Ένα αντικείμενο κρυμμένο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους εντοπίστηκε για πρώτη φορά με τη χρήση κβαντικής τεχνολογίας. Το επίτευγμα χαρακτηρίζεται ορόσημο, καθώς ανοίγει ο δρόμος για τη χρήση αισθητήρων κβαντικής βαρύτητας που θα "βλέπουν" κάτω από το έδαφος, μια εξέλιξη με ποικίλες εφαρμογές στην επιστήμη, στη βιομηχανία, στην εθνική άμυνα και ασφάλεια κ.α.
Οι ερευνητές του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ, με επικεφαλής τον καθηγητή Κάι Μπονγκς και τον δρα Μάικλ Χολίνσκι, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature" και ανέπτυξαν το νέο αισθητήρα (κβαντικό βαρυτόμετρο) μετά από χρηματοδότηση από το υπουργείο 'Αμυνας της Βρετανίας, έδειξαν ότι η νέα τεχνολογία "δουλεύει", καταφέρνοντας να εντοπίσουν ένα τούνελ σε βάθος ενός μέτρου κάτω από το έδαφος. Ο αισθητήρας ανιχνεύει αδιόρατες διακυμάνσεις στο βαρυτικό πεδίο, χρησιμοποιώντας τις αρχές της κβαντικής φυσικής.
Η νέα τεχνολογία θα επιτρέψει, μεταξύ άλλων, να μειωθούν το κόστος και οι καθυστερήσεις σε διάφορα κατασκευαστικά έργα (κτίρια, δρόμοι, γραμμές τρένων, ορυχεία κ.α.), να γίνεται καλύτερη πρόβλεψη φυσικών φαινομένων (π.χ. εκρήξεις ηφαιστείων), να ανακαλύπτονται κρυμμένοι φυσικοί πόροι (π.χ. νερό) και θαμμένα κτίρια (π.χ. τάφοι ή άλλα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος κατασκευάσματα).
Για μια "στιγμή Έντισον" που "θα μεταμορφώσει την κοινωνία, την ανθρώπινη κατανόηση και τις οικονομίες" έκανε λόγο (ίσως κάπως υπερβολικά...) ο Μπονγκς. Όπως είπε, "ένας υπόγειος χάρτης αυτού που σήμερα είναι αόρατο, έχει έρθει πλέον πολύ πιο κοντά, δίνοντας τέλος σε μια κατάσταση όπου ξέρουμε περισσότερα για την Ανταρκτική παρά γι' αυτό που βρίσκεται λίγα μέτρα κάτω από τους δρόμους μας".
Η έκθεση για την κατάσταση των εδαφών στην Ευρώπη του 2024, η οποία παρουσιάστηκε στο φόρουμ ενδιαφερόμενων μερών του Παρατηρητηρίου Εδάφους της ΕΕ, αξιολογεί την κατάσταση της υποβάθμισης του εδάφους στην ΕΕ και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, της Τουρκίας και των Δυτικών Βαλκανίων. Η έκθεση δείχνει ανησυχητική κατάσταση και τάσεις, με την υποβάθμιση του εδάφους να επιδεινώνεται πολύ τα τελευταία χρόνια, και υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσης δράσης για την αντιστροφή αυτής της τάσης.
Για παράδειγμα, η συνολική διάβρωση του εδάφους εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 1 δισεκατομμύριο τόνους ετησίως σε ολόκληρη την ΕΕ. Επί του παρόντος, περίπου το 1/4 (24%) των εδαφών της ΕΕ επηρεάζονται από τη διάβρωση των υδάτων, κυρίως σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, με προβλέψεις για πιθανή αύξηση κατά 13-25% έως το 2050. Η μη βιώσιμη διάβρωση των υδάτων επηρεάζει περίπου το 1/3 (32%) της γεωργικής γης.
Η μηχανική ανάδευση του εδάφους, μια κοινή πρακτική στη γεωργία, μπορεί επίσης να προκαλέσει την υποβάθμιση του εδάφους. Αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται διάβρωση οργώματος, μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στα καλλιεργούμενα χωράφια. Άλλες μορφές διάβρωσης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αιολική διάβρωση και τη συγκομιδή καλλιεργειών.
Οι ανισορροπίες στον τομέα των θρεπτικών ουσιών αυξάνονται επίσης: εκτιμάται πλέον ότι επηρεάζουν το 74% τη γεωργική γη. Αυτές οι αλλαγές στη σύνθεση του εδάφους μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες. Για παράδειγμα, το πλεόνασμα αζώτου αυξάνεται και μπορεί να είναι επιβλαβές για την ανθρώπινη υγεία, τις καλλιέργειες, τα οικοσυστήματα και το κλίμα. Εν τω μεταξύ, ο οργανικός άνθρακας του εδάφους, ο οποίος είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της υγείας του εδάφους, μειώνεται στις γεωργικές περιοχές. Εκτιμάται ότι 70 εκατομμύρια τόνοι αυτού του οργανικού άνθρακα χάθηκαν από τα ορυκτά εδάφη καλλιεργήσιμων εκτάσεων σε ολόκληρη την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 2009 και 2018.
Η υποβάθμιση των τυρφώνων είναι επίσης ανησυχητική. Αυτοί οι υγρότοποι είναι βασικές καταβόθρες άνθρακα: απορροφούν τα αέρια του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα και τα αποθηκεύουν, συμβάλλοντας στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Όταν υποβαθμίζονται, οι τυρφώνες μπορούν να απελευθερώσουν αυτά τα αέρια πίσω στην ατμόσφαιρα. Στην ΕΕ, η αποστράγγιση τυρφώνων ευθύνεται για το 5% περίπου των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Το 50% των τυρφώνων στην ΕΕ εκτιμάται τώρα ότι έχουν υποβαθμιστεί, πολλοί από τους οποίους έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές.
Εκτός της ΕΕ, η κατάσταση είναι εξίσου δύσκολη – ιδιαίτερα στην Ουκρανία, όπου οι στρατιωτικές δραστηριότητες έχουν προκαλέσει σοβαρή καταστροφή του εδάφους. Πάνω από 10 εκατομμύρια από τα 60 εκατομμύρια εκτάρια γης της Ουκρανίας εκτιμάται ότι έχουν υποβαθμιστεί λόγω της εισβολής της Ρωσίας. Η ανάκαμψη από αυτή τη ζημιά θα μπορούσε να διαρκέσει δεκαετίες ή και αιώνες. Στην Türkiye, περίπου 1,5 εκατομμύρια εκτάρια γης έχουν προβλήματα αλατότητας, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν τόσο τη γεωργική παραγωγικότητα όσο και την υγεία του οικοσυστήματος. Τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν αναφέρει πάνω από 100 αναγνωρισμένες μολυσμένες ή δυνητικά μολυσμένες τοποθεσίες λόγω εξορυκτικών και βιομηχανικών δραστηριοτήτων, αν και η πραγματική έκταση της ρύπανσης του εδάφους σε αυτές τις περιοχές παραμένει άγνωστη.
Η σημασία της παρακολούθησης του εδάφους και της νέας νομοθεσίας
Η έκθεση για την κατάσταση των εδαφών στην Ευρώπη είναι μια συνεργασία μεταξύ του Κοινού Κέντρου Ερευνών και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος. Καθορίζει την κλίμακα του προβλήματος που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, αλλά αποσκοπεί επίσης στην ενίσχυση και την ανάπτυξη ικανοτήτων μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας του εδάφους, ενισχύοντας παράλληλα τη συμμετοχή των χρηστών του εδάφους και της κοινωνίας.
Το Παρατηρητήριο Εδάφους της ΕΕ (EUSO) έχει ήδη θέσει τα θεμέλια για καλύτερη παρακολούθηση του εδάφους, χρησιμοποιώντας προηγμένα εργαλεία για τη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων σχετικά με τη διάβρωση του εδάφους, τα επίπεδα οργανικού άνθρακα του εδάφους και τις ανισορροπίες θρεπτικών ουσιών. Μαζί με άλλες συνεργασίες και δίκτυα παρακολούθησης του εδάφους, η EUSO παρέχει επίσης σαφέστερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι γεωργικές πρακτικές και η κλιματική αλλαγή επηρεάζουν τα εδάφη της Ευρώπης.
Ο νόμος της ΕΕ για την παρακολούθηση του εδάφους έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι η υποβάθμιση του εδάφους αξιολογείται με μεγαλύτερη ακρίβεια με τη δημιουργία ενός πλαισίου παρακολούθησης, την προώθηση της βιώσιμης διαχείρισης του εδάφους και τον εντοπισμό δυνητικά μολυσμένων τοποθεσιών. Θα τυποποιήσει τη συλλογή δεδομένων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι οι γνώσεις που συλλέγονται από την EUSO και πρωτοβουλίες, όπως η έρευνα πλαισίου χρήσης γης/κάλυψης (LUCAS-Soil) εφαρμόζονται αποτελεσματικά.
Στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), η βιώσιμη χρήση των γεωργικών εδαφών υποστηρίζεται ήδη μέσω των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ σε όλα τα κράτη μέλη με συνδυασμό υποχρεωτικών και εθελοντικών μέτρων για τους γεωργούς. Για την περίοδο 2023-2027, το 47% της ευρωπαϊκής γεωργικής γης (σε σύγκριση με 15 % στο παρελθόν) θα λάβει στήριξη για δράσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση των εδαφών ή στην αποφυγή της υποβάθμισης του εδάφους, μεταξύ άλλων μέσω της διάβρωσης των υδάτων.
Η αποστολή της ΕΕ «Μια συμφωνία για το έδαφος για την Ευρώπη» είναι ένα μεγάλης κλίμακας εφαρμοσμένο πρόγραμμα χρηματοδότησης της Ε&Α που στηρίζει τη στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος, τον επικείμενο νόμο για την παρακολούθηση του εδάφους και την ΚΓΠ. Η αποστολή χρηματοδοτεί δράσεις για την καθιέρωση εναρμονισμένης παρακολούθησης της υγείας του εδάφους στην ΕΕ· ανάπτυξη και προώθηση της υιοθέτησης βιώσιμων πρακτικών και τεχνολογιών διαχείρισης του εδάφους για την αποκατάσταση της υγείας του εδάφους· και να παρέχει συμβουλές και εκπαίδευση σχετικά με την υγεία του εδάφους σε διαχειριστές και πολίτες. Η αποστολή έχει επενδύσει μέχρι στιγμής 435 εκατομμύρια ευρώ και έχει δημιουργήσει το πρώτο από ένα δίκτυο 100 ζωντανών εργαστηρίων, με περισσότερα από 1000 κέντρα δοκιμών σε ευρύ φάσμα τομέων χρήσης γης (γεωργία, δασοκομία, βιομηχανία, πολεοδομικός και περιφερειακός σχεδιασμός) σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η αποστολή περιλαμβάνει επί του παρόντος 50 έργα, τα οποία συμβάλλουν στην αύξηση και τη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με την κατάσταση των εδαφών στην ΕΕ.
Προστασία των εδαφών μας: Κοινή ευθύνη
Η αντιμετώπιση της υποβάθμισης του εδάφους είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των περιβαλλοντικών, γεωργικών και κλιματικών στόχων της ΕΕ. Οι αριθμοί είναι σαφείς: η υποβάθμιση του εδάφους έχει επιδεινωθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία, αλλά με συλλογική δράση, ενισχυμένη παρακολούθηση και νομοθετική στήριξη, η ΕΕ μπορεί να αποκαταστήσει αυτόν τον ζωτικό πόρο και να εξασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.
Ιστορικό
Το φόρουμ ενδιαφερόμενων μερών της EUSO χρησιμεύει ως πλατφόρμα για την επίσημη παρουσίαση της έκθεσης του 2024, συγκεντρώνοντας εμπειρογνώμονες, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ενδιαφερόμενα μέρη από όλη την Ευρώπη. Οι συζητήσεις επικεντρώνονται σε μελλοντικές στρατηγικές για την αντιστροφή των τάσεων υποβάθμισης του εδάφους, με ιδιαίτερη προσοχή στην επικείμενη νομοθεσία για το έδαφος και στον τρόπο με τον οποίο διευκολύνει πιο ολοκληρωμένες προσπάθειες αποκατάστασης σε ολόκληρη την ήπειρο. Με τη στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος, την αποστολή της ΕΕ για το έδαφος και τον νόμο για την παρακολούθηση του εδάφους στον ορίζοντα, η ΕΕ τοποθετείται για την εφαρμογή συντονισμένων δράσεων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν δραματικά την υγεία του εδάφους τα επόμενα χρόνια.
