Συνέντευξη με τον υποψήφιο Ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ και πρώην υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Ο Γιάννης Μανιάτης είναι ένας έμπειρος πολιτικός. Εργάστηκε για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και τη γεωπολιτικής της αναβάθμιση από τη θέση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Ο ίδιος δεν δηλώνει επαγγελματίας πολιτικός αλλά ακαδημαϊκός δάσκαλος. Γι’ αυτό και όταν αποσύρθηκε ένα διάστημα από την πολιτική σκηνή, επέστρεψε στους φοιτητές του κάνοντας αυτό που αγαπά πολύ. Οι συνθήκες όμως πάντα αλλάζουν-σύμφωνα και με τους νόμους της Φυσικής, και σήμερα ο πρώην υπουργός και καθηγητής στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά, θέτει πάλι τον εαυτό του στη μάχη της κάλπης, αυτή τη φορά για την Ευρωβουλή.
Απόψε ο Πύργος φιλοξενεί τον κ. Μανιάτη σε μια εκδήλωση στο Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο (στις 19.00) με θέμα την Ευρώπη. Ο ίδιος δηλώνει στο ilialive.gr την ανυπομονησία του να βρεθεί στην πόλη μας και να εξηγήσει γιατί οι Βρυξέλλες δεν είναι τόσο μακριά από τον Πύργο. Μας μιλά για το κρίσιμο σταυροδρόμι που έχει βρεθεί η Ευρώπη, τον στόχο του κόμματος στις Ευρωεκλογές, την απειλή της ακροδεξιάς και πού οφείλεται και στέλνει μήνυμα προς όλους τους ψηφοφόρους αλλά κυρίως τη νέα γενιά που θα πάει για πρώτη φορά στις κάλπες στις 9 Ιουνίου.
Κύριε Μανιάτη, σύντομα θα σας δούμε στον Πύργο στην πολιτική εκδήλωση «Το μέλλον της Ευρώπης σε κρίσιμο σταυροδρόμι». Τι να περιμένουν οι πολίτες του Πύργου από τη συγκεκριμένη εκδήλωση;
Καταρχάς να σας πω ότι εγώ περιμένω με ανυπομονησία την εκδήλωση στον Πύργο, μια περιοχή της Ελλάδας που αγαπώ, και περιμένω να ανταμώσουμε με παλιούς και καινούριους φίλους και φίλες. Εκδηλώσεις σαν αυτή είναι πάντα μια καλή ευκαιρία να συζητήσουμε ανοιχτά, να ανταλλάξουμε απόψεις, και κυρίως εμείς οι πολιτικοί να ακούσουμε τις αγωνίες των συμπολιτών μας. Η συγκεκριμένη εκδήλωση όμως έχει ένα ιδιαίτερο νόημα, γιατί αφορά μια υπαρξιακή συζήτηση για το πού πηγαίνει η Ευρώπη. Και γιατί, όπως θα προσπαθήσω να εξηγήσω, η Ευρώπη δεν είναι κάτι μακρινό, δεν είναι «οι Βρυξέλλες», αλλά κάτι που μας αφορά άμεσα και επηρεάζει τη ζωή μας, είτε ζούμε στον Πύργο είτε στην Αθήνα είτε στην Αλεξανδρούπολη.
Τα τελευταία χρόνια είχατε αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική σκηνή. Επιστρέψατε στην Ακαδημαϊκή σας καριέρα, στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά, εκπονήσατε ενδιαφέροντα Μεταπτυχιακά προγράμματα….Τι σας κινητοποίησε να θέσετε υποψηφιότητα στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου;
Ξέρετε, δεν είμαι επαγγελματίας πολιτικός. Ούτε θεωρώ την πολιτική μια ενασχόληση με την οποία συνδέεται κανείς άπαξ διά παντός. Το επάγγελμά μου είναι ακαδημαϊκός δάσκαλος, όπως είπατε. Τα τελευταία χρόνια επέλεξα να αφοσιωθώ πλήρως σε αυτό, στους φοιτητές μου και στα ακαδημαϊκά μου ενδιαφέροντα, στην Ενέργεια και στη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Πιστεύω όμως ότι η ακαδημαϊκή γνώση δεν πρέπει να κλείνεται στο πανεπιστήμιο, αλλά πρέπει να έχει κοινωνική χρησιμότητα. Γι’ αυτό ένιωσα την ανάγκη να ανταποκριθώ στο κάλεσμα να προσφέρω κι εγώ, με όσες δυνάμεις και γνώσεις διαθέτω, στο να αποκτήσει η Ελλάδα μια δυνατή φωνή στην Ευρώπη, μια ισχυρή άποψη για το πού θέλουμε να πάει η Ευρώπη. Πολύ περισσότερο που ορισμένα από τα πιο κομβικά ζητήματα που απασχολούν σήμερα την ΕΕ, και για τα οποία θα κληθούμε να πάρουμε κρίσιμες αποφάσεις, είναι τα θέματα που γνωρίζω καλά από την επιστημονική μου διαδρομή: η βιωσιμότητα, το περιβάλλον, η ενέργεια με όρους αειφορίας όσο και με όρους γεωπολιτικής.
Τι πιστεύετε ότι κρίνεται στις εκλογές της 9ης Ιουνίου, τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε εγχώριο επίπεδο;
Πιστεύω ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Είμαστε αντιμέτωποι με μεγάλες προκλήσεις, γεωπολιτικές αλλά και οικονομικές, κοινωνικές και ασφαλώς δημοκρατικές, εάν σκεφτούμε τον υπαρκτό κίνδυνο η Ακροδεξιά να ενισχυθεί σε αυτές τις εκλογές. Η Ευρώπη καλείται να θωρακίσει το δημοκρατικό και κοινωνικό της μοντέλο, και βέβαια να το ενισχύσει εμβαθύνοντας τις κοινές πολιτικές που θα μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε τις κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες. Να εναρμονίσει την ανάγκη για πρωτοποριακές πράσινες πολιτικές με την προστασία της αγροτικής πολιτικής και την επισιτιστική ασφάλεια και αυτάρκεια. Και βέβαια να διασφαλίσει τη γεωπολιτική σταθερότητα στην ήπειρό μας, επενδύοντας στην κοινή άμυνα. Πιστεύει κανείς ότι όλα αυτά δεν αφορούν και τη δική μας χώρα;
Το ΠΑΣΟΚ έχει βάλει στόχο τη δεύτερη θέση αλλά οι τελευταίες δημοσκοπήσεις σας θέλουν τρίτο κόμμα και με διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Παρά την δυσαρέσκεια των πολιτών, φαίνεται πως το ΠΑΣΟΚ δεν «κερδίζει» από την παρούσα κατάσταση. Εκτιμάτε ότι υπάρχουν περιθώρια να αναστραφεί το κλίμα και με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορεί να επιτευχθεί; Εκτιμάτε ότι τίθεται και θέμα ηγεσίας αν τελικά το ΠΑΣΟΚ παραμείνει στην τρίτη θέση;
Συνυπολογίζουμε ασφαλώς όλα τα δεδομένα, ωστόσο επιτρέψτε μου να πω ότι εκεί που θα μετρηθούμε όλοι είναι τελικά στην κάλπη. Ο στόχος του ΠΑΣΟΚ δεν είναι αριθμητικός, είναι πολιτικός. Θέλουμε να εκπροσωπήσουμε την κοινωνική αντιπολίτευση που βλέπουμε να διαμορφώνεται γύρω μας, από τις αγροτικές κινητοποιήσεις έως τα Τέμπη και από τα πανεπιστήμια μέχρι το μέτωπο της ακρίβειας. Και αγωνιζόμαστε γι’ αυτό, τόσο στη Βουλή όσο και στους δρόμους και στις γειτονιές, στα κοινωνικά κινήματα και στους χώρους εργασίας. Όχι επειδή έχουμε κάποιο φετίχ για τη δεύτερη θέση, αλλά επειδή εκτιμούμε ότι αυτή τη στιγμή η πλειοψηφία των συμπολιτών μας επιθυμεί έναν ισχυρό πόλο αντιπολίτευσης, που θα βάλει τέρμα στην κυβερνητική αλαζονεία της Νέας Δημοκρατίας. Και πιστεύω ότι το ΠΑΣΟΚ είναι η μόνη δύναμη που έχει τα εχέγγυα σοβαρότητας, αξιοπιστίας αλλά και αγωνιστικότητας για να γίνει ο βασικός κορμός αυτού του ανταγωνιστικού πόλου.
Ποιο το μήνυμά σας προς τους Έλληνες πολίτες ψηφοφόρους και ειδικά τους νέους, που φέτος ψηφίζουν για πρώτη φορά;
Ότι όπως λέει εκείνο το ωραίο τραγούδι του Μάνου Λοΐζου, «τίποτα δεν πάει χαμένο». Καμία ψήφος δεν είναι χαμένη, και πάνω απ’ όλα δεν είναι χαμένος κόπος το να πάω να ψηφίσω. Η αποχή πια είναι θέμα δημοκρατίας. Πολύ περισσότερο εάν από τις κάλπες απέχουν οι προοδευτικοί πολίτες. Αυτές τις λίγες μέρες που απομένουν μέχρι τις εκλογές, ας αναλογιστούμε ότι εάν θέλουμε μια Ελλάδα με ισχυρή φωνή στην Ευρώπη, και μια κοινωνία με ισχυρή φωνή απέναντι στην αλαζονεία και τον καθεστωτισμό της κυβέρνησης, πρέπει στις κάλπες να ακουστεί ισχυρή και η δική μας φωνή, του καθενός και της καθεμιάς από εμάς.
Ο κόσμος φαίνεται κουρασμένος και δεν δείχνει να μην έχει το κουράγιο να επεξεργαστεί και να παρακολουθήσει τις εξελίξεις. Τι μεσολάβησε και το όραμα της Ευρώπης έχει ξεχαστεί; Γιατί δεν την αισθάνεται ο μέσος Ευρωπαίος ως καταφύγιο που δεν προσφέρει πλέον ασφάλεια, καθώς βλέπουμε και τις ακραίες συντηρητικές δυνάμεις να κερδίζουν επικίνδυνα έδαφος;
Σε μια εποχή πολλαπλών κρίσεων, είναι λογικό όλοι μας να αισθανόμαστε κουρασμένοι, καταπονημένοι από τις δυσκολίες, να χάνουμε το κουράγιο μας και να περιορίζουμε τις προσδοκίες μας. Ωστόσο, η πρωτοφανής αδράνεια στην οποία βρίσκεται σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών. Είναι το αποτέλεσμα της κυριαρχίας των συντηρητικών κομμάτων, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος – δηλαδή της ΝΔ και των αδελφών κομμάτων της στην Ευρώπη. Αφού πρώτα με δική τους ευθύνη η Ευρώπη εγκλωβίστηκε σε πολιτικές που είχαν ως μονόδρομο τη λιτότητα, στη συνέχεια η συντηρητική κυριαρχία στάθηκε ανίκανη να δώσει στην Ευρώπη ένα νέο όραμα. Η Ευρώπη χάνει διαρκώς έδαφος, στην οικονομία, στη βιομηχανική παραγωγή, στην καινοτομία, στην κοινωνική πολιτική. Σε αυτή τη μίζερη Ευρώπη, που συμβολίζει η άχρωμη και άοσμη φιγούρα της κυρίας Φον Ντερ Λάιεν, οι ακραίες δυνάμεις της Ακροδεξιάς ενισχύονται και μας απειλούν. Γι’ αυτό επιμένω ότι οι εκλογές αυτές είναι κρίσιμες. Για να βάλουμε ένα τέρμα στη διολίσθηση της Ευρώπης και να δώσουμε μια νέα πνοή στο ευρωπαϊκό όραμα – με δημοκρατία, ασφάλεια, κοινωνική συνοχή.
