Η κυβέρνηση είχε την ευκαιρία με την ενσωμάτωση Ευρωπαϊκής Οδηγίας να προστατεύσει την πρώτη κατοικία και τους δανειολήπτες σε ξένο νόμισμα. Υπάρχει κάτι από αυτά στο σχέδιο νόμου που εισήγαγε; Ασφαλώς, όχι. Καμία προστασία πρώτης κατοικίας, κανένα ενδιαφέρον για τους 70.000 δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο.
Επομένως, για ποια εφαρμογή οδηγίας μιλούν και ποια προστασία δανειοληπτών και οφειλετών; Εκτός και αν με τον όρο «προστασία» θεωρούν την έκπτωση 30% στον ιδιωτικό φορέα των servicers, για να αποκτά ακίνητα ευάλωτων, λαμβάνοντας και εγγύηση του Δημοσίου. Ή τον ακατάσχετο λογαριασμό που προβλέπεται για αυτούς. Ή την ασυδοσία και τις αυθαίρετες συμπεριφορές τους, που πολλές φορές μεταφράζονται -με πρόσχημα την πρόταση απαράδεκτων και παράλογων ρυθμίσεων προς τους οφειλέτες- σε έναρξη διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης. Αλήθεια, υπάρχει εποπτεία των servicers και επιβολή κυρώσεων και αν ναι, από που; Επιπλέον, ποια είναι τα επιχειρηματικά πλάνα τους; Έχουμε ζητήσει απαντήσεις, που η κυβέρνηση αρνείται να δώσει.
Από το 2019 και μετά, επί διακυβέρνησης ΝΔ, όχι μόνο δεν υπήρξαν κινήσεις για ελάφρυνση των δανειοληπτών και των οφειλετών, αλλά αντίθετα, ψηφίστηκε ο νέος πτωχευτικός νόμος που καταργεί κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας και προβλέπει την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών. Ταυτόχρονα, θεσπίστηκε ένας αποτυχημένος εξωδικαστικός μηχανισμός, που δεν επιβάλει στον πιστωτή διαπραγμάτευση και -εν τέλει- συμφωνία με τον δανειολήπτη, με αποτέλεσμα τα δάνεια να παραμένουν αρρύθμιστα, ενώ προωθήθηκε το σχέδιο «Ηρακλής», που επέτρεψε στα funds να αποκτήσουν κόκκινα δάνεια με το νομικό πλαίσιο του 2003, δίχως φορολογική επιβάρυνση και δίχως υποχρέωση προηγούμενης πρότασης ρύθμισης στον δανειολήπτη. Τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια οι αναγγελίες πλειστηριασμών καθημερινά να πολλαπλασιάζονται και το ιδιωτικό χρέος να διογκώνεται.
Όλο αυτό το διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υπέβαλλε 4 τροπολογίες με σκοπό την προστασία της πρώτης κατοικίας και τη ρύθμιση δανείων, που όμως, η κυβέρνηση απέρριψε εξαρχής, δίχως συζήτηση. Πέραν αυτού, προτείνει διαρκώς συγκεκριμένα μέτρα με εισοδηματικές προϋποθέσεις, που αντιμετωπίζουν το αυξανόμενο ιδιωτικό χρέος, όπως:
• αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας,
• αντικατάσταση του πτωχευτικού νόμου της ΝΔ, με ολοκληρωμένο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών που θα διασφαλίζει την προστασία της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης,
• ρύθμιση του χρέους προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, με διαγραφή μέρους βασικής οφειλής και 120 δόσεις για την αποπληρωμή του υπολοίπου,
• λειτουργία αυτοματοποιημένης πλατφόρμας, που θα ρυθμίζει συνολικά το χρέος του πολίτη, με τρόπο δεσμευτικό για τις τράπεζες και τα funds και δυνατότητα προσφυγής του οφειλέτη στο δικαστήριο, αν δεν καλύπτεται από την προτεινόμενη σε αυτόν ρύθμιση,
• πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων ενήμερων δανειοληπτών με εισοδηματικά κριτήρια, εξαιτίας της υπέρμετρης αύξησης των επιτοκίων,
• επιβολή φορολογίας στις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων και αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας τους,
• δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα,
• θέσπιση υφυπουργείου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και Στεγαστικής Πολιτικής.
Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων αποτελεί απειλή για την κοινωνική συνοχή. Απαιτούνται παρεμβάσεις με κοινωνικό πρόσημο και λύσεις προς όφελος των δανειοληπτών και των οφειλετών που πραγματικά δεν μπορούν να πληρώσουν. Απαιτείται διασφάλιση και προστασία της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης. Δυστυχώς, η κυβέρνηση επιμένει στην αδιαφορία και στον εμπαιγμό, αφήνοντας δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες ξεκρέμαστους και έρμαια των servicers και των funds, συντελώντας με αυτό τον τρόπο σε μια πρωτοφανή αναδιανομή πλούτου στη χώρα μας υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων.
