Ένα χαμόγελο δεν κοστίζει τίποτα, αλλά μπορεί να φτιάξει τη μέρα ακόμα και κάποιου αγνώστου που απλά έτυχε να βρεθεί στο διάβα μας. Και φυσικά μπορεί να φτιάξει και τη δική μας διάθεση!

Με τον ίδιο τρόπο που το γέλιο είναι μεταδοτικό, ένα χαμόγελο μπορεί να φωτίσει την ημέρα του ανθρώπου που είναι απέναντί μας και θα του το χαρίσουμε. Όχι μόνο αυτό, όμως, καθώς ο αποδέκτης του χαμόγελου θα καταλάβει τη θετική μας διάθεση, ακόμα κι αν αυτό κρατήσει μερικά δευτερόλεπτα. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Essex διαπίστωσαν ότι όταν κάποιος χαμογελά, έστω και για κλάσματα του δευτερολέπτου, κάνει τους ανθρώπους να βλέπουν πιο εύκολα την χαρά σε ένα κατά τα άλλα ανέκφραστο πρόσωπο.

Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, τα αποτελέσματά τους αποδεικνύουν ότι ακόμη και ένα αδύναμο χαμόγελο βοηθάει στο να φαίνονται τα πρόσωπα πιο χαρούμενα. Βοηθός τους σε αυτή τη διαδικασία ήταν ηλεκτρική διέγερση που προκαλεί ένα χαμόγελο. Πρόκειται μάλιστα για την πρώτη μελέτη που η ηλεκτρική διέγερση του προσώπου φαίνεται να επηρεάζει τη συναισθηματική αντίληψη. Πιο συγκεκριμένα, ένα ανώδυνο ρεύμα που παρείχε η ηλεκτρική διέγερση χρησίμευσε για να χειραγωγήσει τους μύες των συμμετεχόντων σε στιγμιαία δράση, με αποτέλεσμα ένα σύντομο και ανεξέλεγκτο χαμόγελο.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Sebastian Korb από το Τμήμα Ψυχολογίας του πανεπιστημίου, ελπίζουν ότι η μελέτη τους μπορεί να βοηθήσει στην περαιτέρω διερεύνηση πιθανών θεραπειών για την κατάθλιψη ή διαταραχές που επηρεάζουν την έκφραση, όπως το Πάρκινσον και το φάσμα του αυτισμού.

«Η διαπίστωση ότι μια ελεγχόμενη, σύντομη και ασθενής ενεργοποίηση των μυών του προσώπου μπορεί κυριολεκτικά να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της ευτυχίας σε ένα κατά τα άλλα ουδέτερο ή ακόμη και ελαφρώς λυπημένο πρόσωπο, είναι πρωτοποριακή. Έχει σημασία για τις θεωρητικές συζητήσεις σχετικά με τον ρόλο της ανατροφοδότησης του προσώπου στην αντίληψη του συναισθήματος και έχει δυνατότητες για μελλοντικές κλινικές εφαρμογές» αναφέρει ο Δρ Korb.

Η ερευνητική διαδικασία

Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή μιας τεχνικής που αναπτύχθηκε αρχικά τον 19ο αιώνα από τον Γάλλο γιατρό Duchenne de Boulogne. Χρησιμοποιήθηκε, ωστόσο, χαμηλότερη τάση, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των συμμετεχόντων και ο καλύτερος έλεγχος των χαμόγελων που προέκυπταν. Χάρη στους σύγχρονους υπολογιστές, οι συγγραφείς της μελέτης έλεγξαν την έναρξη των χαμόγελων με ακρίβεια χιλιοστού του δευτερολέπτου.

Συνολικά, στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Social Cognitive and Affective Neuroscience συμμετείχαν 47 άτομα. Κάθε άτομο είδε ψηφιακά άβαταρ και στη συνέχεια έπρεπε να καθορίσει αν το άβαταρ φαινόταν χαρούμενο ή λυπημένο. Κατά τη διάρκεια των μισών δοκιμών, ενεργοποιήθηκαν οι χαμογελαστοί μύες στα πρόσωπα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν τελικά ότι το σπάσιμο ενός αδύναμου χαμόγελου για μόλις 500 χιλιοστά του δευτερολέπτου ήταν αρκετό για να προκαλέσει την αντίληψη της ευτυχίας.

Ο Δρ Korb προσθέτει ότι τα ευρήματα αυτά μπορούν να βοηθήσουν τη σύγχρονη επιστήμη να κατανοήσει την ανταπόκριση του προσώπου.

«Αυτή τη στιγμή διεξάγουμε περισσότερες έρευνες για να διερευνήσουμε περαιτέρω το φαινόμενο σε υγιείς συμμετέχοντες», καταλήγει ο Δρ Korb. «Στο μέλλον, ωστόσο, ελπίζουμε να εφαρμόσουμε αυτή την τεχνική για τη διερεύνηση της αναγνώρισης συναισθημάτων του προσώπου, για άτομα με παθήσεις όπως η νόσος Πάρκινσον, τα οποία είναι γνωστό ότι έχουν μειωμένη αυθόρμητη μίμηση προσώπου και μειωμένη αναγνώριση συναισθημάτων του προσώπου».