Σχετικά Άρθρα

• Ηλεία: Δράσεις ενημέρωσης για τον καρκίνο του μαστού από την 6η ΥΠΕ σε Πύργο, Βάρδα, Αρχ. Ολυμπία, Αμαλιάδα
  σε Υγεία
  

  Η πρόληψη είναι ζήτημα ΖΩΗΣ

  Ενημερωτικές δράσεις για τον καρκίνο του μαστού σε Πύργο, Αμαλιάδα, Αρχαία Ολυμπία και Βάρδα υλοποιεί η 6^η ΥΠΕ στην Ηλεία, υπό το συντονισμό του Υπουργείου Υγείας, συμμετέχοντας στη διεθνή εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού έναντι της πρώτης αιτίας θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες.

  Συγκεκριμένα:

  - στη Βάρδα μέχρι και σήμερα Παρασκευή 25 Οκτωβρίου επαγγελματίες υγείας του ΚΥ ΒΑΡΔΑΣ στα πλαίσια υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου κατά του καρκίνου του μαστού «Φώφη Γεννηματά» θα υλοποιήσουν δράσεις ενημέρωσης για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού εντός της δομής. Ενώ στις 30 Οκτωβρίου 2024 θα πραγματοποιήσουν ομιλία στην αίθουσα εκδηλώσεων του δημοτικού διαμερίσματος Βάρδας.

  -Στην Αμαλιάδα, σήμερα οι επαγγελματίες υγείας του Γ.Ν. Αμαλιάδας σε συνεργασία με το Δήμο Ήλιδας και τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», θα υλοποιήσουν στην κεντρική πλατεία της πόλης στις 18.30 ενημερωτική δράση.

  -Στον Πύργο, οι Επισκέπτες Υγείας του Γ.Ν. Ηλείας – Ν.Μ. Πύργου, την Τετάρτη 30 και Πέμπτη 31 Οκτωβρίου θα κάνουν ανάλογη δράση στο χώρο της εισόδου των τακτικών εξωτερικών ιατρείων του Νοσοκομείου και ώρες 09:00 έως 13:00.

  -Στην Αρχαία Ολυμπία, οι επαγγελματίες υγείας του Κ.Υ. Αρχαίας Ολυμπίας, θα ενημερώνουν το κοινό την Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2024 και ώρες 10:00 έως 13:00 π.μ.. στον κεντρικό δρόμο της Αρχαίας Ολυμπίας και την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2024 και ώρες 10.00 έως 13:00 στο Περιφερειακό ιατρείο Λάλα.

  Φωτογραφία: Freepik/shajeelahmed

• Αρχ. Ολυμπία: Παρουσιάστηκαν τα τρία εναλλακτικά σενάρια του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου
  σε Αυτοδιοίκηση
  

  «Ψήφος εμπιστοσύνης» στην ισόρροπη ανάπτυξη όλων των Δημοτικών Ενοτήτων με κέντρο την Ολυμπία

  Της Βίκυς Γκουγκουστάμου

  Τα τρία εναλλακτικά σενάρια της μελέτης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας και των Δημοτικών Ενοτήτων Λαμπείας, Λασιώνος, Φολόης και Αρχαίας Ολυμπίας, παρουσιάστηκαν με όλες τις παραμέτρους, σε ειδική εκδήλωση, στο Δημαρχείο της πόλης.

  Οι μελετητές παρουσίασαν τα εναλλακτικά σενάρια, με επικρατέστερο εκείνο της πολυκεντρικής χωρικής οργάνωση (σενάριο3), αναλύοντας διεξοδικά τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης ανάπτυξης σε όλους τους τομείς.

  Για τη διατύπωση των εναλλακτικών σεναρίων είχαν ληφθεί υπόψη όλα τα στοιχεία που διαμορφώνουν την σημερινή εικόνα του Δήμου, καθώς δεσμεύσεις και κατευθύνσεις που προκύπτουν από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και τις προτάσεις που υπάρχουν σε υπό μελέτη θεσμικά κείμενα.

  Τα εναλλακτικά σενάρια

  -Το πρώτο σενάριο είναι το λεγόμενο «Σενάριο Τάσεων» (do nothing), που χαρακτηρίζεται από την διατήρηση των υφιστάμενων πολιτικών και την απουσία παρεμβάσεων.

