Του Γιώργου Κατσάμπουλα
Βρισκόμαστε μια ανάσα μακριά από το νέο έτος και ίσως έφτασε η στιγμή που πρέπει να κάνουμε μια ανασκόπηση της χρονιάς 2020, η οποία θα παραμείνει ανεξίτηλη στην μνήμη του ανθρώπινου γένους και θα δυσκολευτεί να περάσει στη λήθη, καθώς τα γεγονότα που έλαβαν μέρος συντάραξαν συθέμελα τα θεμέλια της κοινωνίας, της οικονομίας, της υγείας και της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης. Αδιαμφισβήτητα, το 2020 αποτελεί κομβικό σημείο στην ιστορία του ανθρώπου πάνω στη γη και οι αλλαγές που προξένησε θα είναι ορατές για πολλά χρόνια ακόμα.
Σεισμοί, λοιμοί και καταποντισμοί λέει χαρακτηριστικά ο θυμόσοφος λαός και αυτή η έκφραση μοιάζει να είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Η πανδημία, μάλλον, κατέχει την κυρίαρχη θέση στο πάνθεον με τα πιο σημαντικά γεγονότα της φετινής χρονιάς, και είναι αυτή που έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον, αλλά δεν παύει να είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου. Ο μεσογειακός κυκλώνας “Ιανός”, ο ισχυρός σεισμός και το τσουνάμι που ακολούθησε, ως απόρροια αυτού, στην Σάμο, η ιστορική δίκη της Χρυσής Αυγής και η καταδικαστική απόφαση που αποφάνθηκε, χαρακτηρίζοντάς την εγκληματική οργάνωση, είναι μερικά από τα γεγονότα που άφησαν το δικό τους στίγμα και σημάδεψαν την Ελλάδα την φετινή χρονιά.
Η υπαρξιακή κρίση που ακολούθησε προκάλεσε μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις στον ψυχισμό των ανθρώπων, με τους περισσότερους να αναζητούν την θέση και το νόημα τους στην νέα πραγματικότητα που διαμόρφωσε ο ιός, προκαλώντας ένα αλαλούμ αντιδράσεων. Πολλοί απελπισμένοι με επαναστατικό φρόνημα, προσπάθησαν να πάνε κόντρα στο νόμο που τους υποβλήθηκε, ως αρνητές του ιού, ιεροκήρυκες και άνθρωποι του κλήρου βάπτισαν άλλοτε κίβδηλο τον ιό και άλλοτε ως “θεία τιμωρία” και σημείο των καιρών, ρεαλιστές προσπάθησαν να τον αντιμετωπίσουν και κάποιοι εναπομείναντες ρομαντικοί οραματίστηκαν την νέα πραγματικότητα με μια αθώα αφέλεια.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά…
Ιανουάριος 2020
Λίγες μόλις μέρες μετά την πρωτοχρονιά ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωσε την “εκλεκτή” για την Προεδρία της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Στις 22 Ιανουαρίου, εκλέχθηκε η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στην ιστορία της Ελλάδας. Παράλληλα, στις 11 Ιανουαρίου, ύστερα από την εμφάνιση μιας μυστηριώδους πνευμονίας στην Κίνα, το Πεκίνο ανακοινώνει τον πρώτο επίσημο θάνατο από μια ασθένεια που αργότερα έμελε να ονομαστεί Covid- 19.
Και είναι μόνο η αρχή.
Φεβρουάριος 2020
Τέλη Φεβρουαρίου, το ημερολόγιο γράφει 26/02 και μια γυναίκα που μόλις επέστρεψε από διακοπές στην Ιταλία, μια κύρια επιδημική εστία, αποτέλεσε το πρώτο κρούσμα του ιού στην χώρα μας. Η πλειοψηφία των κρουσμάτων που σημειώθηκαν τις επόμενες μέρες αφορούσαν ανθρώπους που είχαν προηγουμένως ταξιδέψει στην Ιταλία, ενώ συνδέθηκε και με μια ομάδα προσκυνητών που είχαν ταξιδέψει στο Ισραήλ και την Αίγυπτο. Το ημερολόγιο γράφει 28/02 και είναι η μέρα που οι υγειονομικές αρχές της χώρας μας, προτείνουν στους ταξιδιώτες, οι οποίοι προέρχονται από περιοχές με πολλά κρούσματα, και στις επαφές αυτών, να παραμείνουν σε διάστημα που διαρκεί 14 μέρες, την μέγιστη διάρκεια δηλαδή επώασης του ιού, σε κατ’ οίκον περιορισμό. Ταυτόχρονα, δύο μέρες πριν, η Τουρκία ανακοινώνει ότι ανοίγει μονομερώς τα σύνορα της σε πρόσφυγες και μετανάστες, δίνοντας εντολή στις δυνάμεις διαφύλαξης των συνόρων, να μην παρεμποδίσουν την διέλευση τους.
Η ελληνική κυβέρνηση διακόπτει την λειτουργία του τελωνείου των Καστανιών Έβρου, σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η ανεξέλεγκτη είσοδος μεταναστών και προσφύγων στην χώρα μας.
Μάρτιος 2020
Ο Μάρτιος βρίσει την Ελλάδα να είναι αντιμέτωπη με διπλή κρίση. Στο ένα μέτωπο ο κορωνοϊός και στο άλλο το προσφυγικό. Ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, καταγγέλλει την κίνηση της Τουρκίας και την χαρακτηρίζει ως μια συνειδητή απόπειρα να χρησιμοποιήσει μετανάστες και πρόσφυγες ως γεωπολιτικά πρότυπα για την προώθηση των δικών της συμφερόντων. Ελληνικός στρατός, αστυνομία και απλοί πολίτες συνωστίζονται στην περιοχής των Καστανιών του Έβρου, αποτρέποντας την παράνομη είσοδο των μεταναστών.
Στις 11 Μαρτίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, βγάζει ανακοίνωση, κηρύττοντας τον ιό ως πανδημία, κρούοντας το κώδωνα του κινδύνου.
23 Μαρτίου και η κυβέρνηση επιβάλλει σημαντικούς περιορισμούς στην κυκλοφορία και την μετακίνηση των πολιτών σε όλη την επικράτεια, πλην ορισμένων εξαιρέσεων.
Απρίλιος 2020
Ελλάδα, Απρίλιος 2020, και το πρώτο Lockdown, σε μια προσπάθεια αναχαίτισης της διασποράς του ιού, τίθεται σε ισχύ για όλη την επικράτεια. Η νέα πραγματικότητα έχει ξεκινήσει να διαμορφώνεται, να παίρνει σάρκα και οστά, μέσω πρωτόγνωρων εικόνων. Άδειοι ναοί, κλειστά καταστήματα και επιχειρήσεις, φτώχεια και ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στην εγχώρια και παγκόσμια οικονομία, αποτελούν μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Μάιος 2020
Αρχές Μαΐου, οι περιορισμοί και το γενικευμένο LockDown, αρχίζει να αίρεται, με πολλούς από τους περιορισμούς όμως να εξακολουθούν να δεσπόζουν σε ένα μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητας μας. Χέρια, αποστάσεις, μάσκες και το ακρωνύμιο ΧΑΜ, όπως χαρακτηριστικά ονόμασε ο Νίκος Χαρδαλιάς, υφυπουργός πολιτικής προστασίας, μπαίνει σε εφαρμογή με μια σειρά νόμων που καθιστούν υποχρεωτική την μάσκα σε εσωτερικούς χώρους, το πλύσιμο των χεριών και την τήρηση των αποστάσεων. Καταστήματα, σχολεία και εστίαση κάνουν δειλά την εμφάνιση τους, επανερχόμενα στο προσκήνιο. Ήδη όμως, η νέα πραγματικότητα όσο αφορά την οικονομία και την ανεργία είναι σκληρή.
Ιούνιος 2020
Στις αρχές του Ιουνίου παρατηρείται μια επιστροφή στην κανονικότητα με νηπιακούς ρυθμούς, καθώς ο κορωνοϊός αποτελεί κομμάτι της νέας πραγματικότητας, προμηνύοντας ένα διαφορετικό καλοκαίρι από τα προηγούμενα. Η καλοκαιρινή σεζόν έχει καθυστερήσει να σηκώσει αυλαία, συμβάλλοντας με την σειρά της στην μειωμένη κινητικότητα της οικονομίας. Τοπικά lockdown και εφαρμογή προηγούμενων απαγορεύσεων σε περιοχές με υψηλό αριθμό κρουσμάτων διαμορφώνουν το κλίμα αποκέντρωσης και απροσανατολισμού που διέκρινε τον περασμένο Ιούνιο.
Ιούλιος 2020
Η Αγία Σοφία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Στις 24 Ιουλίου, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρόεδρος της Τουρκίας, αποφασίζει, παρά την παγκόσμια κατακραυγή, να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων.
Αύγουστος 2020
Στις 4 Αυγούστου, η παγκόσμια κοινότητα συνταράσσεται από την είδηση της έκρηξης σε αποθήκη, που φυλάσσονταν τόνοι νιτρικού αμμωνίου, ενός εξαιρετικά εύφλεκτου υλικού, σε λιμάνι στην Βηρυτό. Η έκρηξη προκάλεσε τον θάνατο περισσότερων από 200 ατόμων και τραυμάτισε σοβαρά τουλάχιστον 6.500. Το λιμάνι της Βηρυτού, καταστράφηκε ολοσχερώς.
Οι υγειονομικές αρχές προειδοποιούν πως το δεύτερο κύμα κορωνοϊού βρίσκεται προ των πυλών και το κράτος αναγγέλλει μέτρα, τα οποία υπερχρεώνουν την εστίαση να κλείνει μετά τις δώδεκα το βράδυ, προκαλώντας έντονο κύμα αντιδράσεων στους επιχειρηματίες, οι οποίοι δηλώνουν την δυσαρέσκεια τους σε ένα ήδη φειδωλό καλοκαίρι.
