Ολοκληρωμένες δράσεις ζητά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με στόχο να εξαλειφθεί το στίγμα στην εργασία και οι παράγοντες που καθιστούν τα σύγχρονα εργασιακά περιβάλλοντα προβληματικά
Στην «ψυχική υγεία στην εργασία» είναι αφιερωμένη η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, σε μια προσπάθεια να αναδειχθεί η άρρηκτη σχέση που συνδέει την ψυχική υγεία με το σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον. Δεδομένου ότι περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού ανήκει στο εργατικό δυναμικό, ο αντίκτυπος της εργασίας -θετικός ή αρνητικός- στην ψυχική υγεία είναι καθοριστικής σημασίας.
Σε συνεργασία με πολλούς φορείς, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναδεικνύει την ανάγκη για ασφαλείς και υποστηρικτικούς χώρους εργασίας, που προστατεύουν και προάγουν ενεργά την ψυχική ευεξία.
Βασικό μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι ότι η ευημερία και η εργασία είναι έννοιες αλληλένδετες. Ένα υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον δεν είναι απλώς μια ωραία συνθήκη, αλλά ένας κρίσιμος παράγοντας για τη διασφάλιση της ψυχικής υγείας. Μια θετική εργασιακή κουλτούρα ενισχύει την ευημερία και τη σταθερότητα, ενώ οι τοξικές συνθήκες εργασίας μπορούν να βλάψουν την ψυχική υγεία και να μειώσουν την παραγωγικότητα.
Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι εκτιμώνται και υποστηρίζονται στην εργασία τους, τείνουν να είναι πιο αφοσιωμένοι, παραγωγικοί και ικανοποιημένοι. Από την άλλη, οι κακές συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του στίγματος, των διακρίσεων και του υψηλού στρες, μπορούν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην ψυχική ευεξία, μειώνοντας την ικανοποίηση από την εργασία και την αποδοτικότητα.
Οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε πολυάριθμους παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική τους υγεία, όπως ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, η έλλειψη εργασιακού ελέγχου, οι χαμηλοί μισθοί, η εργασιακή ανασφάλεια και οι ανεπαρκείς συνθήκες εργασίας. Επιπλέον, η έκθεση στην παρενόχληση, τις διακρίσεις και τα άκαμπτα ωράρια επιδεινώνουν περαιτέρω αυτές τις προκλήσεις, επηρεάζοντας τη συνολική ευημερία και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Η αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία υποστηρικτικών και παραγωγικών χώρων εργασίας.
Συνέπειες που ξεπερνούν τα άτομα
Οι ειδικοί τονίζουν, μάλιστα, ότι οι συνέπειες ενός προβληματικού εργασιακού περιβάλλοντος επεκτείνονται πέρα από το άτομο. Η κακή ψυχική υγεία οδηγεί σε μειωμένη απόδοση, αυξημένες απουσίες και υψηλότερη εναλλαγή προσωπικού. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η κατάθλιψη και το άγχος έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια περίπου 12 δισεκατομμυρίων εργάσιμων ημερών κάθε χρόνο, που κοστίζουν στην παγκόσμια οικονομία περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.
Εργασία χωρίς αποκλεισμούς
Το στίγμα και οι διακρίσεις εμποδίζουν τους ανθρώπους να ζητήσουν βοήθεια ή να διατηρήσουν την εργασία τους ενώ αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Η ευαισθητοποίηση και η προώθηση της ανοιχτής επικοινωνίας σχετικά με την ψυχική υγεία μπορεί να συμβάλει στην άρση αυτών των εμποδίων, προωθώντας μια κουλτούρα συμμετοχικότητας και κατανόησης στο χώρο εργασίας.
Οι δράσεις των εργοδοτών αποτελούν κυρίαρχο και αναπόσπαστο μέρος της αντιμετώπισης των ζητημάτων ψυχικής υγείας που σχετίζονται με το εργασιακό περιβάλλον. Η παροχή εύλογων διευκολύνσεων, η οργάνωση υποστηρικτικών συναντήσεων, η δυνατότητα ευέλικτου ωραρίου εργασίας και η δημιουργία ασφαλών χώρων για ανοιχτό διάλογο μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά το εργασιακό περιβάλλον. Η εκπαίδευση των διευθυντών για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των στρεσογόνων παραγόντων ψυχικής υγείας είναι εξίσου σημαντική για τη διατήρηση μιας υποστηρικτικής εργασιακής κουλτούρας.
Οι κυβερνήσεις, οι εργοδότες και οι οργανώσεις που εκπροσωπούν τους εργαζόμενους πρέπει να συνεργαστούν για τη δημιουργία πολιτικών που προλαμβάνουν τους κινδύνους για την ψυχική υγεία, προάγουν την ευημερία και δημιουργούν υποστηρικτικούς χώρους εργασίας όπου η ψυχική υγεία αποτελεί προτεραιότητα. Επενδύοντας σε τεκμηριωμένες παρεμβάσεις και ενισχύοντας τη νομοθεσία που προστατεύει την ψυχική υγεία στην εργασία, δημιουργείται η ελπίδα για ένα βιώσιμο και υγιές εργατικό δυναμικό.
Τα άτομα μπορούν επίσης να λάβουν μέτρα για τη διαχείριση της δικής τους ψυχικής υγείας. Η εκμάθηση τεχνικών διαχείρισης του άγχους, η αναζήτηση υποστήριξης από έμπιστους συναδέλφους ή επαγγελματίες υγείας και η συνεχής παρακολούθηση της ψυχικής υγείας αποτελούν κρίσιμες στρατηγικές αυτο-φροντίδας.
Η δέσμευση του ΠΟΥ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει δεσμευτεί για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας στην εργασία μέσω των ολοκληρωμένων στρατηγικών και σχεδίων δράσης του. Με την ενσωμάτωση της ψυχικής υγείας σε ευρύτερες πολιτικές υγείας, περιβάλλοντος και κοινωνικές πολιτικές, ο ΠΟΥ στοχεύει στη μείωση του στίγματος, την αύξηση της πρόσβασης στη φροντίδα και τη δημιουργία ασφαλέστερων και πιο συμμετοχικών χώρων εργασίας. Οι κατευθυντήριες γραμμές του οργανισμού προσφέρουν σαφείς συστάσεις για την προώθηση της ψυχικής υγείας, την πρόληψη των καταστάσεων ψυχικής υγείας και την υποστήριξη των ατόμων στο εργατικό δυναμικό.
Καθίσταται, λοιπόν, ζωτικής σημασίας όλοι οι εμπλεκόμενοι -κυβερνήσεις, εργοδότες, εργαζόμενοι και κοινότητες- να αναλάβουν δράση για τη δημιουργία χώρων εργασίας που προστατεύουν και προάγουν την ψυχική ευημερία. Τα ασφαλή και υποστηρικτικά εργασιακά περιβάλλοντα όχι μόνο ενισχύουν την ατομική παραγωγικότητα, αλλά συμβάλλουν και στη συνολική κοινωνική ευημερία. Ας καταστήσουμε την ψυχική υγεία προτεραιότητα σήμερα για ένα υγιέστερο και πιο παραγωγικό αύριο.