  Το Σενάριο τάσεων (do nothing), έχει αρνητικές ή ουδέτερες επιπτώσεις στις εξεταζόμενες παραμέτρους της βιώσιμης ανάπτυξης (οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και κλιματική) και δεν υποστηρίζει την ισόρροπη χωρική οργάνωση του Δήμου.

  -Το δεύτερο σενάριο, είναι το «Σενάριο μονοκεντρικής χωρικής οργάνωσης/ανάπτυξης». Το συγκεκριμένο χαρακτηρίζεται από την ανάδειξη του οικισμού της Αρχαίας Ολυμπίας ως διοικητικού – οικονομικού και τουριστικού πόλου με την υλοποίηση σειράς παρεμβάσεων για τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση του οικιστικού περιβάλλοντος, και βελτίωση της λειτουργικής διασύνδεσης του οικιστικού με τον αρχαιολογικό χώρο αίροντας τις υφιστάμενες δυσλειτουργίες.

  Το Σενάριο μονοκεντρικής χωρικής οργάνωσης, έχει θετικές επιπτώσεις για τον οικισμό της Αρχαίας Ολυμπίας, αλλά αρνητικές ή ουδέτερες επιπτώσεις στους υπόλοιπους οικισμούς και στην εδαφική συνοχή του Δήμου.

  -Το τρίτο, και επικρατέστερο σύμφωνα με τους μελετητές, σενάριο είναι το «Σενάριο πολυκεντρικής χωρικής οργάνωσης/ανάπτυξης», το οποίο χαρακτηρίζεται από την οργάνωση ενός πολυκεντρικού οικιστικού δικτύου αλλά και με την ανάληψη διακριτών ρόλων στους οικισμούς των ορεινών και αγροτικών Δημοτικών Ενοτήτων.

  Προβλέπει:

  -Λειτουργική διασύνδεση οικιστικού χώρου Αρχαίας Ολυμπίας με τον αρχαιολογικό χώρο, παράλληλη αναβάθμιση αστικού χώρου και εξοπλισμού

  - Διασυνδεδεμένη και αλληλοτροφοδοτούμενη παραγωγική δομή όλων των τομεακών κλάδων της τοπικής οικονομίας

  - Δικτυώσεις και συνδέσεις με άλλους αξιόλογους πόρους φύσης, πολιτισμού, άυλης κληρονομιάς, τοπικής ιστορίας, τοπικών παραγωγικών δραστηριοτήτων και εναλλακτικών μορφών τουρισμού (πχ αγροτουρισμός, περιηγητικός τουρισμός κ.ά.)

  - Υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και εφαρμογών – ευφυείς πόλεις

  Οι πόλοι ανάπτυξης του 3^ου σεναρίου αφορούν σε μορφές στις εξής περιοχές:

  • Αρχαία Ολυμπία: πολιτιστικός πόλος διεθνούς ακτινοβολίας-επισκεψιμότητας / πρωτεύων δημοτικός πόλος / συλλειτουργία με Πελόπιο & Πλάτανο / ενίσχυση της τοπικής οικονομικής βάσης με έμφαση στον τουρισμό και στη διασύνδεσή του με ποιοτικά τοπικά αγροτικά προϊόντα
  • Πανόπουλος: δυτική πύλη Δήμου από/προς όμορους ΟΤΑ και άλλα δημοτικά – διαδημοτικά και περιφερειακά κέντρα της χωρικής αναπτυξιακής ενότητας Π.Ε. Ηλείας – αξιοποίηση δυνατοτήτων για δημιουργία εκθεσιακού χώρου αγροτικών προϊόντων
  • Λάλας σε συνέργεια με τον Κούμανη: αγροτικός πόλος ανάπτυξης και οργάνωσης δραστηριοτήτων του πρωτογενή τομέα
  • Λάμπεια: πόλος ειδικού σκοπού – ανάπτυξης ήπιων μορφών τουρισμού
  • Άλλοι οικισμοί: οργανώνονται σε θεματικές περιοχές – τοπία (πχ διαδρομές νερού, ορεινών όγκων και τοπίου, κρασιού κλπ). Ενδεικτικά, περιλαμβάνονται μικρότερα πλέγματα οικισμών συναρθρωμένα σε θεματικές ενότητες τουρισμού φύσης πχ με έντονο στοιχείο νερού σε Κακοτάρι-Κρυόβρυση (Πηνειός), Βασιλάκι-Νεμούτα (Ερύμανθος) κ.ά

  Το επικρατέστερο σενάριο πολυκεντρικής χωρικής οργάνωσης, επιλέχθηκε, δεδομένου ότι έχει το θετικότερο αντίκτυπο στην μελλοντική ισόρροπη ανάπτυξη του Δήμου διαχέοντας σε μεγάλο βαθμό τις θετικές επιδράσεις του σε όλες τις Δημοτικές Ενότητες.

  

  

  

  

• Ζωντανή αναμετάδοση της συναυλίας για τα θύματα των Τεμπών στην πλατεία Ελευθερίας Γαστούνης - Με πρωτοβουλία του Δήμου Πηνειού
  σε Επίκαιρα
  

  «Χρωστάμε ενός λεπτού κραυγή, για κάθε στιγμή που σιωπήσαμε»^*

  Το πάνδημο αίτημα για απονομή δικαιοσύνης για τα πενήντα επτά θύματα της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών διατρανώθηκε το βράδυ της Παρασκευής κατά τη διάρκεια της συναυλίας -αφιερώματος στο Καλλιμάρμαρο. Χιλιάδες θεατές «πλημμύρισαν» το Παναθηναϊκό Στάδιο αποδίδοντας φόρο τιμής στους νεκρούς και εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους στους συγγενείς τους.

  Η συναυλία διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Συγγενών Θυμάτων του Σιδηροδρομικού Δυστυχήματος «Τέμπη 2023» και συμμετείχαν το συγκρότημα «Κοινοί Θνητοί», οι τραγουδοποιοί Φοίβος Δεληβοριάς και Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Σωκράτης Μάλαμας και η Τάνια Τσανακλίδου. Σημειώνεται ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων ενέκρινε ομόφωνα το αίτημα για ζωντανή αναμετάδοση της συναυλίας, εξέλιξη που άνοιξε τον δρόμο για τη δημόσια προβολή της σε πλατείες και πολυχώρους σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

  Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε από νωρίς στην πλατεία Ελευθερίας στην καρδιά της Γαστούνης όπου με πρωτοβουλία του Δήμου Πηνειού είχε στηθεί γιγαντοοθόνη για τη ζωντανή μετάδοση της συναυλίας. Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα οι θεατές σιγοτραγούδησαν αισθαντικά για τα θύματα της τραγωδίας απαιτώντας απονομή δικαιοσύνης και διασφάλιση ότι δεν θα σημειωθούν αντίστοιχα περιστατικά στο μέλλον.

  Σημειώνεται ότι ο Δήμαρχος Πηνειού κ. Αλέξης Καστρινός έχει κατά το παρελθόν επισημάνει ότι η εθνική τραγωδία της 28^ης Φεβρουαρίου έχει αποτυπωθεί στη συλλογική μνήμη και πρόκειται να μας συντροφεύει για πάντα. «Πενήντα επτά ψυχές απαιτούν δικαίωση. Προς αυτή την κατεύθυνση επιβάλλεται να αναδειχθούν τα αίτια του τραγικού δυστυχήματος και να αποδοθούν ευθύνες. Αποτελεί ύψιστο χρέος απέναντι σε αυτούς που “έφυγαν”. Η σκέψη μας παραμένει πάντα στους τραυματίες, στους συγγενείς και τους οικείους αυτών που χάθηκαν» σημείωσε χαρακτηριστικά.

  * Λιλή Ζωγράφου (1922-1998)

  

  Το πάνδημο αίτημα για απονομή δικαιοσύνης για τα 57 θύματα της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών διατρανώθηκε κατά τη διάρκεια της συναυλίας -αφιερώματος στο Καλλιμάρμαρο.

  

  «Άιντε ρίχνουν χώμα με λουλούδια ραίνουν/άιντε και θαρρούν, θαρρούν πως ξεμπερδεύουν» τραγούδησε ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και το Καλλιμάρμαρο σείστηκε.

