...και αποφεύγει να νομοθετήσει τη συνυπευθυνότητα των τραπεζών για τον εκτροχιασμό του ιδιωτικού χρέους.
Η κυβέρνηση οφείλει να αναγνωρίσει το αυτονόητο, αυτό που αντιλαμβάνονται όλοι οι νοήμονες άνθρωποι σε αυτή τη χώρα: ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στα κόκκινα δάνεια δημιουργείται από την κοινωνικά ανάλγητη στάση των τραπεζών απέναντι στους δανειολήπτες, που επιμένουν να μην αναγνωρίζουν τις τεκτονικές αλλαγές που έχουν συμβεί στην οικονομία του τόπου εξαιτίας της κρίσης και συνεχίζουν να επιδιώκουν την ικανοποίηση των απαιτήσεων τους ως εάν δεν είχε μεσολαβήσει μέχρι σήμερα μια τέτοια οικονομική κρίση. Αυτό αναφέρει σε Ερώτησή του προς τους Υπουργούς Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ και βουλευτής Ηλείας Κώστας Τζαβάρας σχετικά με ένα από τα μεγαλύτερα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα, το πρόβλημα της υπερβολικής διόγκωσης του ιδιωτικού χρέους, με αιχμή τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια».
Ενώ όμως το πρόβλημα αυτό θα έπρεπε ήδη να έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και στο σύνολο του, η Κυβέρνηση με τις μέχρι σήμερα προσπάθειες της το αντιμετωπίζει αποσπασματικά και μερικά, μάλιστα δε με τις πρόσφατες ενέργειες της δημιουργεί την εντύπωση ότι κατ’ αυτήν ολόκληρο το οξυμένο κοινωνικό πρόβλημα του ιδιωτικού υπερδανεισμού θα επιλυθεί μόνο εάν ληφθούν μέτρα για τη προστασία της πρώτης κατοικίας. Γι’ αυτό διαπραγματεύεται με τις τράπεζες προς εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης και μόνο για το συγκεκριμένο θέμα.
Μ’ αυτόν τον τρόπο όμως ενεργώντας η Κυβέρνηση αποφεύγει να επέμβει στο πεδίο που εμφανίζεται η αιτία του προβλήματος ώστε να το αντιμετωπίσει ριζικά, δηλαδή μεταξύ των άλλων και στους τραπεζικούς μηχανισμούς που κατά τρόπο ανεξέλεγκτο και πολλές φορές αυθαίρετο διαμορφώνουν το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμών τραπεζικών απαιτήσεων κατά των δανειοληπτών. Αντίθετα, προσπαθεί να αντιμετωπίσει κατά ένα μόνο μέρος τις δυσμενείς επιπτώσεις που προκαλεί ο ιδιωτικός υπερδανεισμός στους δανειολήπτες κόκκινων δανείων, που έχουν υποθηκεύσει τη πρώτη κατοικία τους. Η Κυβέρνηση, κατά συνέπεια, δεν ενδιαφέρεται για την αποτελεσματική, συνολική και ριζική αντιμετώπιση του κοινωνικού αυτού προβλήματος που αφορά εκατομμύρια καταναλωτές προς όφελος της εθνικής οικονομίας, αλλά περιορίζεται μόνο στη μερική, αποσπασματική και συμπτωματική επίλυσή του, αφού μάλιστα ο κίνδυνος για την αναγκαστική εκποίηση της πρώτης κατοικίας από τις τράπεζες αποτελεί μέρος του συνολικού προβλήματος και όχι ολόκληρο το πρόβλημα.
Η Κυβέρνηση οφείλει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα όχι μόνο στο τελικά αλλά και στα προγενέστερα στάδια της εξέλιξης του και κυρίως οφείλει μέσω της νομοθετικής λειτουργίας του κράτους και όχι μέσω διαπραγματεύσεων με τους τραπεζίτες να επιβάλλει κανόνες κοινωνικής δικαιοσύνης με βάση την αρχή της αναλογικότητας για την προστασία των δανειοληπτών στο σύνολό τους και όχι μόνο για τη κατηγορία των πληττομένων από τις τράπεζες με δικαστικά αναγκαστικά μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τις εξαιρετικές κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που ισχύουν σήμερα λόγω της κρίσης.
