Απλότητα, ταπεινότητα, ηρεμία...Είναι τα πρώτα στοιχεία που εισπράττει ο επισκέπτης ανηφορίζοντας προς την Ιερά Μονή Παναγίας Κρεμαστής. Ίσως να οφείλεται στον περιβάλλοντα χώρο, ίσως στο γεγονός ότι εκεί ψηλά, που η θέα σου κόβει την ανάσα, νιώθεις λίγο πιο κοντά στο Θεό. Το σίγουρο είναι ότι το δέος μετατρέπεται σε απόλυτη ψυχική γαλήνη όταν περάσεις την πύλη. Εκεί που θα σε υποδεχτούν οι Μοναχές Μαριάμ, Παρθενία, Χριστοφόρα, Μαρκέλλα, Βερονίκη…
Η χαρά στα μάτια τους και η συμπεριφορά τους είναι μια τεράστια αγκαλιά για όλους εμάς. Και δεν είναι τυχαίο. Είναι ο καρπός της πνευματικής τους ζωής. Αυτόν τον καρπό «γευτήκαμε» κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας, που είχαμε τη χαρά να γνωρίσουμε και να συνομιλήσουμε με την Ηγουμένη Νυμφοδώρα.
Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Η κάθε μια με τη διακονία της. Οι ημέρες πριν το Πάσχα είναι γεμάτες εργασίες. Βάφονται οι εξωτερικοί τοίχοι, καλλωπίζονται οι αυλές, «αστράφτουν» τα μάρμαρα, φυτεύονται λουλούδια… Όλα έτοιμα για τη μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας. Στους τοίχους υπάρχουν κρεμασμένα κάδρα με λόγια Αγίων Πατέρων. «Δεν έχουμε ανάγκη από τίποτ’ άλλο, παρά μονάχα από καθαρή καρδιά». Εκεί «έπεσε» αμέσως το μάτι μας. Ίσως γιατί η καθαρή καρδιά να σπανίζει στις σύγχρονες κοινωνίες μας…
«Περάστε να προσκυνήσετε την Παναγία, και θα έρθει η Ηγουμένη να σας δει». Στο μικρό εκκλησάκι το λιγοστό φως που μπαίνει από τα μισόκλειστα παράθυρα, δημιουργεί μια κατανυκτική ατμόσφαιρα… σχεδόν Βιβλική. Η Ηγουμένη Νυμφοδώρα, παρά τα 88 της χρόνια και τα προβλήματα υγείας που την ταλαιπωρούν το τελευταίο διάστημα, μας υποδέχεται με μεγάλη χαρά. Το βλέμμα της καθάριο και ζεστό. Όπως και ο λόγος της, ξεκουράζει τις ψυχές των ανθρώπων.
«Εδώ είναι το σπίτι της Παναγίας. Το φυλάμε με πόνο, με χαρά, με αγάπη. Αφιερωθήκαμε και δώσαμε τη ζωή μας. Μας κάλεσε η Παναγία… Μας άνοιξε την πόρτα και ήρθαμε μέσα», ήταν τα πρώτα της λόγια, καλωσορίζοντάς μας.
Η Ηγουμένη μπήκε στην Ιερά Μονή το 1958, νεαρό κορίτσι, όταν ένιωσε το πρώτο της κάλεσμα. Για όλα αυτά τα χρόνια που πέρασαν, δανείζεται ένα στιχάκι από το αναγνωστικό όταν ήταν μαθήτρια : «Τα χρόνια περνούν, οι αιώνες βαίνουν, τα λόγια πετούν, μόνο τα καλά μένουν… Έτσι είναι τα πράγματα, αν τα ζούμε και τα βιώνουμε έτσι. Δεν πάει χαμένο τίποτα. Ας μην το βλέπουμε εμείς τώρα. Τα βλέπει ο Θεός, και τα κανονίζει όλα. Και κάποια στιγμή φαίνονται… Θα ακουστούν, θα λεχθούν. Το κακό πρέπει να αποφεύγουμε παιδί μου στη ζωή μας. Ζημιές και καταστροφές κάνει μόνο».
»Είμαστε αφιερωμένες στον Θεό. Η κλίση του ανθρώπου για τη ζωή που θα ακολουθήσει έρχεται από τον Θεό. Πάντα έρχεται η κατάλληλη στιγμή που θα μας την παρουσιάσει και θα μας πει «τώρα, ακολούθησε αυτόν τον δρόμο». Εγώ δεν είχα σκεφτεί ποτέ να γίνω μοναχή όταν ήμουν κορίτσι. Είχα και εγώ τα όνειρά μου, ευγενή όνειρα. Ακούγαμε τις συμβουλές των μεγαλυτέρων και είχαμε προσγειωθεί στη ζωή. Θέλαμε κάτι καλό, να προοδεύσουμε ψυχικά και να προσφέρουμε στην κοινωνία. Να υπάρχει μια καλή βιωματική επαφή μεταξύ μας.
