Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε τη στρατηγική σημασία της σχέσης ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων, τόνισε ο Ν. Δένδιας στο «Φόρουμ Διαλόγου των Πρεσπών 2022».
«Είναι μεγάλη χαρά να συμμετέχω στο σημερινό Φόρουμ, συμμετέχοντας στον διάλογο που παρέχει την ευκαιρία να συζητηθούν οι προκλήσεις και οι προοπτικές των Δυτικών Βαλκανίων», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στο «Φόρουμ Διαλόγου των Πρεσπών 2022».
«Προοπτικές που συνδέονται με το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής. Και προκλήσεις που μπορούμε να ξεπεράσουμε συλλογικά εστιάζοντας τις προσπάθειές μας στη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής. Και επειδή μερικές φορές υπάρχει απαισιοδοξία τριγύρω, μπορώ να πω, ότι έχουμε ιστορίες επιτυχίας στα Βαλκάνια. Και αντιπροσωπεύω εδώ μια ιστορία επιτυχίας: τη σχέση μας με τη Βόρεια Μακεδονία.
Πριν από 10 χρόνια, ποιος θα έλεγε ότι ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών θα ερχόταν σε ένα Φόρουμ εξωτερικής πολιτικής, στο φόρουμ των Πρεσπών, και θα υποστήριζε το ευρωπαϊκό μέλλον της Βόρειας Μακεδονίας. Άρα, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι.
Μπορώ να μιλήσω τώρα λίγο για το μεγάλο μας σπίτι, τη μεγάλη μας οικογένεια, την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε ως ένα οραματικό σχέδιο ειρήνης. Ένα έργο που θα προωθούσε την οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση. Και η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το αποτέλεσμα αυτής της αρχικής επιλογής. Μια επιλογή που εμείς, οι Ευρωπαίοι, πρέπει να υπερασπιστούμε. Πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε ακούραστα για την εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Μέσα σε αυτή την εξίσωση, είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς την Ευρώπη χωρίς τη Νοτιοανατολική της περιοχή. Η Νοτιοανατολική Ευρώπη γενικά και τα Δυτικά Βαλκάνια ειδικότερα ανήκαν πάντα στην Ευρώπη. Όπως και άλλα μέρη της ηπείρου, τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν βιώσει ένοπλες συγκρούσεις, αυτό είναι γνωστό. Όμως, γεωγραφικά, ιστορικά, πολιτισμικά ανήκουν στην Ευρώπη. Η πικρή κληρονομιά τους έχει αφήσει πίσω, ακόμη και σήμερα, μια ποσότητα δυσπιστίας, εθνικισμού και έλλειψης συμφιλίωσης.
Αυτά τα δυνητικά πολύ επικίνδυνα στοιχεία συμπίπτουν με ένα σύνολο κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή που συνδέονται με την οικονομία, την ενέργεια και τα τρόφιμα. Κρίσεις που προκλήθηκαν ή επιδεινώθηκαν από τον παράνομο και απρόκλητο πόλεμο στην Ουκρανία.
Ωστόσο, υπάρχουν και σημαντικές θετικές ενδείξεις.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε τη στρατηγική σημασία της σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Δυτικών Βαλκανίων. Η ΕΕ παραμένει ο μεγαλύτερος εμπορικός και επενδυτικός εταίρος των Δυτικών Βαλκανίων. Η συνεργασία στην εξωτερική πολιτική με τους εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων έχει ενταθεί, επίσης σε σχέση με την Ουκρανία.
Καθώς η περιοχή μας προσπαθεί να αντέξει τον αντίκτυπο του πολέμου, είναι ζωτικής σημασίας να συμβάλει η ΕΕ σε αυτήν την προσπάθεια. Το Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο αναμένεται να αποφέρει απτά οφέλη σε πολίτες και επιχειρήσεις. Αναμένεται επίσης να ενισχύσει τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της διασυνδεσιμότητας.
Στο πλαίσιο αυτό, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της περιοχής παραμένει μια ημιτελής υπόθεση 19 χρόνια μετά την ''Ατζέντα της Θεσσαλονίκης'' του 2003.
Η ΕΕ και τα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να κάνουν το δικό τους μερίδιο σε αυτό το θέμα. Οι συνεργάτες μας πρέπει να πληρούν τα σχετικά κριτήρια σύμφωνα με τις καθορισμένες προϋποθέσεις. Αλλά, επίσης, η ΕΕ πρέπει να επαναφέρει τη διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια σε τροχιά και πολύ γρήγορα, αν μπορώ να το πω.
Η Ελλάδα κάνει ό,τι μπορεί για να συμβάλει σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια. Πρόσφατα επισκέφτηκα όλες τις πρωτεύουσες της περιοχής για να μεταφέρω μηνύματα υποστήριξης για την ευρωπαϊκή προοπτική των εταίρων μας, καθώς και για να τονίσω την ανάγκη για συμφιλίωση.
Θέλω να επαναλάβω αυτό που ανέφερε ο Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης στις 10 Ιουνίου. Είπε: ''Σύμφωνα με καθορισμένα κριτήρια, ας προσφέρουμε τη δυνατότητα ολοκλήρωσης της ένταξης όλων των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ έως το 2033 - μια φιλόδοξη αλλά απολύτως εφικτό χρονοδιάγραμμα''.
Θα ήθελα να ολοκληρώσω με μια επιφύλαξη σχετικά με την παρουσία τρίτων παραγόντων στην περιοχή. Παράγοντες που προωθούν αντίπαλες πολιτικές και οικονομικές ατζέντες. Τέτοιες ατζέντες, διαφορετικές από την ευρωπαϊκή ατζέντα, έρχονται σε αντίθεση με τα συλλογικά μας συμφέροντα και επιχειρούν να υπονομεύσουν τη σχέση ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων.
Θα πρέπει όλοι να συνεργαστούμε πολύ στενά, ώστε να μπορέσουμε να μετατρέψουμε την περιοχή σε μια πραγματικά ευρωπαϊκή γειτονιά. Εντάξτε αυτή την περιοχή στην ευρωπαϊκή οικογένεια όπου πραγματικά ανήκει», προσέθεσε ο Ν. Δένδιας.