Κανένας μέχρι σήμερα δεν αντιμετωπίζει ως οξύ κοινωνικό πρόβλημα την ανάγκη ανακούφισης των νοικοκυριών από το υπερβολικό βάρος που συνεπάγεται γι’ αυτά ο αχαλίνωτος εκτοκισμός των τόκων από τις τράπεζες στα κόκκινα δάνεια και κυρίως στη κατηγορία των καταναλωτικών δανείων ή των δανείων μέσω πιστωτικών καρτών, όπου το επιτόκιο στις περιπτώσεις αυτές ξεπερνάει το 27% και ανεξέλεγκτα εκτοκίζονται τραπεζικοί τόκοι χωρίς κανένα χρονικό ή άλλο περιορισμό. Η τοκοφορία αυτή όμως αποδεικνύεται δυσανάλογα μεγάλη, αν συγκριθεί με το ποσοστό της αναγκαστικής μείωσης όλων ανεξαιρέτως των εισοδημάτων, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά και με τα επιτόπια καταθέσεων που προσφέρει το ίδιο το χρηματοπιστωτικό σύστημα και δεν ξεπερνούν σε καμία περίπτωση το 1,13%.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, της ΕΛΣΤΑΤ και του ΙΟΒΕ το δηλωθέν εισόδημα των ελλήνων πολιτών για την επταετία 2010-2017, μειώθηκε κατά 25,15 δισεκατομμύρια ευρώ. Το μέσο διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών μειώθηκε κατά 42%, οι αμοιβές της εξαρτημένης εργασίας μειώθηκαν κατά 23 δισεκατομμύρια ευρώ ενώ η κατανάλωση παρουσιάζει μείωση κατά 50 δισεκατομμύρια. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το 64% των νοικοκυριών δηλώνει πλέον εισοδήματα κάτω των 12.000 ευρώ ενώ την ίδια ώρα αυξήθηκε κατά 40% περίπου ο αριθμός αυτών που δηλώνει πλέον μηδενικό εισόδημα.
Μέσα σε αυτό το δυσμενές οικονομικό κλίμα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις είναι ανεπίτρεπτο οι τράπεζες να αδιαφορούν και να προσποιούνται ότι δεν έχουν καμία ευθύνη συμμετοχής στην ανακούφιση των δεινά δοκιμαζόμενων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και η Πολιτεία να επιδοκιμάζει μια τέτοια αντικοινωνική στάση. Είναι απαράδεκτο η Κυβέρνηση να μην ασκεί καμία πίεση στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προκειμένου να αναδιαρθρώσουν τις απαιτήσεις τους και να αναπροσαρμόσουν τα επιτόκια που οδήγησαν στον σχηματισμό υπερβολικών απαιτήσεων. Είναι αδιανόητο η κυβέρνηση να αντιμετωπίζει τα κόκκινα δάνεια μόνο ως τραπεζικό πρόβλημα, στο μέτρο και στην έκταση που αυτά πλήττουν το τραπεζικό σύστημα και να μην τα αντιμετωπίζει και ως πρόβλημα προστασίας του καταναλωτή από την αυθαιρεσία, τις καταχρήσεις και τις υπερβολές των τραπεζών, οι οποίες, παραβιάζοντας βασικές συναλλακτικές αρχές της έννομης τάξης αρνούνται να αναπροσαρμόσουν τις υπερβολικές απαιτήσεις τους και συνεχίζουν να απειλούν και να εκβιάζουν με αναγκαστικά μέτρα εκατομμύρια πολίτες, που για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση τους είδαν τα εισοδήματα τους να μειώνονται βίαια και απρόβλεπτα λόγω της οικονομικής κρίσης.
Με δεδομένο ότι η προστασία του καταναλωτή και μάλιστα και του καταναλωτή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών αποτελεί ρητή υποχρέωση του κράτους, όπως προβλέπεται από την διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 2251/1994 για την προστασία των καταναλωτών, ο Κώστας Τζαβάρας ζητά από τους αρμόδιους Υπουργούς να λάβουν νομοθετικά μέτρα για τη συνολική ρύθμιση του κοινωνικού προβλήματος του υπερβολικού ιδιωτικού χρέους αλλά και για να σταματήσει η υπέρμετρη επιβάρυνση των δανειοληπτών, κατά τον υπολογισμό των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από τραπεζικά καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια. Τέλος, ρωτά αν προτίθεται η Κυβέρνηση να υιοθετήσει το κυπριακό μοντέλο για την εξαγορά από τον δανειολήπτη του δανείου του με τους ίδιους όρους που προβλέπονται για την εξαγορά από εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
