Κυριακή, 07 Ιανουαρίου 2024 19:11

Κλιματική Αλλαγή: Ποια τρόφιμα κινδυνεύουν με εξαφάνιση από τα ράφια των σούπερ μάρκετ

Γράφτηκε από την
Ad Slot

Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός και μαζί της οι προκλήσεις στην αγροτική παραγωγή. Πέρα από την γενικότερη έλλειψη νερού, η συγκομιδή ορισμένων προϊόντων μειώνεται χρόνο με το χρόνο.

Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να μειώσει την διαθεσιμότητα κάποιων προϊόντων από τα σούπερ μάρκετ επιφέροντας αναγκαστικά αλλαγές στη διατροφή μας. Το ρύζι είναι από τα πρώτα προϊόντα των οποίων η προσφορά θα μειωθεί. Το σιτάρι και το καλαμπόκι στις ΗΠΑ αναμένεται επίσης να έχουν μειωμένη παραγωγή, όπως και το φοινικέλαιο και τα εξωτικά φρούτα σε Αφρική και Ασία εξαιτίας του φαινομένου El Nino.

Ιστορικά πολλές δεκάδες πολιτισμών εξαφανίστηκαν οριστικά εξαιτίας κυρίως της ξηρασίας που προκάλεσε το El Nino και άλλα ακραία φαινόμενα. Ουσιαστικά από έλλειψη νερού που ώθησε σε έλλειψη δημητριακών, φρούτων και λαχανικών.

Σήμερα, αντίστοιχα φαινόμενα αναμένεται να δημιουργήσουν όχι μόνο μεγάλα προσφυγικά κύματα, αλλά και βίαιες αντιπαραθέσεις. Οι υψηλές τιμές θα πλήξουν περισσότερο τους πολίτες της Ασίας και της Αφρικής, θέτοντας δεκάδες χώρες το 2024 σε επισιτιστικό κίνδυνο.

Το νερό χρησιμοποιείται ήδη ως όπλο, σε πολλές από τις περιοχές στην Ασία, την Αφρική και την Λατινική Αμερική, την ώρα που επιστημονικές λύσεις όπως τα εργοστάσια αφαλάτωσης μπορούν να δώσουν νερό για πολλές χρήσεις, αλλά με μεγάλο ενεργειακό και περιβαλλοντικό κόστος.

Επιπτώσεις του κλίματος στη γεωργία

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη γεωργία τόσο σε τοπική όσο και σε περιφερειακή κλίμακα. Κάποιες από τις κυριότερες επιπτώσεις που υπογραμμίζει η EPA είναι οι παρακάτω:

1. Μεταβολές στην παραγωγικότητα

Η κλιματική αλλαγή μπορεί να κάνει τις συνθήκες καλύτερες ή χειρότερες για την καλλιέργεια σε διάφορες περιοχές. Για παράδειγμα, οι αλλαγές στη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις και τις ημέρες χωρίς παγετό οδηγούν σε μεγαλύτερες καλλιεργητικές περιόδους σε κάποιες χώρες. Μια μεγαλύτερη καλλιεργητική περίοδος μπορεί να έχει τόσο θετικές όσο και αρνητικές επιπτώσεις για την παραγωγή τροφίμων.

Ορισμένοι αγρότες μπορεί να είναι σε θέση να φυτέψουν καλλιέργειες μεγαλύτερης ωρίμανσης ή περισσότερους κύκλους καλλιεργειών συνολικά, ενώ άλλοι μπορεί να χρειαστεί να παρέχουν περισσότερη άρδευση κατά τη διάρκεια μιας μεγαλύτερης, θερμότερης καλλιεργητικής περιόδου. Η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί επίσης να βλάψει τις καλλιέργειες, τα φυτά και τα δάση. Για παράδειγμα, όταν τα φυτά απορροφούν μεγάλες ποσότητες όζοντος σε επίπεδο εδάφους, εμφανίζουν μειωμένη φωτοσύνθεση, βραδύτερη ανάπτυξη και μεγαλύτερη ευαισθησία στις ασθένειες.

Η κλιματική αλλαγή μπορεί επίσης να αυξήσει την πιθανότητα πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές ενέχουν μεγάλους κινδύνους για τις γεωργικές εκτάσεις, τα λιβάδια και τα βοσκοτόπια. Οι αλλαγές στη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις είναι επίσης πολύ πιθανό να διευρύνουν την εμφάνιση και το εύρος των εντόμων, των ζιζανίων και των ασθενειών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη χρήση ζιζανιοκτόνων και παρασιτοκτόνων.

Η επικονίαση είναι ζωτικής σημασίας για τις περισσότερες καλλιέργειες. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι μεταβαλλόμενες βροχοπτώσεις μπορούν να επηρεάσουν το πότε ανθίζουν τα φυτά και πότε οι επικονιαστές, όπως οι μέλισσες και οι πεταλούδες, βγαίνουν έξω. Αν υπάρξει αναντιστοιχία μεταξύ του πότε ανθίζουν τα φυτά και του πότε βγαίνουν οι επικονιαστές, η επικονίαση μπορεί να μειωθεί. Αντίστοιχα η μεγάλη χρήση παρασιτοκτόνων βάζει σε κίνδυνο τους επικονιαστές.

2. Επιπτώσεις στο έδαφος και τους υδάτινους πόρους

Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να αυξήσει τη συχνότητα των ισχυρών βροχοπτώσεων ανά περιοχές, οι οποίες μπορούν να βλάψουν τις καλλιέργειες με τη διάβρωση του εδάφους και την εξάντληση των θρεπτικών συστατικών του. Οι ισχυρές βροχές μπορούν επίσης να αυξήσουν τη γεωργική απορροή στους ωκεανούς, τις λίμνες και τα ρέματα. Αυτή η απορροή μπορεί να βλάψει την ποιότητα των υδάτων τόσο προς χρήση, εξαιτίας των παρασιτοκτόνων και των λιπασμάτων στον υδροφόρο ορίζοντα.

Σε συνδυασμό με την αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων λόγω της κλιματικής αλλαγής, η απορροή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των επιπέδων οξυγόνου στα υδάτινα σώματα. Αυτό είναι γνωστό ως υποξία. Η υποξία μπορεί να σκοτώσει τα ψάρια και τα οστρακοειδή. Μπορεί επίσης να επηρεάσει την ικανότητά τους να βρίσκουν τροφή και βιότοπο, γεγονός που με τη σειρά του μπορεί να βλάψει τις παράκτιες κοινωνίες και οικονομίες που εξαρτώνται από αυτά τα οικοσυστήματα.

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και οι καταιγίδες αποτελούν επίσης απειλή για τις παράκτιες γεωργικές κοινότητες. Οι απειλές αυτές περιλαμβάνουν διάβρωση, απώλειες γεωργικών εκτάσεων και διείσδυση αλμυρού νερού, η οποία μπορεί να μολύνει τα αποθέματα νερού. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιδεινώσει αυτές τις απειλές.

