Πριν από τις εκλογές των ΗΠΑ, ο νέος πρόεδρος της χώρας φιγούραρε στα κεντρικά θέματα των επιστημονικών ιστοσελίδων της χώρας, σε βαθμό που προκαλούσε απορίες.
Στα περισσότερα και μεγαλύτερα επιστημονικά σάιτ, ανά καιρούς εμφανιζόταν ένα... σεντόνι, με τίτλο της μορφής «τι μπορεί να σημαίνει η εκλογή Τραμπ για την επιστήμη;», το οποίο εξέταζε αναλυτικά όλες τις επιπτώσεις που θα είχε η ενδεχόμενη επικράτηση του επιχειρηματία έναντι στην Κλίντον.
Ο φόβος των επιστημόνων, απέναντι σε έναν άνθρωπο που ανά καιρούς έχει αποδείξει την κακή του σχέση με την επιστήμη, από χθες έγινε πραγματικότητα. Ο Τραμπ έγινε ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ και πλέον μένει να δούμε αν θα εφαρμόσει τις (αρκετές) αντι-επιστημονικές δηλώσεις που έκανε προεκλογικά.
«Η νίκη του Τραμπ ζαλίζει τους επιστήμονες» αναγράφεται με μεγάλα γράμματα στην κεντρική στήλη του Scientific American, λίγες ώρες μετά από την εκλογή του. Την ίδια ώρα, ο διευθυντής των δημοσίων υποθέσεων για το American Physical Society, που παρεμπιπτόντως είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος οργανισμός φυσικών στον κόσμο, δηλώνει άμεσα πως «ο Τραμπ θα είναι ο πρώτος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ που θα πηγαίνει ενάντια στην επιστήμη».
Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλος τρόμος για την σχέση του νέου προέδρου των ΗΠΑ με την επιστήμη; Η απάντηση μπορεί να βρεθεί μέσα σε δηλώσεις που έχει κάνει ανά καιρούς ο Ντόναλντ Τραμπ.
«Η κλιματική αλλαγή είναι μια απάτη» - Τι πιστεύει ο Τραμπ για την υπερθέρμανση του πλανήτη
Μια βασική θέση του 45ου προέδρου των ΗΠΑ είναι πως η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι μια καλοστημένη απάτη από τους Κινέζους, για να κάνουν την παραγωγή των ΗΠΑ λιγότερο ανταγωνιστική!
Πριν από μερικούς μήνες, στο Παρίσι, έγινε μια ιστορική διακρατική συμφωνία με αφορμή την αλλαγή του κλίματος που ανησυχεί παγκοσμίως τους επιστήμονες. Στην Σύνοδο του Παρισιού, 195 χώρες δεσμεύτηκαν υπό κοινούς όρους να συνδράμουν στον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Κύριος στόχος είναι η μείωση των εκπομπών άνθρακα, που θα μειώσει παράλληλα τους ρυθμούς υπερθέρμανσης της Γης.
Πέραν αυτού, οι αναπτυγμένες χώρες συμφώνησαν να παρέχουν οικονομική βοήθεια στις αναπτυσσόμενες, έτσι ώστε οι τελευταίες να στραφούν σε «καθαρότερες» πηγές ενέργειας. Οι ειδικοί έκαναν λόγο για μια «ιστορική συμφωνία» με κοινό στόχο την διάσωση του πλανήτη. Αν ανατρέξουμε πίσω στις μέρες της συμφωνίας, θα βρούμε πληθώρα πανηγυρικών δηλώσεων από πρωθυπουργούς, προέδρους, επιστήμονες κοκ. Θα βρούμε παράλληλα όμως και τον Τραμπ να αντιτίθεται στα επιστημονικά δεδομένα, εκφράζοντας ανοιχτά την δυσφορία του για την συμμετοχή των ΗΠΑ στην διεθνή συμφωνία.
Σε ένα συνέδριο στην Βόρεια Ντακότα, τον περασμένο Μάη, δήλωσε ανοιχτά πως πιθανότατα αν βγει θα «ακυρώσει την συμφωνία του Παρισιού, σταματώντας την φορολόγηση των Αμερικανών πολιτών που στοχεύει στην ενίσχυση των προγραμμάτων κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη»
Αυτή μάλιστα είναι μια πάγια θέση του προέδρου των ΗΠΑ. Χαρακτηριστικό είναι ένα tweet του Τραμπ, στις 6 Δεκεμβρίου του 2013, στο οποίο προφασιζόμενος το κρύο που έχει στο Τέξας, ακυρώνει όλες τις επιστημονικές μελέτες που έχουν αποδείξει την κλιματική αλλαγή που επικρατεί στον πλανήτη!
