Αυθαίρετα: Τα νέα μειωμένα παράβολα και πρόστιμα

Του Παναγιώτη Γ. Χρονόπουλου - Διπλ. Πολιτικού Μηχανικού

Ο νέος νόμος ο οποίος ψηφίστηκε πρόσφατα «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» στοχεύει στην αντιμετώπιση των πρωταρχικών αιτίων που οδήγησαν στη δημιουργία ενός άναρχου και αυθαίρετου δομημένου περιβάλλοντος στην Ελλάδα.

Από την πλευρά των πολιτών στους οποίους απευθύνεται το νομοσχέδιο, τα νέα παράβολα και πρόστιµα για τα αυθαίρετα, οι μειώσεις αλλά και τα κοινωνικά κριτήρια είναι τα καίρια και βασικά ερωτήματα τα οποία θα απαντηθούν παρακάτω:

Μειώσεις στα παράβολα

Μειώνονται στο µισό τα παράβολα για όλες τις περιπτώσεις εκτός από την τελευταία που το παράβολο παραµένει σταθερό:

250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή χρήση μέχρι 100 τμ
500 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 100 τ.µ. και µέχρι 500 τ.µ.
1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 500 τ.µ. και µέχρι 2.000 τ.µ.
4.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 τ.µ. και µέχρι 5.000 τ.µ.
10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση µεγαλύτερα των 5000 τ.µ.

Μειώσεις στα πρόστιµα

Μείωση του ενιαίου ειδικού προστίµου σε ευάλωτες οµάδες του πληθυσμού

α) Εξακολουθούν να ισχύουν οι µειώσεις:

για ΑΜΕΑ που καταβάλλουν το 15%-20% του προστίµου ανάλογα µε το ποσοστό αναπηρίας (για 80% και 67%) και το εισόδηµα (µε ατοµικό εισόδηµα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδηµα έως 60.000 ευρώ για την πρώτη περίπτωση και 18.000 ή 24.000 ευρώ αντίστοιχα για τη δεύτερη περίπτωση).
για παλιννοστούντες οµογενείς και πολύτεκνους που καταβάλουν το 20% του προστίµου οι πρώτοι και το 20%-50% οι δεύτεροι, ανάλογα µε τις περιπτώσεις, π.χ.:
- Τρίτεκνοι µε ατοµικό εισόδηµα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδηµα έως 40.000 ευρώ, καταβάλλουν ποσοστό 30% του προστίµου.
- Οι διατάξεις αυτές εφαρµόζονται και για τις µονογονεϊκές οικογένειες.
- Πολύτεκνοι µε ατοµικό εισόδηµα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδηµα έως 80.000 ευρώ, καταβάλλουν ποσοστό 20% του ενιαίου ειδικού προστίµου. Πολύτεκνοι µε δευτερεύουσα κατοικία (επιφάνεια µικρότερη των 80 τ.µ.), καταβάλλουν 50% του προστίµου.

β) ∆ιευρύνονται τα κοινωνικά κριτήρια:

σε µακροχρόνια ανέργους που καταβάλουν το 30% του προστίµου
σε δικαιούχους επιδόµατος κοινωνικής αλληλεγγύης που καταβάλουν το 20% του προστίµου
σηµαντική και για τις δύο οµάδες είναι η απόφαση για διετή αναστολή καταβολής των δόσεων.

γ) Το ενιαίο ειδικό πρόστιµο μειώνεται, επίσης, στις ακόλουθες περιπτώσεις:

επιπλέον κατά 20% εάν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί µέσα στο πρώτο εξάµηνο από την ψήφιση του νοµοσχεδίου,
επιπλέον κατά 10% εάν υπαχθεί µέσα στο δεύτερο εξάµηνο από τη ψήφιση του νοµοσχεδίου,
επιπλέον κατά 10% εφόσον υποβληθεί η µελέτη στατικής επάρκειας ταυτόχρονα µε τη δήλωση υπαγωγής.
Εάν για την υπαγωγή αυθαιρέτων ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες προσαρμογής:
- µε βάση την απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Αυθαίρετων Κατασκευών ή
- µε βάση την απόφαση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Περιφερειακού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής για τις αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις σε διατηρητέα κτίρια, τότε το ενιαίο ειδικό πρόστιµο μειώνεται κατά το κόστος των εργασιών προσαρμογής και µέχρι 50% αυτού, εξαιρουμένου του παραβόλου εφόσον προσκομιστεί βεβαίωση της Επιτροπής ή των Συμβουλίων ότι οι εργασίες προσαρμογής υλοποιήθηκαν προσηκόντως.
Εάν για την υπαγωγή αυθαίρετων ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες στατικής ενίσχυσης µε την εκπόνηση στατικής μελέτης, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά:
- 60% σε περιοχές σεισµικής επικινδυνότητας 3,
- 50% σε περιοχές σεισµικής επικινδυνότητας 2,
- 30% σε περιοχές σεισµικής επικινδυνότητας 1.

Μείωση 30% µε 50% (ανάλογα µε τα τετραγωνικά) θα ισχύσει για κτίσµατα που ολοκλήρωσαν την ενεργειακή αναβάθμιση.
Έκπτωση 20% προβλέπεται για όσους πληρώσουν εφάπαξ και 10% για όσους καταβάλουν το 30% του προστίµου.

Επίσης, µειώνονται, τα πρόστιµα για:

τα κτίσµατα που δεν έχουν οικοδοµική άδεια, αλλά έχουν υπερβάσεις δόµησης µικρότερες από 100 έως 500 τ.µ.
αυθαίρετες κατοικίες που έχουν κατασκευασθεί µεταξύ 1983-1993
αυθαίρετα σε περιοχές εκτός σχεδίου και στις οποίες εκκρεµεί η έγκριση πολεοδοµικής µελέτης
αυθαίρετα υπόγεια – εσωτερικούς εξώστες (πατάρια) – σοφίτες
στάσιµους οικισµούς κάτω των 500 κατοίκων που δεν είναι παραλιακοί και κοντά σε χιονοδροµικά κέντρα και που έχουν κατασκευασθεί πριν από το 1993
Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα να µειωθεί κατά 20% η οφειλόµενη εισφορά ενός ιδιοκτήτη ακινήτου, για ακίνητα που µπαίνουν στο σχέδιο πόλης.

(*) Μείωση προστίµου δεν ισχύει εφόσον, πριν από την ηµεροµηνία υπαγωγής, εντοπιστούν οι αυθαίρετες κατασκευές ή οι αλλαγές χρήσης από το αρµόδιο παρατηρητήριο. Στην περίπτωση αυτή, το ενιαίο ειδικό πρόστιµο αυξάνεται σε κάθε περίπτωση κατά 20%.

Το ενιαίο ειδικό πρόστιµο αυξάνεται:

κατά 10%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος το τρίτο εξάµηνο από τη ψήφιση του παρόντος
κατά 20%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος το τέταρτο εξάµηνο από τη ψήφιση του παρόντος
κατά 10%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση ευρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγµατα καθορισµού όρων δόµησης.

Περιβάλλον

εξακολουθούν να ισχύουν οι απαγορεύσεις υπαγωγής των αυθαιρέτων που βρίσκονται σε αιγιαλούς, δάση, ρέµατα, κοινόχρηστους χώρους, αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ.,
αυξάνονται τα πρόστιµα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές που καλύπτονται από ειδικά διατάγματα προστασίας (περιοχές NATURA κ.λπ.).

Παναγιώτης Γ. Χρονόπουλος
Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός
Μιαούλη 3 , Πύργος Ηλείας, Τ.Κ. 27131
τ/f: 2621027117 & 6974370498