Συνεχίζεται σήμερα η Σύνοδος Κορυφής για τη διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια. Εκτός ατζέντας η αναθεώρηση του δημοσιονομικού πλαισίου
Χωρίς συνέντευξη Τύπου ολοκληρώθηκε στις 02:30 (τοπική ώρα, 03:30 ώρα Ελλάδας), η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, με την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου να παραπέμπεται στις καλένδες, καθώς οι ηγέτες δεν κατάφεραν να βρουν κοινό τόπο, παρά τις πολύωρες συζητήσεις.
Θετική εξέλιξη ωστόσο χαρακτηρίστηκε η απόφαση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.
Η Ουγγαρία εμπόδισε τη σύναψη οριστικής συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής προκειμένου να διατεθούν 50 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ουκρανία από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και οι 27 αποφάσισαν η διαπραγμάτευση για το ζήτημα να συνεχιστεί τον Ιανουάριο.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν ανακοίνωσε πως άσκησε το βέτο του, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των 27, για να μην υιοθετηθεί νέα οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ουκρανία, αξίας 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, μέσω του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.
«Βέτο στα επιπλέον κεφάλαια στην Ουκρανία, βέτο στην αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, θα επιστρέψουμε στο ζήτημα την επόμενη χρονιά έπειτα από προσήκουσες προετοιμασίες», ανέφερε ο κ. Όρμπαν μέσω X (του πρώην Twitter). Απεναντίας, δεν άσκησε βέτο στην απόφαση των ηγετών της ΕΕ να αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία.
Ο υπηρεσιακός Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, μετά το βέτο Όρμπαν, εξήγησε πως οι υπόλοιπες 26 χώρες ήταν σύμφωνες να διατεθεί το ποσό των 50 δισεκ. ευρώ από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ ως το 2027, όμως η Βουδαπέστη τάχθηκε κατά της απόφασης, για τη λήψη της οποίας απαιτείται ομοφωνία.
«Έχουμε ακόμη λίγο χρόνο, η Ουκρανία δεν θα ξεμείνει από χρήματα τις επόμενες λίγες εβδομάδες», εκτίμησε ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας.
«Οι 26 συμφωνήσαμε. Ο Βίκτορ Όρμπαν, η Ουγγαρία, δεν μπόρεσε να συμφωνήσει. Είμαι αρκετά σίγουρος πως μπορούμε να κλείσουμε τη συμφωνία στις αρχές της επόμενης χρονιάς, εκτιμάμε στα τέλη Ιανουαρίου», πρόσθεσε ο κ. Ρούτε, ξεκαθαρίζοντας πως η συμφωνία θα πρέπει να οριστικοποιηθεί σε επόμενη σύνοδο κορυφής.
Αναβάλλεται η συζήτηση για αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας
Στις αρχές του 2024 θα επιστρέψουν οι ηγέτες της ΕΕ στο τραπέζι για να συζητήσουν εκ νέου την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ο Σαρλ Μισέλ τόνισε μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής ότι 26 ηγέτες συμφώνησαν με την πρόταση σε όλα τα στοιχεία.
«Θα πρέπει να είμαι πολύ ακριβής, ένας ηγέτης, αυτός της Σουηδίας, πρέπει να συμβουλευτεί το κοινοβούλιο της χώρας του κατά τη συνήθη διαδικασία για τη χώρα αυτή και (άλλος) ένας ηγέτης δεν μπόρεσε να συμφωνήσει», διευκρίνισε ο κ. Μισέλ.
Σημείωσε ότι «όλες οι προτεραιότητες, η υποστήριξη για την Ουκρανία, η μετανάστευση, το ταμείο αλληλεγγύης, η άμυνα, είναι μέρος (του πλαισίου διαπραγμάτευσης), που σημαίνει ότι θα επανέλθουμε στο ζήτημα στις αρχές του επόμενου έτους και θα προσπαθήσουμε να επιτύχουμε ομοφωνία για να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε το σχέδιο».
Ο κ. Μισέλ επισήμανε πάντως ότι απόψε εστάλη «πολύ ισχυρό μήνυμα στους Ευρωπαίους πολίτες, πολύ ισχυρό μήνυμα στους Ουκρανούς πολίτες, επειδή αποφασίσαμε να χορηγήσουμε το καθεστώς υποψήφιας χώρας στη Γεωργία, να ξεκινήσουμε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και με την Μολδαβία, να κάνουμε ένα πολύ σημαντικό βήμα με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη».
Το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας», αναφέρουν στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για τη Διεύρυνση, οι ευρωπαίοι ηγέτες. Καλούν επίσης το Συμβούλιο «να εγκρίνει τα αντίστοιχα πλαίσια διαπραγμάτευσης μόλις γίνουν τα σχετικά βήματα που ορίζονται στις αντίστοιχες συστάσεις της Επιτροπής της 8ης Νοεμβρίου 2023».
Για τη Γεωργία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας, με την προϋπόθεση ότι έχουν γίνει τα σχετικά βήματα που ορίζονται στη σύσταση της Επιτροπής της 8ης Νοεμβρίου 2023..
Με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις μόλις επιτευχθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης με τα κριτήρια προσχώρησης. Η Επιτροπή καλείται να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο το αργότερο μέχρι τον Μάρτιο του 2024, με σκοπό τη λήψη απόφασης.
Για τη Βόρεια Μακεδονία, αναφέρεται ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να ολοκληρώσει τη φάση έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία μόλις εφαρμόσει τη δέσμευσή της να ολοκληρώσει τις συνταγματικές αλλαγές όπως αναφέρονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουλίου 2022, σύμφωνα με τις εσωτερικές της διαδικασίες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Βόρεια Μακεδονία να επιταχύνει την ολοκλήρωση αυτών των αλλαγών».
Καμία αναφορά δεν υπάρχει στα συμπεράσματα για την Αλβανία.
Στα συμπεράσματα υπάρχει η επισήμανση ότι: «Τα επίδοξα μέλη πρέπει να εντείνουν τις μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες, ιδίως στον τομέα του κράτους δικαίου, σύμφωνα με την αξιοκρατική φύση της ενταξιακής διαδικασίας και με τη βοήθεια της ΕΕ». Σημειώνεται, επίσης, ότι « όσον αφορά το μέλλον της προοπτικής μιας περαιτέρω διευρυμένης Ένωσης, τόσο τα μελλοντικά κράτη μέλη όσο και η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμα τη στιγμή της προσχώρησης. Οι εργασίες και στις δύο πλευρές θα πρέπει να προχωρήσουν παράλληλα».
Επαναβεβαιώνοντας την πλήρη και αδιαμφισβήτητη δέσμευσή του στην προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την επιτάχυνση της ενταξιακής τους διαδικασίας. Σημειώνεται, ότι το νέο αναπτυξιακό σχέδιο της Επιτροπής για τα Δυτικά Βαλκάνια, στοχεύει στην επιτάχυνση της κοινωνικοοικονομικής σύγκλισης μεταξύ των χωρών της περιοχής και της ΕΕ, βάσει αυστηρών όρων. Όλες οι χώρες της περιοχής «καλούνται να προχωρήσουν σε αύξηση του ρυθμού των μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με την ΕΕ και την προώθηση της περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης μέσω της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς, με βάση τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι παραμένει προσηλωμένο στην προώθηση της «σταδιακής ενσωμάτωσης» μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διεύρυνσης «με αναστρέψιμο και αξιοκρατικό τρόπο».
«Καθώς η ΕΕ διευρύνεται, η επιτυχής ευρωπαϊκή ολοκλήρωση απαιτεί οι πολιτικές της Ένωσης να είναι κατάλληλες για το μέλλον και να χρηματοδοτούνται με βιώσιμο τρόπο, με βάση τις αξίες στις οποίες βασίζεται», αναφέρουν τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής.
Tέλος, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις στις προσεχείς συνεδριάσεις του με σκοπό την έγκριση έως το καλοκαίρι του 2024 συμπερασμάτων σχετικά με έναν οδικό χάρτη για τις μελλοντικές εργασίες.
