Περίπου οι 300.000 Έλληνες που πάσχουν από διαβήτη δεν το γνωρίζουν
Σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες, ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη στην Ελλάδα έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια κι αν προστεθούν και τα άτομα με προ-διαβήτη, που έχουν στο στάδιο αυτό ήδη διπλάσιο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων σε σχέση με άτομα με φυσιολογικό σάκχαρο, τότε πάνω από το 20% του ελληνικού πληθυσμού άνω των 45 ετών σχετίζεται με τον διαβήτη. Ιδιαίτερα ανησυχητικό επίσης είναι το γεγονός ότι ο διαβήτης τύπου 1 αυξάνεται κατά 3% κάθε χρόνο στα παιδιά και στους εφήβους, ενώ και ο διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει πλέον όλο και μικρότερες ηλικίες, νέους ακόμα και παιδιά, ακολουθώντας παράλληλη πορεία μαζί με την αύξηση της παχυσαρκίας στη χώρα μας.
Ο Παθολόγος-Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής Κλινικής του Διαβητολογικού Κέντρου του Metropolital General, κ. Αντώνιος Λέπουρας, συμπλήρωσε ότι, «η χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ) επηρεάζει έναν στους τρεις ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Η ΧΝΝ αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών επεισοδίων και νεφροπάθειας τελικού σταδίου σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Περίπου το 30% των ασθενών με διαβήτη τύπου 1 και το 10-40% αυτών με διαβήτη τύπου 2 θα εμφανίσουν νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Μια δυστυχώς κοινή επιπλοκή της διαβητικής νεφροπάθειας είναι η καρδιακή ανεπάρκεια, η κύρια αιτία νοσηλείας σε αυτόν τον πληθυσμό. Επίσης, ο σακχαρώδης διαβήτης διπλασιάζει τον κίνδυνο κάποιων κακοηθειών, αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, δημιουργεί προβλήματα στα μάτια, στα νεφρά, στα πόδια, προκαλεί στυτική δυσλειτουργία».
Ο Καθηγητής Παθολογίας της Α΄ Προπαιδευτικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Λαϊκό», κ. Νικόλαος Τεντολούρης, αναφερόμενος στις επιπλοκές του διαβήτη επικεντρώθηκε στο «διαβητικό πόδι» που γίνεται αφορμή για 2.500 ακρωτηριασμούς ετησίως στην Ελλάδα. «Το διαβητικό πόδι οδηγεί σε έλκη, λοιμώξεις ενίοτε και γάγγραινα, η οποία με τη σειρά της συνοδεύεται από ακρωτηριασμούς, αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα. Είναι χαρακτηριστικά τα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα οποία δείχνουν ότι οι ακρωτηριασμοί κάτω άκρων είναι 15-20 φορές συχνότεροι σε διαβητικά άτομα. Αν το στοιχείο αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετά εύγλωττο, τότε το γεγονός ότι κάθε 20 δευτερόλεπτα πραγματοποιείται διεθνώς κάποιος ακρωτηριασμός κάτω άκρου είναι σοκαριστικό», υπογράμμισε.
Ο κ. Τεντολούρης υπενθύμισε ότι σε πολλά ελληνικά νοσοκομεία (Αθήνα, Αλεξανδρούπολη, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο κ.α.) λειτουργούν με πρωτοβουλία του ιατρικού προσωπικού Ιατρεία Διαβητικού Ποδιού, όπου οι ασθενείς λαμβάνουν εξειδικευμένη φροντίδα και συμβουλευτική για τα διαβητικά έλκη και την πρόληψη των ακρωτηριασμών κάτω άκρων.
Απαραίτητα τα εμβόλια για τους διαβητικούς
Με αφορμή την εποχική γρίπη, οι ειδικοί υπενθύμισαν ότι οι εμβολιασμοί είναι απαραίτητοι για τα άτομα με διαβήτη καθώς κατατάσσονται στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
«Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη γενικά, κινδυνεύουν για περισσότερες και βαρύτερες επιπλοκές, ιδίως αυτοί που εμφανίζουν συννοσηρότητες (π.χ. καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια, παχυσαρκία, ΧΑΠ, κ.λπ.)», σημείωσε ο κ. Κατσιλάμπρος.
