Ποια άσκηση μπορεί να ξεπεράσει τους κινδύνους που προκαλεί η παρατεταμένη καθιστική εργασία – Οι ειδικοί δίνουν δύο εναλλακτικές
Μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας από καρδιά ή οποιαδήποτε άλλη αιτία έχουν όσοι κάθονται συνεχώς στη διάρκεια της εργασίας τους. Παρότι η καταστροφική επίδραση του καθισιού στην υγεία έχει αποδειχθεί, οι παρατεταμένες ώρες καθίσματος στη δουλειά, θεωρούνται φυσιολογικές στο πλαίσιο του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Ποιες είναι όμως οι πραγματικές επιπτώσεις του παρατεταμένου επαγγελματικού καθισιού στην φυσική κατάσταση φαινομενικά υγιών ατόμων;
Μελέτη από την Ταϊβάν που δημοσιεύθηκε στο JAMA, είχε ως στόχο να ποσοτικοποιηθούν οι κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με το παρατεταμένο καθισιό λόγω εργασίας και να προσδιοριστεί εάν υπάρχει ένα συγκεκριμένο όριο σωματικής δραστηριότητας που μπορεί να τους περιορίσει.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως τα άτομα που κατά κύριο λόγο έκαναν καθιστική εργασία εμφάνιζαν υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες (16%) και καρδιαγγειακή νόσο (34%) σε σύγκριση με εκείνους που κατά κύριο λόγο δεν κάθονταν, ακόμη και μετά την προσαρμογή για το φύλο, την ηλικία, την εκπαίδευση, το κάπνισμα, το ποτό και τον δείκτη μάζας σώματος.
Ο κίνδυνος του παρατεταμένου καθισιού μπορεί να εξαλειφθεί όμως με άσκηση πολύ περισσότερη από την τρέχουσα σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας
Τα άτομα που κάθονται κατά κύριο λόγο στη δουλειά θα πρέπει να κάνουν 15 έως 30 λεπτά άσκηση την ημέρα για να μειώσουν αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο και να φτάσουν στο ίδιο επίπεδο κινδύνου με άτομα που κατά κύριο λόγο δεν κάθονται στη δουλειά τους.
Τα ευρήματα αυτά, υποδηλώνουν ότι η μείωση του παρατεταμένου καθίσματος στο χώρο εργασίας ή και η αύξηση του όγκου ή της έντασης της καθημερινής σωματικής δραστηριότητας μπορεί να είναι ευεργετική για τον περιορισμό των αυξημένων κινδύνων θνησιμότητας από κάθε αιτία και από παθήσεις της καρδιάς που σχετίζονται με την παρατεταμένη επαγγελματική καθιστική ζωή.
Επιπτώσεις και οφέλη
Στη μελέτη μετείχαν 481.688 άτομα, τα οποία παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όσο επί 12,85 έτη, από το 1996 – 2017. Συλλέχθηκαν δεδομένα σχετικά με τις επαγγελματικές συνήθειες, τη σωματική δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο, τον τρόπο ζωής και τις μεταβολικές παραμέτρους.
Μελετήθηκε η θνησιμότητα από κάθε αιτία και καρδιαγγειακή νόσο (CVD) που σχετίζεται με 3 επίπεδα καθιστικής εργασίας, από συνήθως καθιστική, με εναλλασσόμενο κάθισμα ή κυρίως χωρίς κάθισμα, και έγινε ανάλυση του κινδύνου από τα επίπεδα της δραστηριότητας.
Η μελέτη κατέγραψε 26.257 θανάτους κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης 12,85 ετών.
Μετά την προσαρμογή για το φύλο, την ηλικία, την εκπαίδευση, το κάπνισμα, το ποτό και τον δείκτη μάζας σώματος, τα άτομα που ως επί το πλείστον κάθονταν στη δουλειά είχαν 16% υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από κάθε αιτία (από 11-20%) και 34% (από 22-46%) αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας από καρδιαγγειακή νόσο σε σύγκριση με εκείνους που ως επί το πλείστον δεν ήταν καθιστοί στην εργασία τους.
Τα άτομα που είχαν εναλλαγές στο κάθισμα δεν παρουσίασαν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με εκείνα που δεν κάθονταν κυρίως στη δουλειά τους (κίνδυνος 1%).
Εκείνοι που είχαν καθιστική εργασία και στον ελεύθερο χρόνο τους αθλούνταν ήπια για 15-29 λεπτά την ημέρα ή καθόλου (κάτω από 15 λεπτά την ημέρα), μια αύξηση της σωματικής δραστηριότητας κατά 15 και 30 λεπτά την ημέρα, αντίστοιχα, συσχετίστηκε με μείωση της θνησιμότητας σε επίπεδο παρόμοιο με αυτό των ατόμων που μπορεί να μην αθλούνταν, όμως στη δουλειά τους, δεν κάθονταν σχεδόν καθόλου.
Επιπλέον, άτομα με βαθμολογία πάνω από 100 στον δείκτη PAI παρουσίασαν αξιοσημείωτη μείωση στον αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας που σχετίζεται με την παρατεταμένη επαγγελματική καθιστική ζωή.
Συνοπτικά, σύμφωνα με τη μελέτη, η εναλλαγή μεταξύ καθισιού και μη καθισιού στη δουλειά, καθώς και επιπλέον 15 έως 30 λεπτών την ημέρα άσκησης στον ελεύθερο χρόνο ή η επίτευξη βαθμολογίας PAI μεγαλύτερη από 100, μείωσαν τις βλάβες του παρατεταμένου επαγγελματικού καθισιού.
Προηγούμενες μελέτες
Προηγούμενη μετα-ανάλυση είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος του παρατεταμένου καθισιού θα μπορούσε να εξαλειφθεί με 60 – 75 λεπτά άσκησης την ημέρα, χρόνος 4 – 5 φορές μεγαλύτερος από την τρέχουσα σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα.
Οι ίδιοι ερευνητές, αργότερα, σε μετρήσεις της σωματικής δραστηριότητας με επιταχυνσιόμετρο διαπίστωσαν πως περίπου 30 – 40 λεπτά μέτριας έως έντονης σωματικής άσκησης την ημέρα μειώνουν τον παρατεταμένο κίνδυνο θνησιμότητας από την καθιστική εργασία.
Η τήρηση των τρεχουσών κατευθυντήριων γραμμών για τη σωματική δραστηριότητα φαίνεται να εξαλείφει αποτελεσματικά τον κίνδυνο θνησιμότητας από κάθε αιτία και καρδιαγγειακή νόσο που σχετίζεται με το καθισιό στους λιγότερο ενεργούς ενήλικες. Ωστόσο, δεν είναι απολύτως σαφές εάν τα ευρήματα ισχύουν για την παρατεταμένη επαγγελματική καθιστική ζωή.
Άλλη ερευνητική ομάδα μετά από μελέτη της διαπίστωσε πως οι επιπτώσεις για την υγεία από την παρατεταμένη καθιστική συμπεριφορά μπορεί να περιοριστούν με τη διατήρηση ενός συγκεκριμένου εβδομαδιαίου ορίου σωματικής δραστηριότητας, όπως αξιολογείται μέσω της προσωπικής αντίληψης δραστηριότητας (PAI). Η PAI είναι μια νέα μέτρηση για την παρακολούθηση της φυσικής δραστηριότητας, μοναδική για την ικανότητά της να ενσωματώνει εξατομικευμένους καρδιακούς παλμούς ως απόκριση στη δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το είδος της άσκησης.
