Τα λιπάσματα βραδείας ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης αποτελούν ειδικού τύπου λιπάσματα, τα οποία εναρμονίζουν την απελευθέρωση των ανόργανων θρεπτικών από το λίπασμα, με τις ανάγκες του φυτού, βελτιώνοντας έτσι την αποδοτικότητά τους και μειώνοντας το περιβαλλοντικό και κλιματικό αποτύπωμα της γεωργικής εκμετάλλευσης. Περιέχουν θρεπτικά στοιχεία, κυρίως άζωτο, σε μορφή που καθυστερεί την αρχική τους διαθεσιμότητα στο φυτό, εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό, συνεχή παροχή και καλύτερη αξιοποίηση του αζώτου από το φυτό για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Πέραν των θετικών αποτελεσμάτων για την παραγωγή, τα λιπάσματα βραδείας ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης έχουν βελτιωμένο περιβαλλοντικό προφίλ σε σχέση με τα αντίστοιχα κοινά λιπάσματα δεδομένου ότι η εφαρμογή τους συμβάλλει, αφενός στη μείωση της διάχυτης ρύπανσης του εδάφους και των υδάτων λόγω μειωμένης επιφανειακής απορροής των ευκίνητων νιτρικών αλάτων, αφετέρου στη μείωση της ρύπανσης του αέρα λόγω των μειωμένων εκπομπών πτητικής αμμωνίας.
Στα λιπάσματα βραδείας ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης που δύναται να ενισχυθούν στο πλαίσιο της παρούσας δράσης, περιλαμβάνονται οι ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων:
α) Κατηγορία 1: Προϊόντα λίπανσης της ΕΕ, σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 2019/1009 (προϊόντα λίπανσης που φέρουν σήμανση CE), τα οποία ανήκουν στην Κατηγορία Λειτουργίας Προϊόντων ΚΛΠ 1 (Λίπασμα) ή ΚΛΠ 7 (Σύμμεικτο προϊόν λίπανσης) και αποτελούνται από Συστατικά Υλικά ΚΣΥ 1 (Ουσίες και μείγματα παρθένων υλικών) μαζί με ΚΣΥ 8 (Πολυμερή θρεπτικών στοιχείων) ή/και ΚΣΥ 9 (Πολυμερή άλλα από τα πολυμερή θρεπτικών στοιχείων).
β) Κατηγορία 2: Λιπάσματα νέου τύπου τα οποία κυκλοφορούν στην αγορά με δράση βραδείας αποδέσμευσης, βάσει της υπ’ αρ. 291180/11034/19-9-2002 (Β’ 1274) κοινής υπουργικής απόφασης, όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αρ. 257921/15-6-2004 (Β’ 955), όμοια και ισχύει. Τα λιπάσματα νέου τύπου με δράση βραδείας αποδέσμευσης πρέπει να περιλαμβάνονται υποχρεω- τικά στο «Μητρώο Αδειών Κυκλοφορίας Νέου Τύπου Λιπασμάτων», διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ.
Υποχρεωτικές απαιτήσεις: Δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση.
Δεσμεύσεις
1. Στο πλαίσιο της δράσης, οι γεωργοί δεσμεύονται:
α) Nα κάνουν αποκλειστική χρήση των λιπασμάτων βραδείας ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης του άρθρου 69 στα αγροτεμάχια της δράσης. Για τον υπολογισμό της ποσότητας προϊόντος λίπανσης ανά εκτάριο λαμβάνεται υπόψη η συμβουλή θρέψης που παρέχεται από την ψηφιακή εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 32, σύμφωνα με τη δράση 31.6-Α καθώς και η συνιστώμενη αζωτούχος λίπανση ανά καλλιέργεια του Παραρτήματος Χ της υπ’αρ. 1848/278812/8-10-2021 «Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής για την Προστασία των Νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης» (Β’ 4855), όπως ισχύει. Στην περίπτωση που η γεωργική εκμετάλλευση βρίσκεται εντός ευπρόσβλητης από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης ζώνης, λαμβάνονται υπόψη οι πίνακες λιπαντικής αγωγής του Κεφαλαίου Β’ του Παραρτήματος της υπό στοιχεία ΠΕΝ/ΓρΕΓΥ/38552/265/25-4-2019 (Β’ 1496) κοινής υπουργικής απόφασης του Προγράμματος Δράσης των περιοχών που έχουν χαρακτηρισθεί ως ευπρόσβλητες στα νιτρικά ζώνες, όπως ισχύει.