Μέτρα για την επίτευξη υγιών εδαφών έως το 2050 ζητά το Κοινοβούλιο
Περίπου το 60-70% των ευρωπαϊκών εδαφών εκτιμάται ότι βρίσκονται σε μη υγιή κατάσταση, λόγω ζητημάτων όπως η αστική επέκταση, τα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης της γης, η εντατικοποίηση της γεωργίας και η κλιματική αλλαγή. Τα υποβαθμισμένα εδάφη αποτελούν βασικές αιτίες της κλιματικής κρίσης και της κρίσης βιοποικιλότητας και μειώνουν την παροχή βασικών οικοσυστημικών υπηρεσιών που κοστίζουν στην ΕΕ τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με την Επιτροπή.
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την επιβολή κανόνων για την παρακολούθηση και την ανθεκτικότητα του εδάφους, με 336 ψήφους υπέρ, 242 κατά και 33 αποχές, η οποία θα αποτελέσει την πρώτη ειδική νομοθετική πράξη της ΕΕ για τα εδάφη.
Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν τον γενικό στόχο για υγιή εδάφη έως το 2050, σύμφωνα και με την φιλοδοξία της ΕΕ για μηδενική ρύπανση και την ανάγκη για έναν ενιαίο ορισμό της υγείας του εδάφους, καθώς και για ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό πλαίσιο παρακολούθησης για την προώθηση της βιώσιμης διαχείρισης του εδάφους και την αποκατάσταση των μολυσμένων περιοχών.
Περίπου το 60-70% των ευρωπαϊκών εδαφών εκτιμάται ότι είναι μη υγιή, γεγονός που κοστίζει στην ΕΕ τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ ετησίως
Η νέα δέσμη κανόνων θα υποχρεώνει τις χώρες της ΕΕ πρώτα να παρακολουθούν και στη συνέχεια να αξιολογούν την υγεία όλων των εδαφών στην επικράτειά τους. Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών θα ορίσουν σε εθνικό επίπεδο τις κατάλληλες περιγραφικές κλίμακες αξιολόγησης των χαρακτηριστικών των εδαφών.
Οι ευρωβουλευτές προτείνουν μια ταξινόμηση πέντε επιπέδων για την αξιολόγηση της υγείας του εδάφους (υψηλή, καλή, μέτρια οικολογική κατάσταση, υποβαθμισμένα και κρίσιμα υποβαθμισμένα εδάφη). Τα εδάφη με καλή ή υψηλή οικολογική κατάσταση θεωρούνται υγιή.
Μολυσμένα εδάφη
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπάρχουν περίπου 2,8 εκατομμύρια δυνητικά μολυσμένες περιοχές στην ΕΕ. Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την απαίτηση κατάρτισης δημόσιου καταλόγου τέτοιων χώρων σε όλες τις χώρες της ΕΕ το αργότερο τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει επίσης να διερευνήσουν, να αξιολογήσουν και να καθαρίσουν μολυσμένες περιοχές για την αντιμετώπιση των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον λόγω της μόλυνσης του εδάφους. Το κόστος πρέπει να καταβάλλεται από τους ρυπαίνοντες σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
«Είμαστε επιτέλους κοντά στην επίτευξη ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου για την προστασία των εδαφών μας από την υποβάθμιση. Χωρίς υγιή εδάφη, δεν θα υπάρχει ζωή σε αυτόν τον πλανήτη. Τα μέσα διαβίωσης των γεωργών και τα τρόφιμα που βρίσκονται στο τραπέζι μας εξαρτώνται από αυτόν τον μη ανανεώσιμο πόρο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι δική μας ευθύνη να εγκρίνουμε την πρώτη νομοθετική πράξη σε επίπεδο ΕΕ για την παρακολούθηση και τη βελτίωση της υγείας του εδάφους», δήλωσε μετά την ψηφοφορία ο εισηγητής Martin Hojsík (Renew, Σλοβακία).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επενδύσει 90 εκατ. ευρώ σε 17 νέα ερευνητικά έργα που συμβάλλουν στην αποστολή της ΕΕ: «Μια ευρωπαϊκή συμφωνία για το έδαφος».
Τα έργα αυτά θα αφορούν την αποκατάσταση και την προστασία της υγείας του εδάφους για τη βιώσιμη παραγωγή υγιεινών τροφίμων, την προστασία της βιοποικιλότητας, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Τα έργα θα υλοποιηθούν από 314 συμμετέχοντες που προέρχονται από 32 χώρες. Εκτός από τα κράτη μέλη της ΕΕ, στις χώρες συγκαταλέγονται συνδεδεμένες χώρες του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» (Ισραήλ, Κόσοβο, Νορβηγία, Σερβία και Τουρκία), αλλά και μη συνδεδεμένες χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδάς και Ελβετία).
Στα έργα συμμετέχουν πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, ΜΜΕ, επιχειρήσεις, ΜΚΟ και τοπικές αρχές.
