Τα social media... ανάβoυν το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που ενεργοποιείται και κατά τη λήψη μιας εξαρτησιογόνου ουσίας.
Θαμμένη στις ρυθμίσεις πολλών smartphones είναι η επιλογή να δείτε πόσο κατά μέσο όρο κοιτάτε το τηλέφωνό σας την ημέρα.
Αυτό μπορεί να φέρει μια δυσάρεστη συνειδητοποίηση, ότι αυτό που υποτίθεται ότι ήταν ένα χρήσιμο κομμάτι της τεχνολογίας έχει γίνει εμμονή.
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι φτιαγμένα γύρω από το FOMO (φόβος της απώλειας), οπότε ένιωθα ότι δεν μπορούσα να ξεκολλήσω από αυτά», δήλωσε στο BBC ο 16χρονος Luke Martin, από τον Καναδά. Ο Luke δεν είναι ο μόνος…
Ανησυχητικά ευρήματα
Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, η χρήση των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης ανάβει το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που ενεργοποιείται και κατά τη λήψη μιας εξαρτησιογόνου ουσίας. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τις συνήθειες του τηλεφώνου μεταξύ των νέων.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έρευνα της Ofcom εκτιμά ότι περίπου το ένα τέταρτο των παιδιών ηλικίας πέντε έως επτά ετών έχουν πλέον το δικό τους smartphone.
Σε ορισμένες μελέτες έχει αποδειχθεί σύνδεση μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της αρνητικής επίδρασης στην ψυχική υγεία – ιδίως στα παιδιά.
Ορισμένοι ακτιβιστές θέλουν να εισαχθούν ηλικιακά όρια για τη χρήση smartphone. Άλλοι, όπως ο Luke, επιλέγουν να ανταλλάξουν τα smartphones τους με πολύ απλούστερες συσκευές, τα λεγόμενα «dumbphones» (τα παλιά κινητά με τα πλήκτρα).
Το νέο του τηλέφωνο διαθέτει μόνο μηνύματα, κλήσεις, χάρτες και μερικά άλλα περιορισμένα εργαλεία.
Ενήλικες και έφηβοι στρέφονται στα παλιά κινητά
«Η χρήση των φίλων μου είναι περίπου τέσσερις με πέντε ώρες νομίζω, και τόση ήταν και η δική μου πριν το αποκτήσω αυτό», είπε.
«Τώρα η δική μου είναι περίπου 20 λεπτά την ημέρα, πράγμα που είναι πολύ καλό, επειδή το χρησιμοποιώ μόνο για ό,τι το χρειάζομαι».
Οι γονείς στρέφονται επίσης στα dumbphones, όχι μόνο για τα παιδιά τους, αλλά και για να βοηθήσουν τους ίδιους να είναι περισσότερο παρόντες στις οικογένειές τους.
Η Lizzy Broughton, η οποία έχει έναν πεντάχρονο γιο, αγόρασε πρόσφατα ένα τηλέφωνο Nokia «flip» παλαιού τύπου.
«Με βοήθησε να αναπροσαρμόσω τις δικές μου συνήθειες, έχω πολύ περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τον γιο μου», εξηγεί. Λέει ότι όταν έρθει η ώρα να αποκτήσει το δικό του τηλέφωνο, θα επιλέξει ένα παρόμοιο λιτό μοντέλο.
«Δεν αισθάνομαι ότι είναι η καλύτερη ιδέα να ξεκινήσω μόνο με ένα smartphone», είπε. «Είναι σαν να παραδίδουμε τον κόσμο, σαν να προσπαθούμε να καταλάβουμε πώς να πλοηγηθούμε σε αυτό».
Αυξάνονται οι πωλήσεις των dumbphones
Οι πωλήσεις των dumbphones αυξάνονται στη Βόρεια Αμερική. Στο Dumbwireless στο Λος Άντζελες, οι ιδιοκτήτες του καταστήματος Daisy Krigbaum και Will Stults απευθύνονται σε πελάτες που αναζητούν συσκευές χαμηλής τεχνολογίας.
«Έχουμε πολλούς γονείς που ψάχνουν να πάρουν στο παιδί τους το πρώτο τους τηλέφωνο και δεν θέλουν να παρασυρθεί στο διαδίκτυο», είπε.
Αλλά το να εγκαταλείψεις το smartphone είναι πιο εύκολο να το πεις παρά να το κάνεις. Ο κ. Stults δήλωσε ότι ορισμένα σχολεία απαιτούν από τους μαθητές να έχουν ορισμένες εφαρμογές. Και είναι δύσκολο να κρατήσει κανείς τη γραμμή όταν τα παιδιά βλέπουν τους φίλους τους να παίρνουν ακριβά smartphones, δήλωσε η κ. Broughton.
Άλλες λύσεις…
Μια λύση είναι μια συσκευή που ονομάζεται «unpluq», την οποία ακουμπάτε στο τηλέφωνο για να μπλοκάρετε ασύρματα ορισμένες εφαρμογές, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Οι γονείς μπορούν να ελέγχουν το smartphone με αυτή την ετικέτα, αλλά και να παρακολουθούν τη χρήση», δήλωσε ο κ. Stults.
Υπάρχουν διάφορα τηλέφωνα που έχουν πλέον αναπτυχθεί ειδικά για τους χρήστες που θέλουν να αποφύγουν τον εθισμό στο ανεγκέφαλο scrolling.
Ο Chris Kaspar ίδρυσε την εταιρεία Techless για να αναπτύξει μια «σκόπιμα βαρετή» αλλά κομψή συσκευή που μοιάζει πολύ με το iPhone. Η πιο πρόσφατη εκδοχή της ονομάστηκε «Wisephone II».
«Δεν έχει εικονίδια, μόνο λέξεις, δύο χρώματα και δύο γραμματοσειρές». Το περιγράφει ως «πολύ ειρηνικό, πολύ ήρεμο».
Θα διαθέτει ορισμένα περιορισμένα εργαλεία τρίτων, όπως η εφαρμογή ταξί Uber, αλλά όχι μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Θέτουμε αυτό το ερώτημα – τι είναι πραγματικά καλό για εμάς;» δήλωσε ο κ. Kaspar.
Ο ίδιος ανέπτυξε αρχικά το τηλέφωνο έχοντας στο μυαλό του τις έφηβες θετές του κόρες και λέει ότι το 25% των πωλήσεών τους είναι σε παιδιά, αλλά ότι το προϊόν διατίθεται στην αγορά και σε ενήλικες.
«Με έχει βοηθήσει πολύ»
Με έσοδα δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις εφαρμογές και τις διαφημίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι μεγάλες εταιρείες έχουν ελάχιστα κίνητρα να ενθαρρύνουν διαφορετικές συνήθειες, είπε.
Εν τω μεταξύ, ο Καναδός έφηβος Luke λέει ότι σκοπεύει να παραμείνει στη νέα του συσκευή, προς τέρψιν των φίλων του.
«Το βρίσκουν αρκετά περίεργο, αλλά σε αυτό το σημείο είμαι σαν να μην έχει σημασία, επειδή με έχει βοηθήσει τόσο πολύ», είπε.
«Σίγουρα με έχει οδηγήσει σε ένα καλύτερο σημείο αυτή τη στιγμή».