  

  Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στην πλατεία Ελευθερίας όπου με πρωτοβουλία του Δήμου Πηνειού είχε στηθεί γιγαντοοθόνη για τη ζωντανή μετάδοση της συναυλίας.

  Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα οι θεατές σιγοτραγούδησαν αισθαντικά για τα θύματα της τραγωδίας απαιτώντας απονομή δικαιοσύνης.

  (Δελτίο Τύπου)

• Και στην Αμαλιάδα με πρωτοβουλία του Δήμου Ήλιδας, μεταδόθηκε δημόσια η συγκλονιστική συναυλία για τα 57 θύματα των Τεμπών
  σε Επίκαιρα
  

  Η συγκλονιστική συναυλία στη μνήμη των 57 θυμάτων του δυστυχήματος των Τεμπών, την οποία παρακολούθησαν παραπάνω από 45.000 θεατές στο Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο της Αθήνας, μετέδωσε ζωντανά σε δημόσια προβολή στην πλατεία Αγίου Αθανασίου της Αμαλιάδας ο Δήμος Ήλιδας.

  Στη συναυλία που διοργανώθηκε από της οικογένειες των θυμάτων του μεγαλύτερου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στη σύγχρονη ιστορία της χώρας μας, συμμετείχαν αφιλοκερδώς οι καλλιτέχνες: Φοίβος Δεληβοριάς, το συγκρότημα «Κοινοί Θνητοί», ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, η Μάρθα Φριτζήλα και η Τάνια Τσανακλίδου.

  Στην πλατεία Αγίου Αθανασίου από νωρίς το απόγευμα ο κόσμος αγκάλιασε τη συναυλία, ενώ στο σημείο της προβολής βρέθηκαν και τα μέλη της δημοτικής αρχής.

  Μάλιστα, ο κάθε παριστάμενος είχε την ευκαιρία παρακολουθώντας τη συναυλία, να ανάψει και ένα κερί στη μνήμη των θυμάτων των Τεμπών, δηλώντας με αυτόν τον τρόπο το «ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ».

  Πρόκειται για μια συναυλία με συγκλονιστικές στιγμές, όπου τόσο οι συγγενείς των θυμάτων όσο και οι καλλιτέχνες, με αποκορύφωμα το σπαρακτικό τραγούδι του Φοίβου Δεληβοριά, προσέφεραν σε όλους τραγούδια, εικόνες και συναισθήματα για έναν ιερό σκοπό, ένα πάνδημο αίτημα να αποδοθεί 19 μήνες μετά δικαιοσύνη.

  

  

  

  

  

  

  (Δελτίο Τύπου)

• Ο Δήμος Πύργου τιμά τη μνήμη των ανθρώπων που έχασαν την ζωή τους στα Τέμπη
  σε Αυτοδιοίκηση
  

  Την μνήμη των νεκρών στα Τέμπη θα τιμήσει ο Δήμος Πύργου, παρουσιάζοντας μέσω live streaming τη συναυλία που θα δοθεί στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο.

  Έμπροσθεν του Δημαρχείου στην κεντρική πλατεία, σήμερα το βράδυ (Παρασκευή 11/10/24) στις 19:00 θα τοποθετηθεί γιγαντοοθόνη μέσω της οποίας θα μπορούν οι δημότες να παρακολουθήσουν τη συναυλία των Δεληβοριά, Τσανακλίδου, Κοινών Θνητών, Σωκράτη Μάλαμα και του Θανάση Παπακωνσταντίνου, οι οποίοι συμμετέχουν σε αυτή την εκδήλωση τιμής της μνήμης των ανθρώπων που έχασαν την ζωή τους στο σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου του 2023.