Τα έργα αυτά θα αποφέρουν ευρύ φάσμα οφελών για την αποκατάσταση και την προστασία της υγείας του εδάφους έως το 2030, όπως:
δημιουργία αποθετηρίου γνώσεων και δεδομένων για την ενσωμάτωση των γνώσεων έρευνας και καινοτομίας σχετικά με την υγεία του εδάφους και του εδάφους·
μείωση των αποβλήτων επεξεργασίας τροφίμων και αξιοποίηση των υπολειμμάτων για την παραγωγή και τη δοκιμή οργανικών βελτιωτικών εδάφους και προϊόντων λίπανσης·
παραγωγή δεικτών για τη μέτρηση της βιοποικιλότητας του εδάφους και των υπηρεσιών οικοσυστήματος (π.χ. γεωργικά οικοσυστήματα και δασικά οικοσυστήματα)·
παροχή εργαλείων και μεθόδων για τον εντοπισμό των πηγών ρύπανσης του εδάφους και για τη βελτίωση της εφαρμογής οικονομικά αποδοτικής βιώσιμης διαχείρισης της γης σε αστικές και αγροτικές περιοχές·
προώθηση της εφαρμογής της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, της τυποποίησης της μεθοδολογίας και των μηχανισμών πιστοποίησης για την καταγραφή του άνθρακα του εδάφους·
ανάπτυξη πλαισίου για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των προσπαθειών των διαχειριστών γης για τη δέσμευση άνθρακα και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·
από κοινού δημιουργία υλικού, κατευθυντήριων γραμμών, προτύπων προγραμμάτων σπουδών και κατάρτισης σχετικά με την εκπαίδευση για το έδαφος·
δημιουργία μονοαπευθυντικής δομής για τη στήριξη, τη διεύρυνση και την προώθηση του μελλοντικού δικτύου 100 ζωντανών εργαστηρίων και φάρων της αποστολής για το έδαφος, που θα αρχίσει να λειτουργεί από το επόμενο έτος· μείωση της αποτέφρωσης, της υγειονομικής ταφής και ενίσχυση της ανάκτησης θρεπτικών ουσιών από βιολογικά απόβλητα.
Τα 17 νέα έργα επιλέχθηκαν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, μετά από πρόσκληση υποβολής προτάσεων που προκηρύχθηκε το 2022 και για την οποία λήφθηκαν 71 επιλέξιμες αιτήσεις. Τα περισσότερα έργα έχουν ήδη ξεκινήσει. Τη διαχείριση των σχεδίων θα αναλάβει ο Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας (REA). Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα έργα, συμπεριλαμβανομένων του προϋπολογισμού και των δικαιούχων, διατίθενται στην επισκόπηση των έργων.
Ιστορικό
Οι αποστολές της ΕΕ, οι οποίες καθιερώθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για την περίοδο 2021-2027, αποτελούν έναν νέο τρόπο για την εξεύρεση συγκεκριμένων λύσεων σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της κοινωνίας.
Η αποστολή της ΕΕ «Μια ευρωπαϊκή συμφωνία για το έδαφος» δρομολογήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021. Στόχος της είναι να ηγηθεί της μετάβασης για την αποκατάσταση και την προστασία των εδαφών έως το 2030. Αυτός ο στόχος θα επιτευχθεί με τη δημιουργία αποτελεσματικού δικτύου 100 ζωντανών εργαστηρίων και φάρων, τη χρηματοδότηση φιλόδοξου προγράμματος έρευνας και καινοτομίας που θα περιλαμβάνει ισχυρή συνιστώσα κοινωνικών επιστημών, την ανάπτυξη εναρμονισμένου πλαισίου για την παρακολούθηση του εδάφους στην Ευρώπη, καθώς και με την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με τη ζωτική σημασία του εδάφους.
Μαζί με τη στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος, την πρόταση οδηγίας για την παρακολούθηση του εδάφους και την ανθεκτικότητα (πράξη για την παρακολούθηση του εδάφους), το Παρατηρητήριο Εδάφους της ΕΕ (EUSO), την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) και άλλες εξελίξεις πολιτικής, η αποστολή για το έδαφος αποτελεί μέρος αποτελεσματικού πλαισίου για την εκπλήρωση των φιλοδοξιών της Πράσινης Συμφωνίας. Οι δράσεις αυτές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην προστασία της βιοποικιλότητας, στην παραγωγή υγιεινών τροφίμων και νερού και στην αύξηση της ανθεκτικότητας έναντι φυσικών καταστροφών, όπως οι δασικές πυρκαγιές και οι πλημμύρες.
Οργανώσεις και μεμονωμένα άτομα μπορούν να υπογράψουν το Μανιφέστο της αποστολής για το έδαφος για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στην αποστολή και τους στόχους της και να ενταχθούν σε μια κοινότητα πρακτικής που υπερασπίζεται τη σημασία της υγείας του εδάφους και μεριμνά για το μέλλον των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων εδαφών.
Υπάρχουν άλλες τέσσερις αποστολές της ΕΕ που καλύπτουν τις παγκόσμιες προκλήσεις στους τομείς των κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων, της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της αποκατάστασης των ωκεανών και των υδάτων μας και του καρκίνου. Οι αποστολές υποστηρίζουν προτεραιότητες της Επιτροπής, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, Μια Ευρώπη έτοιμη για την ψηφιακή εποχή, η Καταπολέμηση του καρκίνου και το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους.
«Υπόγεια κλιματική αλλαγή»: έναν όχι τόσο διαδεδομένο όρο, που επεξηγεί μια ανησυχητική πραγματικότητα, παρουσιάζουν στο ευρύ κοινό μελετητές από το Σικάγο.
Η επιστημονική ομάδα υποστηρίζει ότι η κλιματική αλλαγή έχει αρχίσει να παραμορφώνει το έδαφος κάτω από τις πόλεις, κάτι που ενδεχομένως στο μέλλον να αποτελέσει μεγάλη απειλή για κτήρια και υποδομές.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, κάτω από τα πόδια μας δημιουργούνται «νησιάθερμότητας, που προκαλούνται από τα κτήρια και τα υπόγεια συστήματα μεταφορών -όπως το μετρό.
«Όσο πιο πυκνοκατοικημένη η πόλη, τόσο πιο έντονη η υπόγεια κλιματική αλλαγή» τονίζει ο επικεφαλής της επιστημονικής προσπάθειας και βοηθός καθηγητή στο πανεπιστήμιο Northwestern στο Ιλινόις, Αλεσάντρο Ρότα Λόρια.
Το χώμα, τα πετρώματα και τα κατασκευαστικά υλικά παραμορφώνονται όταν υποβάλλονται σε διακυμάνσεις θερμοκρασίας.
Για παράδειγμα, το έδαφος κάτω από τα κτήρια μπορεί να συσταλεί όταν θερμανθεί, προκαλώντας καθίζηση, εξηγεί ο ΡόταΛόρια.
