Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Στον Πύργο βρέθηκε χθες το πρωί η Υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Μαρία Κεφάλα, με αφορμή την διημερίδα που πραγματοποιείται στο Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο, με θέμα «Εκπαίδευση για την Έμφυλη Βία και τις καταχρηστικές/παραβατικές συμπεριφορές». Η κ. Κεφάλα, μίλησε στο ilialive.gr για τους σκοπούς της διημερίδας, σκιαγράφησε το φαινόμενο της έμφυλης βίας αλλά και όλες τις μορφές βίας που έχουν κατακλύσει την σύγχρονη κοινωνία, αναφέρθηκε στα προγράμματα που υλοποιεί το Υπουργείο για την στήριξη των θυμάτων, υπογραμμίζοντας ότι στόχος είναι να καλλιεργηθεί μια κουλτούρα σεβασμού στην διαφορετικότητα.
Η διημερίδα πραγματοποιείται στο πλαίσιο συνεργασίας της Γ.Γ. Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ), μέσα από ένα μνημόνιο συνεργασίας που υλοποιεί το Υπουργείο για την έμφυλη βία, τις καταχρηστικές συμπεριφορές με έμφαση στον μεταναστευτικό και προσφυγικό πληθυσμό. Ο Πύργος αποτελεί τον πρώτο σταθμό και θα ακολουθήσει η Σάμος καθώς και όσες περιοχές διαθέτουν Δομές Μεταναστών για γυναίκες θύματα βίας. Στόχος, η ενημέρωση και εκπαίδευση των ανθρώπων της πρώτης γραμμής (Κέντρα Κοινότητας, Αστυνομία, Συμβουλευτικά Κέντρα, Νοσοκομεία) που έρχονται σε επαφή με τις γυναίκες θύματα βίας.
Με ιδιαίτερη ευαισθησία η Υφυπουργός Μαρία Κεφάλα αγγίζει ένα από τα θέματα που μαστίζουν την σύγχρονη κοινωνία. Συμμετέχει στην Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καθώς και στις υποεπιτροπές αυτής: για την καταπολέμηση της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Ανθρώπων και για τα θέματα των ατόμων με αναπηρία. Πέρα και πάνω απ’ όλα όμως η ιδιότητα της γιατρού και πόσο μάλιστα της παιδιάτρου, τοποθετεί τη σκέψη και τη δράση της με μοναδικό γνώμονα τον άνθρωπο. Κάτι που γίνεται εμφανές ακόμη και σε μια σύντομη συνομιλία.
«Βλέπουμε να υπάρχει μια έξαρση στα ζητήματα βίας, και πολύ περισσότερο σε πληθυσμούς μεταναστών οι οποίοι είναι εξαιρετικά ευάλωτοι λόγω έντονης βίας, πολέμου… Οπότε καταλαβαίνετε ότι πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση σ’ αυτόν τον τομέα. Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις η ευαλωτότητα είναι πολλαπλή. Είναι γυναίκες που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, γυναίκες που έχουν μικρά παιδιά, πολλές γυναίκες είναι με αναπηρία. Οι περισσότερες απ’ αυτές δεν βρίσκονται σε κανονικά σπίτια για να έχουν την θαλπωρή και την περίθαλψη που χρειάζονται. Οπότε πρέπει να δούμε τους πολλαπλούς παράγοντες και να έχουμε μια πολυεπίπεδη αντιμετώπιση του θέματος. Γι’ αυτό και απευθυνόμαστε σε όλους τους φορείς μέσα από τον συγκεκριμένο κύκλο διημερίδων».
Η έμφυλη βία, εξαπλώνεται ραγδαία, έχοντας πάρει τρομακτικές διαστάσεις. Πώς μπορούν να προστατευτούν οι γυναίκες και τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας;
Να πούμε αρχικά ότι η έμφυλη βία δεν αφορά μόνο γυναίκες. Αφορά ως επί τω πλείστον γυναίκες, γιατί είναι το μεγαλύτερο ποσοστό. Όμως έχουμε και άντρες θύματα βίας, όπως και θύματα βίας από τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Η κυβέρνηση, από την προηγούμενη θητεία της, κάνει μια μεγάλη προσπάθεια για να ανοίξουν στόματα, να σπάσει ο κύκλος της σιωπής για τη βία, να αναζητήσουν τα θύματα βίας βοήθεια, να βρούνε ψυχολογική στήριξη την οποία παρέχουμε μέσω δομών. Να βρούνε νομική συμβουλευτική αλλά και νομική στήριξη δωρεάν μέσα από προγράμματα του Υπουργείου μας σε συνεργασία με το ΚΕΘΙ αλλά και επαγγελματική συμβουλευτική ούτως ώστε να μπορέσουν να εξασφαλίσουν μια εργασία. Να μπορέσουν αυτές οι γυναίκες να σταθούν στα πόδια τους, να στηρίξουν τα παιδιά τους και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή μακριά από ένα κακοποιητικό περιβάλλον. Γιατί πολλές φορές, η μη οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών είναι ο πιο βασικός παράγοντας που τις κρατά σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον. Μέσα σε όλα αυτά, λειτουργούν και τα 18 γραφεία ενδοοικογενειακής βίας της ΕΛ.ΑΣ. τα οποία το επόμενο διάστημα θα επεκταθούν με στόχο να υπάρχει ένα γραφείο ενδοοικογενειακής βίας σε κάθε Αστυνομική Διεύθυνση σε ολόκληρη τη χώρα. Αλλά και εργαλεία της τεχνολογίας όπως το «κουμπί πανικού (panic button)» το οποίο με ΚΥΑ που υπογράφηκε λίγες ημέρες επεκτείνεται. Από Αθήνα και Θεσσαλονίκη που λειτουργούσε πιλοτικά πηγαίνει σε ολόκληρη τη χώρα και απευθύνεται όχι μόνο σε γυναίκες αλλά και άντρες θύματα βίας, και σε άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, θύματα βίας.