Αλλαγή πλάνων και για την NASA; - Τι σχεδιάζει ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ
Η Γη φαίνεται πως δεν είναι μια από τις προτεραιότητες του Τραμπ. Αντιθέτως, η εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος, αλλά και του «βαθύτερου» διαστήματος αποτελεί έναν από τους στόχους του.
Σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, θέλει να στηρίξει τα προγράμματα της NASA, αλλά παράλληλα επιθυμεί να παρέμβει στους στόχους που θέτουν οι επιστήμονες της αμερικανικής υπηρεσίας. Σε δηλώσεις του στην Φλόριντα, κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, δήλωσε την επιθυμία του να ενισχύσει την συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, για την εξερεύνηση του διαστήματος.
Αυτό ήδη συμβαίνει, αφού η SpaceX του Ελον Μασκ αποτελεί συνεργάτη τόσο της NASA όσο και των υπολοίπων οργανισμών. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι απαραίτητα αρνητική, αφού με αυτόν τον τρόπο οι κρατικές υπηρεσίες θα βρουν αρκετούς, επιστημονικούς αλλά και οικονομικούς, συμμάχους στην προσπάθεια τους.
Παρόλα αυτά, αρκετοί επιστήμονες ανησυχούν πως η «εισβολή» των εταιριών στο έργο της NASA, θα αλλοιώσει τις προσπάθειες της υπηρεσίας. Βέβαια αυτή είναι μια από τις επιθυμίες του Τραμπ, ο οποίος έχει δηλώσει πως πρόκειται να κάνει μια «συνολική επανεξέταση» των σχεδίων της NASA, εξηγώντας πως θα μελετήσει τις δαπάνες της υπηρεσίας και θα τις προσαρμόσει «ανάλογα με τις ανάγκες».
«Θα απελευθερώσω την NASA από τις “επίγειες” δραστηριότητες της, αφήνοντας την να επικεντρωθεί στις αποστολές για την εξερεύνηση του διαστήματος. Υπό την διαχείριση του Τραμπ, θα ανοίξει ο δρόμος προς τα αστέρια» δήλωσε ο Τραμπ (μιλώντας για τον εαυτό του σε τρίτο πρόσωπο).
Πιθανότατα ο Τραμπ επιθυμεί υπό την προεδρία του να γίνουν τα πρώτα διαπλανητικά ταξίδια. Αυτό, σύμφωνα με την NASA, είναι εξαιρετικά δύσκολο και ριψοκίνδυνο. Ενα τέτοιο πλάνο κολλάει πάνω σε χιλιάδες τεχνικά αλλά και ηθικά προβλήματα. Για παράδειγμα, μπορούμε ακόμα και σήμερα να στείλουμε ανθρώπους στον Αρη, απλώς γνωρίζουμε ότι δεν θα γυρίσουν πίσω ποτέ και ότι, χωρίς καμία αμφιβολία, θα πεθάνουν από ασιτία.
Την ίδια στιγμή, η «επανεξέταση» που προανήγγειλε λογικά σημαίνει πως τα ερευνητικά προγράμματα της NASA που αφορούν το κλίμα του πλανήτη, την μελέτη των ωκεανών ή το λιώσιμο των πάγων, θα σταματήσουν. Αυτές τουλάχιστον είναι οι εκτιμήσεις των επιστημόνων, που βασίζονται στις δηλώσεις του νέου προέδρου των ΗΠΑ.
Τέλος, οι σύμβουλοι του Τραμπ έχουν εκφράσει την άποψη πως η πολιτική της NASA είναι «ασυντόνιστη με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση» ενώ επίσης είχαν τονίσει πως υπό την προεδρία του Τραμπ θα τερματιστεί η έλλειψη κατάλληλου συντονισμού με την ίδρυση ενός συμβουλίου εθνικής πολιτικής διαστήματος με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης.
Φυσικά, οι επιστήμονες δεν μπορούν να πάρουν με τόσο καλό... μάτι αυτό το ενδεχόμενο. Εχουν εκφράσει εδώ και καιρό τις αντιδράσεις τους. Μένει να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση, με τον Τραμπ να είναι πλέον στην θέση του οδηγού. Θα εφαρμόσει τις προεκλογικές του δηλώσεις; Ο χρόνος θα δείξει.