«Οι παραμορφώσεις από την υπόγεια κλιματική αλλαγή είναι σχετικά μικρές αλλά αναπτύσσονται συνεχώς» δήλωσε χαρακτηριστικά ο επιστήμονας, συμπληρώνοντας ότι με τον καιρό θα γίνουν πραγματική απειλή για τα θεμέλια κτηρίων και τα τούνελ.
Με τη σειρά του, ο Ντέιβιντ Άρτσερ, καθηγητής γεωφυσικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Σικάγο, εξήγησε ότι η υπόγεια κλιματική αλλαγή δεν έχει καμία σχέση με την ατμοσφαιρική, η οποία οφείλεται ως επί το πλείστον στα αέρια του θερμοκηπίου.
«Σιωπηρός κίνδυνος»
Η υπόγεια κλιματική αλλαγή δεν είναι άγνωστη στην επιστημονική κοινότητα, που τη μελετά εδώ και 25 χρόνια.
Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι το φαινόμενο αυτό μπορεί να προκαλέσει μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα ή να προκαλέσειβλάβες σε γραμμές τρένων.
Είναι η πρώτη φορά, όμως, που επιστημονική μελέτη επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο επιδρά στα κτήρια.
Οι ειδικοί τοποθέτησαν 150αισθητήρες σε διάφορα σημεία πάνω και κάτω από το έδαφος στην περιοχή του Σικάγο (υπόγεια, τούνελ, γκαράζ κλπ) και συγκέντρωναν δεδομένα για τρία ολόκληρα χρόνια.
Κατέληξαν, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι το έδαφος κάτω από την περιοχή Λουπ του Σικάγο -μια πολυσύχναστη περιοχή με εστιατόρια, καταστήματα και θέατρα- ήταν 10 βαθμούς Κελσίου πιο θερμή από το έδαφος κάτω από το πάρκο.
Nέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) επισημαίνει πως υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης της υγείας του εδάφους στην Ευρώπη, εκφράζει όμως τις αμφιβολίες του όσον αφορά την επάρκεια των προσπαθειών της να διασφαλίσει τη βιώσιμη διαχείριση του εδάφους και διαπιστώνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι χώρες της ΕΕ δεν αξιοποίησαν επαρκώς τα χρηματοδοτικά και νομοθετικά εργαλεία.
Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι τα πρότυπα της ΕΕ συχνά δεν είναι φιλόδοξα και ότι τα κράτη μέλη δεν διαθέτουν τα σχετικά κονδύλια στις περιοχές, όπου τα προβλήματα του εδάφους είναι οξύτερα. Βάσει ανάλυσης που προηγήθηκε της έκθεσης, καταδεικνύεται ότι το 60-70% των εδαφών στην Ευρώπη «πάσχει», εν μέρει λόγω των κακών πρακτικών διαχείρισης του εδάφους και της κοπριάς.
Το έδαφος παρέχει θρεπτικές ουσίες, νερό, οξυγόνο και χώρο για την ανάπτυξη των φυτών. Ωστόσο, η υπερβολική χρήση λιπασμάτων στη γεωργία έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα των υδάτων και στην ποικιλία των φυτών και ζώων.
Οι κανόνες της ΕΕ, όπως εκείνοι που διέπουν την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) και η οδηγία για τη νιτρορύπανση, ενθαρρύνουν βελτιώσεις στη διαχείριση του εδάφους και της κοπριάς. Σύμφωνα με τις καλύτερες εκτιμήσεις του ΕΕΣ, η χρηματοδότηση της ΚΓΠ που διατέθηκε για την υγεία του εδάφους μεταξύ του 2014 και του 2020 ανέρχεται σε 85 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου. Επίσης, η οδηγία για τη νιτρορύπανση περιορίζει τη χρήση αζώτου από κοπριά σε περιοχές με ρύπανση.
«Το έδαφος ως πόρος είναι μη ανανεώσιμο και η σημασία του για τη ζωή είναι καθοριστική», δήλωσε η Eva Lindström, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδια για την έκθεση. «Ωστόσο, μεγάλο μέρος των εδαφών στην Ευρώπη δεν είναι υγιή. Το γεγονός αυτό θα πρέπει να σημάνει συναγερμό, προκειμένου η ΕΕ να “ανασκουμπωθεί” και να προσπαθήσει να αποκαταστήσει την καλή υγεία των εδαφών. Το οφείλουμε στις μελλοντικές γενιές. Οι επικείμενες αλλαγές στους κανόνες της ΕΕ αποτελούν ευκαιρία οι νομοθέτες της να αναβαθμίσουν τα πρότυπα σχετικά με το έδαφος σε ολόκληρη την Ευρώπη».
Πολλαπλή συμμόρφωση
Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι το εργαλείο της ΕΕ για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης των γεωργών με τους περιβαλλοντικούς όρους – η λεγόμενη «πολλαπλή συμμόρφωση» – προσφέρεται για την αντιμετώπιση των απειλών κατά του εδάφους, καθώς τα πρότυπα που αυτή επιβάλλει ισχύουν για το 85 % της γεωργικής γης. Ωστόσο, οι εν λόγω όροι, τους οποίους οι γεωργοί οφείλουν να πληρούν για να εισπράττουν πληρωμές στο πλαίσιο της ΚΓΠ, δεν επαρκούν.
Οι απαιτήσεις που θέτουν οι χώρες της ΕΕ σχετικά με το έδαφος δεν επιβάλλουν παρά ελάχιστες αλλαγές όσον αφορά τις γεωργικές πρακτικές, κάτι που οριακά μόνο θα μπορούσε να βελτιώσει την υγεία του εδάφους. Μολονότι έχουν εισαχθεί ορισμένες βελτιώσεις για την περίοδο 2023-2027, οι αλλαγές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα σε ορισμένα κράτη μέλη είναι ανεπαρκείς και μόνο μικρό αντίκτυπο θα μπορούσαν να έχουν στη βιώσιμη διαχείριση του εδάφους και της κοπριάς.
Οι χώρες της ΕΕ θα έπρεπε να έχουν διαθέσει χρηματοδότηση σε περιοχές, όπου το έδαφος παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα. Παρόλα αυτά, έδωσαν απλώς ένα μικρό μόνο μέρος των κονδυλίων αγροτικής ανάπτυξης που είχαν λάβει από την ΕΕ, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη στήριξη της προαιρετικής φιλικής προς το περιβάλλον γεωργίας. Τα εθνικά προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης περιλάμβαναν ελάχιστα μέτρα διαχείρισης της κοπριάς, μολονότι ήταν γνωστά τα προβλήματα σχετικά με πλεονάσματα αζώτου.