Η βία έχει «εισχωρήσει» παντού: στην οικογένεια, το σπίτι, το σχολεία, την εργασία… Πως εξηγείτε την μεγάλη έξαρση βίας αλλά και τον πολλαπλασιασμό των διαφορετικών μορφών αυτής;
Η βία δεν γνωρίζει κοινωνικά στρώματα, δεν γνωρίζει ηλικίες ούτε μορφωτικό επίπεδο. Υπάρχει δίπλα μας και μπορεί να συμβαίνει και στην «καλύτερη» οικογένεια. Πρέπει ως κοινωνία, να είμαστε όλοι ευαισθητοποιημένοι και σε εγρήγορση. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τις γυναίκες, θύματα βίας, να μιλήσουνε. Αλλά θα πρέπει να είμαστε όλοι ευαισθητοποιημένοι ώστε αν αντιληφθούμε ότι στο διπλανό διαμέρισμα για παράδειγμα, υπάρχουν περιστατικά βίας να αναζητήσουμε εμείς βοήθεια. Μην περιμένουμε να φτάσουμε σε ένα τραγικό περιστατικό και μετά να λέμε «είχα δει… είχα ακούσει…», αλλά κανείς δεν τόλμησε να βοηθήσει την κάθε γυναίκα που καταλήγει τελικά τραγικά. Εκτιμώ ότι στη σύγχρονη εποχή οι προκλήσεις είναι περισσότερες, διαφορετικές και διαρκώς βλέπουμε να εμφανίζονται νέες μορφές βίας. Και δυστυχώς όσο εξελίσσεται η κοινωνία θα εξελίσσονται και αυτές. Παλαιότερα μιλούσαμε για σωματική και ψυχολογική βία. Τώρα μιλάμε για οικονομική βία, για λεκτική, για βία στο διαδίκτυο… Όσο εξελίσσεται η τεχνολογία έρχονται και νέες μορφές βίας και πραγματικά θα πρέπει να είμαστε όλοι σε εγρήγορση για να τις αντιμετωπίσουμε.
Πάνω σε ποιες βάσεις στηρίζονται τα προγράμματα που υλοποιούνται στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας;
Γίνεται μια γενικότερη προσπάθεια στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα μηδενικής ανοχής στη βία. Από τις μικρότερες ηλικίες μέχρι τις μεγαλύτερες. Πρέπει να ασχοληθούμε με τα παιδιά μας, να ενισχύσουμε τις οικογένειες να ασχοληθούν με τα παιδιά. Είναι πολύ σημαντικό γιατί η οικογένεια είναι ο πρώτος σταθμός εκπαίδευσης αλλά και διαμόρφωσης προσωπικότητας. Ακολουθεί το σχολείο όπου ήδη έχουνε ενσωματωθεί ανάλογα προγράμματα όπως τα εργαστήρια δεξιοτήτων με αντικείμενο τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα, διδάσκονται τα παιδιά πώς να σέβονται τον διπλανό τους ανεξαρτήτου φύλου, φυλής, χρώματος, διαφορετικότητας… Είναι πολύ σημαντικό να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα σεβασμού για τον διπλανό μας, ανεξαρτήτου διαφορετικότητας. Και αυτό προσπαθούμε να κάνουμε με προγράμματα, σε συνεργασία και με άλλα Υπουργεία γιατί δεν είναι θέμα που αγγίζει μόνο ένα Υπουργεία. Έχουμε να κάνουμε με πολλαπλά μέτρα που αφορούν πολλά Υπουργεία και είμαστε σε αγαστή συνεργασία με όλους».