«Λαός που ξεχνάει την ιστορία του είναι καταδικασμένος να χαθεί... Η Ελλάς δεν είναι ύλη ούτε χώρος δια να την καταλάβουν και να την εξουθενώσουν και συμβολίζει και είναι το αιώνιον, το αθάνατον, το αδέσμευτον πνεύμα, το οποίον ούτε συλλαμβάνεται ούτε υποτάσσεται ούτε αποθνήσκει!».
Συμπληρώνονται την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 199 χρόνια από εκείνο το ξημέρωμα της 30ης Σεπτεμβρίου του 1821, όπου στα ανοικτά του Λιμανιού του Κατακόλου, έλαβε χώρα μία άγνωστη μέχρι σήμερα σε πολλούς από εμάς, αλλά ωστόσο σημαντική και σωτήρια Ναυμαχία μεταξύ του Ελληνικού και Τουρκικού Στόλου. Από αυτήν την μικρή ναυμαχία αναδείχθηκε ο μετέπειτα ηγέτης της επανάστασης Ανδρέας Μιαούλης, ο οποίος και έπαιξε σημαντικό ρόλο στον αγώνα Ελλήνων και Τούρκων.
Χάρις όμως τις άοκνες και εμπεριστατωμένες προσπάθειες του Προέδρου και των μελών του Δ.Σ. του τοπικού παραρτήματος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Ναυτικού (Ε.Α.Α.Ν) Ηλείας, εδώ και λίγα χρόνια ήρθε στην επιφάνεια αυτή η άγνωστη Ναυμαχία. Αξίζουν όντως θερμά Συγχαρητήρια στον Πρόεδρο της (Ε.Α.Α.Ν) κ. Ζώη Υφαντή, καθώς επίσης και στα εκλεκτά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, οι οποίοι επί σειρά ετών εργάζονται με τις τοπικές Πολιτικές και Στρατιωτικές αρχές αρμονικά και ανιδιοτελώς, για την ανάδειξη και διατήρηση και αυτής της τοπικής επετειακής εκδήλωσης, δια κρατώντας έτσι περίτρανα και διαδίδοντας «τα ζώπυρα» της τοπικής μας Ιστορίας!
ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΝΑΥΜΑΧΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΚΟΛΟΥ (30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1821).
Πρόκειται για μία σελίδα της τοπικής μας ιστορίας σχετικά άγνωστη σε τοπικό αλλά και εθνικό επίπεδο. Ο Ελληνικός στόλος υπό τον Ανδρέα Μιαούλη αντιμετωπίζει στο θαλάσσιο χώρο έμπροσθεν των εκβολών του Αλφειού, σφοδρή επίθεση του Καρά-Αλή που με τα βαριά εξοπλισμένα σκάφη του έφερε σε δυσμενή θέση τους Έλληνες ναυτικούς μας. Την κρίσιμη όμως εκείνη στιγμή ο Σπετσιώτης Μπότασης επιχείρησε τόλμημα από το οποίο σώθηκε όλη η μοίρα, όπως αναφέρεται ταχύτατα με τη Νάβα του (με τον κοινό ναυτικό όρο ιστιοφόρο εμπορικό πλοίο που έφερε τρεις ιστούς (κατάρτια) και πλήρη εξαρτισμό του πολεμικού Δρόμωνα) προχώρησε ανάμεσα από Τουρκικά πλοία. Εκείνα αντί να στρέψουν τα πυροβόλα εναντίον του φοβηθέντα ότι το Σπετσιώτικο πλοίο ήταν πυρπολικό, έσπευσαν να απομακρυνθούν σε αρκετή απόσταση.
Τότε ο Μπότασης εξαπέλυσε εκεί μια βάρκα γεμάτη από εύφλεκτες ύλες και της έβαλε φωτιά δημιουργώντας τεχνητό καπνό στην επιφάνεια της θάλασσας. Ο καπνός ήταν τόσο πολύς ώστε μετά από λίγο τα πλοία έγιναν αφανή μεταξύ τους και ο Μπότασης γύρισε γρήγορα στα ελληνικά. Οι Τούρκοι πιστεύοντας ότι η φλεγόμενη βάρκα ήταν το Σπετσιώτικο πλοίο φοβήθηκαν την εφόρμηση προς πυρπόληση και άρχισαν να κανονιοβολούν κατά της εστίας του καπνού και έτσι τα Ελληνικά πλοία κατόρθωσαν να διαφύγουν ακτοπλοούντα και να περάσουν γύρω από το Κατάκολο!
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΗΔΗΜΑΣ