Εορτάζουμε και πάλι με πνευματική χαρά και αγαλλίαση αγαπητοί φίλοι και Χριστιανοί μας, συν Θεώ και εν μέσω της πανδημίας του Κορωνοϊού το διήμερο 28 κ΄ 29 Αυγούστου 2020 την θλιβερή ανάμνηση του γεγονότος της Αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Εορτάζει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, τον μαρτυρικό θάνατο με αποκεφαλισμό του ανθρώπου εκείνου που εγκωμίασε περισσότερο από κάθε άλλο άνθρωπο ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έγκλημα στην ιστορία της ανθρωπότητας, μετά την Σταύρωση του Σωτήρος Χριστού. Ο Άγιος Ιωάννης ανεδείχθη πτηνό και άγγελος της ερήμου, αφού υπέταξε την ύπαρξή του στο θέλημα του Κυρίου. Με τη ζωή του και το θάνατό του επιβεβαίωσε την παρουσία του Θεού στον κόσμο. Εκλήθη να μαρτυρήσει υπέρ της αληθείας με έναν παράδοξο τρόπο. Εδόθη η κεφαλή του ως σημείο ευχαριστίας για έναν χορό μιας πόρνης γυναίκας...
1) Η Ζωή του Αγίου Ιωάννου και η δράση Του!
Ας πούμε όμως πρώτα λίγα λόγια και κάποια βασικά στοιχεία για την ζωή του Αγίου Ιωάννου, που υπήρξε ο όρθρος που ανήγγειλε τον ερχομό της ημέρας του Κυρίου και προηγήθηκε της Ανατολής του Ηλίου της δικαιοσύνης. «Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου!». Η ζωή και η δράση του Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού αποτελεί μια διαχρονική μαρτυρία εν Χριστώ, η οποία κορυφώθηκε στο μαρτύριο δια τον Χριστό. Όπως τότε που έδρασε στην έρημο του Ιορδάνου έτσι και σήμερα η φωνή του ακούγεται μέσα στην έρημο της κοινωνίας, αφού ο άνθρωπος αν και έχει τα πάντα και βρίσκεται ανάμεσα στους ανθρώπους παραμένει μόνος μακριά από τον Θεό και τον συνάνθρωπο του... Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ως γνωστόν, γεννήθηκε από τον Ιερέα Ζαχαρία και την Ελισάβετ. Μέχρι τα 30 του χρόνια έζησε ζωή ασκητική στην έρημο, η οποία ήταν αφιερωμένη στην προσευχή και την πνευματική ολοκλήρωση, ενώ την τροφή του, αποτελούσαν βλαστάρια χόρτων και άγριο μέλι. Με την άσκηση και την αρετή απέκτησε όλα τα προσόντα του επιβλητικού κήρυκα του Θείου Λόγου. Η διδασκαλία του, που συνοψίζεται στη γνωστή φράση: ΄΄Μετανοείτε, ήγγικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών΄΄, ήταν ουσιαστικά η προετοιμασία της έλευσης του Ιησού Χριστού στον κόσμο!
