Του Γιάννη Σπυρούνη
Σε πέντε βασικά σημεία εστίασε το Περιφερειακό Συμβούλιο κατά τη χθεσινή συνεδρίαση όπου συζητήθηκε το πρόβλημα με την ουσιαστική απώλεια της ελαιοπαραγωγής στην Ηλεία. Μετά την εισήγηση που έκανε αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Μητρόπουλος, αλλά και την τοποθέτηση φορέων όπως ο πρόεδρος της ΕΣ Ηλείας – Ολυμπίας Γεράσιμος Καλλιμώρος, το Σώμα έλαβε αποφάσεις για να στηρίξει τόσο την απώλεια του εισοδήματος των παραγωγών, όσο για την προστασία των επόμενων ελαιοκομικών περιόδων. Για το θέμα τοποθετήθηκαν ακόμα ο πρόεδρος του Α.Σ. Πύργου Μιχάλης Πλαστουργός και διευθυντής της ΕΣ Ηλείας – Ολυμπίας και δημοτικός σύμβουλος Δημήτρης Δημητρόπουλος.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει να υπάρξει κυβερνητική πρωτοβουλία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να τύχουν ενίσχυσης οι ελαιοπαραγωγοί για την αντιστάθμιση της φετινής απώλειας. Η Περιφερειακή Αρχή Δυτ. Ελλάδας να προωθήσει το θέμα στην Ένωση Περιφερειών Ελλάδας. Να γίνουν ενέργειες για την αλλαγή του μοντέλου δακοκτονίας ώστε να ξεκινούν νωρίτερα οι διαγωνιστικές διαδικασίες και η κατανομή των κονδυλίων, να υπάρχει ένας ορίζοντας τριετίας για την εφαρμογή του προγράμματος και να αυξηθούν οι πιστώσεις για το έργο. Παράλληλα να ενσωματωθούν νέες τεχνολογίες. Να ζητηθεί η επίσπευση της καταβολής της εξόφλησης της ενιαίας ενίσχυσης στους αγρότες για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές απώλειες από το ελαιόλαδο. Και τέλος να γίνει τροποποίηση του κανονισμού του ΕΛΓΑ για να συμπεριληφθούν αποζημιώσεις και λόγω δάκου και γλοιοσπόριου.
Η εισήγηση Μητρόπουλου
Στην εισήγησή του ο κ. Μητρόπουλος τόνισε πως η χρονιά είναι κακή σε ποσότητα και ποιότητα για το ελαιόλαδο σε όλη την επικράτεια και κυρίως στη Δυτ. Ελλάδα που παραδοσιακά παράγει εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα. Εξηγώντας τους λόγους που οδήγησαν σε αυτά τα αποτελέσματα σημείωσε πως «… οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν (ήπιος χειμώνας 2017-2018, υψηλές υγρασίες, έντονες βροχοπτώσεις, χαμηλές θερμοκρασίες καλοκαιριού σε συνδυασμό με άκαιρες και υπερβολικές βροχοπτώσεις) δημιούργησαν ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης επιβλαβών παθογόνων και εντόμων για την ελαιοκαλλιέργεια. Οι πρόσφατες ανεμοθύελλες του φθινοπώρου σε συνδυασμό με την παρατεταμένη ανομβρία προκάλεσαν μεγάλο ποσοστό καρπόπτωσης επί της ηρτημένης παραγωγής των ελαιοδένδρων. Επίσης, η αναμενόμενη μειωμένη παραγωγή ελαιοκάρπου λόγω παρενιαυτοφορίας συνέβαλε καθοριστικά στην εμφάνιση των παραπάνω προβλημάτων σε έντονο βαθμό. Ο συνδυασμό τους αποτέλεσε ένα εκρηκτικό μείγμα που οδηγεί σε σημαντική μείωση της παραγωγής ελαιολάδου και ταυτόχρονα σε υποβάθμιση της ποιότητάς του σε σημαντικό βαθμό».
Στάθηκε στο γεγονός της μείωσης της παραγωγής και την αυξημένη οξύτητα στις προσβολές από τον παθογόνο μύκητα γλοιοσπόριο και στο δάκο.
