«Η κανονικότητα πρέπει να είναι το ζητούμενο στις σχέσεις γειτόνων», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Βουδαπέστη, ερωτηθείς για τις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας, μετά την άτυπη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οι δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη έγιναν με αφορμή και την επίσκεψη του υπουργού Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στη χώρα μας, όπου συναντήθηκε με τον Έλληνα ομόλογό του, Γιώργο Γεραπετρίτη.
Όσον αφορά τα θέματα που συζητήθηκαν στη διάρκεια της Άτυπης Συνάντησης Κορυφής στη Βουδαπέστη, ο πρωθυπουργός εστίασε στα ζητήματα ανταγωνιστικότητας και ενέργειας, που απασχολούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ μίλησε και για την ανάγκη της Ευρώπης για στρατηγική αυτονομία.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε και για την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ευχόμενος να μην ανοίξει ένας νέος εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Ευρώπη, ενώ εξήρε τις πολύ ισχυρές ελληνοαμερικανικές σχέσεις που υπάρχουν, οι οποίες έχουν επισφραγιστεί και από την αμυντική συμφωνία που έχουν συνάψει οι δύο χώρες.
«Είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε μια αναλυτική συζήτηση με τον Μάριο Ντράγκι και να σχολιάσουμε τα πολύ επίκαιρα ζητήματα που αναδεικνύει στην έκθεσή του. Υπάρχει μια συμφωνια ότι πρέπει να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη. Να σταθώ σε τρεις επιμέρους τομείς που θίγει και ο κ. Ντράγκι στην έκθεσή του. Τα ζητήματα καινοτομίας και παραγωγικότητας, η Ευρώπη εξακολουθεί να υστερεί σε ζητήματα που αφορούν την καινοτομία και κατατέθηκαν ενδιαφέρουσες ιδέες για το πώς θα γεφυρώσουμε το χάσμα με τις ΗΠΑ. Ασχοληθήκαμε πολύ με τα θέματα ενέργειας, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, παρά το ότι επενδύσαμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Υπάρχει ρητή αναφορά -στην κοινή δήλωση- στις στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τρόπο κατεπείγοντα. Δύο σημαντικές παρεμβάσεις, χρειαζόμαστε περισσότερες διευρωπαϊκές διασυνδέσεις που θα χρηματοδοτηθούν με δημόσιους ευρωπαϊκούς πόρους και πρέπει να ξαναδούμε τον τρόπο τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε η τιμή να μην καθορίζεται υποχρεωτικά από το φυσικό αέριο. Έχω μιλήσει, ακόμα, για ανάγκη επένδυσης στην αμυντική βιομηχανία. Απέχουμε ακόμα από τη συζήτηση για κοινούς πόρους για την άμυνα. Αλλά πρέπει να γίνει παρέμβαση για επιπλέον δημοσιονομικό χώρο σε χώρες που επενδύουν στην άμυνα. Εμείς επενδύουμε 3% του ΑΕΠ στην άμυνα, έχει έρθει η ώρα να συζητήσουμε, ένα ποσό από αυτές τις δαπάνες να εξαιρείται από την οροφή των γενικών δαπανών. Τέλος, η εκλογή Τραμπ κατέστησε απολύτως σαφές σε πολλούς από εμάς ότι αυτή η αναγκαιότητα για τη στήριξη της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας καθίσταται πιο επιτακτική μετά τις αμερικανικές εκλογές» είπε αρχικά ο πρωθυπουργός.
Για τη σημερινή συνάντηση Γεραπετρίτη - Φιντάν και τα μηνύματα που έστειλε, ο κ. Μητσοτάκης είπε: «Η κανονικότητα πρέπει να είναι το ζητούμενο στις σχέσεις μεταξύ γειτόνων. Έχω συναντηθεί με τον Ερντογάν επίσημα και ανεπίσημα κι έχουμε ανταλλάξει μια καλή κουβέντα. Αυτό αρμόζει σε γειτονικά κράτη. Οι δηλώσεις των δύο υπουργών επιβεβαιώνουν πως υπάρχει καλό κλίμα, πάνω στο οποίο μπορούμε να οικοδομήσουμε. Δεν υπάρχει ακόμα κοινό πλαίσιο για τη μια μεγάλη μας διαφορά, την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Αναγνωρίστηκε η πρόοδος που έχουμε πετύχει και το γεγονός πως οι δύο λαοί μας έρχονται πιο κοντά, η καλή συνεργασία στο προσφυγικό. Αυτά είναι βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ερχόμαστε στη συζήτηση από ισχυρή θέση. Βεβαίως και συνομιλούμε και θα συνομίλουμε και οφείλουμε να διαφυλάξουμε τα ήρεμα νερά που αποβαίνουν προς όφγελος και των δύο λαών».
Για τη νίκη Τραμπ στις ΗΠΑ και την επόμεμνη μέρα των ευρωατλαντικών σχέσεων, ο πρωθυπουργός είπε: «Πιστεύω στη μεγάλη σημασία των ευρωατλαντικών σχέσεων που έχουν γαλουχηθεί εδώ και δεκαετίες. Θα βρούμε τρόπο και με τον νέο πρόεδρο να τις ενισχύσουμε περισσότερο, αναλαμβάνοντας ο καθένας το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί. Όταν ο Τραμπ έθεσε πολλά ευρωπαϊκά κράτη προ των ευθυνών τους για το γεγονός ότι δεν δαπανούσαν ούτε το 2% για τις αμυντικές δαπάνες, είχε δίκιο επί της αρχής. Υπάρχουν ζητήματα που θα απασχολήσουν τις ευρωατλαντικές σχέσεις-αν θα μπούμε σε εμπορικό πόλεμο, εύχομαι πως όχι-ελπίζω να υπάρξει αποκλιμάκωση στη ρητορική για επιβολή δασμών. Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι εξαρετικά ισχυρές, με στρατηγικό περιεχόμενο, θωρακισμένες από την αμυντική συμφωνία που υπογράψαμε. Θέσεις που επιβεβαιώθηκαν όταν κλήθηκα στο Κογκρέσο, η πρόσκληση ήρθε και από τα δύο κόμματα. Θα έχω την ευκαιρία να συνομιλήσω με Τραμπ τις επόμενες μέρες. Είμαι από τους παλαιότερους ηγέτες στο Συμβούλιο, οπότε είχα ευκαιρία να συνεργαστώ μαζί του στην πρώτη του θητεία».