Μετανοώ σημαίνει αλλάζω τρόπο σκέψης και ζωής και τοποθετούμαι διαφορετικά απέναντι στα πράγματα και τα γεγονότα της ζωής. Αναζητώ μέσα μου τα ελλείμματα και αποκαθιστώ την κοινωνία μου με τον Θεό και τους ανθρώπους. Ο Ιωάννης κήρυττε την μετάνοια σε μια περίοδο εκφυλισμού, πρωτίστως των ανθρώπων της εξουσίας, που λειτουργούσαν ως το χειρότερο παράδειγμα. Απ’ αυτούς ζητούσε την αλλαγή, την μετάνοια και ο λόγος του είχε τίμημα την ίδια του τη ζωή. Ταυτόχρονα, είχε επίγνωση ότι το έργο του ήταν προδρομικό, για να προετοιμάσει τον λαό να υποδεχθεί τον Μεσσία, τον Σωτήρα του κόσμου! Ο Άγιος Ιωάννης ήταν αυτός που είχε αγιoσύνη ήδη από την κοιλία της μητέρας του, που είχε ως κατοικία του την αγνότητα, που ακολούθησε τη σωφροσύνη, που άσκησε τη νηστεία και ήταν μέγας νηστευτής, περιοριζόμενος στα ελάχιστα. Τον Τίμιο Πρόδρομο θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίςουμε ως τον πρώτο μετά Χριστόν ασκητή, αφού ζούσε και τρέφονταν με αυστηρή λιτότητα. Απομακρύνθηκε από κάθε ανθρώπινη συναναστροφή και έκανε πόλη του την έρημο, που ζούσε με τα θηρία, έχοντας ως ένδυμα τρίχες καμήλου και δερμάτινη ζώνη στη μέση του, που έτρωγε σαν πουλάκι του ουρανού, ενώ μελετούσε διαρκώς τον νόμο του Θεού, χάριν του οποίου και φυλακίστηκε, θεωρώντας τη φυλάκισή του ως κάτι δεύτερο και μηδαμινό. Ήταν αυτός που ξεπέρασε τους όρους της φύσεως και βάπτισε τον απόλυτα καθαρό και αμόλυντο και πέραν από κάθε φύση Χριστό!
2) Το συνταρακτικό και φρικτό γεγονός της Αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού:
“Ουκ εξεστί σοι έχειν, την γυναίκα του αδελφού σου”. Αυτά λοιπόν τα λόγια ήταν η αφορμή για να αρχίσει να μετρά αντίστροφα η επίγεια ζωή του Αγίου Ιωάννη και η αρχή της εξαγρίωσης του βασιλιά Ηρώδη Αντίπα εναντίον του. «Ουκ εξεστί σοί έχειν, τήν γυναίκα τού αδελφού σου». Δεν σου επιτρέπεται από το νόμο του Θεού να έχεις τη γυναίκα του αδελφού σου, ο όποιος ζει ακόμα. Λόγια του Τιμίου Προδρόμου, που αποτελούσαν μαχαιριές στις διεφθαρμένες συνειδήσεις του βασιλιά Ηρώδη Αντίπα και της παράνομης συζύγου του Ηρωδιάδος, που ήταν, γυναίκα του αδελφού του Φιλίππου. Όταν ο βασιλιάς Ηρώδης είχε τα γενέθλιά του, είχε καλεσμένους στο βασίλειό του πολλούς τοπικούς άρχοντες της Γαλιλαίας, καθώς επίσης και διάφορα σημαντικά για αυτόν πρόσωπα. Ο βασιλιάς Ηρώδης είχε παντρευτεί παράνομα την γυναίκα του αδερφού του Φιλίππου, την Ηρωδιάδα, όπου είχε και μια κόρη την Σαλώμη. Ο Ιωάννης έκκρινε και κατέκρινε αυτόν τον παράνομο γάμο, όπου του έλεγε: «Δεν σου επιτρέπεται να έχεις την γυναίκα του εν ζωή αδελφού σου» .
Η Ηρωδιάδα έτρεφε μνησικακία εναντίον του Αγίου Ιωάννη και ήθελε να τον σκοτώσει, αλλά δεν μπορούσε γιατί ο Ηρώδης φοβόταν τον Άγιο, επειδή ήξερε ότι ήταν άνδρας Δίκαιος και Άγιος. Ο Άγιος Ιωάννης όσα και αν του έλεγε τον έφερναν σε μεγάλη απορία, διότι συνειδητά και υποσυνείδητα γνώριζε ότι αυτά που λέει είναι σωστά. Η Κατάλληλη ευκαιρία παρουσιάστηκε!! Όταν ο βασιλιάς Ηρώδης ζήτησε να χορέψει και άλλο χορό, προς τιμήν του αλλά και λόγω της εορτής των γενεθλίων του η κόρη της Ηρωδιάδος, η Σαλώμη, που λόγω του ιδιαίτερου κάλλους της ο Ηρώδης ήταν γοητευμένος, της είπε ότι αν συνεχίσει να χορεύει θα της χαρίσει ότι και αν του ζητήσει, της είπε μάλιστα ότι είναι διατεθειμένος να της χαρίσει ακόμη και το μισό του βασίλειο. Η Σαλώμη τότε ρώτησε την μητέρα της «Τι να ζητήσω;» και αυτή της είπε να ζητήσει το κεφάλι του Ιωάννη διότι τον μισούσε.
Μπαίνει λοιπόν αμέσως η Σαλώμη στην αίθουσα του αισχρού συμποσίου και ζητάει, χωρίς χρονοτριβή, το κεφάλι του Ιωάννου του Προδρόμου. Ζητάει, μετά τον σατανικό χορό της, να πλημμυρίσει την τράπεζα του συμποσίου με το αίμα του αθώου Προφήτου. Κομπιάζει για λίγο ο Ηρώδης, γιατί φοβάται να εξοντώσει τον Πρόδρομο. Όλα αυτά όμως δεν ήταν τίποτε άλλο, παρά δικαιολογίες. Το έγκλημα έχει προαποφασισθεί. Η επιθυμία, λοιπόν, της Ηρωδιάδας που θέλει να κυλιέται ανεμπόδιστα και χωρίς έλεγχο στην αμαρτία, γίνεται πραγματικότητα. Το αίτημα της Σαλώμης δεν αργοπορεί. Κι ενώ οι δαιμονόψυχοι και αιμοβόροι διασκεδάζανε, άγριο και κοφτερό σπαθί του δημίου, του σκεπουλάτορα, έκοβε την αγία κεφαλήν του Τιμίου Προδρόμου στην φυλακή. Όλα γίνονται με ταχύτητα. Φέρνουνε τρέχοντας οι στρατιώτες το ματωμένο κεφάλι του Προφήτου στα ανάκτορα, στο τραπέζι των θλιβερών δημίων. Το βάζουν σε πιάτο γεμάτο αίματα και το τοποθετούν ανάμεσα στα φαγητά. Άγρια δαιμονική ικανοποίηση αισθάνεται η Ηρωδιάδα. Έπειτα πλημμυρισμένη ακόμα από κακία και πάθος εκδικήσεως, παίρνει μια βελόνα και τρυπάει με αυτή την γλώσσα που την ταλάνιζε, που την συγκλόνιζε με την τρομερή φωνή του ελέγχου του.
Μετά το φρικιαστικό αυτό έγκλημα, οι μαθητές του Προδρόμου τρέχουν στη φυλακή. Αψηφούν τους κινδύνους. Δεν λογαριάζουν την οργή της ασύδοτης εξουσίας και παίρνουν το ασκητικό κορμί του Προφήτη. Με συγκίνηση και λύπη το ενταφιάζουν και έπειτα πηγαίνουν στο Χριστό και του αναφέρουν τα καθέκαστα. Τι έγινε το λείψανο του Προδρόμου; Όπως αναφέρουν οι χρονογράφοι και οι συναξαριστές το σώμα του Αγίου ετάφη στην πόλη Σεβάστεια της Ιουδαίας. Ήταν δε προφυλαγμένο μέσα σε θήκη. Ο χρονογράφος Μοναχός Γεώργιος Αμαρτωλός, μας πληροφορεί ότι το λείψανο του Αγίου κάηκε επί της βασιλείας του αντίχριστου αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτου. Η δεξιά του χείρα εκείνη που άγγιξε την κεφαλή του Δεσπότου Χριστού κατά την Βάπτιση Του, σώζεται μέχρι σήμερα εις την Ιερά Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους. Έτσι μαρτυρικά ο Πρόδρομος του Κυρίου μας, παρέδωσε την ψυχή του σε Αυτόν που τόσο αγάπησε και αυτό το γεγονός εορτάζουμε την 29η Αυγούστου εκάστου έτους. Για μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς ο άδικος θάνατος του τιμίου Προδρόμου πρέπει να μας προβληματίζει διαρκώς στην πνευματική μας ζωή. Αν εισχωρήσει μέσα μας κάποιο πάθος, όπως στον βασιλιά Ηρώδη η λαγνεία, κινδυνεύουμε να καταστρέψουμε την ζωή μας ικανοποιώντας αυτό το πάθος με κάθε κόστος παραβιάζοντας τον ανθρώπινο νόμο αλλά το χειρότερο τα διδάγματα του Ευαγγελίου. Θα βρεθούμε μόνοι μας αποξενωμένοι από την σκέπη και προστασία του Θεού. Θα χάσουμε την ευεργετική επίδραση της αγάπης του Θεού στην ζωή μας που είναι τα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας με κορυφαίο την Θεία Ευχαριστία. Γιατί να προξενήσουμε άδικα τέτοια μεγάλη και θανάσιμη βλάβη που θα μας κοστίσει την σωτηρία της ψυχής μας;
3) Γιατί έχουμε αυστηρή νηστεία-ξηροφαγία άνευ Ελαίου και Οίνου στις 29 Αυγούστου;
Την 29 Αυγούστου η Εκκλησία αγαπητοί μας, σημαίνει συναγερμό με αυστηρή νηστεία από όλους τους Χριστιανούς ώστε να μην πέσουμε θύματα των αδιέξοδων παθών μας που θα μας οδηγήσουν στην απώλεια της ψυχής μας και στον αιώνιο θάνατο. Αυτή την ημέρα καλούμαστε να χύσουμε δάκρυα μετανοίας για τον πιο άδικο θάνατο που υπέστη άνθρωπος επειδή τήρησε στην ζωή του Θεοσέβεια, Ορθοπραξία και Εγκράτεια στο όνομα της πιστής τήρησης του Νόμου του Θεού. Αυτή την ημέρα καλούμαστε να πενθήσουμε για κάθε αμάρτημά μας. Ας αρχίσουμε να εφαρμόζουμε τα ιερά και αγιασμένα λόγια του Τιμίου Προδρόμου που συμπυκνώνονται στην αρετή της μετανοίας.
4) Που βρίσκεται σήμερα η Τιμία Κεφαλή του Αγίου Ιωάννου;
Η κεφαλή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου κλάπηκε από την Κωνσταντινούπολη κατά την άλωσή της από τους Σταυροφόρους το 1204. Έτσι, από το 1206 βρίσκεται μέχρι και σήμερα στην πόλη Αμιένη της βόρειας Γαλλίας, στον περίφημο καθεδρικό της ναό, ο οποίος χτίστηκε ακριβώς για να στεγάσει το άγιο αυτό λείψανο και μάλιστα συγκαταλέγεται στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
5) Το φρικτό τέλος των σφαγιαστών του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου:
Ο Θεός τιμώρησε τους σφαγείς του Προφήτου. Το τέλος των υπευθύνων, για την αποκεφάλιση του Ιωάννου ήτανε σκληρό... Ο Ηρώδης έμεινε στην εξουσία μέχρι το 40 μ.Χ. Τι το ήθελε όμως! Η ζωή του ήταν μαρτυρική Μαστίζεται αλύπητα από τους δριμείς ελέγχους της συνειδήσεως. Μάταια αγωνίζεται ο ταλαίπωρος Ηρώδης, η πονηρή αλεπού, όπως τον ονόμασαν, να πνίξει τη φωνή της συνειδήσεως. Έπειτα όμως, αυτός και η γυναίκα του η Ηρωδιάδα, εξοριστήκαν από τον Αυτοκράτορα της Ρώμης Καλιγούλα, στην Γαλλία κι αργότερα στην Ισπανία. Εκεί στην εξορία υποφέραν πολύ. Άσημοι πλέον και άδοξοι, χωρίς ίχνος από καλοπέραση και πολυτέλεια, βρήκαν το αμαρτωλό τέλος τους. Αλλά και η τύχη της Σαλώμης, της μιαράς κόρης και άσεμνης χορεύτριας, που ζήτησε ψυχρά και αναίσθητα την κεφαλή του Προδρόμου επί πίνακι δεν ήτανε καλλίτερη. Όπως διηγείται ο Νικηφόρος ο Κάλλιστος στην Εκκλησιαστική Ιστορία, η Σαλώμη βρήκε τραγικό τέλος, ίδιο σχεδόν με το τέλος του Προδρόμου. Της κόπηκε κι αυτής το κεφάλι. Και να πώς: Μια μέρα, ενώ περνούσε η Σαλώμη πάνω από ένα παγωμένο ποταμό, για να πάει στην αντίπερα όχθη ο πάγος σχίστηκε κάτω στα πόδια της. Τότε το σώμα της βούλιαξε με ορμή προς τα κάτω, σαν να άνοιξε η γη να την καταπιεί και στο απότομο αυτό πέσιμο, ενώ το σώμα της βυθίστηκε, το κεφάλι της κρατήθηκε από κοφτερές πλάκες του παγωμένου ποταμού. Ο πάγος σαν κοφτερό μαχαίρι έκοψε το κεφάλι της στο λαιμό!
6) Οι ετήσιες εορτές του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου είναι οι κάτωθι:
1. Σύλληψις του Τιμίου Προδρόμου 23 Σεπτεμβρίου
2. Σύναξις του Τιμίου Προδρόμου 7 Ιανουαρίου
3. Α΄ και Β΄ εύρεσις της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου 24 Φεβρουαρίου
4. Γ' ευρεση Τιμίας κεφαλής του Προδρόμου 25 Μαΐου
5. Το Γενέσιον του Τιμίου Προδρόμου 24 Ιουνίου
6. Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Προδρόμου 29 Αυγούστου όπου είναι ημέρα αυστηρής νηστείας έχουμε ξηροφαγία και δεν καταλύουμε Έλαιον και Οίνον. (Φέτος όμως λόγω ότι η εορτή τυγχάνει ημέρα Σάββατο καταλύουμε Έλαιον και Οίνον).
Απολυτίκιο: Ἦχος β'.
Μνήμη δικαίου μετ᾽ ἐγκωμίων· σοὶ δὲ ἀρκέσει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου Πρόδρομε· ἀνεδείχθης γὰρ ὄντως καὶ Προφητῶν σεβασμιώτερος, ὅτι καὶ ἐν ῥείθροις βαπτίσαι κατηξιώθης τὸν κηρυττόμενον· ὅθεν τῆς ἀληθείας ὑπεραθλήσας, χαίρων εὐηγγελίσω καὶ τοῖς ἐν ᾅδῃ, Θεὸν φανερωθέντα ἐν σαρκί, τὸν αἴροντα τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, καὶ παρέχοντα ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Σας περιμένουμε με χαρά να εορτάσουμε αυτό το μεγάλο αλλά συνάμα φρικτό γεγονός. Μην φοβόμαστε λόγω της πανδημίας του Κορωνοϊού ούτε να αμελούμε τον τακτικό Εκκλησιασμό μας. Οι Εκκλησιές μας είναι τα πανδοχεία, είναι οι σταθμοί ανεφοδιασμού που ξεκουράζουν τον διαβάτη αυτού του κόσμου, δίνουν δύναμη και κουράγιο στον άνθρωπο να συνεχίσει τον δρόμο του. Καθήμενος ο άνθρωπος σ’ ένα Ναό αναπνέει πνευματικό οξυγόνο και παίρνει δύναμη για τη ζωή και φυσικά δεν ιούς... Χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό γενόμενα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Τίμιος Πρόδρομος και Βαπτιστής, ο μεγαλύτερος και ο τελευταίος των Προφητών, να πρεσβεύει υπέρ Ημών. ΑΜΗΝ!
ΕΚ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΠΥΡΓΟΥ
