέπει να σας ομολογήσω ότι δεν έχει απαντήσει, κάτι το οποίο αποτελεί για εμένα σοβαρό ζήτημα και το δηλώνω στην Αντιπροσωπεία δημόσια, ενώ οφείλει ως δημόσια υπηρεσία. Δεν έχει απαντήσει ούτε στο έγγραφο του Υπουργού για τις τροποποιήσεις που έγιναν σε αντίθεση ή σε υπέρβαση ή σε υποτίμηση προβλέψεων του νόμου. Είναι ένα ζήτημα το οποίο το κρατάμε. Το λέω και για τον έλεγχο της δημόσιας διοίκησης, κυρία Κανέλλη. Ως προς το δεύτερο, όσον αφορά στην Περιφέρεια και τον Δήμο, το Υπουργείο μας έχει στείλει επιθεωρητές πολλαπλώς και έχει κάνει πέντε ελέγχους ήδη στην επιχείρηση. Με αυτούς τους πέντε ελέγχους έχει επιβάλει πρόστιμα ύψους περίπου, από ό,τι βλέπω από τα έγγραφα που μου έχουν χορηγήσει οι υπηρεσίες, 72.000 ευρώ.

Προφανώς, οι παραβάσεις αφορούν μη λειτουργία μονάδων αδρανοποίησης, ανεξέλεγκτη διάθεση στερεών αποβλήτων, μη σύννομη αποθήκευση αποβλήτων και μη σύννομη διαχείριση υγρών αποβλήτων. Υπάρχει, λοιπόν -και επιβεβαιώνω και εγώ τις δηλώσεις σας- παραβίαση των κανόνων του περιβάλλοντος που προσβάλλει και τα θέματα του περιβάλλοντος και τα θέματα της δημόσιας υγείας. Γι’ αυτόν τον λόγο, εμείς έχουμε ζητήσει εγγράφως προς τον Δήμο να αποξηλώσει και να αποκαλύψει αγωγό, ο οποίος ανευρέθη ότι διαθέτει παράνομα τα λύματα σε παρακείμενο ρέμα. Δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο από τον Δήμο και θεωρώ ότι αυτό αποτελεί καθυστέρηση αρμοδιότητας και συναρμοδιότητας και από τον Δήμο Ανδραβίδας-Κυλλήνης. Υπάρχει ζήτημα και από την Περιφέρεια, διότι αρμόδια Υπηρεσία για τη διακοπή της αδειοδότησης, για την άρση της άδειας λειτουργίας, εφ’ όσον διαπιστώνονται και από το Υπουργείο παραβάσεις στους κανόνες περιβάλλοντος, είναι η αντίστοιχη Διεύθυνση Ανάπτυξης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος.

Προς αυτές τις Υπηρεσίες έχουν γίνει οι απαραίτητες επικοινωνίες εκ μέρους μας και το Σώμα Επιθεωρητών έχει δηλώσει εγγράφως -άρα, πάλι η Υπηρεσία του Υπουργείου μας- να αποξηλωθεί ο αγωγός και να ελεγχθούν ταυτόχρονα με παρουσία των Υπηρεσιών όλες αυτές οι εργασίες. Δυστυχώς, πρέπει να σας πω ότι η μερική αποκάλυψη του αγωγού και η σφράγισή του, που δηλώνεται με έγγραφο που έχω σήμερα στη διάθεσή μου, έγινε χωρίς την παρουσία των Υπηρεσιών του Υπουργείου και χωρίς να μας ενημερώσουν. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να σας πω ότι εμείς ενημερώσαμε πλέον την Εισαγγελία Πρωτοδικών και το Πταισματοδικείο, διότι πρέπει και εμείς να καλύψουμε τις υποχρεώσεις μας. Εδώ και ένα οχτάμηνο έχει γίνει η ενημέρωση του Πρωτοδικείου και της Εισαγγελίας από το Πταισματοδικείο, όπως γνωρίζω. Πάντως, το 2017 έγινε, κυρία Κανέλλη, όπως γνωρίζω από τα έγγραφά μου».
Συνεχίζοντας ο κ. Φάμελλος στράφηκε κατά της Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας, τονίζοντας ότι ζήτησε από το υπουργείο να ασκήσει την δική της αρμοδιότητα, για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής ευθύνης, χωρίς να είναι αρμόδιο.

