Ο διακεκριμένος χορογράφος μιλά στο ilialive.gr για την παράσταση « PROMETHEUS 2024 (unboundbodies)» που θα παρουσιάσει στην Αρχαία Ολυμπία - 2 & 3 Αυγούστου στο Αρχαίο Γυμνάσιο - Αρχαιολογικός χώρος
Συνέντευξη στη Βίκυ Γκουγκουστάμου
Τα έργα του αγκαλιάζουν την ουτοπία. Ακολουθώντας μια διαδρομή από το παρελθόν και τις μνήμες, σε μια αγωνιώδη προσπάθεια να βρεθεί στο πραγματικό, ο διακεκριμένος χορογράφος Σπύρος Κουβαράς, με την ελληνογαλλική ομάδα σύγχρονου χορού «Synthesis 748 Dance Co», παρουσιάζει στην Αρχαία Ολυμπία τη νέα του παράσταση «PROMETHEUS 2024 (unboundbodies)». Η παράσταση θα δοθεί στις 2 & 3 Αυγούστου στο Αρχαίο Γυμνάσιο - Αρχαιολογικός χώρος, στο πλαίσιο του προγράμματος του Υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός 2024» με θεματικό άξονα την έννοια της «Σύγκρουσης».
Χαρακτηρίζει τον πολιτισμό σύγχρονο «πεδίο μάχης» και τους χορευτές της ομάδας επαναστάτες που αγωνίζονται σε δυνάμεις εξουσίας, αφήνοντας την ερμηνεία ελεύθερη στη φαντασία του θεατή. Για τον Σπύρο Κουβαρά , είναι το τρίτο χορογραφικό έργο που κάνει για Αρχαιολογικό Χώρο και όπως και τις προηγούμενες δυο φορές, στους Δελφούς και στο Μνημείο του Λυσικράτους στην Αθήνα, διακατέχεται από μια γλυκιά προσμονή… «Στην Αρχαία Ολυμπία έχω έρθει αρκετές φορές στο παρελθόν μόνο ως επισκέπτης και είμαι τώρα πολύ χαρούμενος που μου δίνεται η δυνατότητα να παρουσιάσω την δουλειά μου σε έναν χώρο τέτοιας, βαρύνουσας, πολιτιστικής κληρονομιάς» δηλώνει ο χορογράφος στο ilialive.gr. «Μπορεί τα έργα μου συνολικά να αγκαλιάζουν την ουτοπία και το μη πραγματικό αλλά για να φτάσω εκεί περνάω μέσα από την μνήμη, την ιστορία, τις ρίζες. Αυτό που με ενδιαφέρει ως καλλιτέχνη είναι οι δονήσεις που πιθανά μπορεί να γεννηθούν μέσα από τις χωρικές, ηχητικές και κινητικές αλληλεπιδράσεις της σύγχρονης αισθητικής με την κλασσική οπτική. Και φυσικά το πώς όλο αυτό θα μπορέσει, για περίπου μια ώρα, να αποτελέσει ένα κοινό βίωμα που θα λειτουργήσει αναστοχαστικά για κοινό και ερμηνευτές»
Να ξεκινήσουμε με τη νέο σας project PROMETHEUS 2024 (unbound bodies). Μιλήστε μας για τη σύλληψη της ιδέας και τι πραγματεύεται;
Θα μπορούσα να πω ότι το έργο, αντλώντας υλικό από τον μνημειώδη αγώνα του μυθικού αυτού ήρωα, εστιάζει με έναν τρόπο στα επαναστατημένα, αδάμαστα, σώματα του σήμερα, που αγωνίζονται απέναντι σε δυνάμεις εξουσίας στο σύγχρονο πεδίο μάχης που είναι ο ίδιος ο πολιτισμός μας. Το “PROMETHEUS 2024 (unbound bodies)”, ωστόσο δεν ακολουθεί κάποια γραμμική αφήγηση και συνειδητά ακροβατεί μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας. Οι χορευτές, άλλοτε ως μυθικά πλάσματα και άλλοτε ως Προμηθεϊκοί απόγονοι, αφήνουν την φαντασία μας ελεύθερη και τα πεδία ερμηνείας ανοιχτά. Η χορογραφία εντός του Αρχαιολογικού Χώρου θα έλεγα πως λειτουργεί καλειδοσκοπικά και ως άλλος μετα-μύθος, τρόπον τινά, μεταφέρει ένα κρίσιμο ερώτημα για το γένος μας: Μπορεί ο άνθρωπος να σώσει τον άνθρωπο;
Φωτογραφία: Γιώργος Μπακάλης
Τι σας γοήτευσε στο μύθο του Προμηθέα ώστε να αντλήσετε στοιχεία για τη χορογραφία σας;
Με γοητεύουν γενικά οι άνθρωποι που προτάσσουν την έννοια της συλλογικής ευθύνης έναντι του ατομικού συμφέροντος και οι άνθρωποι που είναι πρόθυμοι να θυσιαστούν για μια ανώτερη ιδέα. Ιστορικά αν το δει κανείς, όλες οι σημαντικές κοινωνικές αλλαγές έχουν ξεκινήσει από μεγάλες ιδέες, που γέννησαν μεγάλες πράξεις, σε κάποιες ομάδες ανθρώπων. Ο Προμηθέας είναι ίσως η πρώτη αντιεξουσιαστική μορφή της ιστορίας, ένα σύμβολο αντίστασης και αγωνιστικότητας. Δεν τον ενδιαφέρουν οι συνέπειες των πράξεων του και δεν στέκεται στο πρόσκαιρο μαρτύριο του, βλέπει πολύ πιο μακριά από αυτό και αυτή του την στάση, τη βρίσκω βαθιά συγκινητική. Για αυτό και στο έργο μου νομίζω πως πίσω από τον μύθο κρύβεται ένα όνειρο για το μέλλον.