Εκπονήσατε μέχρι το 2014 ως Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενεργείας και Κλιματικής Αλλαγής σχέδια και μελέτες που είχαν να κάνουν με την προστασία των πολιτών από τις πλημμύρες σε κάθε περιφέρεια της χώρας. Τελικά η χώρα δεν κατάφερε να γλιτώσει από καταστροφικές και φονικές πλημμύρες τα τελευταία χρόνια. Δεν μπορούμε διαρκώς να ρίχνουμε το «ανάθεμα» στην κλιματική αλλαγή. Η κοινή αίσθηση εκτιμά ότι η έλλειψη έργων και συντονισμού έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη. Θα ήθελα ένα σχόλιό σας. Είμαστε έτοιμοι στην Ελλάδα να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση;
Κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής προσπαθήσαμε να βάλουμε στο επίκεντρο της πολιτικής μας την ολοκληρωμένο χωροταξική και πολεοδομική παρέμβαση. Βιώσιμο αστικό και φυσικό περιβάλλον δεν νοείται χωρίς δράσεις προστασίας και πρόληψης απέναντι στις φυσικές καταστροφές – που με την Κλιματική Αλλαγή γίνονται και θα γίνονται όλο και πιο συχνά. Όπως όμως η Κλιματική Αλλαγή δεν είναι ένα «φυσικό» φαινόμενο αλλά οφείλεται στην ανθρώπινη δράση, έτσι και η αντιμετώπισή της προϋποθέτει ανθρώπινη δράση και πρωτοβουλία. Προϋποθέτει τη συνέργεια όλων μας αλλά πρωτίστως τη δράση και τον συντονισμό από πλευράς Πολιτείας.
Από αυτή την άποψη, τα τελευταία χρόνια έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ, έχουμε χάσει έδαφος σε έναν αγώνα δρόμου όπου και το παραμικρό βήμα μετράει. Εδώ δεν αρκεί η επικοινωνία, στην οποία τόσο αρέσκεται η Κυβέρνηση. Εδώ τα έργα προστασίας και πρόληψης από την κλιματική κρίση δεν έχουν επικοινωνιακό όφελος, αλλά έχουν όφελος για την κοινωνία. Και την απουσία τους την είδαμε, και την πληρώσαμε δυστυχώς, στις μεγάλες πυρκαγιές των περασμένων καλοκαιριών, στις πλημμύρες της Θεσσαλίας. Η Κυβέρνηση υποσχέθηκε ασφάλεια, αλλά δεν έκανε τίποτα για να τη διασφαλίσει. Και η περιβαλλοντική ασφάλεια είναι βασική παράμετρος της ασφάλειας εν γένει.
Κλιματική αλλαγή, ενεργειακή εξάρτηση, οικονομική ανασφάλεια, γεωπολιτικές συγκρούσεις απειλούν τις κοινωνίες. Ποια είναι η απάντηση;
Την απάντηση θα τη βρούμε όλοι και όλες μαζί. Γι’ αυτό έχουν μεγάλη αξία οι συγκεντρώσεις όπως αυτή που θα κάνουμε στον Πύργο με θέμα της Ευρώπη. Γιατί μας δίνουν, όπως είπαμε, την ευκαιρία όχι μόνο να ανταλλάξουμε απόψεις και να μοιραστούμε αγωνίες, αλλά και να σκεφτούμε όλοι μαζί πάνω στα κοινά μας προβλήματα. Και αυτά που αναφέρατε είναι προβλήματα που αφορούν όλους μας, τους Έλληνες, τους Ευρωπαίους, την ανθρωπότητα και τον πλανήτη ολόκληρο. Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε έτοιμοι να τα συζητήσουμε και με τους εταίρους μας στην Ευρώπη, με τις άλλες χώρες και τους άλλους λαούς.
Για να είμαστε όμως πειστικοί σε αυτή τη συζήτηση, θα πρέπει να έχουμε το δικό μας σχέδιο. Και το σχέδιο προϋποθέτει πίστη στη δυνατότητα της πολιτικής να αξιοποιεί την επιστημονική γνώση και τη συλλογική γνώση για να παρέμβει αποτελεσματικά – χωρίς να τα αφήνει όλα στους αυτοματισμούς των αγορών αλλά και χωρίς να πιστεύει ότι με μέτρα-μπαλώματα θα λύσει τα μεγάλα προβλήματα, όπως πιστεύει η Κυβέρνηση. Αυτή την πίστη όμως στην πολιτική παρέμβαση, ιστορικά έχει αποδείξει ότι τη διαθέτει πρώτα από όλα η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία. Η οικογένεια στην οποία περήφανα ανήκουμε, κι εγώ και το κόμμα μας, το ΠΑΣΟΚ.
