«Όπλα» τους, τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα μηνύματα κειμένου και τα μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κακόβουλη διαφήμιση – συχνά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – και οι καταχωρίσεις σε σελίδες αγγελιών. Η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης βοηθάει ακόμη περισσότερο το έργο τους. Ιδού οι 10 μεγαλύτερες απάτες της εορταστικής περιόδου που θα πρέπει να προσέξουμε, σύμφωνα με την εταιρεία ψηφιακής ασφάλειας ESET:
1. Δωροκάρτες
Δεδομένου ότι είναι ένα δημοφιλές δώρο των Χριστουγέννων, οι δωροκάρτες είναι περιζήτητες αυτή την εποχή. Οι απατεώνες το γνωρίζουν αυτό και μπορεί να προσπαθήσουν να σας πουλήσουν πλαστές ή κλεμμένες σε εξευτελιστικές τιμές ή να σας τις προσφέρουν ως «βραβείο» στο πλαίσιο άλλης απάτης.
2. Ψεύτικοι ιστότοποι
Οι ιστότοποι ηλεκτρονικού «ψαρέματος» που μιμούνται νόμιμους ιστότοπους καταστημάτων ή εταιρειών είναι ένα συνηθισμένο μέσο εξαπάτησης αυτή την εποχή. Θα δημιουργηθούν είτε για τη συλλογή προσωπικών και οικονομικών στοιχείων είτε για τη λήψη χρημάτων σε τραπεζικό λογαριασμό που ελέγχεται από τον απατεώνα. Αυτοί οι ιστότοποι συνήθως προσελκύουν τα θύματα με υπερβολικά καλές προσφορές σε δημοφιλή προϊόντα και ζητούν να εισαγάγετε προσωπικές πληροφορίες, όπως το όνομα, τη διεύθυνση, τον αριθμό τηλεφώνου, το email και τα στοιχεία της πιστωτικής σας κάρτας. Τα δεδομένα αυτά συλλέγονται και είτε χρησιμοποιούνται από τους ίδιους τους απατεώνες είτε πωλούνται σε άλλους, στο σκοτεινό διαδίκτυο.
3. Προσφορές πολύ καλές για να είναι αληθινές
Οι απατεώνες μπορεί να διαφημίζουν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αλλού ότι πουλάνε προϊόντα που έχουν μεγάλη ζήτηση σε πολύ χαμηλή τιμή. Η πληρωμή ζητείται συνήθως μέσω εφαρμογών άμεσης πληρωμής όπως το Zelle ή το Cash App. Ωστόσο, το θύμα σύντομα διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει κανένα προΪόν και τα χρήματά του έχουν χαθεί για πάντα.
4. Ψεύτικες αποστολές
Ενόψει των Χριστουγέννων, αγοράζουμε συχνά με διαδικτυακές παραγγελίες τα διάφορα δώρα για φίλους και συγγενείς, και κάπου «χανόμαστε» στην παρακολούθηση των παραδόσεων. Οι απατεώνες το γνωρίζουν αυτό και στέλνουν ψεύτικα email ή SMS από δημοφιλείς εταιρείες κούριερ (UPS, FedEx, DHL κ.λπ.) ζητώντας σας να εισάγετε τα προσωπικά σας στοιχεία για να επιβεβαιώσετε μια παράδοση. Μερικές φορές ο σύνδεσμος μπορεί να εγκαταστήσει κρυφά κακόβουλο λογισμικό.
5. Παραπλανητικές κάρτες ευχών
Οι ψηφιακές κάρτες έχουν γίνει δημοφιλείς, καθώς αποτελούν έναν γρήγορο, δημιουργικό και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο για την αποστολή ευχών. Αλλά μπορούν επίσης να περιέχουν κακόβουλο λογισμικό ή να χρησιμοποιηθούν ως προσπάθεια συλλογής προσωπικών πληροφοριών. Μπορεί να λάβετε έναν σύνδεσμο που υποτίθεται ότι οδηγεί σε μια εξατομικευμένη ψηφιακή κάρτα ευχών, αλλά στην πραγματικότητα σας κατευθύνει σε κακόβουλους ιστότοπους ή κατεβάζει κακόβουλο λογισμικό που θέτει σε κίνδυνο τη συσκευή σας. Άλλοι σύνδεσμοι μπορεί να σας ζητήσουν να «επαληθεύσετε την ταυτότητά σας» ή να δώσετε προσωπικά στοιχεία για να δείτε την κάρτα.
6. Τηλεφωνικό «ψάρεμα»
Κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, απατεώνες ενδέχεται να σας τηλεφωνήσουν προσποιούμενοι ότι είναι εκπρόσωποι καταστημάτων, εταιριών κούριερ, φιλανθρωπικών οργανώσεων και άλλων φορέων, με σκοπό να σας κάνουν να δώσετε προσωπικές/οικονομικές πληροφορίες. Μπορεί να σας ζητήσουν απευθείας να κάνετε δωρεές για φιλανθρωπικούς σκοπούς, να συμμετάσχετε σε κλήρωση ή έρευνα ή να επιβεβαιώσετε τα στοιχεία παράδοσης.
7. Κληρώσεις βραβείων
Απατεώνες διαφημίζουν δώρα και κληρώσεις στο διαδίκτυο. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να συμπληρώσετε τα προσωπικά σας στοιχεία, τα οποία θα πουλήσουν σε άλλους εγκληματίες του κυβερνοχώρου ή θα χρησιμοποιήσουν οι ίδιοι σε επόμενες απάτες. Δεν υπάρχουν δώρα...
8. Ψεύτικες φιλανθρωπικές οργανώσεις
Απατεώνες μπορεί να προσπαθήσουν να σας ξεγελάσουν για να δώσετε στοιχεία πιστωτικής κάρτας, προσωπικές πληροφορίες ή/και μετρητά, προσποιούμενοι μια φιλανθρωπική οργάνωση και ζητώντας χρήματα. Θα στήσουν έναν ιστότοπο ηλεκτρονικού ψαρέματος που μοιάζει νόμιμος και θα χρησιμοποιήσουν καμπάνιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να κατευθύνουν τα θύματα προς αυτόν.
9. Ψεύτικες εποχιακές θέσεις εργασίας
Οι ψεύτικες αγγελίες θέσεων εργασίας υπόσχονται μεγάλους μισθούς για λίγη και εύκολη δουλειά όπως εργασία από το σπίτι κάνοντας εισαγωγή δεδομένων, μυστικές αγορές ή απλές διαδικτυακές έρευνες. Συνήθως απαιτούνται ελάχιστα προσόντα και η εμπειρία δεν είναι απαραίτητη, κάτι που κάνει τις αγγελίες αυτές ιδιαίτερα ελκυστικές σε όσους ψάχνουν δουλειά. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία τέτοια δουλειά, και το μόνο που θέλουν οι απατεώνες είναι να κλέψουν τα προσωπικά σας στοιχεία ή να σας χρεώσουν μια «αμοιβή» για την εγγραφή σας.
10. Απάτες με διακοπές/ταξίδια
Απατεώνες διαφημίζουν ψεύτικες πτήσεις, καταλύματα, ενοικιάσεις αυτοκινήτων και άλλες υπηρεσίες που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Συχνά το θύμα το μαθαίνει πολύ αργά, όταν φτάσει στο αεροδρόμιο ή το ξενοδοχείο…
Τι μπορείτε να κάνετε αν πέσετε θύματα απάτης
Εάν νομίζετε ότι έχετε πέσει θύματα απατεώνων, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε τις επιπτώσεις.
- Αναφέρετε αμέσως την απάτη στην Αρχή Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
- Ενημερώστε την τράπεζά σας και, εάν είναι απαραίτητο, ακυρώστε τις κάρτες σας και ζητήστε νέες.
- Διακόψτε την επαφή με τον απατεώνα και μην του πείτε το λόγο
- Αλλάξτε τυχόν κωδικούς πρόσβασης που μπορεί να έχουν παραβιαστεί.
- Συγκεντρώστε αποδεικτικά στοιχεία για την απάτη σε περίπτωση που απαιτηθούν.