Επιπλέον, το άζωτο που καταλήγει στο νερό λειτουργεί ως λίπασμα που ενθαρρύνει την ανάπτυξη φυτοπλαγκτού. Όταν το φυτοπλαγκτό πεθαίνει, αποσυντίθεται από μικρόβια που εξαντλούν το διαθέσιμο οξυγόνο και μπορούν να τελικά να μετατρέψουν το νερό σε νεκρό βούρκο. Το φαινόμενο ονομάζεται ευτροφισμός.

3. Προκλήσεις για την υγεία των γεωργών και του ζωικού κεφαλαίου

Οι εργαζόμενοι στη γεωργία αντιμετωπίζουν διάφορους κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με το κλίμα. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η έκθεση στη ζέστη και σε άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, η μεγαλύτερη έκθεση σε φυτοφάρμακα λόγω της διευρυμένης παρουσίας παρασίτων, τα παράσιτα που μεταφέρουν ασθένειες, όπως τα κουνούπια και τα τσιμπούρια και η υποβαθμισμένη ποιότητα του αέρα.

Τυχόν γλωσσικά εμπόδια που μπορεί να αντιμετωπίσουν αλλοδαποί εργάτες γης, η έλλειψη πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και άλλοι παράγοντες μπορούν να επιδεινώσουν αυτούς τους κινδύνους για τους εργάτες. Η ζέστη και η υγρασία μπορούν επίσης να επηρεάσουν την υγεία και την παραγωγικότητα των ζώων που εκτρέφονται για κρέας, γάλα και αυγά.

Οι ελλείψεις σε τρόφιμα

Από την Κίνα έως τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η παραγωγή ρυζιού μειώνεται και ανεβάζει τις τιμές για περισσότερους από 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ιδίως στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, η οποία καταναλώνει το 90% του ρυζιού παγκοσμίως. Η παγκόσμια αγορά ρυζιού πρόκειται να καταγράψει τη μεγαλύτερη έλλειψη των τελευταίων δύο δεκαετιών το 2023, σύμφωνα με τη Fitch Solutions. Και ένα έλλειμμα αυτού του μεγέθους για ένα από τα πιο καλλιεργούμενα σιτηρά στον κόσμο θα πλήξει τους μεγάλους εισαγωγείς, δήλωσαν αναλυτές στο CNBC.

«Η κατάσταση του παγκόσμιου ελλείμματος παραγωγής ρυζιού θα αυξήσει το κόστος εισαγωγής ρυζιού για τους κύριους εισαγωγείς ρυζιού, όπως η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες, η Μαλαισία και οι αφρικανικές χώρες το 2023», σύμφωνα με τον Όσκαρ Τζάκρα της Robobank. Πολλές χώρες θα αναγκαστούν επίσης να μειώσουν τα εγχώρια αποθέματά τους, δήλωσε η Κέλυ Γκούγκαρι, αναλύτρια της Gro Intelligence. Η ίδια δήλωσε ότι οι χώρες που θα πληγούν περισσότερο θα είναι εκείνες που ήδη υποφέρουν από υψηλό πληθωρισμό τροφίμων, όπως το Πακιστάν, η Τουρκία, η Συρία και ορισμένες αφρικανικές χώρες.

Η υπόλοιπη αγροτική παραγωγή πλην ρυζιού

Οι καλλιέργειες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ζωτικής σημασίας για την προμήθεια τροφίμων σε όλο τον κόσμο. Οι αμερικανικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις προμηθεύουν σχεδόν το 25% όλων των δημητριακών (όπως το σιτάρι, το καλαμπόκι και το ρύζι) στην παγκόσμια αγορά. Οι αλλαγές στη θερμοκρασία, στο διοξείδιο του άνθρακα (CO2) της ατμόσφαιρας και στη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στις αποδόσεις των καλλιεργειών.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που πλήττουν τις πιο σημαντικές χώρες εξαγωγής φρούτων, όπως είναι η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, η Τουρκία και το Μεξικό καταστρέφουν ολόκληρες σοδειές πυροδοτώντας νέες ανατιμήσεις. Από την ξηρασία σε μεγάλα τμήματα της Ασίας εξαιτίας του φαινομένου Ελ Νίνιο βρίσκονται σε κίνδυνο και οι προμήθειες σιταριού, φοινικέλαιου και άλλων αγροτικών προϊόντων πέρα από το ρύζι. Μεγάλες μειώσεις στην παραγωγή αναμένεται να εμφανιστούν και στα όσπρια.

Βάσει αυτών των δεδομένων συνιστάται να καλύπτουμε το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών με τρόφιμα που παράγονται κοντά στο σπίτι μας. Ανάγκη που θα μεγαλώσει όσο βαθαίνει η κλιματική αλλαγή. Οι Έλληνες αγρότες λόγω της υψηλής τιμής έχουν αρχίσει να επανεπενδύουν σε ελαιόδεντρα και σιτάρι, όμως η Ελλάδα όπως σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζει ελλείψεις σε εργατικά χέρια γεγονός που δυσχεραίνει την προσπάθεια.

Ας αναφερθεί πως παρότι οι τιμές στις οποίες πωλούν οι αγρότες τα προϊόντα τους, παρουσίασαν μείωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση το τρίτο τρίμηνο του 2023 κατά 9%, στην Ελλάδα οι τιμές αυξήθηκαν κατά 22%, που ήταν η μεγαλύτερη αύξηση στην ΕΕ. Αντίστοιχα οι τιμές πώλησης των φρούτων από τους αγρότες αυξήθηκαν 30% στην Ελλάδα όταν στην ΕΕ μειώθηκαν 5%. Ιδιαίτερα μεγάλη ήταν και η αύξηση στις τιμές των φρέσκων λαχανικών, σχεδόν 35%, ενώ στην ΕΕ η αύξηση ήταν μόνο 10%.

Πηγή: in.gr

Τελευταία τροποποίηση στις Κυριακή, 07 Ιανουαρίου 2024 16:40

Σχετικά Άρθρα

  • Η κρίση νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής απειλεί την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων
    Η κρίση νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής απειλεί την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων

    Ζητείται παγκόσμια συνεργασία για την αντιμετώπιση του προβλήματος στα αποθέματα νερού, που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων μέχρι το 2050

    Η κλιματική αλλαγή, η καταστροφική χρήση της γης και η κακή διαχείριση των αποθεμάτων έχουν θέσει τον παγκόσμιο κύκλο του νερού υπό «πρωτοφανή πίεση», προειδοποίησε η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού (GCEW), σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη (17/10).

    «Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι και περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων βρίσκονται σήμερα σε περιοχές όπου η συνολική αποθήκευση νερού αναμένεται να μειωθεί», ανακοίνωσε η GCEW, μια διετής ερευνητική πρωτοβουλία που συστάθηκε από την Ολλανδία το 2022.

    Οι πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην έλλειψη γλυκού νερού, τόνισε, συμπεριλαμβανομένης της βορειοδυτικής Ινδίας, της βορειοανατολικής Κίνας, αλλά και της νότιας και ανατολικής Ευρώπης.

    Η γεωργία επηρεάζεται, με την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών να μειώνεται έως και κατά 23%, αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις.

    Φαύλος κύκλος

    Η άνοδος της θερμοκρασίας έχει δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο, οδηγώντας στην απώλεια του «πράσινου νερού», δηλαδή της υγρασίας που περιέχεται στα εδάφη και τη φυτική ζωή, η εξάτμιση της οποίας παρέχει περίπου το ήμισυ των παγκόσμιων βροχοπτώσεων.

    Οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε ξηρότερα εδάφη, γεγονός που επιδεινώνει τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές, προκαλώντας μεγαλύτερη υποβάθμιση και απώλεια βιοποικιλότητας, γεγονός που μειώνει περαιτέρω την ποσότητα του διαθέσιμου «πράσινου νερού» στο έδαφος.

    Οι διαταραχές του κύκλου του νερού «έχουν σημαντικές παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις», αναφέρει η έκθεση.

    Η κρίση του νερού θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, κατά 8% για τις χώρες υψηλού εισοδήματος έως το 2050 και έως και 15% για τις χώρες χαμηλότερου εισοδήματος.

    Οι οικονομικές μειώσεις θα είναι συνέπεια «των συνδυασμένων επιπτώσεων των μεταβαλλόμενων προτύπων βροχοπτώσεων και της αύξησης της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής, μαζί με τη μείωση της συνολικής αποθήκευσης νερού και την έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό και αποχέτευση».

    Παγκόσμια συνεργασία για το νερό

    Η έκθεση ζητά να θεωρηθεί ο κύκλος του νερού ως «παγκόσμιο κοινό αγαθό», για την προστασία του οποίου οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν.

    «Θα πρέπει να θέσουμε κοινούς στόχους για τη βιωσιμότητα των υδάτων», δήλωσε ο πρόεδρος της Σιγκαπούρης Tharman Shanmugaratnam, συμπρόεδρος της GCEW, σε ενημέρωση πριν από την παρουσίαση της έκθεσης.

    «Τελικά, θα απαιτηθεί ένα παγκόσμιο σύμφωνο για το νερό. Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να φτάσουμε εκεί, αλλά θα ξεκινήσουμε αυτή τη διαδικασία».

    Η έκθεση ζητά την κατάργηση «των επιβλαβών επιδοτήσεων σε τομείς έντασης νερού ή την ανακατεύθυνσή τους προς λύσεις εξοικονόμησης νερού», σημειώνοντας ότι οι φτωχές και ευάλωτες κοινότητες πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής.

    Η Ngozi Okonjo-Iweala, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και επίσης συμπρόεδρος της GCEW, δήλωσε ότι πρέπει να ανακατευθυνθούν περίπου 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες γεωργικές επιδοτήσεις που ενθαρρύνουν την υπερκατανάλωση νερού και ότι πρέπει να υπάρξει στροφή από τη φύτευση υδροβόρων καλλιεργειών σε ακατάλληλες περιοχές.

    Το νερό στην Ευρώπη κινδυνεύει

    Παράλληλα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος προειδοποιεί ότι η Ευρώπη οφείλει να διαχειρισθεί καλύτερα τους υδάτινους πόρους της, για να εγγυηθεί στους πολίτες της νερό καλής ποιότητας, ενώ επισημαίνει ότι μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο βρίσκεται σε καλή ή πολύ καλή οικολογική υγεία.

    «Η υγεία των ευρωπαϊκών υδάτων δεν είναι καλή. Τα ύδατά μας αντιμετωπίζουν σειρά πρωτοφανών προβλημάτων που απειλούν την σχετική με το νερό ασφάλεια της Ευρώπης», δηλώνει σε ανακοίνωσή της η διευθύντρια του Οργανισμού, Λέενα Ιλα-Μονόνεν.

    Σε ό,τι αφορά την χημική υγεία των επιφανειακών υδάτων, δεν είναι καλή παρά μόνο στο 29% των περιπτώσεων, έναντι 77% για τον υδροφόρο ορίζοντα, από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του πόσιμου νερού που καταναλώνουν οι Ευρωπαίοι.

    Καλή χημική υγεία σημαίνει απουσία υπερβάλλουσας ρύπανσης από οργανικά στοιχεία και από επιβλαβείς χημικές ουσίες, όπως οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) και τα μικροπλαστικά.

    Οι μεγαλύτερες απειλές για το νερό

    Τα επιφανειακά ύδατα απειλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση (καύση του άνθρακα, εκπομπές των αυτοκινήτων, κλπ) και την γεωργία που παράγει μεγάλες ποσότητες αποβλήτων που μολύνουν τα εδάφη.

    «Η ευρωπαϊκή γεωργία θα πρέπει να αυξήσει τη χρήση περισσότερο αειφόρων φυσικών και αγροοικολογικών πρακτικών, που θα συνοδεύονται από κίνητρα και αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών», σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

    Ο ευρωπαϊκός οργανισμός έχει αναλύσει 120.000 εξωτερικές επιφάνειες υδάτων και 3,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα υπόγειων υδάτων σε 19 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στη Νορβηγία, και ζητά τη μείωση κατά 50% της χρήσης των ζιζανιοκτόνων μέχρι το 2030.

    «Θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποκαταστήσουμε την υγεία των πολύτιμων υδάτινων ρευμάτων μας, των λιμνών, των παράκτιων υδάτων και άλλων υδάτινων μαζών, ώστε αυτός ο ζωτικής σημασίας πόρος να διατηρηθεί και να είναι ασφαλής για τις επόμενες γενιές», επισημαίνει η Λέενα Ιλα-Μονόνεν.

    Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής (ξηρασία και πλημμύρες) και η υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων ασκούν επίσης πίεση στους υδάτινους πόρους.

    Ο περιορισμός της κατανάλωσης νερού και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων πρέπει να είναι προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις, τη στιγμή μάλιστα που οι υδάτινοι πόροι βρίσκονται υπό πίεση λόγω της κλιματικής αλλαγής, τις σφοδρές βροχοπτώσεις, την τήξη των παγετώνων και την ξηρασία, σύμφωνα με την έκθεση.

    Πηγή: In.gr
  • Κλιματική αλλαγή: Το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο εδώ και 45 χρόνια - Άνω των 3 βαθμών Κελσίου η απόκλιση της θερμοκρασίας στη χώρα μας
    Κλιματική αλλαγή: Το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο εδώ και 45 χρόνια - Άνω των 3 βαθμών Κελσίου η απόκλιση της θερμοκρασίας στη χώρα μας

    Οι μεγαλύτερες θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις εντοπίζονται σε τμήματα της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής, του Αρκτικού Ωκεανού και της Κεντρικής Ασίας

    Πάνω από τα κανονικά κινήθηκε η θερμοκρασία στη χώρα μας αυτό το καλοκαίρι κατά τουλάχιστον 3 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, όπως αποδεικνύει το meteo.gr, η οποία βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    Ωστόσο, εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι από τα τελευταία 45 καλοκαίρια, το φετινό ήταν με διαφορά το θερμότερο, έχοντας συνολικά 259 ακραία θερμές ώρες καταρρίπτοντας έτσι το πρόσφατο ρεκόρ του 2021 - με 17 περισσότερες (ακραία θερμές ώρες).
    Ακολουθεί το δημοσίευμα του meteo.gr:

    «Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
    Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.

    Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2024 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από το Βόρειο ημισφαίριο και ο οποίος δείχνει ότι στο μεγαλύτερο μέρος αυτού η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.

    Οι μεγαλύτερες θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις (> 2-3 ˚C) εντοπίζονται σε τμήματα της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής, του Αρκτικού Ωκεανού και της Κεντρικής Ασίας.

    Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα και σχεδόν στο σύνολο της χώρας η θερμοκρασιακή απόκλιση ξεπέρασε τους 3 βαθμούς Κελσίου, καθιστώντας το ως το θερμότερο που έχει καταγραφεί

    jja2024_nh
    Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2024 για το Βόρειο ημισφαίριο.

    Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 45 καλοκαίρια (1979-2024) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως ακραία θερμές ώρες.

    Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2024 ήταν το πιο ακραία θερμό τα τελευταία 45 χρόνια με 259 ακραία θερμές ώρες, καταρρίπτοντας έτσι το πρόσφατο ρεκόρ του 2021 με 17 περισσότερες ακραία θερμές ώρες (Γράφημα 2).

    Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με τις πολλαπλές περιόδους πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επηρέασαν την χώρα μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024.»

    hothours_jja2024_athens
    Γράφημα 2: Άθροισμα των ακραία θερμών ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1979-2024.

    Πηγή: Protothema.gr

  • Οι τροφές του φθινοπώρου που βοηθούν τη μνήμη
    Οι τροφές του φθινοπώρου που βοηθούν τη μνήμη

    Πέντε εποχιακά φρούτα και λαχανικά που κάνουν καλό στη μνήμη μας.

    Εάν φέτος το φθινόπωρο θέλετε να «θωρακίσετε» την υγεία του εγκεφάλου σας, τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά, όπως τα κράνμπερι και η λαχανίδα, μπορούν να βοηθήσουν καθώς είναι γεμάτα πολύτιμα μέταλλα που μπορούν να υποστηρίξουν τη μνήμη και να επιβραδύνουν τη γνωστική εξασθένηση.

    Τα περισσότερα από αυτά προσαρμόζονται εύκολα σε διάφορες συνταγές (αλμυρές ή γλυκές) και διατροφικές προτιμήσεις ενώ μπορείτε να τα μαγειρέψετε εξίσου εύκολα.

    5 φθινοπωρινές τροφές για ισχυρή μνήμη

    Γλυκοπατάτες

    Οι γλυκοπατάτες είναι πλούσιες σε β-καροτίνη, βιταμίνη C και φυτικές ίνες. Διαθέτουν αντιοξειδωτικά που μειώνουν το οξειδωτικό στρες και ευνοούν την επικοινωνία των εγκεφαλικών κυττάρων.

    Επιστημονική μελέτη μάλιστα, αναφέρει ότι μια μακροχρόνια διατροφή πλούσια σε β-καροτίνη θα μπορούσε να συμβάλλει στην διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας, ειδικά όταν συνδυάζεται με άλλα αντιοξειδωτικά όπως οι βιταμίνες Ε και C.

    Τζίντζερ

    Το τζίντζερ είναι μια πικάντικη ρίζα που βρίσκουμε συχνά σε κολοκυθόπιτες και ζεστές φθινοπωρινές σούπες. Περιέχει βιταμίνες, μέταλλα και βιοδραστικές ενώσεις που βοηθούν στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες και της χρόνιας φλεγμονής, που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της νόσου του Αλτσχάιμερ και της απώλειας μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία.

    Επιστημονική ανασκόπηση, που δημοσιεύθηκε στο Nutrition and the Aging Brain, υποστηρίζει ότι το τζίντζερ θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη της άνοιας, εν μέρει χάρη στην αντιφλεγμονώδη δράση του.

    Παντζάρια

    Τα παντζάρια είναι γνωστά για το χαρακτηριστικό κόκκινό τους χρώμα και είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα όπως φυλλικό οξύ, κάλιο, σίδηρο και βιταμίνη C. Σύμφωνα με τους ειδικούς του Medicine Plus, το φυλλικό οξύ στα παντζάρια συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων ομοκυστεΐνης, ενός αμινοξέος που μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία και να συμβάλει σε καρδιακές παθήσεις.

    Τα υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης συνδέονται επίσης, σύμφωνα με έρευνα, με τη νόσο του Αλτσχάιμερ και την άνοια.

    Κράνμπερι

    Τα γνωστά κόκκινα μούρα είναι γνωστά για τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους. Τα κράνμπερι είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, φυσικές ενώσεις που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ και της σχετικής άνοιας.

    Φυλλώδη πράσινα λαχανικά

    Τα σκούρα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, όπως το σπανάκι και το kale, συνδέονται με πολλά οφέλη για την υγεία του εγκεφάλου και περιέχουν κάλιο, σίδηρο και βιταμίνες Ε, Κ και C.

    Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Neurology, επισημαίνει ότι η προσθήκη μιας μερίδας από αυτά τα χόρτα στη διατροφή σας κάθε μέρα μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της γνωστικής εξασθένισης που σχετίζεται με την ηλικία.

    Πηγή: Vita - In.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Freepik

  • Σούπερ μάρκετ: Πώς εφαρμόζεται η νέα πρωτοβουλία για μείωση των τιμών
    Σούπερ μάρκετ: Πώς εφαρμόζεται η νέα πρωτοβουλία για μείωση των τιμών

    Οι υψηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί σε βασικά αγαθά, λόγω των διαρκών ανατιμήσεων στη διάρκεια της τελευταίας τριετίας, παραμένουν μεγάλος «βραχνάς» για τους καταναλωτές, παρότι, σύμφωνα με τα στοιχεία των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ, τους τελευταίους μήνες παρατηρείται αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων.

    Τα στοιχεία της εταιρείας Circana για το 8μηνο του έτους στα σούπερ μάρκετ, δείχνουν, στο σύνολο των ταχυκίνητων αγαθών οριακή μείωση της τιμής ανά τεμάχιο μεσοσταθμικά κατά 0,1%, σε σχέση με πέρσι. Τα τρόφιμα αποτελούν τη μοναδική κατηγορία όπου συνεχίζονται οι αυξήσεις (+0,7%), ενώ τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και τα είδη για τη φροντίδα του σπιτιού, εμφανίζουν μείωση κατά -3,5% και -2% αντίστοιχα. Οριακή αύξηση των τιμών στο οργανωμένο λιανεμπόριο, κατά μέσο όρο +0,24% στο 9μηνο του έτους και άνοδο +0,91% τον Σεπτέμβριο, δείχνουν τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ.

    Με την ακρίβεια, ωστόσο, γενικότερα σε προϊόντα και υπηρεσίες, να παραμένει το μείζον πρόβλημα για τα ελληνικά νοικοκυριά, το ζητούμενο πλέον για τους καταναλωτές είναι όχι μόνο η σταθεροποίηση των τιμών, οι οποίες έχουν φτάσει σε κάθε περίπτωση σε υψηλά επίπεδα, αλλά και οι μειώσεις τους, σε βαθμό που θα ελαφρύνουν ουσιαστικά, τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

    Συμμετέχουν οικειοθελώς οι επιχειρήσεις

    Από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης, ο κ. Τάκης Θεοδωρικάκος με την ανάληψη των καθηκόντων του το καλοκαίρι, στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ακρίβειας είχε καλέσει την αγορά να «βάλει πλάτη» ενώ κατά τη διάρκεια των συναντήσεών του, στη συνέχεια, με τη βιομηχανία – προμηθευτές και τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, τους ζήτησε να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος και να αποκλιμακώσουν τις τιμές.

    Στο πλαίσιο αυτό, η νέα πρωτοβουλία που έχει ξεκινήσει τις τελευταίες μέρες να εφαρμόζεται στο οργανωμένο λιανεμπόριο, δεν έχει τη μορφή υποχρεωτικού μέτρου (όπως ήταν για παράδειγμα το ''Καλάθι του Νοικοκυριού'') αλλά συμμετέχουν σε αυτή οικειοθελώς οι επιχειρήσεις, με στόχο την περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού σε βασικά αγαθά.

    Όπως γνωστοποίησε η Ένωση Σούπερ-Μάρκετ Ελλάδας, σε πρώτη φάση, με βάση τους προμηθευτές και τις αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου που έχουν ανταποκριθεί έως τώρα στην πρόσκληση του υπουργείου Ανάπτυξης, οι καταναλωτές αναμένεται μέχρι το τέλος Οκτωβρίου να δουν στα ράφια, περίπου 120 κωδικούς προϊόντων σε χαμηλότερες τιμές.

    Οι μειώσεις, σύμφωνα με την ΕΣΑ, θα κυμαίνονται από 6% έως 15% και ήδη οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν ενημερώσει τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου για τις σχετικές λίστες των προϊόντων ενώ σταδιακά περισσότεροι από 600 κωδικοί διαφόρων προμηθευτών μελών του ΣΕΒΤ, του ΕΣΒΕΠ κτλ. αναμένεται να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία.

    Μειώσεις τουλάχιστον 5%

    H πρόσκληση προς τις επιχειρήσεις για συμμετοχή στη νέα αυτή πρωτοβουλία, σύμφωνα με πληροφορίες του CNN Greece, αφορά σε μειώσεις τιμών στα προϊόντα τουλάχιστον κατά 5%, με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον δύο μηνών. Για τη διαμόρφωση της τελικής τιμής, τόσο οι επιχειρήσεις - προμηθευτές που συμμετέχουν, προχωρούν σε μείωση, στο ποσοστό που επιλέγουν, στα προϊόντα τους, όσο και τα σούπερ μάρκετ από την πλευρά τους, που τα διαθέτουν στο ράφι.

    Ο στόχος είναι ανά 15 μέρες να αυξάνεται ο αριθμός των κωδικών, με τους καταναλωτές να ενημερώνονται σχετικά με τις νέες μειωμένες τιμές. Στελέχη της αγοράς σημειώνουν, πως με τη συμμετοχή, σταδιακά, όλο και περισσότερων επιχειρήσεων, ενισχύεται ο ανταγωνισμός στην αγορά, κάτι που εκτιμούν πως θα λειτουργήσει θετικά στην προσπάθεια για την αποκλιμάκωση των τιμών.

    Πηγή: Cnn.gr
  • Δεν αποκλείονται πλημμύρες σε μεγάλα αστικά κέντρα τα επόμενα χρόνια: «Καμπανάκι» Λαγουβάρδου για την κλιματική αλλαγή
    Δεν αποκλείονται πλημμύρες σε μεγάλα αστικά κέντρα τα επόμενα χρόνια: «Καμπανάκι» Λαγουβάρδου για την κλιματική αλλαγή

    Με εικόνες και καταστάσεις, που ενδεχομένως δεν είχαμε φανταστεί ποτέ ότι θα μπορούσαμε να δούμε και αρκετές από αυτές παραπέμπουν σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, είναι πολύ πιθανό να βρεθούμε αντιμέτωποι εξαιτίας των αλλαγών του κλίματος, για τις οποίες σε σχεδόν αποκλειστικό βαθμό ευθύνονται ανθρώπινες δραστηριότητες.

    Έτσι, κατά τον μετεωρολόγο και διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστα Λαγουβάρδο, δεν είναι απίθανο τα επόμενα χρόνια να δούμε εκτεταμένες πλημμύρες σε μεγάλα αστικά κέντρα της Δυτικής Ευρώπης, όπως το Λονδίνο, το Βερολίνο και το Παρίσι, καθώς και ασυνήθιστη ζέστη στη Βόρεια Ευρώπη με ταυτόχρονο πέρα από το φυσιολογικά επίπεδα κρύο στη λεκάνη της Μεσογείου.

    Η χώρα μας δεν πρόκειται να αποτελέσει εξαίρεση από τον κανόνα. Άλλωστε, ήδη βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τις πέρα από κάθε προηγούμενο βροχοπτώσεις στη Θεσσαλία τον Σεπτέμβριο του 2023. Δεν είναι απίθανο τα επόμενα χρόνια να δούμε υψηλής έντασης βροχοπτώσεις, για παράδειγμα, στην ανατολική Κρήτη, η οποία απειλείται από το φαινόμενο της ερημοποίησης και ταυτόχρονα έντονη ξηρασία στα Ιωάννινα ή στα νησιά του Βορείου Ιονίου, όπου οι βροχές αποτελούν αρκετά σύνηθες φαινόμενο. Άλλωστε, όπως υπενθυμίζει ο κ. Λαγουβάρδος, το 2019 η Κρήτη αναδείχθηκε σε… πρωταθλήτρια σε ετήσια ύψη βροχόπτωσης στη χώρα και το νησί γνώρισε πλημμύρες εξαιτίας αυτής της κατάστασης.

    Σε ό,τι αφορά το ιδιαίτερα περίεργο φαινόμενο των πλημμυρών στη δυτική πλευρά της ερήμου Σαχάρας, ο κ. Λαγουβάρδος αναφέρει στο ethnos.gr ότι δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι οφείλεται στην κλιματική αλλαγή.

    «Δεν μπορούμε να πούμε εύκολα ότι η κλιματική αλλαγή είναι υπεύθυνη για τις πλημμύρες στη Σαχάρα. Δεν μπορούμε να τις αποδώσουμε με σιγουριά σε αυτήν, από τη στιγμή που το φαινόμενο έχει ξανασυμβεί. Μπορεί να συμβαίνει αραιά μεν αλλά συμβαίνει», λέει στο ethnos.gr ο κ. Λαγουβάρδος.

    «Πρέπει να συνηθίσουμε στα ακραία φαινόμενα»

    Κατά τον μετεωρολόγο και Διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, θα πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι θα βρισκόμαστε ολοένα και συχνότερα αντιμέτωποι με ακραία καιρικά φαινόμενα και τις συνέπειες που προκαλούνται από αυτά.

    «Είναι γεγονός ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο έντονα και ταυτόχρονα αυξάνεται η συχνότητά τους. Έχουμε αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας, η οποία προκαλεί βροχοφόρα φαινόμενα, οι συνέπειες των οποίων γίνονται ολοένα και χειρότερες. Αυτές είναι απόρροια και των δεδομένων που έχουμε στο έδαφος, από τη στιγμή που υπάρχει έντονη αστικοποίηση, μπάζωμα ρεμάτων, χτίσιμο σε ρέματα και τα λοιπά. Δυστυχώς, πρέπει να συνηθίσουμε σε αυτές τις καταστάσεις», υποστηρίζει ο κ. Λαγουβάρδος.

    Κατά τον ίδιο, στα ακραία καιρικά φαινόμενα θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και τους καύσωνες, των οποίων αυξάνεται όχι μόνο η συχνότητα αλλά και η διάρκειά τους, κάτι που ζήσαμε στην Ελλάδα το περασμένο καλοκαίρι.

    «Το καλοκαίρι του 2024 είχαμε μεγάλης διάρκειας καύσωνες. Οι υψηλές θερμοκρασίες δεν σημειώνονταν μόνο την ημέρα αλλά και το βράδυ. Αυτοί οι καύσωνες ήταν σίγουρα συνέπεια της κλιματικής αλλαγής και θα πρέπει να περιμένουμε συχνότερα τέτοια φαινόμενα. Να πάρουμε, για παράδειγμα, περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων που βλέπουμε ότι ζεσταίνονται πολύ. Επίσης, ιδίως τη νύχτα οι κάτοικοι των αστικών κέντρων κινδυνεύουν από τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες τους δημιουργούν θερμική επιβάρυνση. Είναι πιθανό να βλέπουμε ολοένα και συχνότερα θερμοκρασίες ρεκόρ. Οι κάτοικοι των αστικών κέντρων κινδυνεύουν πολύ και από τις πλημμύρες, αφού είναι δυσκολότερη στις πόλεις η απορροή των υδάτων», τονίζει ο κ. Λαγουβάρδος.

    Δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους οι πολίτες

    Αναφερόμενος στους πολίτες που ανήκουν στη μικρομεσαία τάξη αλλά και σε αυτούς που έχουν χαμηλά εισοδήματα -και οι δύο τάξεις περιλαμβάνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο-, ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σημειώνει ότι ουσιαστικά δεν μπορούν να κάνουν κάτι, για να βοηθήσουν τον εαυτό τους από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

    Έτσι, εκτός από το ότι οι προηγμένες χώρες θα πρέπει να συμφωνήσουν, ώστε να μειώσουν τις εκπομπές των επικίνδυνων αέριων ρύπων, «σε τοπικό επίπεδο θα πρέπει οι πόλεις να γίνουν περισσότερο βιώσιμες. Να φυτευτεί, για παράδειγμα, περισσότερο πράσινο αλλά και να μονωθούν τα κτίρια. Όμως, αυτές οι μονώσεις κοστίζουν αρκετά χρήματα, ιδίως όταν πρόκειται για παλαιά κτίρια. Ένας μέσος πολίτης δεν μπορεί να σηκώσει αυτό το βάρος, με συνέπεια να μην μπορεί να κάνει πολλά πράγματα για να προστατεύσει τον εαυτό του. Άρα, εκτός από τον Θεό, θα πρέπει να περιμένουν απαραιτήτως βοήθεια από το κράτος, για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», καταλήγει ο Κώστας Λαγουβάρδος.

    Πηή: Ethnos.gr
  • Νερό: Απορρυθμίστηκε ο παγκόσμιος κύκλος του για πρώτη φορά στα χρονικά – Τι πραγματικά φταίει;
    Νερό: Απορρυθμίστηκε ο παγκόσμιος κύκλος του για πρώτη φορά στα χρονικά – Τι πραγματικά φταίει;

    Τι έδειξε έρευνα για το νερό - Πώς οι ανθρώπινες δραστηριότητες διαταράσσουν τον κύκλο του νερού και οδηγούν στο φαινόμενο της λειψυδρίας – Ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής

    Για πρώτη φορά στα χρονικά, ο παγκόσμιος κύκλος του νερού απορρυθμίστηκε εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αυτό έδειξε μία νέα έκθεση για το νερό που διενεργήθηκε από την Παγκόσμια Επιτροπή για την Οικονομία του Νερού και, όπως διαπιστώθηκε, η διατάραξη του συστήματος αναμένεται να έχει βαρυσήμαντες συνέπειες στις καλλιέργεις, την οικονομία και κατ’ επέκταση στη ζωή των ανθρώπων.

    Πιο συγκεκριμένα, όπως έδειξε η έρευνα, οι επί δεκαετίες καταστροφική χρήση του εδάφους και η αλόγιστη χρήση του νερού, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή που σε μεγάλο βαθμό συνδέεται με τον ανθρωπογενή παράγοντα, δημιουργούν πρωτοφανή πίεση στον κύκλο του νερού.

    Πώς «δουλεύει» ο κύκλος του νερού

    Όταν αναφερόμαστε στον κύκλο του νερού, εννοούμε τη συστημική διαδικασία μέσω της οποίας το νερό κινείται στη Γη: Το νερό εξατμίζεται από επιφάνειες όπως λίμνες και ποτάμια, ανυψώνεται σε μορφή υδρατμών στην ατμόσφαιρα και επιστρέφει ως βροχή ή χιόνι, για να ρευστοποιηθεί και να μετατραπεί ξανά σε υδρατμούς ακολουθώντας την ίδια διαδικασία από την αρχή.

    Νερό: Οι συνέπειες της διαταραχής του συστήματος – Τι έδειξε η έρευνα

    Αυτές οι διαταραχές στον κύκλο του νερού, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή και το ανθρώπινο αποτύπωμα, έχουν ήδη προκαλέσει σοβαρές συνέπειες σε ζωές, παραγωγή και οικονομία. Σχεδόν 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν έλλειψη στην παροχή νερού, οι καλλιέργειες ξηραίνονται, ενώ οι πόλεις καταρρέουν καθώς οι υπόγειες πηγές νερού εξαντλούνται λόγω υπερβολικής άντλησης ή της κλιματικής αλλαγής, όπως γράφει το CNN.

    Μάλιστα, αυτή η τελευταία συνέπεια μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα απειλητική για τους ανθρώπους, καθώς έχει ως αποτέλεσμα τη διάβρωση του εδάφους, οδηγώντας σε καθιζήσεις με σοβαρές επιπτώσεις για τις υποδομές και την ασφάλεια των πόλεων.

    «Η βροχόπτωση, πηγή γλυκού νερού, δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη»

    Χωρίς άμεσες ενέργειες για προσπάθειες επαναφοράς της φυσιολογικής ροής του κύκλου του νερού στον πλανήτη, οι συνέπειες αναμένεται να είναι καταστροφικές γαι την ανθρωπότητα.

    Η κρίση του νερού απειλεί πάνω από το 50% της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων και μπορεί να μειώσει το ΑΕΠ των χωρών κατά μέσο όρο 8% έως το 2050, με πιθανές απώλειες έως και 15% σε χώρες χαμηλού εισοδήματος. Ο Γιοχάν Ροκστρόμ, συμπρόεδρος της Παγκόσμιας Επιτροπής για την Οικονομία του Νερού και συγγραφέας της έκθεσης, δήλωσε ότι: «Η βροχόπτωση, πηγή γλυκού νερού, δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη».

    Η έκθεση διακρίνει μεταξύ του “μπλε νερού” που βρίσκεται σε λίμνες και ποταμούς και του “πράσινου νερού” της υγρασίας, δηλαδλη, που αποθηκεύεται σε εδάφη και φυτά. Το πράσινο νερό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τη φυσική ροή του κύκλου του νερού, αναφέρει η έκθεση, καθώς επιστρέφει στην ατμόσφαιρα όταν τα φυτά απελευθερώνουν υδρατμούς, παράγοντας περίπου το μισό από τη συνολική βροχόπτωση πάνω στη Γη.

    Οι διαταραχές στον κύκλο του νερού είναι «βαθιά συνδεδεμένες» με την κλιματική αλλαγή, διαπίστωσε η έκθεση, καθώς η καταστροφή υγροτόπων και δασών μειώνει την αποθήκευση άνθρακα, επιταχύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η κλιματική αλλαγή, με τη σειρά της, στεγνώνει το έδαφος και την ατμόσφαιρα αυξάνοντας τον κίνδυνο πυρκαγιών.

    Η κρίση του νερού καθίσταται εξαιρετικά επείγουσα λόγω της αυξανόμενης ανάγκης για αυτό. Η έκθεση υπολογίζει ότι οι άνθρωποι χρειάζονται τουλάχιστον 4.000 λίτρα ημερησίως για μια “ανθρώπινη ζωή”, πολύ πάνω από τα 50 έως 100 λίτρα που απαιτούνται για βασικές ανάγκες. Ο Ρίτσαρντ Άλαν, καθηγητής κλιματικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στην Αγγλία, δήλωσε ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες αλλοιώνουν το περιβάλλον, εντείνοντας τις ακραίες καιρικές συνθήκες και διαταράσσοντας τον κύκλο του νερού και κατ’ επέκτασιν το σύστημα της βροχής.

    Τι προτείνουν οι ειδικοί

    Οι συγγραφείς της έκθεσης υποστηρίζουν ότι οι κυβερνήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο πρέπει να αναγνωρίσουν τον κύκλο του νερού ως “κοινό αγαθό” και να συνεργαστούν για να τον αντιμετωπίσουν συλλογικά. Οι χώρες εξαρτώνται η μία από την άλλη, όχι μόνο μέσω λιμνών και ποταμών που διασχίζουν τα σύνορα, αλλά και λόγω του νερού που υπάρχει στην ατμόσφαιρα σε μορφή υδρατμών, που μπορεί να «ταξιδεύει» σε μεγάλες αποστάσεις, πράγμα που σημαίνει ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται σε μια χώρα, διαταράσσουν και τις βροχοπτώσεις σε μία άλλη.

    Προτείνεται επίσης μια “θεμελιώδης αναδιάρθρωση της οικονομίας του νερού”, συμπεριλαμβανομένης της καταλληλότερης τιμολόγησης και της αποθάρρυνσης της σπατάλης και της τάσης να φυτεύονται καλλιέργειες που απαιτούν πολύ νερό και εγκαταστάσεις, όπως τα κέντρα δεδομένων, σε περιοχές με έλλειψη νερού.

    Η κρίση του νερού είναι μια τραγωδία, αλλά ταυτόχρονα και μια ευκαιρία για μετασχηματισμό της οικονομίας του νερού, όπως δήλωσε η Νγκόζι Οκοντζό-Ιουεάλα, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Η σωστή αποτίμηση του νερού είναι κρίσιμη για την αναγνώριση της σπανιότητάς του και των πολλών οφελών που προσφέρει.

    “Η παγκόσμια κρίση νερού είναι μια τραγωδία, αλλά είναι επίσης μια ευκαιρία να μετασχηματίσουμε την οικονομία του νερού”, δήλωσε η Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και συμπρόεδρος της επιτροπής που δημοσίευσε την έκθεση. Η σωστή αποτίμηση του νερού είναι ζωτικής σημασίας “για να αναγνωρίσουμε την σπανιότητά του και τα πολλά οφέλη που προσφέρει” κατέληξε.

    Πηγή: In.gr
  • Γιατί εξαφανίζεται το ελληνικό μέλι; Η μείωση στην παραγωγή και ο «βραχνάς» των ελληνοποιήσεων
    Γιατί εξαφανίζεται το ελληνικό μέλι; Η μείωση στην παραγωγή και ο «βραχνάς» των ελληνοποιήσεων

    «Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Η μελισσοκομία δέχεται ισχυρό πλήγμα», αναφέρουν ειδικοί.

    Δύσκολη είναι η εφετινή χρονιά για την ελληνική μελισσοκομία, αφού κλάδος είναι άμεσα πληττόμενος από την κλιματική αλλαγή. Η ξηρασία έχει προκαλέσει ραγδαία μείωση της παραγωγής, η οποία φθάνει σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και το 90%.

    Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, παράλληλα με το αυξημένο κόστος παραγωγής και τις «ελληνοποιήσεις» εισαγόμενων μελιών, έχουν δημιουργήσει ένα εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον για το μέλλον της μελισσοκομίας και τους παραγωγούς.

    Επιπλέον, το φαινόμενων των παράνομωντυποποιήσεων μελιού δεν είναι μονάχα ελληνικό. Αντίστοιχα προβλήματα εντοπίζονται και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    Προς την αναζήτηση λύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στη δημιουργία μίας νέας πλατφόρμας για το μέλι. Σε αυτήν, εμπειρογνώμονες από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούν να υποβάλλουν τις απόψεις τους για την γνησιότητα και την ιχνηλασιμότητα του προϊόντος, ώστε να αντιμετωπισθεί η «μάστιγα» της νόθευσης του μελιού. Στην Ελλάδα, από τον Μάρτιο γίνεται πράξη η πλήρης ψηφιακή αποτύπωση της αλυσίδας παραγωγής, εμπορίας και διακίνησης μελιού και η διασύνδεση με το Εθνικό Ηλεκτρονικό Μητρώο.

    Ακόμη, ο τομέας της μελισσοκομίας έχει ενταχθεί στο στρατηγικό σχέδιο της νέας ΚΑΠ 2023 – 2027, με ειδικό πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενων τομεακών παρεμβάσεων οι οποίες είναι συγχρηματοδοτούμενες, κατά 50% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και 50% από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός για τα τομεακά προγράμματα της μελισσοκομίας για την περίοδο 2023 – 2027 ανέρχεται συνολικά στα 61.626.450 ευρώ, δηλαδή 12.325.000 περίπου ευρώ ετησίως.