Πόσο σύγχρονος ήρωας μπορεί να είναι ο Προμηθέας, δεδομένου ότι μέσα από την παράστασή σας, μεταφέρετε το ερώτημα αν ο άνθρωπος μπορεί να σώσει τον άνθρωπο;
Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως έχουμε ανάγκη από σύγχρονους Προμηθείς. Έχουμε ανάγκη από ανθρώπους και συλλογικότητες που θα πιστέψουν σε εναλλακτικές μορφές κοινωνικής διαβίωσης και που θα αγωνιστούν με οποιοδήποτε τρόπο και κόστος για αυτές. Συμβαίνουν τρομερά πράγματα στον πλανήτη, σε κοινωνικό, πολιτισμικό και περιβαλλοντικό επίπεδο και κυριαρχεί μια σιωπή. Αν νομίζουμε ως ανθρωπότητα ότι όλο αυτό είναι μια φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων και της ιστορίας τότε είμαστε πολύ γελασμένοι. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η ιστορία διαμορφώνεται από τους ανθρώπους, ευτυχώς όχι μόνο από τους “νικητές” θα πω, αλλά για να διαμορφωθεί χρειάζεται διαρκής ενεργοποίηση και γενναιότητα.
Φωτογραφία: Γιώργος Μπακάλης
Κάθε μορφή τέχνης είναι ένας δίαυλος επικοινωνίας με το κοινό. Στην Ελλάδα εκτιμάτε ότι οι θεατές είναι μυημένοι στον «διάλογο»-αν μου επιτραπεί η έκφραση- με το σύγχρονο χορό;
Κάθε έργο τέχνης από την στιγμή που δημιουργείται και μοιράζεται με το κοινό παύει να ανήκει στον δημιουργό του. Μεταφέρεται στον κοινωνικό ιστό και αφήνεται να αλληλεπιδράσει με όσους έρθουν σε επαφή μαζί του. Πάντα πιστεύω στην “αλήθεια “των έργων και θεωρώ πως το μόνο που χρειάζεται από την μεριά του κοινού είναι απλώς ανοιχτοσύνη για αυτό που θα εισπράξουν, για αυτό που θα αισθανθούν. Ο σύγχρονος χορός όπως και οι καλές τέχνες, απευθύνονται κυρίως στις αισθήσεις και το ασυνείδητο του θεατή και λιγότερο στον νου. Αν λοιπόν είσαι ανοιχτός και απεγκλωβισμένος από την στείρα εκλογίκευση στην πρόσληψη ενός έργου, τότε αναπτύσσεται μια πολύ γόνιμη σχέση με το φαντασιακό σου, ικανή να πυροδοτήσει μια βαθιά ψυχική διέγερση. Και όχι για αυτό, δεν χρειάζεται κάποιου είδους μύηση, το μόνο που χρειάζεται κανείς, είναι απλώς να “παραμένει άνθρωπος” κάθε ημέρα της ζωής του.
Πως κρίνετε το επίπεδο του χορού στην Ελλάδα;
Σίγουρα πολύ πιο εξελιγμένο απ ότι πριν από είκοσι χρόνια που έφυγα στο Παρίσι για να σπουδάσω χορό και χορογραφία. Είναι πολύ πιο εξελιγμένος καταρχήν ο τρόπος σκέψης σύγχρονων χορευτών και χορογράφων, προσεγγίζοντας πλέον βαθύτερα τον χορό ως τέχνη. Οι χορογράφοι παρουσιάζουν τις δουλειές τους και εκτός Ελλάδας, οι σπουδαστές ταξιδεύουν περισσότερο, βλέπουν περισσότερες παραστάσεις, έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε διεθνή βιβλιογραφία. Αυτό όμως το γενικότερο κύμα μικρής άνθησης οφείλεται κυρίως στον ατελείωτο μόχθο και πόθο όλων εμάς που παλεύουμε διαρκώς για κάποια αυτονόητα σε επίπεδο κρατικής και ιδιωτικής, πολιτιστικής, υποστήριξης. Όταν σε αυτή την χώρα γεννηθεί η στιγμή που θα υπάρξει ουσιαστική πολιτιστική πολιτική, επικεντρωμένη στον σύγχρονο πολιτισμό, τότε σίγουρα θα έρθουν ακόμα καλύτερες μέρες.
Φωτογραφία: Γιώργος Μπακάλης
Τι συμβουλεύετε ένα νέο παιδί που θέλει να χορέψει; Για ποιες συνθήκες θα πρέπει να προετοιμαστεί;
Να μπει σε επαγγελματική σχολή όσο πιο αργά γίνεται, στο μέτρο του εφικτού, και να ταξιδέψει εκτός Ελλάδας. Για το τελευταίο, το ίδιο ακριβώς θα συμβούλευα και σε κάποιον που μένει στην Γαλλία την Αυστρία ή την Ολλανδία για παράδειγμα. Εννοώ πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής του σταδιοδρομίας να μπορέσει κανείς να έχει διαφορετικές προσλαμβάνουσες. Το να αλλάξεις χώρα για κάποια χρόνια έχει πολύπλευρες καλλιτεχνικές και προσωπικές επιδράσεις και είναι ένα εφόδιο ανεκτίμητο. Παράλληλα, θεωρώ πως όσο πιο προχωρημένη είναι η ηλικία στην οποία θα ενταχθεί κάποιος σε ένα ακαδημαϊκό πλαίσιο τόσο πιο σίγουρος θα είναι για το προς τα “που θέλει να πάει” και τι θέλει να κάνει χορευτικά ή χορογραφικά. Ο ακαδημαϊσμός έχει πολλά καλά αλλά και πολλά προβληματικά στοιχεία με κυριότερο εξ αυτών, τον συχνά, κατακερματισμό της δημιουργικότητας, και της καινοτόμας σκέψης. Αλλιώς αντιλαμβάνεσαι αυτά τα πράγματα στα 18 και αλλιώς στα 23 για παράδειγμα. Από εκεί και έπειτα, δεν ξέρω για ποιές συνθήκες θα πρέπει να προετοιμαστεί κάποιος, αυτό που ξέω όμως είναι οτι όσο πιο πολύ πιστεύεις και αγαπάς αυτό που κάνεις, τόσο καλύτερα διαμορφώνεις εσύ ο ίδιος τις συνθήκες στις οποίες καλείσαι να υπάρξεις.
Φωτογραφία: Γιώργος Μπακάλης
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Ιδέα, Χορογραφία, Σκηνικός Σχεδιασμός: Σπύρος Κουβαράς
Πρωτότυπη Μουσική: Θανάσης Κουμεντέρης
Καλλιτεχνική Συνεργάτις: Κορίνα Κοτσίρη
Χορευτές: Χριστίνα Καραγιάννη, Λουκιανή Παπαδάκη, Elton Petri, Σπύρος
Κουβαράς
Δραματουργία: Στέλλα Δημητρακοπούλου
Εικαστική Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Νασιούλα
Κοστούμια: Kenneth Haarstrich
Ηχητικός Σχεδιασμός & Επεξεργασία: Studio 19st
Σχεδιασμός Φωτισμών: Θωμάς Οικονομάκος
Βοηθός Χορογράφου: Αλέξανδρος Ζαρμακούπης
Οπτικό Υλικό: Γιώργος Μπακάλης
Παραγωγή: Synthesis 748 Dance Co
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Η εκδήλωση προσφέρεται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Καταβάλλεται μόνο το αντίτιμο εισόδου του αρχαιολογικού χώρου.
Η προκράτηση θέσης είναι υποχρεωτική.
Πληροφορίες & προκρατήσεις: www.allofgreeceoneculture gr
SYNTHESIS 748 DANCE CO.
H Synthesis 748 Dance Co. ιδρύθηκε το 2010 στο Παρίσι από τον χορογράφο, χορευτή Σπύρο Κουβαρά, έχοντας την υποστήριξη του Γαλλικού Εθνικού Κέντρου Χορού. Έκτοτε, έχει αναπτύξει διεθνή πορεία και έργα της και site specific projects έχουν παρουσιαστεί σε θέατρα, γκαλερί, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και φεστιβάλ σύγχρονου χορού σε ευρωπαϊκές χώρες και πρόσφατα στο CICA Museum στη Νότια Κορέα. Από το 2017, βάση και έδρα του Σπύρου Κουβαρά αποτελεί η Αθήνα και η Synthesis 748 Dance Co. επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Τα έργα της ομάδας αγκαλιάζουν ουτοπικούς κόσμους που ατενίζουν το μέλλον, χρησιμοποιώντας παράλληλα τον μύθο ως σύγχρονο εργαλείο δημιουργίας. Εστιάζοντας γύρω από την σχέση σώματος, ήχου και εικόνας, το κινητικό λεξιλόγιο επικεντρώνεται στην ανάπτυξη μιας χορευτικής γλώσσας η οποία αποκλίνει από τις αναγνωρίσιμες φόρμες του σύγχρονου χορού με τις σκηνικές εγκαταστάσεις των έργων, που συχνά αποτελούν και το σημείο αφετηρίας της όλης σύνθεσης, να χαρακτηρίζονται από την δημιουργία άχρονων και άτοπων χώρων.
Φωτογραφία: Γιώργος Μπακάλης