Παράλληλα, ακραία καιρικά φαινόμενα έκαναν την εμφάνιση τους, αποτελώντας ένα προμήνυμα για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Στις 9 Αυγούστου, ξημερώματα Κυριακής, περιοχές τις Εύβοιας, βίωσαν σκηνές τρόμου και καταστροφής, με πολλές περιοχές να έχουν βυθιστεί κάτω από το νερό. Η Θάλεια, όπως ονομάστηκε η κακοκαιρία, προκάλεσε το θάνατο οχτώ ανθρώπων και ενός βρέφους.
Σεπτέμβριος 2020
Ένα περίπου μήνα αργότερα και συγκεκριμένα στις 19 Σεπτεμβρίου, πολλές περιοχές της Ελλάδας ανάμεσα τους και η δική μας, κλήθηκαν να έρθουν αντιμέτωπες με ανάλογες εικόνες καταστροφής. Ο “Ιανός”, η νέα κακοκαιρία, πέρασε από την περιοχή μας και προκάλεσε πολλές ζημιές, συνεχίζοντας ύστερα προς την κεντρική Ελλάδα.
Οκτώβριος 2020
Στις 7 Οκτωβρίου, η Χρυσή Αυγή, κρίνεται με δικαστική απόφαση ως εγκληματική οργάνωση και ένοχη για τα κακουργήματα που της είχαν αποδοθεί, ανάμεσα στα οποία και για την ανθρωποκτονία του Παύλου Φύσσα. Το πολυάριθμο πλήθος διαδηλωτών που είχε συγκεντρωθεί έξω από το Εφετείο, ύστερα από την ιστορική απόφαση, ξέσπασε σε μια φρενίτιδα χειροκροτημάτων.
Μετά την διακριτική παρουσία του κορωνοϊού στην χώρα, κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, έχει αρχίσει να παρατηρείται μια αυξημένη κινητικότητα και αύξηση των κρουσμάτων, που πυροδοτούν μια σειρά αποφάσεων και απαγορεύσεων από την κυβέρνηση.
Στα τέλη Οκτωβρίου, στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Σάμου και Σμύρνης, σημειώθηκε σεισμός, οποίος έγινε αισθητός σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Τσουνάμι, που προκλήθηκε λίγα λεπτά μετά εξαιτίας του σεισμού, έπληξε τόσο την Σάμο όσο και την Σμύρνη. Στην Σάμο υπήρξαν οκτώ τραυματίες και δύο παιδιά που έχασαν την ζωή τους από μέρος κτιρίου που τους καταπλάκωσε.
Νοέμβριος 2020
Το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού απεδείχθη πιο σαρωτικό από το προηγούμενο όπως μαρτυρά ο ραγδαίος ρυθμός εξάπλωσης του.
Στις 5/11, η κυβέρνηση και πρωθυπουργός της χώρας, ανακοινώνουν επίσημα το δεύτερο LockDown, το οποίο βρίσκει την χώρα σε κατάσταση συναγερμού. Η αγορά δεινοπαθεί και η οικονομία σχοινοβατεί στο κενό για ακόμα μια φορά, προκαλώντας σκληρές εικόνες για την οικονομία.
Τα κρούσματα αυξάνονται πανελλαδικά κατακόρυφα, τα νοσοκομείου αγωνιούν να διαχειριστούν την κατάσταση με τον αριθμό των διασωληνωμένων να έχει αυξηθεί και αυτός με τη σειρά του, με καινούργιες πτέρυγες covid να αγωνιούν να καλύψουν το κενό στην ανάγκη. Οι θάνατοι έχουν αυξηθεί δραματικά.
Δεκέμβριος 2020
Η συγκομιδή της ελιάς έχει προβληματίσει τους ντόπιους παραγωγούς, καθώς η έλλειψη εργατών γης, τα αυστηρά μέτρα για τις μετακινήσεις, καθώς και η ανομβρία σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, αποτέλεσαν την αιτία για μια μέτρια έως κακή χρονιά για την ελιά.
Η αγορά ανοίγει με Click Away, προσπαθώντας να ανακάμψει για τους μήνες που έμεινε κλειστή. Μικρές και τοπικές επιχειρήσεις, αντιδρούν και δυσανασχετούν με τα νέα μέτρα, θεωρώντας τα αντιρεαλιστικά και καθόλου πρακτικά για τα δεδομένα μιας μικρομεσαίας επιχείρησης.
Το κύκνειο άσμα της χρονιάς, φαίνεται αρκετά ελπιδοφόρο, με την πρώτο εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού να είναι γεγονός για την χώρα μας. Αν και οι παρτίδες του εμβολίου δεν αναλογούν για όλους, η χρονιά κλείνει με ένα αρκετά ευχάριστο για όλους μήνυμα, προοικονομώντας ένα καλύτερο έτος.
