Το στερνό αντίο είπαν χθες το μεσημέρι συγγενείς και φίλοι στον Παύλο Αθανασόπουλο στον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου, όπου τελέστηκε η εξόδιος ακολουθία, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Ηλείας, κ.κ. Αθανάσιου.
Παρά την κακοκαιρία ο Ναός γέμισε από κόσμο, από ανθρώπους που γνώριζαν, εκτιμούσαν και αγαπούσαν το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ.
Μαζί με τον αδελφό του Δήμο, βρίσκονταν οι στενοί του φίλοι Γιάννης Μπούρης, Βασίλης Μανδαράκης και Τζίμης Οικονομίδης καθώς και πρόσωπα από την πολιτική σκηνή, όπως ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Νίκος Αλιβιζάτος, ο Γιάννης Βούλγαρης, ο Νίκος Μπίστης, ο Μάκης Μπαλαούρας, ο Μάκης Παρασκευόπουλος, ο Γιάννης Μεϊμάρογλου, ο γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Ανδρέας Σπυρόπουλος και αρκετοί ακόμα.
Ο Μητροπολίτης Ηλείας κ.κ. Αθανάσιος αναφερόμενος στον Παύλο Αθανασόπουλο, είπε πως «έζησε αγωνιζόμενος για το δίκαιο της κοινωνίας και με φάρο την αγάπη για τον συνάνθρωπο».
Ακολούθως ο επιστήθιος φίλος του Γιάννης Μπούρης, εκφώνησε τον πρώτο επικήδειο λόγο, όπου συγκινημένος αναφέρθηκε στην φιλία τους που κράτησε 55 ολόκληρα χρόνια, από τις τελευταίες γυμνασιακές τάξεις όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, ενώ διηγήθηκε παράλληλα κοινές στιγμές που έζησε με τον Παύλο Αθανασόπουλο κατά το παρελθόν.
«Στο τραπέζι μας υπήρχε πάντα μια θέση για τον Παύλο, στη αυλή του μια θέση για μας. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ στην μακρά και πολυεπίπεδη πολιτική και κοινωνική του δραστηριότητα, είναι γνωστή σε όλους. Υπερασπιζόταν όλες του τις επιλογές, πολιτικές, κοινωνικές ή προσωπικές με πάθος και επιμονή, κάποτε υπερβαίνοντας το μέτρο, η ανιδιοτέλεια του όμως τα απάλυνε όλα. Έζησε μια ζωή γεμάτη, όπως την ήθελε, παρών ασταμάτητα ως την τελευταία ώρα.
Του ζητούσα φορτικά να μου δώσει να επιμεληθώ, να εκδώσουμε και να παρουσιάσουμε τα ποιήματα του, «έχουμε καιρό, δεν πέθανα ακόμα, αν τα βγάλω θα πεθάνω», μου απαντούσε, ειρωνεία της τύχης… Συζητώντας για κάποιο φίλο μας που έφυγε νωρίς, τον πειράζαμε το καλοκαίρι με τον Τζίμη, λέγοντας του: “αν θέλεις ωραίο επικήδειο από τον φίλο σου τον Βαγγέλη, φρόντισε όσο είναι καιρός”.
Μας στόλιζε με μερικά γαλλικά, όμως να που η ζωή κάποιες φορές μετατρέπει το αστείο σε πραγματικότητα. Περιμέναμε να περάσουν 50 χρόνια από μια φωτογραφία που είχαμε βγάλει εδώ στο Επαρχείο, να ξαναβγάλουμε την ίδια τούτη την άνοιξη, για λίγο ούτε αυτό το προλάβαμε. Η τριανταφυλλιά σου άνθισε σε μια εβδομάδα, σου φέραμε τριαντάφυλλα της να σε συνοδέψουν, όμως η αυλή σου θα είναι σιωπηλή τα καλοκαίρια μας.
Στο καλό Παύλο μας, στο καλό Παυλούκο μου» έκλεισε τον λόγο του ο κ. Μπούρης με τρεμάμενη φωνή.
Ακολούθως, ο πρώην πρόεδρος ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος στον λόγο του ανέφερε πως: Ο Παύλος ήταν διακριτικός και ευγενής, δοτικός και γλυκός αλλά απαιτητικός. Ήθελε ποιότητα λόγου και σαφήνεια στις αποφάσεις, στις γραμμές, στις δράσεις. Θα αντιδρούσε τώρα, εάν θεωρούσε ότι λέμε κοινοτοπίες για τον αποχαιρετίσουμε.
Έζησε ελεύθερος, πιστός στις ιδέες του και αναζήτησε τις ιδέες του κάθε φορά εκεί που αυτές υφίσταντο τη δοκιμασία της συγκυρίας. Δεν κρύφτηκε, ήταν αντιδημοφιλής όταν έπρεπε στις επιλογές του, γι’ αυτό και πορεύτηκε εντέλει μαζί μας, σε μια πολύ δύσκολη και επώδυνη περίοδο.
Θα έλεγα ότι είναι εύνοια της μοίρας το γεγονός ότι πρόλαβε, ως κύκνειο άσμα του, να γιορτάσει με τους συναγωνιστές του, εδώ στον Πύργο, την επέτειο των 50 ετών από την εξέγερση της Νομικής Σχολής Αθηνών, που ήτανε και το προοίμιο της μεγάλης στιγμής του Πολυτεχνείου, και κατέρρευσε, έμαθα εκ των υστέρων, κατά την διάρκεια της εκδήλωσης αυτής.
Ήταν σαφές αυτό που θα ερχόταν. Το αποδέχθηκε όχι μοιρολατρικά, όχι γιατί δεν ήτανε αγωνιστής, όχι γιατί δεν αγαπούσε τη ζωή, αλλά στην πραγματικότητα από ευγένεια και διακριτικότητα, για να μην επιβαρύνει τους φίλους του, για να μην επιβαρύνει τον Δήμο τον οποίον υπεραγαπούσε και βέβαια γιατί ήξερε, ως ένας άνθρωπος ώριμος, φιλοσοφημένος, στοχαστικός, ότι υπάρχει ένα κοινό ανθρώπινο χρέος που είναι αναπόφευκτο, όμως πριν από το τέλος, που για μας είναι και μια ελπίδα βεβαίως, ανάστασης, υπάρχει ο αγώνας της ζωής, ο αγώνας του πολίτη. Στον ίδιο στίχο του Ιωάννου Δαμασκηνού περιλαμβάνεται και η προσδοκία να καταστούμε και πάλι πολίτες του ουρανού. Παύλος ήταν πολίτης, αγωνιστής, δημοκράτης, δικαιωματιστής, όπως σωστά ειπώθηκε. Ήξερε τι σημαίνει να αναγνωρίζεις τα δικαιώματα του ενός, του μόνου, του μοναχικού, του διαφορετικού και έδωσε αυτόν τον αγώνα από τις τάξεις της Προοδευτικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς όπως την αντιλαμβανόταν, δηλαδή ως μια πολιτικά φιλελεύθερη και συμπεριληπτική προσέγγιση του κόσμου.
Ο Παύλος ήταν και ποιητής, όπως ειπώθηκε, και μας χάριζε με διακριτικότητα ορισμένους στίχους του, μοιραζότανε τους στίχους του στο διαδίκτυο. Έπρεπε να είσαι πολύ προσεκτικός αναγνώστης σχολίων του για να καταλάβεις αυτήν την υφέρπουσα ευαισθησία του, γιατί δεν ήθελε να κραυγάσει, δεν ήθελε να δηλώσει πανηγυρικά ότι, προσέξτε είμαι και ποιητής, είχε την αίσθηση του κινδύνου του ποιητικού λόγου. Γιατί ήταν ένας άνθρωπος, ο οποίος είχε ωριμάσει μέσα απ’ αυτήν τη συνεχή καθημερινή σύγκρουσή του με τις απαιτήσεις και τις δοκιμασίες του βίου, τον οποίο ο καθένας βεβαίως τον αντιλαμβάνεται με τον δικό του μοναδικό τρόπο.
Έφυγε πριν προλάβει να συμπληρώσει τα 70 του χρόνια. Μας αφήνει με μια γλυκιά και σαφή αίσθηση την οποία δεν θα τη χάσουμε και όσο την κρατάμε ο Δήμος, οι φίλοι του, όλοι εμείς εδώ αυτήν την αίσθηση, θα ζει και ο Παύλος μέσα στην καρδιά μας και μέσα στη μνήμη μας.
Καλό ταξίδι Παύλο…»
Στεφάνια μεταξύ άλλων έστειλαν, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, η οικογένεια του πρώην υπουργού Κώστα Λαλιώτη, η Νομαρχιακή Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ Ηλείας και άλλοι.
Στεφάνια από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη και το ιστορικό στέλεχος Κώστα Λαλιώτη και την σύζυγό του
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος μπροστά στη σορό του στενού του φίλου Παύλου
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος με τον πρώην δήμαρχο Πύργου Μάκη Παρασκευόπουλο
Δίπλα στον αδερφό του Παύλου Αθανασόπουλου, Δήμο, οι τρεις επιστήθιοι φίλοι του στον Πύργο, Βασίλη Μανδαράκης, Χρήστος Κωνσταντόπουλος και Γιάννης Μπούρης
Συγκινητικός ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην επικήδειο για τον Παύλο Αθανασόπουλο