  (Δελτίο Τύπου)

• Έργο - διαμαρτυρία από τον γλύπτη Αλέξανδρο Παπαλάμπρο για το Ολυμπιακό Κίνημα
  σε Πολιτισμός
  

  Ένας άνθρωπος που έχει γεννηθεί και διαμένει και εργάζεται μόνιμα στην Αρχαία Ολυμπία, ο γλύπτης Αλέξανδρος Παπαλάμπρος, ως καλλιτέχνης δεν μπορεί να κρύψει τα συναισθήματά του. Και πολύ περισσότερο να μην τα εκφράσει, όταν μάλιστα αφορούν τον τόπο του την Ολυμπία και την ιστορία της…

  Το θέμα που ήρθε πρόσφατα στη δημοσιότητα σχετικά με τις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, όπου η Μεσσηνία επελέγει αντί της Αρχαίας Ολυμπίας, η οποία αποτελεί σύμφωνα με τα αρχικά δεδομένα, μόνο τόπο επίσκεψης, τον ενέπνευσε να δημιουργήσει ένα έργο που απεικονίζει την πτώση των Ολυμπιακών Κύκλων.

  Ένα έργο - διαμαρτυρία απέναντι στην μεγάλη αυτή προσβολή που έγινε απέναντι στην Αρχαία Ολυμπία, την ιστορία και το ρόλο της στο Ολυμπιακό Κίνημα.

  Στον Πολυχώρο Πολιτισμού Smili Workshop στην Αρχαία Ολυμπία που έχει δημιουργήσει τα τελευταία χρόνια με τη σύζυγό του Κατερίνα Αηδόνη, δούλεψε για την υλοποίηση - αποτύπωση της αγανάκτησης που προκάλεσε και στον ίδιο, αυτή η απρέπεια.

  

  “Η δική μου διαμαρτυρία, η δική μου οπτική αυτή τη στιγμή για το σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων, μετά και από τις τελευταίες εξελίξεις, είναι η κατάρρευση των Ολυμπιακών Κύκλων. Αυτό ήθελα να δείξω στο έργο μου. Για άλλη μια φορά συνειδητοποίησα ότι το οικονομικό συμφέρον είναι πάνα από όλα. Πάνω από τον πολιτισμό, πάνω από την ιστορία, πάνω από την ιδέα… Όταν αποκατασταθεί η τάξη, οι κύκλοι θα επανέλθουν στην αρχική τους θέση” ανέφερε σε δήλωσή του, σχολιάζοντας ότι κάθε διαμαρτυρία δεν συνεπάγεται με σύγκρουση, αλλά με διεκδίκηση.

  

• Κωνσταντίνος Αργυρός: Η στιγμή που ξεσπάει σε κλάματα στη συναυλία του στο Royal Albert Hall (video)
  σε Life & Style
  

  Ο τραγουδιστής έζησε μοναδικές στιγμές στο Λονδίνο

  Ο Κωνσταντίνος Αργυρός έζησε το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου μια μεγάλη στιγμή στην καριέρα του, καθώς πραγματοποίησε μια συναυλία στο Royal Albert Hall του Λονδίνου.

  Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν διάφορα βίντεο από τη μεγάλη βραδιά του τραγουδιστή. Σε ένα από αυτά, ο Κωνσταντίνος Αργυρός σταματάει την ερμηνεία του τραγουδιού «Αθήνα μου», καθώς με δυσκολία συγκρατεί τα δάκρυά του.

  Δείτε το βίντεο

  @irenouken proud is an understatement 🇬🇷🥹 #konstantinosargiros #argiros #greek #greekmusic @Argiros Konstantinos OFFICIAL ♬ original sound - irenouken

  Κατά τη διάρκεια της συναυλίας, ο γνωστός τραγουδιστής δεν παρέλειψε να χορέψει ζεϊμπέκικο καθώς τραγουδούσε το επιτυχημένο τραγούδι του, φωνάζοντας στη μητέρα του: «Μάνα ο γιος σου χορεύει ζεϊμπέκικο στο Royal Albert Hall!».
  
  Τα βίντεο που κυκλοφόρησαν στα social media με τον χορό του, έχουν γίνει ήδη viral, με τους φαν του να συμμερίζονται τον ενθουσιασμό και την υπερηφάνειά του για τη μεγάλη στιγμή της καριέρας του.
  
  Δείτε τα βίντεο
  

  @irenouken his family must be incredibly proud 🥹 #konstantinosargiros #argiros #greek @Argiros Konstantinos OFFICIAL ♬ original sound - irenouken

  H βραδιά είχε έντονο άρωμα Ελλάδας, καθώς ο Κωνσταντίνος Αργυρός ερμήνευσε τραγούδια από την πλούσια μουσική παράδοση και κληρονομιά της χώρας.