Είναι ενδεικτικό ότι κατά την περσινή περίοδο της εποχικής γρίπης, για κάθε 1.000 άτομα με διαβήτη που νόσησαν από γρίπη, τα 65 χρειάστηκε να εισαχθούν στο νοσοκομείο για νοσηλεία, ενώ για κάθε 1.000 άτομα από τον γενικό πληθυσμό μόνο 15 χρειάστηκαν νοσηλεία εξαιτίας της γρίπης. Κατά τη διάρκεια της λοίμωξης είναι συνήθης η απορρύθμιση και αύξηση των επιπέδων του σακχάρου αίματος και αυτό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στα άτομα που θεραπεύονται με ινσουλίνη.
Συνεπώς, οι επιστήμονες τόνισαν ότι, εμβόλια όπως της Γρίπης, του Πνευμονιόκοκκου και του Έρπητα Ζωστήρα είναι άκρως απαραίτητα για προστασία των διαβητικών ασθενών. «Η πρόληψη των λοιμώξεων με τη χρήση εμβολιασμών, για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, είναι η μόνη ασφαλής, οικονομική και αποτελεσματική θεραπεία και προστασία από σοβαρές άμεσες ή και μακροχρόνιες επιπλοκές στην υγεία τους», υπογράμμισε ο κ. Λέπουρας.
Η διατροφή «σύμμαχος» στην πρόληψη και διαχείριση του διαβήτη
Τέλος, ο Γενικός Ιατρός, Διευθυντής της Eurodiet Med, κ. Διονύσιος Βλάχος, αναφερόμενος στις διατροφικές συστάσεις για τα άτομα με διαβήτη, είπε ότι «είναι οι ίδιες με αυτές για το γενικό πληθυσμό. Σήμερα πλέον μιλάμε για μία απόλυτα ισορροπημένη διατροφή, που περιλαμβάνει την κατανάλωση όλων των τροφίμων με μέτρο, με γεύματα σωστής σύνθεσης, κατανεμημένα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η δίαιτα του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη δεν είναι πια μια στερητική κι αυστηρή δίαιτα, αλλά αντίθετα μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή από την οποία δεν αποκλείεται κανένα τρόφιμο».
Η σωστή, λοιπόν, διατροφή για την πρόληψη και διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 μπορεί να «κωδικοποιηθεί» στο λεγόμενο «Πιάτο Υγιεινής Διατροφής», που περιλαμβάνει:
- Το ½ του πιάτου περιλαμβάνει λαχανικά και φρούτα (με έμφαση σε προϊόντα εποχής).
- Το ¼ του πιάτου περιλαμβάνει άπαχη πρωτεΐνη: Με έμφαση στην κατανάλωση ψαριών, οσπρίων και πουλερικών. Είναι σημαντικό να μειωθεί η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και να αποφευχθεί η κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων.
- Το ¼ του πιάτου περιλαμβάνει ακατέργαστα δημητριακά (ολικής άλεσης προϊόντα). Τα ακατέργαστα δημητριακά παρουσιάζουν πιο ήπια επίδραση στο σάκχαρο του αίματος και την ινσουλίνη σε σύγκριση με τα επεξεργασμένα.
Σύμφωνα με τον κ. Βλάχο, η σωστή διατροφή, πρέπει να συμπληρώνεται επίσης από υγιεινά φυτικά έλαια, με έμφαση στην κατανάλωση ελαιόλαδου και αποφυγή των μερικώς υδρογονωμένων ελαίων και trans λιπαρών, ενυδάτωση και γενικά κατανάλωση υγρών, χωρίς θερμίδες, ενώ δεν πρέπει να παραλείπεται η τακτική σωματική δραστηριότητα για έλεγχο και μείωση του σωματικού βάρους, όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο.