Σχετικά Άρθρα

• Το τηλεσκόπιο James Webb ανακάλυψε πλανήτη μοναδικό στο είδος του
  σε Τεχνολογία
  

  Οι επιστήμονες είναι σοκαρισμένοι και ενθουσιασμένοι από την ανακάλυψη του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb.

  Οι επιστήμονες που χρησιμοποιούν το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb —αξίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων— βρίσκονται σε κατάσταση σοκ μετά την ανακάλυψη ενός πλανήτη που είναι ο πρώτος του είδους του.

  Αυτή η μοναδική ανακάλυψη έγινε από την ομάδα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν και θεωρείται αξιοσημείωτη, καθώς δεν υπάρχει τίποτα άλλο γνωστό στο σύμπαν που να μοιάζει με αυτόν τον πλανήτη.

  Ο πλανήτης αυτός είναι το τελευταίο εύρημα του διαστημικού τηλεσκοπίου, το οποίο συνεχίζει να αποκαλύπτει απίστευτα μυστικά του Διαστήματος.

  Διπλάσιος σε μέγεθος από τη Γη

  «Αυτή είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε κάτι τέτοιο. Ο πλανήτης φαίνεται να αποτελείται κυρίως από ατμό καυτού νερού, γι’ αυτό και τον αποκαλούμε ‘steam world’ (ατμοσφαιρικός κόσμος)».

  Ο πλανήτης, που ονομάζεται GJ 9827 d, είναι περίπου διπλάσιος σε μέγεθος από τη Γη. Για πολλά χρόνια, οι αστρονόμοι πίστευαν ότι αυτού του είδους οι πλανήτες υπήρχαν, αλλά δεν είχαν καταφέρει να το αποδείξουν μέχρι τώρα​.

  «Αυτό είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την ανίχνευση ατμοσφαιρών σε κατοικήσιμους εξωπλανήτες τα επόμενα χρόνια»

  Και για εκείνους που ενδιαφέρονται για τα εξωγήινα θέματα, μην ανησυχείτε. Ο GJ 9827 d, ο οποίος βρίσκεται 100 έτη φωτός από τη Γη, δεν μπορεί να φιλοξενήσει ζωή όπως τη γνωρίζουμε.

  Ωστόσο, η μοναδική του ατμόσφαιρα ανοίγει νέες δυνατότητες για τη μελέτη άλλων μικρών πλανητών και την πιθανότητά τους να φιλοξενήσουν ζωή, σύμφωνα με την ομάδα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.

  Μέχρι στιγμής, σχεδόν όλοι οι εξωπλανήτες αποτελούνται κυρίως από τα ελαφρύτερα στοιχεία — υδρογόνο και ήλιο — όπως ο Δίας και ο Κρόνος στο ηλιακό μας σύστημα, δήλωσε η Piaulet-Ghorayeb. Αυτό σημαίνει ότι είναι σαφώς διαφορετικοί από το φιλικό προς τη ζωή περιβάλλον της Γης.

  «Αυτό είναι ένα κρίσιμο βήμα…»

  «Ο GJ 9827 d είναι ο πρώτος πλανήτης όπου ανιχνεύσαμε μια ατμόσφαιρα πλούσια σε βαριά μόρια, όπως οι γήινοι πλανήτες του ηλιακού συστήματος», δήλωσε η Caroline Piaulet-Ghorayeb από το Ινστιτούτο Trottier για την Έρευνα των Εξωπλανητών στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, η οποία ηγήθηκε της μελέτης. «Αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα»

  Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αν δεν υπήρχε το τηλεσκόπιο James Webb, αυτές οι ανακαλύψεις απλώς δεν θα μπορούσαν να συμβούν. Ο αστροφυσικός του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Ryan MacDonald, ανέφερε: «Ακόμη και με τις πρώτες παρατηρήσεις του τηλεσκοπίου το 2022, οι ερευνητές ανακάλυπταν νέες γνώσεις σχετικά με τις ατμόσφαιρες απομακρυσμένων πλανητών.

  Τώρα, επιτέλους, ερευνούμε από τι είναι φτιαγμένοι αυτοί οι μυστηριώδεις κόσμοι με μεγέθη ανάμεσα στη Γη και τον Ποσειδώνα, για τους οποίους δεν έχουμε παραδείγματα στο ηλιακό μας σύστημα».

  «Αυτό είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την ανίχνευση ατμοσφαιρών σε κατοικήσιμους εξωπλανήτες τα επόμενα χρόνια»​, τόνισε ο ίδιος.

  Πηγή: In.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Freepik
• Τηλεσκόπιο είδε την επιφάνεια ενός άστρου να κοχλάζει
  σε Τεχνολογία
  

  Γιγάντιες φυσαλίδες με διάμετρο 75 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο αναδύονται στην επιφάνεια ενός ερυθρού γίγαντα στον αστερισμό της Δοράδος.

  Αστρονόμοι κατέγραψαν για πρώτη φορά την τρικυμιώδη δραστηριότητα στην επιφάνεια ενός άστρου πέρα από τον Ήλιο, ένας τεχνικός άθλος που υπόσχεται να αποκαλύψει νέες λεπτομέρειες για τα γρανάζια της πυρηνικής μηχανής που κινεί τον Ήλιο και μια μέρα θα τον καταστρέψει.

  Από την εποχή του Γαλιλαίου μέχρι πρόσφατα, ακόμα και τα πλησιέστερα και μεγαλύτερα άστρα δεν ήταν ορατά παρά ως σημειακές κουκίδες.

  Τα τελευταία χρόνια όμως οι αστρονόμοι μπορούν πλέον να ζουμάρουν στην επιφάνεια μεγάλων άστρων όπως οι ερυθροί γίγαντες, άστρα σαν τον Ήλιο που έχουν εξαντλήσει τα πυρηνικά τους καύσιμα και έχουν διογκωθεί κατά εκατοντάδες φορές.

  «Ποτέ δεν περιμέναμε ότι τα δεδομένα θα είχαν τόσο καλή ποιότητα»

  Οι νέες εικόνες της συστοιχίας ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στη Χιλή δείχνουν γιγάντιες φυσαλίδες πλάσματος (ιονισμένου αερίου) να κοχλάζουν στην επιφάνεια του άστρου «R της Δοράδος», έναν ερυθρό γίγαντα περίπου 300 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο που βρίσκεται στον ομώνυμο αστερισμό, 180 έτη φωτός από τη Γη.

  «Είναι η πρώτη φορά που ο κοχλασμός στην επιφάνεια ενός πραγματικού άστρου αποκαλύπτεται με αυτό τον τρόπο» δήλωσε ο Βάουτερ Βλέμιγκςτου Πανεπιστημίου «Σάλμερς» της Σουδίας, επικεφαλής της μελέτης.

  Σαν καυτή σούπα που βράζει στην κατσαρόλα, το διάπυρο υλικό του άστρου ανεβαίνει στην επιφάνεια σε φυσαλίδες που εκτιμάται ότι έχουν διάμετρο 75 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο.

  Οι φυσαλίδες που ανεβαίνουν, ψύχονται και μετά βυθίζονται για να ξαναρχίσει ο κύκλος είναι ο βασικός μηχανισμός που μεταφέρει θερμότητα από το εσωτερικό όλων των άστρων προς την επιφάνεια.

  «Ποτέ δεν περιμέναμε ότι τα δεδομένα θα είχαν τόσο καλή ποιότητα ώστε να διακρίνουμε τις λεπτομέρειες της μεταφοράς θερμότητας στην αστρική επιφάνεια» σχολίασε ο Βλέμιγκς.

  Γνωστό ως συναγωγή, το φαινόμενο είναι επίσης γνωστό από τις διακοσμητικές λάμπες «lava lamp» με χρωματιστές φυσαλίδες υγρών.

  Περιέργως, οι πελώριες φυσαλίδες του R της Δοράδος δείχνουν να βυθίζονται πίσω στο εσωτερικό του άστρου μέσα στον ένα μήνα που καλύπτουν οι παρατηρήσεις, τρεις φορές ταχύτερα από ό,τι υποδεικνύουν οι θεωρητικοί υπολογισμοί, λένε οι ερευνητές.

  Για την εξήγηση των παρατηρήσεων απαιτούνται περισσότερα δεδομένα. Αν μη τι άλλο, όμως, οι εικόνες δείχνουν πώς θα μοιάζει ο Ήλιος όταν φτάσει στο τέλος της ζωής του, οπότε ο Ερμής και η Αφροδίτη θα χαθούν μέσα στις πύρινες φυσαλίδες.

  Οι αστροφυσικοί ακόμα διαφωνούν για το εάν το άστρο μας θα καταπιεί τελικά και τη Γη.

  Πηγή: In.gr
• NASA: Τον ψυχρότερο εξωπλανήτη που έχει βρεθεί ποτέ «έπιασε» το τηλεσκόπιο James Webb
  σε Τεχνολογία
  

  Η μάζα του εξωπλανήτη είναι πάνω από έξι φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Δία και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12 ετών φωτός από τη Γη

  Παρατηρήσεις με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb οδήγησαν τους επιστήμονες στην ανακάλυψη ενός γιγάντιου εξωπλανήτη, ενός «σούπερ Δία» σε τροχιά γύρω από ένα κοντινό αστέρι ηλικίας περίπου 3,5 δισεκατομμυρίων ετών. Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature».

  Ο πλανήτης, με την ονομασία Epsilon Indi Ab, είναι εντυπωσιακά φωτεινός και είναι ο ψυχρότερος εξωπλανήτης σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο πλανήτη που έχει απεικονιστεί πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα. Η μάζα του είναι πάνω από έξι φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Δία και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12 ετών φωτός από τη Γη. Τα δεδομένα δείχνουν ότι αυτός είναι πιθανώς ο μόνος γιγάντιος πλανήτης στο σύστημά του.

  Need to beat the heat?
  
  Webb has snapped a direct image of Epsilon Indi Ab: the coldest and most Jupiter-like exoplanet to be imaged so far. To make the discovery, Webb blocked out starlight (shown by the star symbol) with a mask called a coronagraph: https://t.co/C8HE4Zsz13 pic.twitter.com/oL8rye3pzH

  — NASA Webb Telescope (@NASAWebb) July 24, 2024

  «Αυτή η ανακάλυψη είναι συναρπαστική επειδή ο πλανήτης είναι αρκετά παρόμοιος με τον Δία. Είναι λίγο θερμότερος και έχει μεγαλύτερη μάζα, αλλά μοιάζει περισσότερο με τον Δία από οποιονδήποτε άλλο πλανήτη που έχει απεικονιστεί μέχρι στιγμής», επισημαίνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Ελίζαμπεθ Μάθιους από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Αστρονομία.
  
  Προηγούμενες μελέτες είχαν εντοπίσει τον πλανήτη, αλλά η ύπαρξή του δεν είχε επιβεβαιωθεί μέχρι που το τηλεσκόπιο James Webb τον απεικόνισε. Μόνο μερικές δεκάδες εξωπλανήτες έχουν απεικονιστεί απευθείας από διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια κατά το παρελθόν. Οι εξωπλανήτες που είχαν απεικονιστεί προηγουμένως τείνουν να είναι νεότεροι και θερμότεροι. Καθώς οι πλανήτες ψύχονται και συστέλλονται κατά τη διάρκεια της ζωής τους γίνονται σημαντικά πιο αμυδροί και επομένως δυσκολότεροι στην απεικόνιση.
  
  Ο Epsilon Indi Ab είναι ο δωδέκατος πλησιέστερος στη Γη εξωπλανήτης που έχει γίνει γνωστός μέχρι σήμερα και ο πλησιέστερος με μάζα μεγαλύτερη από τον Δια.

  Πηγή: Protothema.gr
• Εντοπίστηκε εξωπλανήτης που μυρίζει σαν κλούβιο αυγό και παράγει βροχή… γυαλιών
  σε Τεχνολογία
  

  Είναι ο πρώτος πλανήτης μακριά από το ηλιακό μας σύστημα με αυτό το χαρακτηριστικό

  Έχει την κωδική ονομασία HD 189733 b (εικόνα πάνω από NASA) και βρίσκεται σε απόσταση 65 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό Αλώπηξ. Αυτός ο πλανήτης που ανακαλύφθηκε το 2005, έχει παρόμοιο ή κοντινό μέγεθος με αυτό του πλανήτη Δία, στο δικό μας ηλιακό σύστημα.

  Βρίσκεται πολύ κοντά στο μητρικό του άστρο και οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται σε αυτόν είναι ιδιαίτερα υψηλές. Από τις παρατηρήσεις που είχαν γίνει σε αυτόν τον εξωπλανήτη, είχαν διαπιστωθεί οι εξωτικές συνθήκες που επικρατούν σε αυτόν αφού εκτός από τις υψηλές θερμοκρασίες υπάρχουν άνεμοι που κινούνται με ταχύτητες άνω των οκτώ χιλιάδων χλμ./ώρα. Επιπλέον η βροχόπτωση μοιάζει σαν να πέφτουν γυαλιά.

  Η καυτή του ατμόσφαιρα και τα γυάλινα νέφη του δίνουν μια σχεδόν γαλήνια γαλανόλευκη εμφάνιση η οποία είναι όμως εντελώς παραπλανητική.

  Η ανακάλυψη

  Το νεότερο που μάθαμε για αυτόν τον μακρινό πλανήτη, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, είναι ότι μυρίζει σαν κλούβια αυγά.

  Η εύρεση υδρόθειου εδώ είναι ένα βήμα προς την κατανόηση του πώς σχηματίζονται οι πλανήτες.

  Το James Webb εντόπισε στην ατμόσφαιρα του εξωπλανήτη την παρουσία υδρόθειου, ενός μορίου που αναδύει αυτή τη δυσοσμία, όπως αναφέρει με δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature» ομάδα αστρονόμων.

  «Αν η μύτη σας μπορούσε να λειτουργήσει στους 1.000 βαθμούς Κελσίου… η ατμόσφαιρα θα μύριζε σαν κλούβια αυγά», είπε χαρακτηριστικά, ο Γκουανγουέι Φου αστροφυσικός στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

  «Το υδρόθειο είναι ένα σημαντικό μόριο που δεν γνωρίζαμε ότι υπήρχε. Προβλέψαμε ότι θα ήταν και ξέρουμε ότι βρίσκεται στον Δία, αλλά δεν το είχαμε εντοπίσει εξακριβωμένα έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Δεν ψάχνουμε για ζωή σε αυτόν τον πλανήτη επειδή είναι πολύ ζεστός αλλά η εύρεση του υδρόθειου είναι ένα σκαλοπάτι για την εύρεση αυτού του μορίου σε άλλους πλανήτες και την απόκτηση περισσότερης κατανόησης για το πώς σχηματίζονται διαφορετικοί τύποι πλανητών» πρόσθεσε.

  Πηγή: In.gr
• James Webb: Το τηλεσκόπιο κατέγραψε τη σύγκρουση γιγάντιων αστεροειδών σε γειτονικό γαλαξία
  σε Τεχνολογία
  

  Τη σύγκρουση γιγάντιων αστεροειδών που συνέβη πιθανότατα σε γειτονικό ηλιακό σύστημα και σημειώθηκε πριν 20 χρόνια, κατάφεραν να παρατηρήσουν επιστήμονες.

  Ο Beta Pictoris

  Ο γειτονικός γαλαξίας, Beta Pictoris, που βρίσκεται μόλις 63 έτη φωτός από τη Γη, έχει από καιρό κεντρίσει το ενδιαφέρον των αστρονόμων λόγω της εγγύτητας και της ηλικίας του.

  Ενώ το ηλιακό μας σύστημα εκτιμάται ότι έχει ηλικία περίπου 4,5 δισεκατομμυρίων ετών, το Beta Pictoris θεωρείται «εφηβικό πλανητικό σύστημα» ηλικίας 20 εκατομμυρίων ετών, δήλωσε στο CNN η αστρονόμος Κριστίν Τσεν, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη.

  «Αυτό σημαίνει ότι είναι ακόμη υπό διαμόρφωση», δήλωσε και πρόσθεσε «είναι ένα μερικώς διαμορφωμένο πλανητικό σύστημα, αλλά δεν έχει τελειώσει ακόμα».

  Η Τσεν παρατήρησε για πρώτη φορά τον Beta Pictoris, ο οποίος έχει δύο γνωστούς γίγαντες αέριους πλανήτες που ονομάζονται Beta Pictoris b και c, χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer που έχει πλέον αποσυρθεί το 2004 και το 2005.

  «Ήμουν πολύ ενθουσιασμένη που θα παρατηρούσα ξανά αυτό το σύστημα το 2023 χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb», δήλωσε. «Και ήλπιζα πραγματικά να κατανοήσω το πλανητικό σύστημα με πολύ μεγαλύτερη λεπτομέρεια, και σίγουρα το κάνουμε αυτό».

  Από τότε που το Webb άνοιξε το υπέρυθρο μάτι του στο σύμπαν το 2022, οι επιστήμονες χρησιμοποιούν το διαστημικό παρατηρητήριο για να κοιτάξουν μέσα από το αέριο και τη σκόνη για να μελετήσουν υπερκαινοφανείς, εξωπλανήτες και μακρινούς γαλαξίες.

  "Beta Pictoris is at an age when planet formation in the terrestrial planet zone is still ongoing through giant asteroid collisions, so what we could be seeing here is basically how rocky planets and other bodies are forming in real time." — Christine Chenhttps://t.co/behKZgWkfV

  — Space Telescope Science Institute (@SpaceTelescope) June 11, 2024

  Η σύγκρουση πριν από 20 χρόνια

  Η ομάδα πιστεύει ότι τα δεδομένα του Spitzer υποδηλώνουν ότι ένα ζευγάρι γιγάντιων αστεροειδών έτυχε να συγκρουστεί λίγο πριν από τις παρατηρήσεις του συστήματος από το τηλεσκόπιο.

  «Ο Beta Pictoris βρίσκεται σε μια ηλικία κατά την οποία ο σχηματισμός πλανητών στη ζώνη των γήινων πλανητών βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη μέσω γιγαντιαίων συγκρούσεων αστεροειδών, οπότε αυτό που θα μπορούσαμε να δούμε εδώ είναι ουσιαστικά πώς σχηματίζονται σε πραγματικό χρόνο βραχώδεις πλανήτες και άλλα σώματα», δήλωσε η Τσεν.

  Όταν η Τσεν και η ομάδα της παρατήρησαν τον Beta Pictoris μεταξύ του 2004 και του 2005, πιθανότατα έβλεπαν φευγαλέα στοιχεία ενός «ενεργού πλανητικού συστήματος με συγκρούσεις», αλλά δεν το είχαν συνειδητοποιήσει ακόμα, είπε.

  Εκτός από τους δύο γνωστούς πλανήτες, προηγούμενες έρευνες εντόπισαν στοιχεία για κομήτες και αστεροειδείς που περιφέρονται στο νεαρό σύστημα. Καθώς οι κομήτες και οι αστεροειδείς συγκρούονται μεταξύ τους, δημιουργούν σκονισμένα συντρίμμια και βοηθούν στο σχηματισμό βραχωδών πλανητών.

  Η σύγκρουση που συνέβη μετέτρεψε έναν αστεροειδή σε λεπτά σωματίδια σκόνης που ήταν μικρότερα από γύρη ή ζάχαρη άχνη, δήλωσε ο Τσεν.

  Είπε ότι η μάζα της σκόνης που δημιουργήθηκε ήταν περίπου 100.000 φορές μεγαλύτερη από το μέγεθος του αστεροειδούς που σκότωσε τους δεινόσαυρους, ο οποίος εκτιμάται ότι είχε πλάτος μεταξύ 6,2 και 9,3 μιλίων (10 και 15 χιλιομέτρων). Η σκόνη στη συνέχεια ωθήθηκε έξω από το πλανητικό σύστημα από την ακτινοβολία του κεντρικού άστρου, το οποίο είναι ελαφρώς θερμότερο από τον ήλιο μας.

  Αρχικά, οι αστρονόμοι πίστευαν ότι μικρά σώματα συγκρούονταν και αναπλήρωναν τα σύννεφα σκόνης που παρατηρήθηκαν στο Beta Pictoris με την πάροδο του χρόνου. Αλλά το ισχυρό τηλεσκόπιο Webb δεν μπόρεσε να ανιχνεύσει σκόνη.

  Η μελέτη του γειτονικού ηλιακού συστήματος μπορεί να βοηθήσει τους αστρονόμους να κατανοήσουν καλύτερα πώς ήταν οι πρώτες μέρες του δικού μας ηλιακού συστήματος.

  Πηγή: Ethnos.gr
• Τηλεσκόπιο James Webb: Ίχνη άνθρακα σε αρχαίο γαλαξία αλλάζουν τις θεωρίες για την εμφάνιση της ζωής
  σε Τεχνολογία
  

  Οι αστρονόμοι εντόπισαν άνθρακα σε έναν γαλαξία που σχηματίστηκε μόλις 350 εκατομμύρια χρόνια μετά το Big Bang, κάτι που αυξάνει τις πιθανότητες ότι οι συνθήκες για τη ζωή ήταν παρούσες σχεδόν από την αυγή του χρόνου.

  Σύμφωνα με την ανάλυση των παρατηρήσεων που έγιναν από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, τεράστιες ποσότητες άνθρακα απελευθερώθηκαν όταν η πρώτη γενιά άστρων εξερράγη σε υπερκαινοφανείς αστέρες (σουπερνόβα). Ο άνθρακας είναι γνωστό ότι έσπειρε τους πρώτους πλανήτες και αποτελεί δομικό στοιχείο για τη ζωή όπως την ξέρουμε, αλλά μέχρι τώρα θεωρούνταν ότι εμφανίστηκε πολύ αργότερα στην κοσμική ιστορία, αναφέρει ο Guardian.

  «Πρόκειται για την πρώτη ανίχνευση ενός στοιχείου βαρύτερου από το υδρογόνο που έχει ποτέ επιτευχθεί», δήλωσε ο καθηγητής Roberto Maiolino, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και συν-συγγραφέας της σχετικής μελέτης. «Πρόκειται για μια τεράστια ανακάλυψη».

  «Η εύρεση μεγάλης ποσότητας άνθρακα σε έναν τόσο μακρινό γαλαξία υποδηλώνει ότι η ζωή θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει εμφανιστεί πολύ νωρίς στο σύμπαν, πραγματικά κοντά στην κοσμική αυγή».

  Το πολύ πρώιμο σύμπαν αποτελούνταν σχεδόν εξ ολοκλήρου από υδρογόνο, ήλιο και μικροσκοπικές ποσότητες λιθίου. Κάθε άλλο στοιχείο – συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχημάτισαν τη Γη και τους ανθρώπους – σχηματίστηκε στα αστέρια και απελευθερώθηκε κατά όταν αυτά εξερράγησαν στο τέλος της ζωής τους. Με κάθε νέα γενιά άστρων, το σύμπαν εμπλουτιζόταν προοδευτικά με όλο και βαρύτερα στοιχεία, μέχρι που σχηματίστηκαν βραχώδεις πλανήτες και η ζωή έγινε πιθανή.

  Η σημασία του άνθρακα

  Ο άνθρακας είναι ένα θεμελιώδες στοιχείο σε αυτή τη διαδικασία, καθώς μπορεί να συσσωρευτεί σε κόκκους σκόνης σε έναν στροβιλιζόμενο δίσκο γύρω από τα αστέρια, και να μεγαλώνει σε όγκο μέχρι να δημιουργηθούν οι πρώτοι πλανήτες.

  Προηγουμένως θεωρούνταν ότι ο εμπλουτισμός με άνθρακα συνέβη περίπου 1 δισεκατομμύριο χρόνια μετά το Big Bang. Η τελευταία έρευνα χρονολογεί το αρχαιότερο αποτύπωμα άνθρακα σε μόλις 350 εκατ. χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι ο άνθρακας απελευθερώθηκε σε μεγάλες ποσότητες στους υπερκαινοφανείς αστέρες πρώτης γενιάς στο σύμπαν.

  Αυτό δεν αλλάζει τις εκτιμήσεις για το πότε ξεκίνησε η ζωή στη Γη, πριν από περίπου 3,7 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά υποδηλώνει ότι ορισμένα από τα κριτήρια για την εμφάνιση ζωής σε άλλα μέρη του σύμπαντος υπήρχαν πολύ νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν.

  «Ιερό δισκοπότηρο τα πρώτα αστέρια»

  «Τα πρώτα αστέρια είναι το ιερό δισκοπότηρο της χημικής εξέλιξης, καθώς αποτελούνται μόνο από αρχέγονα στοιχεία και συμπεριφέρονται πολύ διαφορετικά από τα σύγχρονα αστέρια», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Francesco D'Eugenio, αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.

  «Μελετώντας πώς και πότε σχηματίστηκαν τα πρώτα μέταλλα στο εσωτερικό των άστρων, μπορούμε να θέσουμε ένα χρονικό πλαίσιο για τα πρώτα βήματα στην πορεία που οδήγησε στον σχηματισμό της ζωής».

  Ο γαλαξίας, ο οποίος είναι ο πέμπτος πιο μακρινός που έχει παρατηρηθεί ποτέ, είναι μικρός και συμπαγής – περίπου 100.000 φορές μικρότερος από τον δικό μας γαλαξία. «Είναι απλώς ένα έμβρυο γαλαξία όταν τον παρατηρούμε, αλλά θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κάτι αρκετά μεγάλο, περίπου στο μέγεθος του γαλαξία μας», δήλωσε ο D'Eugenio. «Αλλά για έναν τόσο νεαρό γαλαξία, είναι αρκετά μαζικός»

  Μια ανάλυση του φάσματος του φωτός που προέρχεται από τον γαλαξία έδωσε μια σίγουρη ανίχνευση άνθρακα και δοκιμαστικές ανιχνεύσεις οξυγόνου και νέου.

  «Από τον άνθρακα στο DNA είναι ένα τεράστιο ταξίδι, αλλά αυτό δείχνει ότι τα βασικά στοιχεία είναι, κατ' αρχήν, ήδη εκεί», δήλωσε ο Maiolino.

  Τα ευρήματα πρόκειται να δημοσιευθούν στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics.

  Πηγή: Cnn.gr

• James Webb: Πίσω στον χρόνο μέχρι τη γέννηση των πρώτων γαλαξιών στο Σύμπαν
  σε Τεχνολογία
  

  Οι τρεις μικροί, νεογέννητοι γαλαξίες σχηματίστηκαν μόλις μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε το Σύμπαν.

  Χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, καμάρι της σύγχρονης αστρονομίας, διεθνής ομάδα αστρονόμων κατάφερε να παρατηρήσει τον σχηματισμό των τριών αρχαιότερων γαλαξιών που γνωρίζουμε στο Σύμπαν.

  Οι τρεις μικροί, νεογέννητοι γαλαξίες σχηματίστηκαν μόλις 290 με 600 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη που δημιούργησε τον κόσμο. Το φως τους ταξίδευε 13,3 με 13,4 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη και να αποκαλύψει νέα στοιχεία για τη βρεφική ηλικία του Σύμπαντος.

  Αρχέγονοι γαλαξίες είχαν ανακαλυφθεί και στο παρελθόν, βρίσκονταν όμως σε μεταγενέστερα στάδια της εξέλιξής τους, σε αντίθεση με τους τρεις γαλαξίες της νέας μελέτης, οι οποίοι δείχνουν να βρίσκονται ακόμα στη φάση της δημιουργίας νέων άστρων.

  Step up your Zoom game with one of our virtual meeting backgrounds! 🧑‍💻 From this stunning quintet of galaxies to the final performance of a dying star, you can browse them here: https://t.co/E9ZSsSE5eY #WebbSeesFarther
  
  📷 @NASA , @ESA , @csa_asc , STScI. pic.twitter.com/lTxYjTYxMC

  — ESA Webb Telescope (@ESA_Webb) May 31, 2024

  Οι νέες παρατηρήσεις, οι οποίες δημοσιεύονται στο περιοδικό Science αποκαλύπτουν ένα στιγμιότυπο από την εποχή της λεγόμενης «Κοσμικής Αυγής», όταν το Σύμπαν έγινε ξαφνικά διαφανές και άφησε το φως των άστρων να ταξιδέψει ανεμπόδιστα στο διαστρικό κενό.

  Μέχρι εκείνη την εποχή, το Σύμπαν αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από ουδέτερα μόρια υδρογόνου και ήλιου, των δύο ελαφρύτερων χημικών στοιχείων. Το μοριακό υδρογόνο είναι αδιαφανές, κάτι που σημαίνει ότι ολόκληρο το Σύμπαν καλυπτόταν τότε από μια αδιαπέραστη ομίχλη.

  Αυτό άλλαξε με τον σχηματισμό των πρώτων άστρων, των οποίων η ακτινοβολία μετέτρεψε τα μόρια υδρογόνου σε ιόντα. Το φως μπόρεσε τότε να πλημμυρίσει τα πάντα.

  Οι τρεις γαλαξίες που εντόπισε το James Webb περιβάλλονται από πελώρια, πυκνά σύννεφα μοριακού υδρογόνου, του υλικού από το οποίο σχηματίζονται νέα άστρα.

  Η παρουσία μιας τόσο μεγάλης ποσότητας υποδεικνύει ότι η διαδικασία αστρογένεσης βρίσκεται ακόμα στην αρχή, λένε οι ερευνητές.

  Η ομάδα έχει ήδη ζητήσει επιπλέον χρόνο παρατήρησης με το James Webb για να αναζητήσει περισσότερους νεογέννητους γαλαξίες και να βελτιώσει τα μοντέλα που περιγράφουν την εξέλιξη του Σύμπαντος.

  Πηγή: In.gr
• James Webb: Αυτός είναι ο πιο μακρινός γαλαξίας που γνωρίζουμε στο Σύμπαν
  σε Τεχνολογία
  

  Το φως του γαλαξία JADES-GS-z14-0 χρειάστηκε 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μέχρι τη Γη.

  Χάρη στην υπέρυθρή όρασή του, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb κοίταξε πιο μακριά από ποτέ και εντόπισε τον μακρινό γνωστό γαλαξία, ένα αρχέγονο αντικείμενο που υποχρεώνει τους κοσμολόγους να αναθεωρήσουν τα μοντέλα τους για τα αρχικά στάδια εξέλιξης του Σύμπαντος.

  Το φως του γαλαξία JADES-GS-z14-0 χρειάστηκε 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μέχρι τη Γη. Αυτό σημαίνει ότι το James Webb είδε αυτή τη μεγάλη ομάδα άστρων όπως ήταν μόλις 295 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε το Σύμπαν.

  Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ ήταν ένας γαλαξίας που απεικονίστηκε όπως ήταν 325 εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

  Δεδομένου ότι το φως του JADES-GS-z14-0 ταξίδευε 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μέχρι τη Γη, θα περίμενε κανείς ότι η απόσταση του γαλαξία θα ήταν 13,5 δισ. έτη φωτός.

  Στην πραγματικότητα όμως η απόσταση είναι πολύ μεγαλύτερη λόγω της συνεχιζόμενης διαστολής του Σύμπαντος και ξεπερνά τα 34 δισεκατομμύρια έτη φωτός.

  The world’s most powerful space telescope has done it again.
  
  Webb has discovered what appears to be a new record-holder for the most distant known galaxy — shattering its own previous record. This galaxy existed only 290 million years after the big bang: https://t.co/6JN3L2CvRG pic.twitter.com/pbshZ2H0GC

  — NASA Webb Telescope (@NASAWebb) May 30, 2024

  Φωτεινός για την ηλικία του

  Η διεθνής ερευνητική ομάδα που έσπασε το ρεκόρ απόστασης δηλώνει πως έμεινε έκπληκτη από τη φωτεινότητα του αντικειμένου.

  Πολλοί μακρινοί γαλαξίες είναι ιδιαίτερα φωτεινοί λόγω της ακτινοβολίας που εκπέμπουν οι κεντρικές μαύρες τρύπες τους καθώς καταπίνουν διαστρικό υλικό. Στην περίπτωση του JADES-GS-z14-0, αντίθετα, το φως δείχνει να προέρχεται από πολυάριθμα νεαρά άστρα.

  «Όλο αυτό το αστρικό φως υποδηλώνει ότι ο γαλαξίας έχει εκατοντάδες εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο. Αυτό εγείρει το ερώτημα: πώς μπόρεσε η φύση να δημιουργήσει ένα φωτεινό, τεράστιο γαλαξία σε λιγότερο από 300 εκατομμύρια χρόνια» σχολίασαν σε δελτίο Τύπου της NASA o ιταλός αστρονόμος Στέφανο Καρνιάνι και ο αμερικανός συνάδελφός του Κέβιν Χέινλαϊν.

  Επισήμαναν ακόμα ότι τα άστρα του γαλαξία δεν φαίνεται να αποτελούνται αποκλειστικά από υδρογόνο και ήλιο, τα μόνα χημικά στοιχεία που δημιουργήθηκαν στη Μεγάλη Έκρηξη.

  «Η παρουσία οξυγόνου τόσο νωρίς στη ζωή ενός γαλαξία αποτελεί έκπληξη και υποδεικνύει ότι πολλαπλές γενιές άστρων μεγάλης μάζας είχαν ήδη ζήσει τις ζωές τους πριν παρατηρήσουμε τον γαλαξία» είπαν οι δύο ερευνητές.

  «Όλες αυτές οι παρατηρήσεις μάς λένε ότι ο JADES-GS-z14-0 δεν είναι σαν τα είδη γαλαξιών που έχουν προβλεφθεί στο νεαρό Σύμπαν από θεωρητικά μοντέλα και υπολογιστικές προσομοιώσεις.

  Ο JADES-GS-z14-0 θα ήταν αδύνατο να γίνει ορατός με άλλα τηλεσκόπια εκτός από το James Webb.

  Λόγω της διαστολής του Σύμπαντος, το φως του γαλαξία έχει μετατοπιστεί σε υπέρυθρα μήκη κύματος που μπορεί να καταγράψει μόνο το νέο καμάρι της αστρονομίας.

  Όπως σχολίασε ο δρ Μπραντ Ρόμπερτσον του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στη Σάντα Κρουζ, «θα μπορούσαμε να ανιχνεύσουμε αυτό τον γαλαξία ακόμα κι αν ήταν δέκα φορές πιο αμυδρός».

  «Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να δούμε κι άλλα παραδείγματα, ακόμα πιο νωρίς στην ιστορία του Σύμπαντος –πιθανώς τα πρώτα 200 εκατομμύρια χρόνια».

  Η ανακάλυψη περιγράφεται σε τρεις επιμέρους μελέτες που έχουν αναρτηθεί ως προδημοσιεύσεις στο αποθετήριο arXiv. Είναι διαθέσιμες εδώ, εδώ κι εδώ.

  Πηγή: In.gr