Εστίασε κυρίως στο γλοιοσπόριο, το μύκητα που έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή, όπου φέτος οι καιρικές συνθήκες προκάλεσαν την έξαρσή του με τραγικές συνέπειες. Σημείωσε δε, πως ο μύκητας παρατηρείται σε μεγάλη ένταση σε όλες τις παραλιακές περιοχές του Ιονίου Πελάγους καθώς και στη Λέσβο και τη Βόρεια Εύβοια.
Αναλύοντας τα δεδομένα για το δάκο εξήγησε πως οι πληθυσμοί ήταν τρομακτικά υψηλοί, πολλές φορές 20 πλάσιοι μιας «κακής» χρονιάς, γεγονός που επισημάνθηκε έγκαιρα από τις Υπηρεσίες της Περιφέρειάς όπου πρότειναν στους παραγωγούς να κάνουν επαναληπτικούς ψεκασμούς καλύψεως με τις οδηγίες των γεωπόνων.
Ανέλυσε το πρόγραμμα δακοκτονίας που εφαρμόστηκε στη Δυτ. Ελλάδα. Στην Ηλεία υλοποιήθηκε σε 76 ελαιοκομικές κοινότητες με κάλυψη σε 4.212.000 ελαιόδενδρα με τρεις δολωματικοί ψεκασμοί. Επίσης αναφέρθηκε και στις συσκέψεις που ξεκίνησαν από τον Ιανουάριο του 2018 και τις ενέργειες που έγιναν σε επίπεδο Περιφέρειας και Υπουργείου για το θέμα, ώστε να μην καθυστερήσει η έναρξη του προγράμματος δακοκτονίας.
Η τοποθέτηση Καλλιμώρου
Την τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να ξεπεραστούν οι πολύπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες που αφορούν στο πρόγραμμα δακοκτονίας και την αύξηση των κονδυλίων για την αντιμετώπιση του προβλήματος στην Ηλεία, ζήτησε στην εισήγησή του ο πρόεδρος της Ένωσης Συνεταιρισμών Ηλείας – Ολυμπίας – ΑΕΣ ΑΕ, Γεράσιμος Καλλιμώρος.
Αναφέρθηκε στις καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το χειμώνα χωρίς χαμηλές θερμοκρασίες και ιδιαίτερο ψύχος, που είχε ως αποτέλεσμα υψηλά ποσοστά διαχείμασης μυκητολογικών προσβολών και εντομολογικών εχθρών, αλλά και την άνοιξη και το καλοκαίρι με την υψηλή υγρασία και τις βροχές να ευνοούν την ανάπτυξη του γλοιοσπόριου. Χαρακτήρισε πρώιμη τη χρονιά με την ανθοφορία να γίνεται νωρίτερα κατά 20 ημέρες και ανάλογα να προσβάλει και ο δάκος τα ελαιόδεντρα νωρίτερα από το σύνηθες. Η δακοκτονία ξεκίνησε στις 7 Ιουλίου και όπως επισήμανε χάθηκε ένας μήνας από τη δακοπροστασία. Αυτό συνέβαλε στην ραγδαία αύξηση του δάκου στη δεύτερη γενιά με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί σε μη ελεγχόμενα και αντιμετωπίσιμα όρια. Οι καλοκαιρινές βροχές βοήθησαν σημαντικά στην ανάπτυξη του γλοιοσπόριου που σάπισε τον ελαιόκαρπο, γεγονός που επηρέασε την ποσότητα και την ποιότητα του ελαιολάδου. Ο συνδυασμός δάκου και γλοιοσπόριου, αποδείχθηκε καταστροφικός.
Ο κ. Καλλιμώρος πρότεινε την τροποποίηση των διαδικασιών της δακοκτονίας ώστε να καταστεί αποτελεσματικός σε κάθε περίπτωση, την αύξηση των κονδυλίων για την Ηλεία και την έγκαιρη διάθεσή τους, ενώ έκλεισε λέγοντας πως θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα αποζημίωσης στους πληγέντες ελαιοπαραγωγούς, καθώς η ζημιά είναι τεράστια και θα στερήσει από την οικιακή και τοπική οικονομία αρκετά χρήματα και για την επιβίωση των παραγωγών αλλά και για την κάλυψη των υποχρεώσεών του απέναντι στο κράτος.