β) Να διατηρούν στον περιβαλλοντικό φάκελο του άρθρου 7 της παρούσας τα φορολογικά παραστατικά αγοράς των λιπασμάτων βραδείας ή ελεγχόμενης απο- δέσμευσης, τα οποία εφάρμοσαν στη γεωργική τους εκμετάλλευση κατά το έτος της αίτησης. Από τα φορολογικά παραστατικά πρέπει να προκύπτει η ποσότητα του προϊόντος λίπανσης που εφαρμόστηκε από τον γεωργό στο πλαίσιο της δράσης.
2. Η πληροφορία ότι πρόκειται για λίπασμα βραδείας ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης, πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του προϊόντος και στα φορολογικά παραστατικά αγοράς. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η αναγραφή της ως άνω πληροφορίας επί των φορολογικών παραστατικών, δύναται να προσκομίζεται βεβαίωση του προμηθευτή για την κατηγορία στην οποία ανήκει το συγκεκριμένο προϊόν λίπανσης.
Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:
Οι ενισχύσεις χορηγούνται ως αποζημιώσεις έναντι του συνόλου ή μέρους των πρόσθετων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων της δράσης.
Χρήση λιπασμάτων με παρεμποδιστές
Τα προϊόντα λίπανσης με παρεμποδιστές/αναστολείς είναι προϊόντα λίπανσης τα οποία βελτιώνουν τον τρόπο αποδέσμευσης των θρεπτικών στοιχείων του προϊόντος που παρέχει θρεπτικά στοιχεία προς τα φυτά, επιβραδύ- νοντας ή διακόπτοντας τη δραστηριότητα συγκεκριμένων μικροοργανισμών ή ενζύμων.
Οι αναστολείς νιτροποίησης, αναστέλλουν τη βιολογική οξείδωση του αμμωνιακού αζώτου (ΝΗ3 – Ν) προς άζωτο σε μορφή νιτρώδους (ΝΟ2-), επιβραδύνοντας έτσι τον σχηματισμό αζώτου σε μορφή νιτρικού (ΝΟ3-). Αντίστοιχα, οι αναστολείς απονίτρωσης αναστέλλουν τον σχηματισμό υποξειδίου του αζώτου (Ν2Ο), καθυστερώντας ή εμποδίζοντας τη μετατροπή των νιτρικών ιόντων (ΝΟ3) σε διάζωτο (Ν2), αφήνοντας ανεπηρέ- αστη τη διαδικασία νιτροποίησης.
Οι αναστολείς ουρεάσης αναστέλλουν την υδρολυτική δράση του ενζύμου ουρεάση επί της ουρίας (CΗ4Ν2Ο), με κύριο στόχο τη μείωση της πτητικοποίησης της αμμωνίας. Η καθυστέρηση αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν η ουρία εφαρμόζεται στην επιφάνεια του εδάφους χωρίς ενσωμάτωση. Τα προϊόντα λίπανσης με αναστολέα διασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα του αζώτου στα φυτά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς περιορίζουν τις απώλειες αζώτου, και επομένως το καθιστούν διαθέσιμο στο φυτό σύμφωνα με τις πραγματι- κές τους ανάγκες σε θρέψη.
Πέραν των θετικών αποτελεσμάτων για την παραγωγή, τα προϊόντα λίπανσης με παρεμποδιστή/αναστολέα έχουν βελτιωμένο περιβαλλοντικό προφίλ σε σχέση με τα αντίστοιχα κοινά λιπάσματα δεδομένου ότι η εφαρμογή τους συμβάλει αφενός στη μείωση της διάχυτης ρύπανσης εδάφους και υδάτων λόγω μειωμένης επιφανειακής απορροής των ευκίνητων νιτρικών αλάτων και στη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου λόγω μειωμένων εκπομπών υποξειδίου του αζώτου (Ν2Ο) (για τα προϊόντα λίπανσης με αναστολέα νιτροποίησης και απονίτρωσης), αφετέρου στη μείωση της ρύπανσης του αέρα λόγω των μειωμένων εκπομπών πτητικής αμμωνίας (για τα προϊόντα λίπανσης με αναστολέα ουρεάσης).
Στα λιπάσματα με παρεμποδιστή/αναστολέα που δύναται να ενισχυθούν στο πλαίσιο της παρούσας δράσης περιλαμβάνονται οι ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων:
αα) Κατηγορία 1: Προϊόντα λίπανσης της ΕΕ, σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 2019/1009 (προϊόντα λίπανσης που φέρουν σήμανση CE) με αναστολέα νιτροποίησης ή ουρεάσης ή απονίτρωσης, τα οποία ανήκουν στις Κατηγορίες Λειτουργίας Προϊόντος ΚΛΠ 5 (Αναστολέας).
ββ) Κατηγορία 2: Νέου τύπου λιπάσματα με παρε- μποδιστή, τα οποία κυκλοφορούν στην αγορά βάσει της υπ’ αρ. 291180/11034/19-9-2002 (Β’ 1274) κοινής υπουργικής απόφασης, όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αρ. 257921/15-6-2004 (Β’ 955), όμοια και ισχύει.
Τα νέου τύπου λιπάσματα με παρεμποδιστή, πρέπει να περιλαμβάνονται υποχρεωτικά στο «Μητρώο Αδειών Κυκλοφορίας Νέου Τύπου Λιπασμάτων», διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ.
γγ) Κατηγορία 3: Λιπάσματα ΕΚ με αναστολείς.
Υποχρεωτικές απαιτήσεις: Δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση.
Δεσμεύσεις
1. Στο πλαίσιο της δράσης, οι γεωργοί δεσμεύονται:
α) Να κάνουν αποκλειστική χρήση των λιπασμάτων με παρεμποδιστή/αναστολέα του άρθρου 73 της παρούσας στα αγροτεμάχια της δράσης. Για τον υπολογισμό της ποσότητας του προϊόντος λίπανσης ανά εκτάριο λαμβάνεται υπόψη η συμβουλή θρέψης που παρέχεται από την ψηφιακή εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 32, σύμφωνα με τη δράση 31.6-Α καθώς και η συνιστώμενη αζωτούχος λίπανση ανά καλλιέργεια του Παραρτήματος Χ της υπ’αρ. 1848/278812/8-10-2021 (Β’4855) «Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής για την Προστασία των Νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης», όπως ισχύει.
Στη περίπτωση που η γεωργική εκμετάλλευση βρίσκεται εντός ευπρόσβλητης από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης ζώνης, λαμβάνονται υπόψη οι πίνακες λιπαντικής αγωγής του Κεφαλαίου Β’ του Παραρτήματος της υπό στοιχεία ΠΕΝ/ΓρΕΓΥ/38552/265/25-4-2019 (Β’ 1496) κοινής υπουργικής απόφασης για το Πρόγραμμα Δράσης των περιοχών που έχουν χαρακτηρισθεί ως ευπρόσβλητες στα νιτρικά ζώνες, όπως ισχύει.
β) Nα διατηρούν στον περιβαλλοντικό φάκελο του άρθρου 7 της παρούσας τα φορολογικά παραστατικά αγοράς των λιπασμάτων με παρεμποδιστή/αναστολέα, τα οποία εφάρμοσαν στη γεωργική τους εκμετάλλευση κατά το έτος της αίτησης. Από τα φορολογικά παραστατικά πρέπει να προκύπτει η ποσότητα του προϊόντος λίπανσης που εφαρμόστηκε από τον δικαιούχο της δράσης.
2. Η πληροφορία ότι πρόκειται για λίπασμα με παρεμποδιστή/αναστολέα, πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του προϊόντος και στα φορολογικά παραστατικά αγοράς. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η αναγραφή της ως άνω πληροφορίας επί των φορολογικών παραστατικών, δύναται να προσκομίζεται βεβαίωση του προμηθευτή για την κατηγορία στην οποία ανήκει το συγκεκριμένο προϊόν λίπανσης.
Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:
Οι ενισχύσεις χορηγούνται ως αποζημιώσεις έναντι του συνόλου ή μέρους των πρόσθετων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων της δράσης.
Χρήση προϊόντων ή λιπασμάτων με βιοδιεγέρτες
Οι βιοδιεγέρτες φυτών είναι προϊόντα λίπανσης που διεγείρουν τις διαδικασίες θρέψης του φυτού ανεξάρτητα από την περιεκτικότητα του προϊόντος σε θρεπτικά στοιχεία, με σκοπό τη βελτίωση ενός ή περισσοτέρων χαρακτηριστικών του φυτού ή της ριζόσφαιρας του φυτού όπως η αντοχή στις αβιοτικές καταπονήσεις, η αποδοτικότητα της χρήσης των θρεπτικών στοιχείων, τα χαρακτηριστικά ποιότητας και η διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων που συγκρατούνται στο έδαφος ή στη ριζόσφαιρα.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ιδιότητα των βιοδιεγερτών να αυξάνουν την ανθεκτικότητα των φυτών στις αβιοτικές καταπονήσεις, ιδιαιτέρως στις καταπονήσεις λόγω υδατικού και θερμικού στρες καθώς και στις δυσμενείς συνθήκες που δημιουργούνται στη ριζόσφαιρα λόγω πλημμυρικών φαινομένων και υψηλής αλατότητας εδάφους, οι οποίες αναμένεται να λαμβάνουν χώρα όλο και συχνότερα τα επόμενα χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Στα λιπάσματα και προϊόντα λίπανσης με βιοδιεγέρτες φυτών που δύναται να ενισχυθούν στο πλαίσιο της παρούσας δράσης, περιλαμβάνονται οι ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων:
α) Κατηγορία 1α: Προϊόντα λίπανσης της ΕΕ, σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 2019/1009 (προϊόντα λίπανσης που φέρουν σήμανση CE) τα οποία ανήκουν στην Κατηγορία Λειτουργίας Προϊόντος ΚΛΠ 6 (Βιοδιεγέρτης φυτών) και συγκεκριμένα στην 6(Α) (Μικροβιακός διεγέρτης φυτών) και ΚΛΠ 6(Β) (Μη μικροβιακός διεγέρτης φυτών).
β) Κατηγορία 1β: Προϊόντα λίπανσης της ΕΕ, σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 2019/1009 (προϊόντα λίπανσης που φέρουν σήμανση CE) τα οποία ανήκουν στην ΚΛΠ 7 (Σύμμεικτο προϊόν λίπανσης που περιέχει έναν ή περισσότερους βιοδιεγέρτες φυτών που ανήκουν στην ΚΛΠ 6).
γ) Κατηγορία 2: Νέου τύπου λιπάσματα τα οποία περιέχουν ουσίες βοηθητικές της ανάπτυξης των φυτών όπως φυτορμόνες, ένζυμα, ρυθμιστές, βιταμίνες, πρωτείνες, αμινοξέα και άλλες παρόμοιες ουσίες που συμβάλουν στην ανάπτυξη του φυτού και βελτιώνουν την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, σε συνδυασμό με έναν ή και περισσότερους τύπους λιπασμάτων των ομάδων α’ – δ’ (το ελάχιστον έναν) του άρθρου 4α της υπ’ αρ. 257921/15-6-2004 (Β’ 955) κοινής υπουργικής απόφασης, τα οποία κυκλοφορούν στην αγορά βάσει της υπ’ αρ. 291180/11034/19-9-2002 (Β’ 1274) κοινής υπουργικής απόφασης, όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αρ. 257921/15-6-2004 (Β’ 955), όμοια και ισχύει. Τα νέου τύπου λιπάσματα με ουσίες βοηθητικές της ανάπτυξης των φυτών πρέπει να περιλαμβάνονται υποχρεωτικά στο «Μητρώο Αδειών Κυκλοφορίας Νέου Τύπου Λιπασμάτων», διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ.
δ) Κατηγορία 3: Προϊόντα με ουσίες βοηθητικές της ανάπτυξης των φυτών, τα οποία κυκλοφορούν στην αγορά για χρήση στη γεωργία βάσει της υπ’ αρ. 217217/ 8-1-2004 (Β’ 35) υπουργικής απόφασης. Στην ετικέτα του προϊόντος πρέπει να αναγράφεται η φράση: «Ουσία βοηθητική της ανάπτυξης των φυτών/Κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά για χρήση στη γεωργία σύμφωνα με την υπ’ αρ. 217217/2004 (Β’ 35) υπουργική απόφαση».
Υποχρεωτικές απαιτήσεις: Δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση.
Δεσμεύσεις
1. Στο πλαίσιο της δράσης οι γεωργοί δεσμεύονται:
α) Να κάνουν χρήση των προϊόντων ή λιπασμάτων με βιοδιεγέρτες του άρθρου 77 της παρούσας στα αγροτεμάχια της δράσης, ως εξής:
αα) για τα προϊόντα της Κατηγορίας 1α και 3 της παρ. 2 του άρθρου 77, για τον υπολογισμό της ποσότητας ανά εκτάριο, λαμβάνεται υπόψη η συνιστώμενη δόση και ο αριθμός εφαρμογών που αναγράφεται στην ετικέτα του προϊόντος, ανάλογα με την καλλιέργεια.
ββ) για τα προϊόντα λίπανσης της Κατηγορίας 1β και 2 της παρ. 2 του άρθρου 77, να κάνουν αποκλειστική χρήση αυτών στα αγροτεμάχια της δράσης. Για τον υπολογισμό της ποσότητας προϊόντος λίπανσης ανά εκτάριο λαμβάνεται υπόψη η συμβουλή θρέψης που παρέχεται από την ψηφιακή εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 32, σύμφωνα με τη δράση 31.6-Α καθώς και η συνιστώμενη αζωτούχος λίπανση ανά καλλιέργεια του Παραρτήματος Χ της υπ’ αρ. 1848/278812/8-10-2021 (Β’ 4855) «Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής για την Προστασία των Νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργι- κής Προέλευσης», όπως ισχύει. Στην περίπτωση που η γεωργική εκμετάλλευση βρίσκεται εντός ευπρόσβλητης από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης ζώνης, λαμβάνονται υπόψη οι πίνακες λιπαντικής αγωγής του Κεφαλαίου Β’ του Παραρτήματος της υπό στοιχεία ΠΕΝ/ ΓρΕΓΥ/38552/265/25-4-2019 (Β’ 1496) κοινής υπουργικής απόφασης για το Πρόγραμμα Δράσης των περιοχών που έχουν χαρακτηρισθεί ως ευπρόσβλητες στα νιτρικά ζώνες, όπως ισχύει.
β) Να διατηρούν στον περιβαλλοντικό φάκελο του άρθρου 7 τα φορολογικά παραστατικά αγοράς προϊόντων ή λιπασμάτων με βιοδιεγέρτες, τα οποία εφάρμοσαν στη γεωργική τους εκμετάλλευση κατά το έτος της αίτησης. Από τα φορολογικά παραστατικά πρέπει να προκύπτει η ποσότητα του προϊόντος που εφαρμόστηκε από τον γεωργό στο πλαίσιο της δράσης.
2. Η πληροφορία για την κατηγορία στην οποία ανήκει το λίπασμα ή το προϊόν λίπανσης με βιοδιεγέρτη ή οι ουσίες βοηθητικές της ανάπτυξης των φυτών της παρ. 2 του άρθρου 77, πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του προϊόντος και στα φορολογικά παραστατικά αγοράς. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η αναγραφή της ως άνω πληροφορίας επί των φορολογικών παραστατικών, δύναται να προσκομίζεται βεβαίωση του προμηθευτή για την κατηγορία στην οποία ανήκει το συγκεκριμένο προϊόν λίπανσης.
Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:
Οι ενισχύσεις χορηγούνται ως αποζημιώσεις έναντι του συνόλου ή μέρους των πρόσθετων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων της δράσης.
Πηγή: Etheas.gr