«Η Περιφέρεια στις 20 Ιουλίου μας ζήτησε να ενεργοποιήσουμε την ανάληψη δράσης -όπως λέγεται βάσει της νομοθεσίας- για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής ευθύνης. Εδώ πρέπει να πω ότι εμείς απαντήσαμε εγγράφως στις 10 Αυγούστου –πολύ πρόσφατα, μετά την πρώτη ερώτησή σας πρέπει να ομολογήσω, αλλά στο έγγραφο της Περιφέρειας- ότι αυτό αποτελεί αρμοδιότητα της Περιφερειακής Επιτροπής Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών. Δηλαδή, είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας που πρέπει να την ασκήσει και το έχουμε κάνει εγγράφως. Αυτά τα έγγραφα μπορεί να τα έχετε. Απαιτείται, λοιπόν, ανάληψη δράσης», τόνισε ο κ. Φάμελλος, καταλήγοντας ως εξής: «Εκ τούτου, λοιπόν, θέλω συμπερασματικά να σας πω ότι συμφωνώ απολύτως ότι υπάρχει παραβίαση των κανόνων του περιβάλλοντος. Έχουν ενημερωθεί και οι δικαστικές αρχές και οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους τόσο η Αποκεντρωμένη Διοίκηση που ενημερώθηκε μετά τη δική σας ερώτηση με έγγραφο δικό μου τον Ιούλιο, όσο και η Περιφέρεια που ενημερώθηκε ξανά τον Αύγουστο, αλλά και ο Δήμος που ενημερώθηκε για την αποκάλυψη του αγωγού. Υπάρχει παραβίαση κανόνων νομιμότητας».

«Με παραλύει η απάντηση» ήταν τα λόγια που ακολούθησαν δια στόματος Κανέλλη για να απαντήσει ο κ. Φάμελλος ότι αυτή είναι η πραγματικότητα.

Η βουλευτής του ΚΚΕ στη συνέχεια ανέφερε: «Μεταξύ μιας ερώτησης μετά από μια παρέμβαση έχουμε έναν θάνατο. Τον θάνατο αποκλείεται να μην τον πληροφορηθήκατε. Εσείς έχετε παρέμβει στον Εισαγγελέα. Το γεγονός είναι ότι δεν έχει βγει ακόμα πόρισμα για τον θάνατο από τότε που παρεμβήκατε εσείς. Έρχεστε και μου λέτε και το ανατριχιαστικό ποσό που τους έχετε βάλει, το τραγικό πρόστιμο των 72.000 ευρώ! Τόσο κάνει αυτός ο θάνατος; Τι σημαίνει ότι δεν έχει βγει πόρισμα; Αν χρειαστεί να αποζημιωθεί η οικογένεια, από πού θα αποζημιωθεί χωρίς πόρισμα; Πώς θα ρυθμιστεί το συνταξιοδοτικό ενδεχομένως της γυναίκας με τα δυο παιδιά; Θέλετε να το προχωρήσω; Ο άνθρωπος, ο νεκρός έχει όνομα: Άγγελος Φιλιππόπουλος. Από τα δυο του παιδιά το ένα παιδί χρήζει ιδιαίτερης φροντίδας.

Δεν έχει βγει ένα πόρισμα γι’ αυτόν τον θάνατο και δεν έχει υπάρξει, έχοντας δίκιο οι κάτοικοι, έχοντας δίκιο οι υπηρεσίες, έχοντας επιβάλει πρόστιμα, έχοντας ειδοποιηθεί η Εισαγγελία. Και δεν έχει γίνει τίποτα, διότι το μυστικό κρύβεται σε έναν αγωγό διοχέτευσης, παράνομα ανοιγμένο, ο οποίος είναι κατασκευής του 1973, δηλαδή τον καιρό της Χούντας. Και δι’ αυτόν τον αγωγό ουδείς έχει αρμοδιότητα στην περιοχή και μπορεί να πλησιάσει. Μου λέτε εσείς ότι άνοιξαν και έκοψαν ένα κομμάτι του αγωγού χωρίς την παρουσία των αρμοδίων. Και εγώ έρχομαι να σας πω κάτι χειρότερο: Ότι όταν πέθανε ο άνθρωπος, αυτοί που σπεύσανε να τον δούνε και όταν πήγαν μετά να τον παραλάβουν επισήμως τον νεκρό, εκ των πραγμάτων τον είχαν ανασύρει, τον είχαν γδύσει, τον είχαν φέρει σε μια κατάσταση που φέρεται κάποιος εργαζόμενος ανάμεσα στους άλλους.

Πιστέψτε με, σας λέω ειλικρινά, αυτό δεν επιτρέπει σε κανέναν μας εδώ μέσα να μπορεί να μιλήσει για ατζέντα, για θέματα περιβάλλοντος, για εφαρμογή των αρχών, για κράτος, για δικαιοσύνη, για δράση της Αστυνομίας, για σύμπραξη όλων των αρμοδίων φορέων. Και είμαστε υπόλογοι. Εγώ αισθάνομαι υπόλογη, πώς να σας το πω; Θεωρώ ότι αυτή η πτωμαΐνη με κυνηγάει, σας κυνηγάει, κυνηγάει τους πάντες μας. Έπρεπε με το τέλος αυτής της συζήτησης, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, να κινηθεί η Εισαγγελία από μόνη της, πώς να σας το πω; Η Αστυνομία να σηκωθεί να πάει με τα χαρτιά εκεί. Μπαίνουμε σε προεκλογική περίοδο περιφερειακών και δημοτικών εκλογών. Στην ιδέα ότι αυτό μπορεί να γίνει αντικείμενο προεκλογικής εκστρατείας με μικροπολιτικά κριτήρια, ντρέπομαι να αναφερθώ στην έννοια «πολιτική» και «πολίτης». Αυτό ξεπερνάει τα όρια».

«Από τη μεριά της πολιτείας θα υπάρχει η απαραίτητη κάλυψη και όσον αφορά την ασφάλιση των παιδιών και όσον αφορά τα ασφαλιστικά δικαιώματα της χήρας του θύματος. Και για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα θα είμαστε μαζί εκεί για να το καλύψουμε. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον εαυτό μου. Αναφέρομαι σε όλη την Εθνική Αντιπροσωπεία». Ήταν η απάντηση του κ. Φάμελλου, ο οποίος συνεχίζοντας ανέφερε:

«Παρ’ ό,τι δεν έγινε παρουσία μας και το θεωρώ έλλειμμα το ότι δεν έγινε παρουσία των επιθεωρητών περιβάλλοντος, όχι προσωπικά ημών, να σας το καταθέσω για να είστε τουλάχιστον ενήμερη ότι ο αγωγός αυτός δεν δουλεύει πια και είναι σφραγισμένος, σύμφωνα με τις δηλώσεις τουλάχιστον που υπάρχουν. Από εκεί και πέρα, δεν σας είπα ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Προφανώς αναλαμβάνουμε την ευθύνη που μας αναλογεί στο επίπεδο της Πολιτείας και του Υπουργείου. Το είπα ήδη. Η ενημέρωση της Εθνικής Αντιπροσωπείας γίνεται από τη μεριά της ευθύνης. Δεν γίνεται από τη μεριά της ανευθυνότητας. Σας είπα, λοιπόν, ότι πολύ πριν συμβούν τα περιστατικά αυτά, πριν κατατεθεί η ερώτησή σας, εκ μέρους μας ο φάκελος πήγε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών από το Σώμα Επιθεωρητών με όλα τα δεδομένα. Άρα, η δική μας παρέμβαση και προς την Εισαγγελία και τη Δικαιοσύνη έχει γίνει. Και έγινε πριν την ερώτησή σας τη δεύτερη, όχι πριν την πρώτη».
Ακολούθως ο Αν. Υπουργός Περιβάλλοντος σημείωσε:

«Επιπλέον, εγώ θεωρώ ότι μια ιδέα, η οποία δημιουργείται εδώ και ίσως αφορά όλους μας για να τη συζητήσουμε, πέραν του τι διαθέτει η Πολιτεία στα χέρια της ως μέτρα παρέμβασης, είναι και ο έλεγχος της δημόσιας διοίκησης. Θεωρώ, λοιπόν, ότι και προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και προς την Περιφέρεια και προς τον Δήμο θα πρέπει το Υπουργείο μας να αναλάβει μια πρωτοβουλία ελέγχου δημόσιας διοίκησης για το αν οι ανώτατοι υπάλληλοι, τα στελέχη, κάνουν καλά τη δουλειά τους για να προστατεύσουν τα συμφέροντα του πολίτη.
Όσον αφορά τη συνέχιση λειτουργίας της επιχείρησης, σ’ αυτό σας βεβαιώνω ότι θα υπάρχουν και πολιτικές παρεμβάσεις».

Φωτογραφία: EUROKINISSI/ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΟΛΗΣ