Χωρίς αστερίσκους η στήριξη από τους ευρωπαίους ηγέτες, τόνισε ο πρωθυπουργός κάνοντας απολογισμό της Συνόδου Κορυφής, σε συνέντευξη Τύπου, στις Βρυξέλλες - «Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα φτάσουμε σε κλιμάκωση, αλλά αυτό δεν εξαρτάται από μας», είπε ο κ.Μητσοτάκης απαντώντας στο Πρώτο ΘΕΜΑ
Όπως αντιλαμβάνεστε ζήτησα και έλαβα από τους ομολόγους μου την πλήρη στήριξή τους. Το μνημόνιο αυτό είναι κατ' εμάς ένα μνημόνιο παντελώς άκυρο και γιατί καταπατά τα δικαιώματα των νησιών αλλά και γιατί δεν έχει την τυπική επικύρωσή του.
Ήθελα εδώ από τις Βρυξέλλες να στείλω ένα μήνυμα σιγουριάς και αυτοπεποίθησης από το Καστελόριζο μέχρι την Κέρκυρα. Έχουμε ψυχραιμία, έχουμε αποφασιστικότητα, έχουμε σχέδιο, όχι μόνο γιατί έχουμε δίκιο, αλλά έχουμε και πολύ ισχυρύς συμμάχους οι οποίοι θα στέκονται πάντα δίπλα στην Ελλάδα ιδίως όταν πρέπει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της.
Ο πρωθυπουργός συνέχισε λέγοντας:
-Τονίσαμε με έμφαση ότι στεκόμαστε αλληλέγγυοι στην Αλβανία μετά τον σεισμό. Να διοργανωθεί το ταχύτερα δυνατόν μια διάσκεψη δωρητών για να στηριχθεί η προσπάθεια ανοικοδόμησης. Είμασταν η πρώτη χώρα που πήγαμε στην περιοχή, θέλω να δώσω συγχαρητήρια για άλλη μια φορά στους άνδρες και τις γειτόνες της ΕΜΑΚ.
Ευχαριστώ την Κριστίν Λαγκάρντ για τα καλά λόγια που έχει πει πρόσφατα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Εξήγησα γιατί οι κανόνες που μας υποχρεώνουν να έχουμε πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα έχουν ξεπεραστεί.
Το 2020, ίσως και εντός του α[ εξαμήνου θα θέσουμε αίτημα ώστε από το 2021 να μειωθεί ο στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
-Συγχαίρω τον Μπόρις Τζόνσον για την εκλογική επιτυχία. Λυπάμαι για την έξοδο της Βρετανίας, έχουμε πλέον ένα χρονοδιάγραμμα για να διαπραγματευθούμε μια νέα εμπορική συμφωνία.
Αποκλεισμένη διπλωματικά και σε εκνευρισμό η Τουρκία
Απαντώντας σε ερώτηση στη συνέχεια, για την τουρκική προκλητικότητα και τη συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης, ο κ.Μητσοτάκης ήταν κατηγορηματικός:
Θεωρούμε την συμφωνία αυτή άκυρη-ανυπόστατη, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Κυρίως όσον αφορά την νομιμοποίηση της συμφωνίας, την πολιτική της νομιμοποίηση.
Η Ελλάδα θα κάνει ό,τι χρειάζεται και ότι πρέπει για να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Καταλαβαίνω γιατί υπάρχει εκνευρισμός από την Τουρκία, βρίσκεται αποκλεισμένη απελπιστικά σε διπλωματικό επίπεδο
Είχαμε ξεκάθαρη δήλωση και από τον πρέσβη των ΗΠΑ, από Ρωσία, Αίγυπτο
Δεν παίζουμε με τις λέξεις, είμαστε ξεκάθαροι σε αυτό που λέμε, υπερασπιζόμαστε την ελληνική κυριαρχία με κάθε τρόπο. Ο πρόεδρος Μακρόν ήταν υποστηρικτικός και θέλω να τον ευχαριστήσω και δημόσια. Το έκανε στο ΝΑΤΟ, το έκανε και σήμερα. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Η υπεράσπιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωάτων δεν μπαίνει σε καμία ζυγαριά. Αν έχει αρνητικές επιπτώσεις στο προσφυγικό θα τις διαχειριστούμε αλλά μην περιμένει κανείς από την Ελλάδα να κάνει εκπτώσεις σε άλλα θέματα. Δεν χωράει κανένας συμψηφισμός.
Δεν σταματάμε να συζητούμε, δεν συζητούμε όμως για τις κάμερες και τις εντυπώσεις. Του πρότεινα να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να συζητήσουμε στο πλαίσιο διερευνητικών επαφών
Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός απάντησε στην ερώτηση του απεσταλμένου του Πρώτου ΘΕΜΑτος, Μάκη Πολλάτου. Η απομόνωση της Τουρκίας δημιουργεί νευρικότητα. Θα λάβει το μήνυμα ή είναι πιθανό να επιχειρήσει έρευνες, όπως είπε ο Ντονμέζ. Και με αφορμή τις δηλώσεις Μπορίσοφ, σας ικανοποιούν οι τοποθετήσεις των ηγετών;, ήταν η ερώτηση και ο πρωθυπουργός απάντησε:
Θέλω να ελπίζω ότι δεν θα φτάσουμε σε κλιμάκωση. Δεν εξαρτάται από μας. Αφορά την άλλη πλευρά. Για τις δηλώσεις του Μπόικο, μερικές φορές χανόμαστε στη μετάφραση. Στήριξε ανεπιφύλακτα την Ελλάδα, χωρίς αστερίσκο ή επιφύλαξη, έκανε γενικότερη ανάλυση, και το μεταναστευτικό και πιστεύω ότι η τοποθέτησή του αφορούσε αυτό.
Ακολούθως ο κ.Μητσοτάκης ρωτήθηκε για τη στήριξη από τις ΗΠΑ και απάντησε:
Οι Ηνωμένες Πολιτείες στηρίζουν με δηλώσεις και στο επίπεδο της συνεργασίας για το πώς μπορούμε να εξοπλίσουμε τις ένοπλες δυνάμεις λόγω της οικονομικής κρίσης έμειναν πίσω οι εξοπλισμοί. Επικυρώθηκαν από τη Βουλή τις προηγούμενες ημέρες τα θέματα της αναβάθμισης των F-16 και της προμήθειας ανταλλακτικών για τα αεροσκάφη Mirage. Θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω στις Ηνωμένες Πολιτείες και το επίπεδο της οικονομικής μας συνεργασίας
Για το περιβάλλον και τις λιγνιτικές μονάδες
Ξεπερασμένες οι μονάδες που θα κλείσουν στη Δυτική Μακεδονία. Επιβεβλημένη απόφαση, όχι μονο για περιβαλλοντικούς αλλά και για οικονομικούς λόγους.
Θέλουμε να κάνουμε την Δυτική Μακεδονία περιοχή πρότυπο στην μετάβαση από τον λιγνίτη, σε άλλες μορφές ενέργειας
Προφανώς η Πολωνία δεν δικαιούται να ζητήσει χρήματα αφού διεκδικεί εξαίρεση. Εμείς έχουμε το πλαονέκτημα ότι προχωράμε την απολιγνιτοποίηση πρώτοι και άρα μπορούμε να διεκδικήσουμε περισσότερα χρήματα.
Δείτε ολόκληρη την ομιλία του Πρωθυπουργού πατώντας εδώ
Σύνοδος Κορυφής: Ξεκάθαρο μήνυμα των ευρωπαίων στην Τουρκία
Ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Τουρκία ότι με την συμφωνία «οριοθέτησης» θαλασσίων ζωνών με την Λιβύη παραβιάζει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα έστειλε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα (ώρα Βρυξελλών) της Πέμπτης, σχεδόν χωρίς αντίλογο, οι ηγέτες των 27 χωρών-μελών της ΕΕ συμφώνησαν να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο ικανοποιώντας το αίτημα του Έλληνα πρωθυπουργού. Στην παρέμβασή του κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ομολόγους του ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης καταπατά τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η τουρκική πολιτική ηγεσία. Στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε με την πρόεδρο της Κομιισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έκανε μια επισήμανση που πέρασε σχεδόν απαρατήρητη: Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει τη σημαντική συνεργασία με την Τουρκία και να εκπονήσει ένα στρατηγικό σχέδιο για να αποφασίσει τι θα κάνει με αυτή την σημαντική χώρα στο μέλλον.
Μετρήστε πόσες φορές ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ χρησιμοποίησε το επίθετο «σημαντικός» όταν αναφέρθηκε στην Τουρκία: 4 φορές σε μόλις 100 λέξεις ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου αποκάλεσε την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν σημαντική. Προφανώς, την αποδελτίωση της συνέντευξης Τύπου του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την έχουν λάβει και οι Τούρκοι διπλωμάτες που γνωρίζουν ότι η εκβιαστική τακτική τους να απελευθερώνουν μετανάστες προς την ΕΕ μοιάζει να έχει τρομοκρατήσει την ηγεσία της ΕΕ. Μετρήστε και μόνοι σας πόσες φορές ο Σαρλ Μισέλ απαρίθμησε τον σημαντικό ρόλο της Τουρκίας: «We have had tonight also the occasion to discuss different international topics, especially the relationship with Turkey. We have expressed our full solidarity with Cyprus and Greece. We consider it is important in the future to continue to develop a dialogue with this important country. We know that with regard to migration, for example, it is very important to keep this close cooperation. But at the same time, we know that is important to try to have a strategic vision, in the short term, in the mid-term, what do we want with this important country for the future of Europe».
Σήμερα, δεύτερη ημέρα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι πρωθυπουργοί και πρόεδροι των χωρών-μελών της ΕΕ συζητούν για την οικονομική διακυβέρνηση στη ζώνη του ευρώ και τις εξελίξεις σχετικά με το Brexit μετά τον εκλογικό θρίαμβο των συντηρητικών του Μπόρις Τζόνσον. Το μεσημέρι, περίπου στις 15:00, αναμένεται να ολοκληρωθεί η Σύνοδος Κορυφής. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προγραμματίζει συνέντευξη Τύπου.
Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ εμφανίστηκε το πρωί της Παρασκευής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών ασκώντας κριτική στην απόφαση λεκτικής καταδίκης που έλαβαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες -δηλαδή και ο ίδιος ο Βούλγαρος πρωθυπουργός- για την απειλητική προς την Ελλάδα συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης. «Ολοι οι ηγέτες μίλησαν πολύ, πολύ πιο ήπια για την Τουρκία χθες βράδυ» δήλωσε ο Μπόικο Μπορίσοφ προσερχόμενος για τη δεύτερη ημέρα των εργασιών στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής και πρόσθεσε: «Όλοι παρατηρούν ότι η συμφωνία (για τους πρόσφυγες) θα έπρεπε να συνεχιστεί, όλοι παρατηρούν ότι η Τουρκία έχει μια πολύ σημαντική γεωστρατηγική θέση». Και συνέχισε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός: «Ουδείς μιλάει πλέον για κυρώσεις στις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία, αλλά το αντίθετο, επειδή όταν επιβάλλονται κυρώσεις η Τουρκία δεν σταματά αλλά στρέφεται στη Ρωσία για να εξοπλιστεί». Το παραλήρημα του Μπόικο Μπορίσοφ συνεχίστηκε με τον ισχυρισμό ότι μετέφερε στην ελληνική κυβέρνηση την άποψή του ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να περιμένει βοήθεια από τους Ευρωπαίους! «Είπα στους Έλληνες συνεργάτες μου να βρουν τρόπους να βοηθήσουν τους εαυτούς τους μόνοι τους» ήταν η φράση του Μπόικο Μπορίσοφ που κατέληξε: «Επειδή τους στηρίζουμε με όλους τους τρόπους όμως τώρα η Τουρκία παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή»...
«Διπλωματικά “τείχη” της Ευρώπης απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα» - «Ασπίδα προστασίας για την ευημερία και την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή»
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε και έλαβε κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών της Συνόδου Κορυφής την πλήρη στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, η οποία αποτυπώθηκε και στα Συμπεράσματα που θα δοθούν στη δημοσιότητα μετά το πέρας της Συνόδου.
O πρωθυπουργός ενημέρωσε τους ηγέτες για τις τουρκικές ενέργειες και για το γεγονός ότι η «συμφωνία» Λιβύης-Τουρκίας είναι άκυρη και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα κατά το Διεθνές Δίκαιο. Τόσο ως προς το περιεχόμενό της, αφού καταπατά τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας, όσο και ως προς τη διαδικασία, καθώς το λιβυκό Κοινοβούλιο δεν την έχει εγκρίνει.
Στο δείπνο, κοινός τόπος μεταξύ των ηγετών ήταν ότι οι ενέργειες αυτές είναι αντίθετες με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα, στο πλαίσιο των διπλωματικών της ενεργειών στο προηγούμενο διάστημα, είχε ήδη ζητήσει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 9ης Δεκεμβρίου, τη ρητή καταδίκη από πλευράς Ε.Ε. της «συμφωνίας» Λιβύης - Τουρκίας, την αναγνώριση ότι αυτή η άκυρη συμφωνία δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, καθώς και τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων, εάν η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν, και βεβαίως τη στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκασαν τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα, που θεωρούν ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.
Το λεγόμενο μνημόνιο κατανόησης Άγκυρας-Τρίπολης «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται προς το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικά δεσμευτικές συνέπειες για τρίτα κράτη», τονίζεται στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.
Η ανακοίνωση της ΕΕ εκφράζει επίσης ρητώς την «αλληλεγγύη» της στην Ελλάδα και στην Κύπρο, που ανησυχούν ότι η Τουρκία προσπαθεί να προβάλλει αξιώσεις σε μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου τα οποία εκτιμάται πως βρίσκονται στον βυθό των περιοχών που εποφθαλμιά.
Πιο συγκεκριμένα η αναφορά του Συμβουλίου στην παράγραφο 19 του κειμένου συμπερασμάτων:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τα προηγούμενα συμπεράσματά του σχετικά με την Τουρκία της 22ας Μαρτίου και της 20ής Ιουνίου. Επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματά του της 17ης και 18ης Οκτωβρίου σχετικά με τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Το μνημόνιο συμφωνίας Τουρκίας - Λιβύης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες για τα τρίτα κράτη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει χωρίς αμφιβολία την αλληλεγγύη του στην Ελλάδα και στην Κύπρο σχετικά με αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας».
Δηλώσεις Μισέλ - Φον ντερ Λάιεν
Η παρέμβαση Μητσοτάκη για το «Green Deal»
Ο πρωθυπουργός, στην παρέμβασή του για την κλιματική αλλαγή και την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το «European Green Deal», τόνισε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- «Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι σημαντική και φιλόδοξη».
- «Απαιτείται Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης από τον οποίο, όπως γίνεται κατανοητό, όλοι θέλουν μερίδιο. Αλλά οι περιοχές που παράγουν λιγνίτη ή/και άνθρακα θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα».
-«Το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη υπαρκτό στο Νότο και στις προτάσεις της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συμπεριλάβει τη διάσταση της πολιτικής προστασίας, με ενίσχυση και του RESCEU».
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη πριν την έναρξη της Συνόδου
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, επισήμανε ότι η Ευρώπη θα υψώσει «διπλωματικά τείχη απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα» και εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι «σε όλη αυτή τη διαδικασία η χώρα μας δεν είναι μόνη της, έχει πολύ ισχυρούς συμμάχους».
«Είναι παράνομη και προκλητική παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας που δημιουργεί αστάθεια στην Μεσόγειο» είπε από την πλευρά του, για την συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης ο Ντόναλντ Τουσκ, νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, μετά τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
- Ρητή αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης είναι άκυρο και, άρα, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.
- Ξεκάθαρη καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας από τους Ευρωπαίους,
- Να στηριχθεί απερίφραστα η Ελλάδα και η Κύπρος.
«Υπάρχει απόλυτη στήριξη της ΕΕ στην ελληνική πλευρά» τόνισε στενός συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, που συνοδεύει τον πρωθυπουργό στις Βρυξέλλες.
Στην ελληνική αποστολή που συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπάρχει αισιοδοξία ότι η απόφαση για την Τουρκία, που θα αποτυπωθεί στο κείμενο συμπερασμάτων, θα αποτελέσει τον προάγγελο για την δημιουργία ενός ευρύτερου πλαισίου κυρώσεων για την Άγκυρα, σε περίπτωση που η κυβέρνηση Ερντογάν δεν αλλάξει τακτική.