  @irenouken his family must be incredibly proud 🥹 #konstantinosargiros #argiros #greek @Argiros Konstantinos OFFICIAL ♬ original sound - irenouken

  Μία από τις συγκινητικές στιγμές της βραδιάς ήταν η αναφορά του στη Μαρινέλλα, στην οποία αφιέρωσε το τραγούδι «Παιδί Γενναίο». «Θέλω να δώσω αγάπη και δύναμη και να αφιερώσω το επόμενο τραγούδι στην οικογένειά μου πρώτα και δεύτερον στην Αθήνα, στην κυρία Μαρινέλλα» και πρόσθεσε: «Της αφιερώνουμε αυτό και της δίνουμε δύναμη».
  

  Επίσης, σε ένα άλλο σημείο ο Κωνσταντίνος Αργυρός αναφέρθηκε στην οικογένειά του, αλλά και τη σύντροφό του, Αλεξάνδρα Νίκα, με την οποία περιμένουν τον πρώτο τους παιδί, όπως ανέφερε το protothema.gr τον Ιούλιο.
  
  «Είναι μια πολύ σημαντική σήμερα ημέρα γιατί εκτός από όλους εμάς εδώ είναι κοντά μου η οικογένειά μου, η μητέρα μου, ο αδελφός μου, η Αλεξάνδρα, η οικογένεια όλη που με στηρίζει πάντα. Η Κατερίνα η αδελφή μου, πού είναι η Κατερίνα; Τα ανίψια μου!», δήλωσε χαρακτηριστικά.
  
  Μετά τη μεγάλη συναυλία, ο Κωνσταντίνος Αργυρός, έγινε πλέον ένας από τους ελάχιστους Έλληνες καλλιτέχνες που έχουν φιλοξενηθεί στο Royal Albert Hall, μία από τις σημαντικότερες αίθουσες συναυλιών του κόσμου στην οποία κατά καιρούς έχουν εμφανιστεί καλλιτέχνες παγκόσμιου βεληνεκούς.

  Πηγή: Protothema.gr
• Ερευνητικό πρόγραμμα «ασπίδα» προστασίας σημαντικών μνημείων από την κλιματική αλλαγή - Εντάχθηκε και η Αρχ. Ολυμπία
  σε Πολιτισμός
  

  Καθώς τα έντονα φαινόμενα κλιματικής αλλαγής μαστίζουν όλο τον κόσμο, η πολιτιστική κληρονομιά αντιμετωπίζει σοβαρές απειλές και η προστασία της γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Tο υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης, αναπτύσσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα με στόχο, μέσα από ένα πλέγμα δράσεων, την ανάπτυξη ενός στρατηγικού σχεδίου προστασίας σημαντικών ελληνικών μνημείων ως το 2025.

  Πρόκειται για το έργο «Herisktage», το οποίο υλοποιεί εδώ και ένα χρόνο το Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας του Δημόκριτου σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πυρηνικών και Ραδιολογικών Επιστημών Τεχνολογίας, Ενέργειας και Ασφάλειας του Δημόκριτου και με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Το έργο έχει στο επίκεντρό του την ανάπτυξη μιας κεντρικής πλατφόρμας για τη συνεχή παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο του μικροκλίματος σε επιλεγμένα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, την εκτίμηση της πιθανότητας και της έντασης φθοράς τους.

  Στο πλαίσιο του προγράμματος έχουν επιλεγεί 30 μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι, όπου τοποθετείται ένα δίκτυο ασύρματων αισθητήρων, συλλέγοντας σε πραγματικό χρόνο δεδομένα μικροκλίματος της περιοχής των μνημείων, όπως θερμοκρασία, υγρασία, ποιότητα της ατμόσφαιρας, ταχύτητα και διεύθυνση του ανέμου. Οι αισθητήρες έχουν σχεδιαστεί από τον Δημόκριτο, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων, χωρίς να αλλοιώνουν τον χαρακτήρα τους. Στη συνέχεια, τα δεδομένα παρακολούθησης του μικροκλίματος στέλνονται σε μια κεντρική πλατφόρμα, η οποία ενσωματώνει σύγχρονα εργαλεία πρόβλεψης των καιρικών φαινομένων και της εξέλιξης των μηχανισμών φθοράς.

