Ντολμαδάκια γιαλαντζί

Μια συνταγή απο το Taste of Life by Betty

Το ντολμαδάκι ή σαρμαδάκι  είναι ένα φαγητό που σε ελεύθερη απόδοση σημαίνει " λαχανικό γεμιστό" . Είναι γνωστό σε όλους μας ότι έχει Οθωμανικές ρίζες όπως αποδεικνύει άλλωστε και το όνομά του : Προέρχεται από το ρήμα doldurmak που σημαίνει γεμίζω . Τα ντολμαδάκια στην Ελλάδα είναι φημισμένα και από περιοχή σε περιοχή αλλάζει ο τρόπος παρασκευής τους . Θα τα συνατήσουμε με περιτύλιγμα διαφορετικών λαχανικών (μαρούλι , λάχανο, σέκουλο κ.λ.π.) αλλά και με διαφορετική γέμιση (κιμά , σαρδέλα ή ψιλοκομμένο βακαλάο κ.λ.π.). Τα πιο διάσημα ωστόσο είναι αυτά που περιβάλλονται από τα μυρωδάτα αμπελόφυλλα ενώ τα γεμίζουμε με σκέτο ρύζι , τα λεγόμενα ορφανά ή γιαλαντζί (=χωρίς κρέας).

Αυτά θα φτιάξουμε σήμερα και θα τα απολαύσουμε σε περιόδους νηστείας αλλά και σαν καταπληκτικό μεζεδάκι για ούζο ή κρασάκι!

Υλικά :

60 (περίπου) αμπελόφυλλα

2 φλ.τσ. ρύζι καρολίνα

6-8 φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα

1 ματσάκι άνιθο ψιλοκομμένο

1 ματσάκι δυόσμο ψιλοκομμένο

8 κ.σ. λάδι για τη γέμιση

1 φλ.τσ. λάδι (όχι εντελώς γεμάτο) για το βράσιμο

1 φλ.τσ. νερό για τη γέμιση

3 φλ.τσ. νερό για το βράσιμο

Αλάτι και πιπέρι

Ξύσμα από ένα και χυμό από δύο μεγάλα , ζουμερά λεμόνια

Εκτέλεση:

Αν μαζέψουμε μόνοι μας φύλλα από κληματαριά τα ζεματίζουμε σε μπόλικο βραστό νερό για 2-3 λεπτά και τα σουρώνουμε . Μπορούμε σ’ αυτή τη φάση να ετοιμάσουμε πολλά αμπελόφυλλα , να τα χωρίσουμε σε ίσες ποσότητες , να τα φυλάξουμε σε σακούλες κατάψυξης και να τα τοποθετήσουμε στην κατάψυξη όπου διατηρούνται για πολύ καιρό . Αν λοιπόν τα έχουμε ζεματισμένα στην κατάψυξη , απλά τα ξεπαγώνουμε και τα χρησιμοποιούμε . Αν πάλι  πάρουμε βάζο μέσα σε άλμη απ’ αυτά που κυκλοφορούν στο εμπόριο , απλά τα ξεπλένουμε με κρύο νερό και τα στραγγίζουμε ή ακολουθούμε τις ειδικές οδηγίες της συσκευασίας .

Ετοιμάζουμε τη γέμιση : σωτάρουμε σε μια κατσαρόλα τα κρεμμυδάκια με τις 8 κ.σ. λάδι μέχρι να στεγνώσουν και να μοσχομυρίσουν . Προσθέτουμε τότε  το ρύζι και το καβουρδίζουμε κι αυτό , ανακατεύοντας διαρκώς . Αλατοπιπερώνουμε  , ρίχνουμε και το ξύσμα και προσθέτουμε το 1 φλ.τσ. νερό. Μαγειρεύουμε για λίγα λεπτά μέχρι να απορροφηθούν τα υγρά χωρίς να πάψουμε το ανακάτεμα . Τότε αποσύρουμε από τη φωτιά και περιμένουμε λίγα λεπτά να “πέσει” η θερμοκρασία . Προσθέτουμε στη συνέχεια τα μυρωδικά (άνιθο και δυόσμο) και ανακατεύουμε καλά . Η γέμιση είναι έτοιμη!

Αρχίζουμε τότε να γεμίζουμε τα ντολμαδάκια:

Πάνω σε βάση κοπής τοποθετούμε ένα φύλλο ανάποδα , με τις νεύρες να κοιτούν προς εμάς . Παίρνουμε τότε μια κουταλίτσα (του γλυκού) από τη γέμιση και τη βάζουμε στη αρχή του μίσχου . Σκεπάζουμε τη γέμιση με το πάνω μέρος του φύλλου και μετά διπλώνουμε τα πλαϊνά του . Ρολάρουμε και τυλίγουμε καλά. Ακολουθούμε την ίδια διαδικασία μέχρι να τελειώσουν τα φύλλα και η γέμιση . Όσα ετοιμάζουμε τα τοποθετούμε αραδιασμένα κοντά-κοντά το ένα στο άλλο σε απλωτή κατσαρόλα . Όσο πιο απλωτή είναι η κατσαρόλα τόσο το καλύτερο γιατί αν είναι στενή και βαθιά , θα αναγκαστούμε να σχηματίσουμε πολλές στρώσεις με ντολμαδάκια κι έτσι υπάρχει κίνδυνος αυτά που είναι κάτω-κάτω να λιώσουν .

Όταν τελειώσουμε το γέμισμα , προσθέτουμε τα 3 φλ.τσ. νερό , το χυμό από τα λεμόνια και το 1 φλ.τσ.  λάδι , λίγο αλατοπίπερο ακόμα και σκεπάζουμε τα ντολμαδάκια με ένα πιάτο αναποδογυρισμένο που να αφήνει κενά στο πλάι για να φεύγουν οι υδρατμοί του φαγητού κατά την ώρα του βρασμού . Αυτό το κάνουμε για να κρατάμε σταθερά τα ντολμαδάκια στη θέση τους όση ώρα βράζουν . Βράζουμε σε μέτρια φωτιά για 50 λεπτά με μία ώρα . Τα θέλουμε καλοβρασμένα γι’ αυτό καλό είναι να δοκιμάσουμε ένα για να βεβαιωθούμε ότι έχει μαλακώσει εντελώς το ρύζι .

Όταν ετοιμαστούν δεν τα πειράζουμε αλλά τα αφήνουμε να σταθούν και να σφίξουν για αρκετή ώρα . Τρώγονται χλιαρά αλλά και κρύα .

Αν θέλουμε τα συνοδεύουμε με γιαούρτι στραγγιστό αρωματισμένο με λίγο ελαιόλαδο και ψιλοκομμένο , φρέσκο άνιθο.

Διατηρούνται για αρκετές μέρες στο ψυγείο.

Καλή επιτυχία και καλή όρεξη!