Λόγω των ελλιπών στοιχείων που της υποβάλλουν, η Επιτροπή δυσκολεύεται να παρουσιάσει μια συνολική εικόνα της εφαρμογής από τις χώρες της ΕΕ των απαιτήσεων διαχείρισης της κοπριάς. Οι εν λόγω ελλείψεις δεν επιτρέπουν επίσης τον υπολογισμό μέσων τιμών σε επίπεδο ΕΕ. Επιπλέον, οι παρεκκλίσεις καθιστούν λιγότερο αποτελεσματικούς τους περιορισμούς όσον αφορά τη διασπορά κοπριάς.
Παραδείγματος χάριν, η ρύπανση του εδάφους αυξήθηκε σε εκμεταλλεύσεις στις οποίες αναγνωρίστηκε παρέκκλιση όσον αφορά τα όρια αζώτου. Το ΕΕΣ επισημαίνει επίσης ότι οι διαδικασίες επί παραβάσει που κινούνται κατά χωρών σχετικά με την οδηγία για τη νιτρορύπανση είναι πολύ χρονοβόρες.
Γενικές πληροφορίες
Η ΕΕ έχει δεσμευθεί για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ, επτά από τους οποίους έχουν άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στο έδαφος. Ωστόσο, επί του παρόντος, δεν υπάρχει ορισμός της βιώσιμης διαχείρισης του εδάφους που να ισχύει σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Επιτροπή προετοίμαζε νομοθετική πρωτοβουλία σχετικά με την προστασία, τη διαχείριση και την αποκατάσταση των εδαφών της ΕΕ και πρόσφατα δημοσίευσε πρόταση νέας οδηγίας της ΕΕ σχετικά με τη υγεία του εδάφους, η οποία θα συζητηθεί τους προσεχείς μήνες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ. Στόχος της ΕΕ είναι να διασφαλίσει υγιή εδάφη έως το 2050.
Έρευνες καταδεικνύουν ότι το οικοσύστημα του εδάφους στην Ευρώπη θα συνεχίσει να υποβαθμίζεται εξαιτίας διαφόρων παραγόντων. Περί το 25% των χερσαίων εκτάσεων στην ΕΕ υπερβαίνουν το συνιστώμενο βιώσιμο ανώτατο όριο διάβρωσης και τα περισσότερα εδάφη στην ΕΕ αντιμετωπίζουν κίνδυνο απώλειας της βιοποικιλότητας. Το άζωτο του εδάφους είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών. Το έλλειμμα αζώτου μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση του εδάφους, ενώ το πλεόνασμα μπορεί να προκαλέσει ρύπανση των υδάτων και ευτροφισμό. Οι υψηλότερες τιμές όσον αφορά τη ρύπανση στην ΕΕ την περίοδο 2012-2015 καταγράφηκαν στην Κύπρο και στις Κάτω Χώρες, ενώ στις Κάτω Χώρες καταγράφηκε επίσης η υψηλότερη γνωστή τιμή την περίοδο 2016-2019, περίοδο την οποία αφορούν τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία.
Περισσότερο από το 60% των εδαφών της ΕΕ θεωρείται ότι βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον πρώτο της νόμο για την υγεία του εδάφους στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με σκοπό να αντισταθμίσει μέρος της ζημιάς που έχει προκληθεί από την εντατική γεωργία και να μετριάσει την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Εν μέσω έντονων αντιδράσεων σε προτεινόμενους νόμους για την αποκατάσταση της φύσης και τον περιορισμό των φυτοφαρμάκων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την Τετάρτη στις Βρυξέλλες προτάσεις για την ανανέωση των ταλαιπωρημένων εδαφών. Σύμφωνα με έρευνες, αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην απορρόφηση άνθρακα από την ατμόσφαιρα και να διασφαλίσει τη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων.
Ο νέος νόμος προβλέπει ότι τα κράτη μέλη θα παρακολουθούν την υγεία των εδαφών, τη χρήση λιπασμάτων και τη διάβρωση, αλλά δεν θέτει στόχους σε επίπεδο χώρας για τη βελτίωση της ποιότητας του εδάφους. Αυτό προκάλεσε επικρίσεις από την ευρωπαϊκή αγροδιατροφική βιομηχανία, η οποία ζήτησε πιο ισχυρά μέτρα για τη βελτίωση της «ανησυχητικής», όπως την χαρακτήρισαν, κατάστασης των εδαφών.
Μιλώντας στον Guardian, ο Επίτροπος της ΕΕ για το περιβάλλον, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, δήλωσε ότι ο απώτερος στόχος είναι η ήπειρος να έχει υγιή εδάφη έως το 2050. Περισσότερο από το 60% των εδαφών της ΕΕ θεωρείται ότι βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση.
«Εάν τα εδάφη μας συνεχίσουν να υποβαθμίζονται, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι για την ασφάλεια των τροφίμων και τους αγρότες μας. Ουσιαστικά, το επιχειρηματικό τους μοντέλο εξαλείφεται», δήλωσε. «Δύσκολα μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσαμε να έχουμε γεωργία χωρίς γόνιμα εδάφη. Οι χειρότερες επιπτώσεις της ξηρασίας και των πλημμυρών μπορούν να αποφευχθούν με υγιέστερα εδάφη».
Η καλλιέργεια της γης είναι η δεύτερη σημαντικότερη πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μετά τα ορυκτά καύσιμα και μια σημαντική αιτία απώλειας της βιοποικιλότητας. Έρευνα που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα έδειξε ότι οι μικρές βελτιώσεις στα γεωργικά εδάφη σε όλο τον κόσμο θα μπορούσαν να αποθηκεύσουν αρκετό άνθρακα για να κρατήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου, που έχει οριστεί ως το όριο ασφαλείας για τον πλανήτη.
Το One Planet Business for Biodiversity (OP2B), ο κύριος εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής αγροδιατροφικής βιομηχανίας στις Βρυξέλλες, δήλωσε ότι οι συγκεκριμένες προτάσεις δεν αρκούν. «Η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει περισσότερο για να αντιμετωπίσει την τάση επιδείνωσης της υγείας του εδάφους στην Ευρώπη», επισημαίνει η διευθύντρια της OP2B, Στεφανία Αβανσίνι.
Ουσίες, που ονομάζονται «παντοτινά χημικά», και οι οποίες δεν διασπώνται στο περιβάλλον, συσσωρεύονται στο σώμα και μπορεί να είναι τοξικές έχουν βρεθεί σε υψηλά επίπεδα σε πολλές τοποθεσίες στην Ευρώπη, σύμφωνα με μια νέα έρευνα.
Οι ειδικοί χαρτογράφησαν αυτές τις υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS), οι οποίες περιλαμβάνουν περίπου 10.000 χημικές ουσίες που προέρχονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες (κυρίως είναι απόβλητα από βιομηχανίες) που μολύνουν νερό και έδαφος.
Δυο από αυτές τις ουσίες έχουν συνδεθεί με σοβαρά προβλήματα υγείας. Για παράδειγμά, το PFOA έχει συνδεθεί με καρκίνο των νεφρών και των όρχεων, θυρεοειδοπάθεια, υψηλή χοληστερόλη και υπέρταση. Ο PFOS έχει συνδεθεί με αναπαραγωγικές, αναπτυξιακές, ηπατικές, νεφρικές και θυρεοειδικές παθήσεις.
Ο χάρτης με τις μολυσμένες περιοχές
Χημικά στο πιάτο μας;
Οι χημικές αυτές ουσίες έχουν βρεθεί σε περίπου 17.000 τοποθεσίες στην Ευρώπη. Από αυτές, χημικές ουσίες έχουν ανιχνευθεί σε υψηλές συγκεντρώσεις άνω των 1.000 νανογραμμαρίων ανά λίτρο νερού σε περίπου 640τοποθεσίες και άνω των 10.000ng/l σε 300 τοποθεσίες.
Την ανησυχία του εξέφρασε στον Guardian, ο Crispin Halsall, χημικός περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ. «Υπάρχει κίνδυνος τα ζώα να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά τα νερά και έπειτα να βρεθούν στο πιάτο μας».
Οι πιο επικίνδυνες περιοχές
Σύμφωνα με το χάρτη, το Βέλγιο έχει τα υψηλότερα επίπεδαρύπανσης, καθώς χημικές ουσίες βρέθηκαν στα υπόγεια ύδατα σε συγκεντρώσεις έως και 73 εκατ. ng/l κοντά σε εργοστάσιο στη Φλάνδρα.
Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών έχουν ενημερωθεί να μην εκτρέφουν κότες ή να έχουν καλλιέργειες στα σπίτια τους. Το εργοστάσιο έχει υποσχεθεί να σταματήσει τη χρήση χημικών ουσιών μέχρι το τέλος του 2025.
Στην Ολλανδία, ένα βιομηχανικό ατύχημα έχει μολύνει εδάφη γύρω από το αεροδρόμιο Schiphol στο Άμστερνταμ, με αποτέλεσμα τα εδάφη να περιέχουν εξαιρετικά υψηλά επίπεδα PFOS. Ορισμένα αεροδρόμια και στρατιωτικές τοποθεσίες στη Γερμανία έχουν διαπιστωθεί ότι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα.
Στη Βρετανία τα υψηλότερα επίπεδα χημικών ουσιών βρέθηκαν στον ποταμό Wyre, πάνω από το Blackpool κια προέρχονται από εργοστάσιο. Τα ψάρια του ποταμού βρέθηκαν να περιέχουν υψηλά επίπεδα αυτών των τοξικών ουσιών.
Σύμφωνα με τον περιβαλλοντικό επιστήμονα στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, Ian Cousins, περιοχές με μετρήσεις άνω των 1.000ng/kg θα πρέπει να αξιολογηθούν "επειγόντως", ώστε να μπορέσουν να αποκατασταθούν.
«Στις ιδιαίτερα μολυσμένες περιοχές, οι τοπικές αρχές θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα επίπεδα PFAS είναι ασφαλή στα τοπικά προϊόντα. Αλλιώς αν χρειάζονται εκστρατείες για την αποθάρρυνση της συχνής κατανάλωσης ψαριών, οστρακοειδών, αυγών ελευθέρας βοσκής ...» είπε ο καθηγητής.
«Οι χημικές ουσίες όμως στα υπόγεια ύδατα είναι μεγάλο πρόβλημα, διότι αν αυτά τα υπόγεια ύδατα χρησιμοποιούνται στη γεωργία ή ως πηγή νερού, τότε αυτοί σημαίνει ότι έχετε PFAS στο πόσιμο νερό σας και είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθούν».
Ο χάρτης δείχνει ότι οι πηγές πόσιμου νερού στη Βρετανία έχουν μολυνθεί με χημικές ουσίες, αλλά οι εταιρείες ύδρευσης υποστηρίζουν ότι δεν φτάνουν στο ποτήρι των πολιτών καθώς επεξεργάζεται».
Προβλήματα στην υγεία ακόμα και σε χαμηλές συγκεντρώσεις
Τα στοιχεία που ελήφθησαν από τις εταιρείες ύδρευσης και την Υπηρεσία Περιβάλλοντος από τον Guardian και το Watershed δείχνουν ότι από το 2006 περίπου 120 δείγματα πηγών πόσιμου νερού βρέθηκαν να περιέχουν συγκεντρώσεις PFOS ή PFOA πάνω από το επίπεδο των 100ng/l - το σημείο στο οποίο οι κατευθυντήριες γραμμές της Υπηρεσίας Επιθεώρησης Πόσιμου Νερού (DWI) αναφέρουν ότι οι εταιρείες ύδρευσης πρέπει να λάβουν μέτρα για τη μείωσή τους προτού το προμηθεύσουν στα σπίτια των ανθρώπων. Μέχρι το 2009, το όριο των κατευθυντήριων γραμμών της DWI ήταν πολύ υψηλότερο, στα 3.000ng/l.
Τα κατευθυντήρια όρια για τα PFAS στο πόσιμο νερό είναι πολύ χαμηλότερα στις ΗΠΑ, όπου η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος έχει ορίσει ένα συμβουλευτικό όριο για την υγεία 0,004ng/l για το PFOA και 0,02ng/l για το PFOS. Στη Δανία, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος ορίζει ότι το πόσιμο νερό δεν πρέπει να περιέχει πάνω από 2ng/l για το άθροισμα των τεσσάρων PFAS.
Στο πόσιμο νερό τα όρια αυστηροποιούνται με τον καιρό καθώς αυξάνονται τα στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία, τονίζει η Rita Loch-Caruso, καθηγήτρια τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. «Βρίσκουμε επιπτώσεις στην υγεία σε όλο και χαμηλότερες συγκεντρώσεις», ανέφερε.
Ο χημικός και εμπειρογνώμονας PFAS Roger Klein δήλωσε ότι πιστεύει ότι «τα όρια για τις χημικές ουσίες στη Βρετανία είναι γελοία υψηλά με βάση τα τρέχοντα διεθνή πρότυπα» ενώ θεωρεί ότι η τεχνική που γίνεται για την αραίωση των ουσιών στο πόσιμο νερό είναι λανθασμένη καθώς δεν τα απομακρύνει εντελώς.
Μολυσμένα τα περισσότερα ποτάμια μέχρι το 2039
Αν και χιλιάδεςπεριοχές στην Ευρώπη με υψηλές συγκεντρώσεις χημικών ουσιών περιλαμβάνονται στον χάρτη, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου. Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος έχει παραδεχθεί ότι η χημική ουσία PFOS είναι πανταχού παρούσα στο περιβάλλον και ότι η παρουσία της PFOS στα ποτάμια θα σημαίνει ότι πολλά από αυτά δεν θα πληρούν τα πρότυπα ποιότητας των υδάτων μέχρι το 2039.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο ρυθμίζονται μόνο οι PFOS και PFOA. Στην ΕΕ, υπάρχει πρόταση να ρυθμιστούν οι PFAS ως μία κατηγορία, αντί να επιχειρείται η ανεξάρτητη αντιμετώπιση κάθε ουσίας. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων αναφέρει ότι περίπου 4,4 εκατ. τόνοι χημικών ουσιών θα καταλήξουν στο περιβάλλον τα επόμενα 30 χρόνια, εάν δεν ληφθούν μέτρα.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ρωγμές έχουν αναφερθεί σε περισσότερα από 600 σπίτια στην Τζοσιμάτ
Οι ινδικέςαρχές απομάκρυναν σχεδόν 200 ανθρώπους από τα σπίτια τους στην πόλη Τζοσιμάτ των Ιμαλαΐων, αφού εκατοντάδες κτήρια στην περιοχή εμφάνισαν ρωγμές λόγω καθίζησης του εδάφους.
Ειδικοί προειδοποιούν επί χρόνια πως μεγάλης κλίμακας κατασκευαστικές εργασίες, περιλαμβανομένων αυτών για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, στην Τζοσιμάτ και γύρω από αυτήν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καθίζηση του εδάφους.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ρωγμές έχουν αναφερθεί σε περισσότερα από 600 σπίτια στην Τζοσιμάτ, με αποτέλεσμα οι τοπικές αρχές να μετακινήσουν περίπου 193 κατοίκους σε ασφαλέστερες τοποθεσίες, μεταξύ άλλων σε ξενοδοχεία και ξενώνες, δήλωσε ο κυβερνητικός αξιωματούχος Χιμάνσου Χουράνα.
«Η διαδικασία απομάκρυνσης είναι σε εξέλιξη και μία ομάδα επιστημόνων από διάφορα ινστιτούτα προσπαθούν να μάθουν την αιτία και πώς μπορούν να περιορίσουν την κατάσταση», δήλωσε ο Χουράνα, δικαστικός του τομέα Τσαμόλι, όπου βρίσκεται η Τζοσιμάτ.
«Η διοίκηση παρέχει στους πληγέντες ό,τι χρειάζονται».
Ξαφνικές πλημμύρες τον Φεβρουάριο του 2021 στον τομέα Τσαμόλι είχαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους περισσότεροι από 200 άνθρωποι, ενώ προκάλεσαν μεγάλες ζημιές σε δύο υδροηλεκτρικά εργοτάξια, προκαλώντας ανησυχίες σε επιστήμονες που μελετούν την κλιματική αλλαγή και πώς αυτή επηρεάζει τα πιο ψηλά βουνά στον κόσμο.
Μια πόλη περίπου 17.000 κατοίκων στο νότιο κρατίδιο Ουταραχάντ, η Τζοσιμάτ είναι μια πύλη για τα προσκυνήματα σε ιερά των ινδουιστών και των σιχ και δημοφιλής για τουρίστες που φιλοδοξούν να ακολουθήσουν πεζοπορικές διαδρομές στα Ιμαλάια.
Ο Ατούλ Σάτι, πρόεδρος της Τζοσιμάτι Μπατσάο Σανγκάρς Σαμίτι που διαμαρτύρεται για την απραξία της κυβέρνησης, δήλωσε πως οι κάτοικοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και μήνες.
«Η διοίκηση ξύπνησε από τον μακάριο ύπνο της όταν η κατάσταση άρχισε να γίνεται σοβαρή και τώρα άρχισαν τις προσπάθειες αρωγής. Η πόλη μας βυθίζεται και πρέπει να τη σώσουμε», είπε ο Σάτι.
Ο Πιγούς Ραουτέλα, εκτελεστικός διευθυντής της κυβερνητικής υπηρεσίας διαχείρισης καταστροφών της Ουταραχάντ, δήλωσε πως η υποχώρηση του εδάφους είναι πιθανόν το κατάλοιπο ενός κατεστραμμένου υδροφορέα, ενός υπόγειου πετρώδους στρώματος που συγκρατεί το νερό.
«Οι αρμόδιες αρχές εργάζονται σε αυτό και ο μοναδικός τρόπος να περιοριστεί το πρόβλημα είναι να διευθετηθεί η ροή του νερού», είπε.
Copyright © 2011 - 2024 Ηλεία Live!.