  Τα μνημεία επιλέγονται με κριτήριο αντιπροσωπευτικότητας ως προς την περιοχή στην οποία βρίσκονται, την κλιματική κατανομή τους (αστικό, παραθαλάσσιο, ορεινό, πεδινό κλπ), τα υλικά τους, την περίοδο κατασκευής τους (από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τα νεοκλασικά), και τον τύπο μνημείου (αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες, γέφυρες, οχυρωματικά τείχη, νεοκλασικά κτίρια). Για την εγκατάσταση αισθητήρων έχουν επιλεγεί ενδεικτικά, η Κνωσός, ο αρχαιολογικός χώρος Κεραμικού, ο αρχαιολογικός χώρος Ελευσίνας, η αρχαία Κόρινθος, η αρχαία Ολυμπία και η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου.

  Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί διάβρωσης που απειλούν και καταστρέφουν τα μνημεία, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Γιάννης Καρατάσιος, επιστημονικός υπεύθυνος του έργου και ερευνητής στο Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας. Τέτοιοι μηχανισμοί είναι η κρυστάλλωση των διαλυτών αλάτων και ο παγετός, δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες φθοράς των μνημείων στην Ελλάδα, καθώς και οι βροχοπτώσεις και η ατμοσφαιρική ρύπανση. «Πρόκειται για μηχανισμούς που αποδυναμώνουν τη μικροδομή και αυξάνουν την ευπάθεια και την τρωτότητα των υλικών κατασκευής των μνημείων και επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από την κλιματική αλλαγή», επισημαίνει ο κ. Καρατάσιος, και προσθέτει: «Είναι σημαντικό όμως να σημειώσουμε ότι κλιματική αλλαγή σημαίνει αλλαγή στο μικροπεριβάλλον των μνημείων και αυτό δεν είναι απαραίτητα αρνητικό για όλους τους τύπους μνημείων. Οπότε το ζητούμενο του προγράμματος είναι να δούμε σε ποια μνημεία θα υπάρχουν διαφοροποιήσεις στους μηχανισμούς φθοράς που ήδη γνωρίζουμε και αν αυτές θα είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο».

  Μία από τις κύριες δράσεις του προγράμματος Herisktage είναι η μελέτη των περιβαλλοντικών δεδομένων του παρελθόντος, με περίοδο αναφοράς την 25ετία 1980-2004, με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και του Copernicus, προκειμένου να καταγραφεί ο ρυθμός διάβρωσης των μνημείων κατά την περίοδο αυτή. Τα δεδομένα αυτά έχουν μελετηθεί σε υψηλή χωρική ανάλυση κλίμακας 4Χ4 χιλιομέτρων γύρω από το μνημείο. Στη συνέχεια, θα μελετηθεί η επίπτωση αυτών των φαινομένων επάνω στα μνημεία, μέσα από τη συλλογή και ανάλυση δειγμάτων των μνημείων που θα ολοκληρωθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Στόχος είναι, να δημιουργηθούν προγνωστικά μοντέλα με εργαλεία ανάλυσης πεπερασμένων στοιχείων για την εξέλιξη των μηχανισμών φθοράς στα διαφορετικά υλικά κατασκευής των μνημείων (φυσικοί λίθοι, κονιάματα, πλίνθοι, επιχρίσματα) και την πιθανή επιβάρυνση των μνημείων τα επόμενα χρόνια. Η σημασία της πρόγνωσης σε μηχανισμούς φθοράς, όπως η κρυστάλλωση των αλάτων και ο παγετός, όπου η κυκλική, σωρευτική δράση τους δεν είναι πάντα αντιληπτή, είναι τεράστια μακροσκοπικά, καθώς τα αποτελέσματα των παραπάνω μηχανισμών γίνονται αντιληπτά, όταν η φθορά έχει φτάσει σε προχωρημένο επίπεδο.