»Ήθελα να γίνω δασκάλα. Όταν τελείωσα το Γυμνάσιο, μου ήρθε ο πόθος να γίνω μοναχή. Δεν ξέρω τι έγινε… Δεν κατάλαβα τίποτα. Με κάλεσε η Παναγία, μου άνοιξε την πόρτα και ήρθα μέσα. Όταν ήρθα στο Μοναστήρι, παρακάλεσα την Παναγία και Της είπα «Παναγία μου, εάν θέλεις και πράγματι μ’ έχεις καλέσει να γίνω μοναχή, βοήθησέ με. Εδώ η ζωή μου εδώ και τάφος μου…»
»Όλα αυτά τα χρόνια που είμαι στο Μοναστήρι, και πίκρες έχω περάσει και στεναχώριες και δυσκολίες. Αυτά έχει η ζωή. Αλλά δια μέσου της προσευχής και της αφοσίωσης όλα αντιμετωπίζονται. Ποτέ δεν σκέφτηκα ότι βασανίζομαι ή κουράζομαι. Είπα «Σ’ ευχαριστώ Παναγία μου που μου έκανες την τιμή και μ’ έφερες εδώ. Να είσαι πάντα κοντά μου, να ενισχύεις τον δρόμο μου και να βοηθάς στον αγώνα μου».
«Βαριά η καλογερική - Ασήκωτος και ο γάμος»
Την ρωτάμε αν όντως ισχύει τελικά η έκφραση «βαριά η καλογερική» για να πάρουμε την αφοπλιστική απάντηση: «Ναι, είναι βαριά η καλογερική αλλά ασήκωτος και ο γάμος! Θυμάμαι όταν ήμουν μικρή, μια γιαγιά μας έλεγε: «ο γάμος δεν είναι μπάλωμα να τον μπαλώσετε. Είναι ζωή να τη ζήσετε. Είναι θυσία και ζυγός. Και γι’ αυτό λέγονται σύζυγοι. Φέρουν και οι δύο το ζυγό». Σε ένα σπίτι, οι σύζυγοι σηκώνουν τον σταυρό τους, δίνουν τον αγώνα τους να μεγαλώσουν με τη Χάρη του Θεού και της Παναγίας τα παιδιά τους. Γιατί αυτός είναι και ο σκοπός του ανθρώπου. Δύο είναι οι δρόμοι: ο γάμος και ο μοναχισμός. Σε εμάς, η μοναχική μας κλίση από το Θεό ήρθε. Δεν μπορείς να αναγκάσεις κανέναν να ακολουθήσει αυτό το δρόμο. Πρέπει να τον λαχταρά, να το θέλει πραγματικά για να μπορέσει να το ζήσει».
»Μας επισκέπτονται πολλές γυναίκες στο Μοναστήρι, που έχουν πάρα πολλά προβλήματα. Πριν χρόνια είχε έρθει μια κυρία. Χτυπάει την πόρτα και μου ζητάει να προσκυνήσει στην Παναγία. Όταν τελείωσε μου λέει «εγώ ήρθα και μίλησα με την Παναγία και πήρα την απάντησή μου. Έχω μεγάλα προβλήματα στο σπίτι μου. Όταν έφυγα από το σπίτι είπα, θα φύγω και όπου με βγάλει ο δρόμος. Και έφτασα εδώ πιο κάτω… κοντά στα πλατάνια. Σκέφτηκα ότι ήταν κατάλληλο το τοπίο». Είχε σκεφτεί να βάλει τέλος στη ζωή της. Όταν έκανε αυτή τη σκέψη, γύρισε το κεφάλι της, κοίταξε ψηλά, είδε το Μοναστήρι και της ήρθε μια φωνή να προσκυνήσει πρώτα. Μίλησα μαζί της για πολλή ώρα. Φεύγοντας μου είπε: «Πάω στο σπίτι μου να σηκώσω τον σταυρό μου και να σώσω την οικογένειά μου».
»Πόσες κοπέλες έχουν έρθει αφηνιασμένες, λαχταρισμένες... με τα πόδια… Και προσδοκούν κάτι καλό. Κάπου να ακουμπήσουν. Από κάπου να πιαστούν για να μπορέσουν να σωθούν και να συνεχίσουν. Πριν πολλά χρόνια είχε έρθει μια πανέμορφη κοπέλα από τον Πύργο με τα πόδια! Με ζήτησε, μιλήσαμε… βρήκε τον δρόμο της. Παντρεύτηκε έκανε τα παιδιά της και όποτε έρχεται στο πατρικό της πάντα έρχεται να προσκυνήσει γιατί λέει: «αν υπάρχω σήμερα, υπάρχω γιατί εδώ με οδήγησε η Παναγία και με βοήθησε». Έχουν σωθεί πολλές ψυχές. Και βλέπω ότι τα τελευταία χρόνια έρχονται ολοένα και περισσότερες κοπέλες και ζητούν βοήθεια.
»Εμείς, όλα αυτά που ακούμε, τα αποθέτουμε στο Θεό και την Παναγία. Ο Θεός είναι ο Πατέρας όλων που ούτε κουράζεται, ούτε βαριέται. Λέμε «Εσύ Κύριε βλέπεις. Σώσε το πλάσμα Σου. Σώσε τα παιδιά Σου. Βοήθησέ τα. Να επέμβεις σαν Πατέρας». Γιατί να ξέρετε, πάντα επεμβαίνει ο Θεός…
Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο μιλάμε για το φαινόμενο της σύγχρονης κοινωνίας, την άκρατη βία, σε όλες τις ηλικίες και με κάθε μορφή. «Έχουμε ξεφύγει από τον σωστό δρόμο παιδί μου… Και έχουμε αφεθεί ελεύθεροι στον δρόμο της αμαρτίας. Όταν έχεις φόβο Θεού, και όταν η ζωή σου είναι συνεσταλμένη, στις δυσκολίες θα πας να ζητήσεις τη συμβουλή κάποιου. Ξεφύγαμε από το δρόμο και το λόγο του Κυρίου. Χάσαμε τον προσανατολισμό μας.
»Η ζωή του ανθρώπου είναι ένα ποτήρι γεμάτο πίκρα με μια σταγονίτσα μέλι. Αν προσπαθήσουμε η σταγονίτσα είναι τόσο δυνατή που αμαυρώνει όλα τα υπόλοιπα και προχωράμε στη ζωή. Μόνοι μας όμως δεν μπορούμε. Κάπου πρέπει να στηριχθούμε. Και μόνο στην Εκκλησία του Χριστού μπορούμε να βρούμε πραγματικό στήριγμα. Μόνο στην Εκκλησία μπορούμε να στηριχθούμε. Εκεί θα πάρουμε βάσεις και κατευθύνσεις. Με τη Χάρη του Θεού, θα παλεύουμε.
Νηστεία όχι μόνο τροφής αλλά κυρίως ψυχής
»Το Πάσχα είναι μια αφορμή κάθαρσης. Όλη η περίοδος της Μεγάλης Σαρακοστής είναι οδός μετανοίας και καθάρσεως. Όχι μόνο νηστείας από τα φαγητά αλλά από τις αισθήσεις μας, τις ορέξεις μας. Πρώτα είναι η νηστεία της ψυχής η οποία συνδυάζεται με τη νηστεία της τροφής.
»Εύχομαι όλοι να καταλάβουμε τι σημαίνει Πάσχα και τι περιμένουμε. Και τι πρέπει να κάνουμε σαν Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Γιατί είμαστε Χριστιανοί Ορθόδοξοι βαφτισμένοι, μυρωμένοι. Αυτό δεν χάνεται… Να το καταλάβουμε, να πλησιάσουμε την Κιβωτό του Χριστού, την Εκκλησία, να ετοιμαστούμε ψυχικά και πνευματικά. Να εξομολογηθούμε… Να μεταλάβουμε, να πάρουμε Σώμα και Αίμα Χριστού. Η εξομολόγηση είναι η κάθαρση της ψυχής. Είναι ταπείνωση…
Μας αποχαιρετά με την ευλογία της και φεύγουμε έχοντας ζήσει, έστω για λίγο, μια απόδραση σε κάτι πιο υγιές, πιο αληθινό. Στο δρόμο για την επιστροφή μας στον… γήινο γεμάτο σύγχυση, ανασφάλεια και εγωισμό κόσμο, μας συνοδεύουν τα λόγια της: «Δεν κάνει λάθη ποτέ ο Θεός. Να το ξέρετε αυτό. Ο Θεός είναι η αλήθεια! Κι αυτή η αλήθεια δεν πρόκειται ποτέ να εκλείψει».