Πόσο εύκολα μπορούν να πειστούν οι άνθρωποι που έφυγαν να γυρίσουν πίσω και τι πρέπει να αλλάξει για καταστεί η Ελλάδα ξανά ένας ελκυστικός προορισμός;
Το brain drain είναι από τις μεγαλύτερες και ακόμη ανοιχτές πληγές της Ελλάδας. Χιλιάδες Έλληνες, τις περισσότερες φορές με αξιοζήλευτες σπουδές, έφυγαν την περίοδο της κρίσης από την χώρα αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό.
Η αντιμετώπιση του brain drain φαίνεται πως είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα του πρωθυπουργού αν κρίνει κανείς από τις πρώτες δηλώσεις που έκανε μετά την εκλογή του την προηγούμενη εβδομάδα. Πόσο εύκολη όμως είναι η αντιστροφή της ροής του brain drain; Πόσο εύκολα μπορούν να πειστούν οι άνθρωποι που έφυγαν να γυρίσουν πίσω και τι πρέπει να αλλάξει για καταστεί η Ελλάδα ξανά ένας ελκυστικός προορισμός για να διαμορφώσει κανείς τη ζωή του;
Λόγω των πολιτικών εξελίξεων των τελευταίων ημερών, πέρασα στα “ψιλά” της επικαιρότητας μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έρευνα της ICAP για το θέμα, η οποία περιέχει πολλά και πολύτιμα στοιχεία και συμπεράσματα. Ας δούμε ορισμένα από αυτά.
Τα βασικά συμπεράσματα
Το πιο σημαντικό στοιχείο της έρευνας είναι ότι τo Brain Drain αποκτά σιγά-σιγά χαρακτηριστικά που το καθιστούν δύσκολα αναστρέψιμο.
“Ο πληθυσμός του Brain Drain μεγαλώνει ηλικιακά, στήνει τη ζωή του στο εξωτερικό δημιουργώντας οικογένεια. Επιπλέον, εξελίσσεται εργασιακά, καταλαμβάνοντας υψηλότερες ιεραρχικά θέσεις, λαμβάνοντας μεγαλύτερους μισθούς και έχοντας περισσότερες μισθολογικές απαιτήσεις. Τα άτομα αυτά που επιτυγχάνουν στις νέες τους πατρίδες, κατά μεγάλο ποσοστό θα παραμείνουν εκεί, χωρίς να υπάρχει τρόπος για τη χώρα να αξιοποιήσει παραγωγικά τις εμπειρίες και τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει” αναφέρεται μεταξύ άλλων στην έρευνα της ICAP.
«Πρόκειται για μια γενιά, η οποία προοδεύει επαγγελματικά, οικονομικά, αλλά και σε προσωπικό επίπεδο δημιουργώντας οικογένεια, άρα, βλέποντας, σε ποσοστό 45%, όλο και πιο μακρινή την προοπτική επιστροφής στην Ελλάδα» σημειώνει η Γαλήνη Ηλιοπούλου, Senior Manager Human Capital Consulting, ICAP People Solutions, η οποία επιμελήθηκε την έρευνα.
Την ίδια στιγμή, εξετάζοντας κανείς τους λόγους για τους οποίους έφυγαν από τη χώρα αντιλαμβάνεται και τι πρέπει να αλλάξει για να ανατραπεί, στο μέτρο του δυνατού, το φαινόμενο. Προκειμένου να επιστρέψουν οι Έλληνες του εξωτερικού περιμένουν περισσότερη αξιοκρατία, ανταγωνιστικές χρηματικές απολαβές, καθώς και καλύτερο εργασιακό περιβάλλον (π.χ. εργασιακές συνθήκες, σεβασμός προς τον υπάλληλο, ευέλικτο ωράριο), αλλά και καινοτομία και συνεχή εκπαίδευση ανέφερε ο Χρήστος Ιωάννου, Διευθυντής Τομέα Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας, ΣΕΒ, που σχολίασε την έρευνα στο Συνέδριο της ICAP People Solutions “Human Capital Summit”.
Τα υπόλοιπα στοιχεία της έρευνας
Σύμφωνα με την ICAP, η φετινή έρευνα επιβεβαιώνει την εικόνα που κατέδειξαν οι προηγούμενες, ενώ εντοπίζει και κάποιες εξελίξεις. Συγκεκριμένα, το εκπαιδευτικό επίπεδο των συμμετεχόντων συνεχίζει να παραμένει υψηλό (πτυχιούχοι 95%), η πλειοψηφία εργάζεται στην Ευρώπη με πρώτη επιλογή το Ηνωμένο Βασίλειο, και μοιράζονται κυρίως μεταξύ διοικητικών, οικονομικών, σπουδών ΙΤ και μηχανικών. Κατά 60% μετακινήθηκαν στο εξωτερικό, αφότου είχαν ήδη εργαστεί στην Ελλάδα. Οι κυριότεροι κλάδοι στους οποίους απασχολούνται είναι οι: Πληροφορική, Τραπεζικός, Οικονομικός και Ασφαλιστικός. Ακολουθούν οι Υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, η Επιστήμη και Έρευνα και η Εκπαίδευση.
Για ακόμα μία φορά, ο αριθμός των υπαλλήλων παρουσίασε μείωση και αντίστοιχα αυξήθηκαν οι ανώτερες και ανώτατες θέσεις, γεγονός που αποτυπώνεται και στις αμοιβές τους. Οι επιχειρηματίες παραμένουν ελάχιστοι. Το 58% εργάζεται στο εξωτερικό πάνω από 5 χρόνια με πρώτη αιτία αποχώρησης την έλλειψη αξιοκρατίας και τη διαφθορά στην Ελλάδα ακολουθούμενη από την οικονομική κρίση και την αβεβαιότητα στη χώρα. Κυριότεροι λόγοι για τους οποίους θα επέστρεφαν στην Ελλάδα είναι η οικογένεια, το κλίμα και ο τρόπος ζωής. Η αγάπη τους για τη χώρα και η δημιουργία οικογένειας οδήγησε πίσω στη χώρα αυτούς που έχουν ήδη επιστρέψει. Συνδέονται με την Ελλάδα μέσω της γλώσσας, της ιστορίας και του πολιτισμού και το 41% δηλώνουν ότι υποστηρίζουν την Ελλάδα στο εξωτερικό λαμβάνοντας δράσεις στήριξης για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Σημαντικό ποσοστό που συνεχίζει και αυξάνεται είναι το 42% το οποίο δε σκοπεύει να γυρίσει πίσω ενώ το 45% βλέπει την επιστροφή του μακροπρόθεσμα σε ορίζοντα άνω των 3 χρόνων. Λιγότεροι νέοι σε ηλικία (19% κάτω των 30 ετών) αποφασίζουν να φύγουν από τη χώρα σε σχέση με το παρελθόν. Σχετικά λιγότερα άτομα (20%) σε σύγκριση με παλαιότερα έχουν φύγει τα τελευταία 2 χρόνια από την Ελλάδα, αλλά τα άτομα που έχουν ήδη μετακινηθεί παραμένουν και εξελίσσονται εκεί.
Δείτε τα γραφήματα της έρευνας εδώ
Φωτογραφία: pixabay/jan vasek
Πηγή: TheTOC.gr