  «Θέλουμε να φτιάξουμε έναν χάρτη επικινδυνότητας για διαφορετικούς τύπους μνημείων σε όλη την Ελλάδα, με δεδομένες τις αλλαγές που περιμένουμε να υπάρξουν στο κλίμα και στο μικροπεριβάλλον των μνημείων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής», επισημαίνει ο κ. Καρατάσιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Με τη βοήθεια αυτού του χάρτη, το υπουργείο Πολιτισμού θα έχει τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να επιλέξει ποια μνημεία χρειάζονται κατά προτεραιότητα προληπτική ή επεμβατική συντήρηση και με ποιο τρόπο. Για παράδειγμα, μπορεί ο ιδανικός τρόπος για να προστατεύσεις ένα μνημείο, να είναι μια περιμετρική φύτευση χλωρίδας ώστε να επηρεάσεις τις συνθήκες υγρασίας για να μην έχεις κρυστάλλωση αλάτων ή να κάνεις μια κατεργασία στην επιφάνεια του μνημείου, ώστε να μην επηρεάζεται από την απόθεση των σωματιδιακών ρύπων».

  Καθώς το Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας έχει μεγάλη εμπειρία στην ανάπτυξη και αξιολόγηση καινοτόμων υλικών συντήρησης, η ερευνητική ομάδα μελετά και στο έργο αυτό έξυπνα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των μνημείων.

  Ήδη στο εργαστήριο δοκιμάζεται η αποτελεσματικότητα των βακτηρίων που υπάρχουν στο περιβάλλον ως μέσου προστασίας, τα οποία χρησιμοποιούνται διεθνώς σε τσιμεντένιες κατασκευές για την αυτοΐασή τους, αλλά και για τη στερέωση και προστασία αρχαιολογικών μνημείων. Στην επόμενη φάση, οι ίδιες δοκιμές θα γίνουν σε δείγματα από τα υπό μελέτη μνημεία.

  Credit: INRASTES Demokritos

  Credit: INRASTES Demokritos

  Χάρτης με τον μέσο ετήσιο αριθμό ημερών (n) με ευνοϊκές συνθήκες για την κρυστάλλωση των διαλυτών αλάτων (αλίτη/halite ο ένας χάρτης και μιραβιλίτη/mirabilite ο δεύτερος) στο παρελθόν (1980-2004) και οι εκτιμώμενες διαφορές σε διαφορετικές μελλοντικές περιόδους (2025-2049 και 2075-2099), σύμφωνα με ένα αισιόδοξο (RCP 4.5) και ένα απαισιόδοξο (RCP 8.5) σενάριο για την εξέλιξη της συγκέντρωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. (εικόνες A: 1980-2004, B: 2025-2049 με RCP 4.5, C: 2075-2099 με RCP 4.5, D: 2025-2049 με RCP 8.5, E: 2075-2099 με RCP 9.5).

  
  Επισυνάπτονται δύο χάρτες, χάρτης με τον μέσο ετήσιο αριθμό ημερών (n) με ευνοϊκές συνθήκες για την κρυστάλλωση των διαλυτών αλάτων (αλίτη/halite ο ένας χάρτης και μιραβιλίτη/mirabilite ο δεύτερος) στο παρελθόν (1980-2004) και οι εκτιμώμενες διαφορές σε διαφορετικές μελλοντικές περιόδους (2025-2049 και 2075-2099), σύμφωνα με ένα αισιόδοξο (RCP 4.5) και ένα απαισιόδοξο (RCP 8.5) σενάριο για την εξέλιξη της συγκέντρωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. (εικόνες A: 1980-2004, B: 2025-2049 με RCP 4.5, C: 2075-2099 με RCP 4.5, D: 2025-2049 με RCP 8.5, E: 2075-2099 με RCP 9.5). Credit: INRASTES Demokritos

  Η φωτογραφία αποτυπώνει παράδειγμα σταδιακής απώλειας υλικού και αλλοίωσης των γεωμετρικών χαρακτηριστικών των δομικών λίθων σε αρχαιολογικό μνημείο, εξαιτίας των συνεχιζόμενων επί χρόνια κύκλων κρυστάλλωσης των διαλυτών αλάτων (Credit: I.Karatasios)