Οι σύγχρονοι επαγγελματίες βάλλονται από ένα παράδοξο φαινόμενο: Υπερπληροφόρηση και ταυτόχρονος φόβος μήπως χαθεί κάτι σημαντικό - πώς αυτό επηρεάζει την ψυχική τους υγεία και αλλά και την εργασιακή πραγματικότητα;
Σε έναν τόσο συνδεδεμένο κόσμο, η αίσθηση της αδιάκοπης υποχρεωτικής ψηφιακής παρουσίας και η απουσία της δυνατότητας αποσύνδεσης, έστω και για λίγο, έχουν δημιουργήσει ένα φαινόμενο ψυχικής υγείας, γνωστό ως FoMO (Fear of Missing Out) ή αλλιώς τον φόβο της απώλειας, κυρίως πληροφοριών κι ευκαιριών αλληλεπίδρασης. Παραδοσιακά, το FoMO έχει συσχετιστεί με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πλέον όμως αποτελεί αυξανόμενη ανησυχία στον εργασιακό χώρο. Σύμφωνα με νέα έρευνα, ο φόβος αυτός, σε συνδυασμό με την υπερφόρτωση πληροφοριών που χαρακτηρίζει τους σύγχρονους εργαζόμενους, ανάγεται στην κυρίαρχη αιτία πίσω από την ψυχική δυσφορία και την επαγγελματική εξουθένωση. Τα σχετικά ευρήματα δημοσιεύονται στο SAGE Open.
Ερευνητές από τις Σχολές Ψυχολογίας και Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ ανέλυσαν στοιχεία έρευνας από 142 εργαζόμενους, για να διερευνήσουν τη «σκοτεινή πλευρά» της ψηφιακής εργασίας και διαπίστωσαν ότι οι εργαζόμενοι που ανησυχούν ότι χάνουν κρίσιμες πληροφορίες και υπερφορτώνονται από τη συνεχή ροή της ψηφιακής επικοινωνίας είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από άγχος και επαγγελματική εξουθένωση. Η παρούσα μελέτη βασίζεται σε προηγούμενες έρευνες που διαπίστωσαν επίσης ότι οι εργαζόμενοι που διαχειρίζονται πιο συνειδητά την παρουσία τους στον ψηφιακό εργασιακό χώρο είναι πιο ανθεκτικοί απέναντι στο άγχος και την υπερφόρτωση πληροφοριών.
«Ο ψηφιακός χώρος εργασίας αναγνωρίζεται πλέον ως βασικό στρατηγικό πλεονέκτημα των οργανισμών, επιτρέποντας την παραγωγικότητα και την ευελιξία των εργαζομένων μέσα από την υβριδική εργασία. Ωστόσο, πρέπει επίσης να εξεταστούν τα πιθανά μειονεκτήματα όσον αφορά στην ευημερία των εργαζομένων, ιδίως λόγω του πολλαπλασιασμού των ψηφιακών καναλιών και εργαλείων επικοινωνίας», επισημαίνει η Elizabeth Marsh, διδακτορική φοιτήτρια στη Σχολή Ψυχολογίας.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ανέφεραν τις εμπειρίες τους σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις των ψηφιακών εργασιακών περιβαλλόντων, όπως το άγχος, η υπερφόρτωση και το FoMO. Τα αποτελέσματα έδειξαν σαφώς ότι οι προκλήσεις που σχετίζονται με τη διαχείριση των πληροφοριών -τόσο ο φόβος της απώλειας πληροφοριών, όσο και η αίσθηση της υπερφόρτωσης- είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για την ευημερία των εργαζομένων. Τα ζητήματα αυτά, μάλιστα, δεν τους επηρεάζουν μόνο άμεσα, αλλά επιδεινώνουν επίσης το συνολικό άγχος που συνδέεται με την ψηφιακή εργασία.
«Η πληθώρα πληροφοριών που ρέει μέσα από κανάλια όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τα intranets ή τα εργαλεία συνεργασίας μπορεί να οδηγήσει τους εργαζόμενους να ανησυχούν ότι χάνουν κάτι και, ταυτόχρονα, να αισθάνονται υπερφορτωμένοι καθώς προσπαθούν να συμβαδίσουν», εξηγεί η δρ. Marsh, προσθέτοντας: «Για να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι τον υπερπληθώρα πληροφοριών, θα πρέπει να δοθεί σοβαρή και διαρκής προσοχή τόσο στη βελτιστοποίηση της διαχείρισής τους, όσο και στην υποστήριξη του πληροφοριακού αλφαβητισμού».
Η έρευνα παρέχει, επιπλέον, πρακτικές συστάσεις στους εργοδότες, υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να γίνουν επενδύσεις για τον εξορθολογισμό της ποσότητας και της ροής πληροφοριών που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι. Επιπλέον, τα τμήματα ανθρώπινου δυναμικού μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα ευρήματα για να αναπτύξουν πολιτικές και προγράμματα κατάρτισης που βοηθούν τους εργαζομένους να διαχειρίζονται καλύτερα τις ψηφιακές πληροφορίες, με τρόπο που να υποστηρίζει τόσο την ευημερία, όσο και την παραγωγικότητά τους.