    Πηγή: NewsBomb.gr
  • Κρίση νερού ή αλλιώς παγκόσμια απειλή: Σε κίνδυνο το ήμισυ της παραγωγής τροφίμων λόγω της λειψυδρίας - 5 βασικά συμπεράσματα
    Κρίση νερού ή αλλιώς παγκόσμια απειλή: Σε κίνδυνο το ήμισυ της παραγωγής τροφίμων λόγω της λειψυδρίας - 5 βασικά συμπεράσματα

    Ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός αντιμετωπίζει ήδη λειψυδρία και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί, καθώς η κλιματική κρίση επιδεινώνεται

    Πάνω από το μισό της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων θα κινδυνεύσει τα επόμενα 25 χρόνια λόγω της λειψυδρίας, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για τη διατήρηση των υδάτινων πόρων και τον τερματισμό της καταστροφής των οικοσυστημάτων από τα οποία εξαρτάται το γλυκό νερό, προειδοποιούν οι επιστήμονες.

    Ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός αντιμετωπίζει ήδη λειψυδρία και ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί, καθώς η κλιματική κρίση επιδεινώνεται, σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Οικονομικά του Νερού. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, η ζήτηση για γλυκό νερό θα ξεπεράσει την προσφορά κατά 40% μέχρι το τέλος της δεκαετίας, επειδή τα παγκόσμια υδατικά συστήματα δέχονται «πρωτοφανή πίεση».

    Επίσης η μελέτη διαπιστώνει ότι οι κυβερνήσεις και οι εμπειρογνώμονες έχουν υποτιμήσει κατά πολύ την ποσότητα νερού που απαιτείται για να έχουν οι άνθρωποι αξιοπρεπή ζωή. Ενώ απαιτούνται 50 έως 100 λίτρα την ημέρα για την υγεία και την υγιεινή κάθε ανθρώπου, στην πραγματικότητα οι άνθρωποι χρειάζονται περίπου 4.000 λίτρα την ημέρα για να έχουν επαρκή διατροφή και μια αξιοπρεπή ζωή. Για τις περισσότερες περιοχές, αυτός ο όγκος δεν μπορεί να επιτευχθεί σε τοπικό επίπεδο, οπότε οι άνθρωποι εξαρτώνται από το εμπόριο - σε τρόφιμα, ρούχα και καταναλωτικά αγαθά - για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

    Ο Tharman Shanmugaratnam, πρόεδρος της Σιγκαπούρης και συμπρόεδρος της επιτροπής, δήλωσε ότι οι χώρες πρέπει να αρχίσουν να συνεργάζονται για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων προτού να είναι πολύ αργά.

    «Πρέπει να σκεφτούμε ριζικά για το πώς θα διατηρήσουμε τις πηγές γλυκού νερού, πώς θα το χρησιμοποιήσουμε πολύ πιο αποτελεσματικά και πώς θα μπορέσουμε να έχουμε πρόσβαση σε γλυκό νερόγια κάθε κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ευάλωτων - με άλλα λόγια, πώς θα διατηρήσουμε την ισότητα [μεταξύ πλούσιων και φτωχών]», δήλωσε ο Shanmugaratnam.

    Η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού συστάθηκε από τις Κάτω Χώρες το 2022, βασιζόμενη στο έργο δεκάδων κορυφαίων επιστημόνων και οικονομολόγων, για να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη άποψη για την κατάσταση των παγκόσμιων υδρολογικών συστημάτων και τον τρόπο διαχείρισής τους. Η 194σέλιδη έκθεσή της είναι η μεγαλύτερη παγκόσμια μελέτη που εξετάζει όλες τις πτυχές της κρίσης του νερού και προτείνει διορθωτικά μέτρα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

    Το νερό το υπ'αριθμόν ένα θύμα της κλιματικής αλλαγής

    Τα ευρήματα ήταν απροσδόκητα σκληρά, δήλωσε ο Rockstrom. «Το νερό είναι το υπ' αριθμόν ένα θύμα της [κλιματικής κρίσης], οι περιβαλλοντικές αλλαγές που βλέπουμε τώρα να αθροίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο, θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρη τη σταθερότητα των συστημάτων της γης», δήλωσε στον Guardian. «Η κλιματική κρίση εκδηλώνεται πρώτα και κύρια με ξηρασίες και πλημμύρες. Όταν σκέφτεστε τους καύσωνες και τις πυρκαγιές, οι πραγματικά σκληρές επιπτώσεις είναι μέσω της υγρασίας - στην περίπτωση των πυρκαγιών, η παγκόσμια υπερθέρμανση στεγνώνει πρώτα τα τοπία, ώστε να καούν».

    Κάθε αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίαςκατά 1 βαθμό προσθέτει άλλο 7% υγρασίας στην ατμόσφαιρα, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να «ενισχύεται» ο υδρολογικός κύκλος πολύ περισσότερο από ό,τι θα συνέβαινε υπό κανονικές διακυμάνσεις. Η καταστροφή της φύσης τροφοδοτεί επίσης περαιτέρω την κρίση, επειδή η κοπή των δασών και η αποξήρανση των υγροτόπων διαταράσσει τον υδρολογικό κύκλο που εξαρτάται από τη διαπνοή των δέντρων και την αποθήκευση του νερού στα εδάφη.

    Οι λανθασμένα κατευθυνόμενες επιδοτήσεις ενθαρρύνουν τους αγρότες να χρησιμοποιούν περισσότερο νερό από ό,τι χρειάζονται για άρδευση ή σε σπάταλες πρακτικές. Η βιομηχανία επωφελείται επίσης - περίπου το 80% των υγρών αποβλήτων που χρησιμοποιούνται από τις βιομηχανίες σε όλο τον κόσμο δεν ανακυκλώνεται.

    Τα 5 βασικά συμπεράσματα της έκθεσης

    Ο κόσμος αντιμετωπίζει κρίση νερού

    Περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι - το 44% του πληθυσμού - δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλή αποχέτευση. Κάθε μέρα, 1.000 παιδιά πεθαίνουν από την έλλειψη πρόσβασης σε ασφαλές νερό. Η ζήτηση για γλυκό νερό αναμένεται να ξεπεράσει την προσφορά του κατά 40% μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Η κρίση αυτή επιδεινώνεται - χωρίς δράση, μέχρι το 2050 τα προβλήματα με το νερό θα μειώσουν το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 8%, με τις φτωχές χώρες να αντιμετωπίζουν απώλειες 15%. Πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων προέρχεται από περιοχές που αντιμετωπίζουν ασταθείς τάσεις στη διαθεσιμότητα του νερού.

    Δεν υπάρχει συντονισμένη παγκόσμια προσπάθεια για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης

    Παρά τη διασύνδεση των παγκόσμιων υδατικών συστημάτων, δεν υπάρχουν παγκόσμιες δομές διακυβέρνησης για το νερό. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν διοργανώσει μόνο μία διάσκεψη για το νερό τα τελευταία 50 χρόνια και μόλις τον περασμένο μήνα διόρισαν ειδικό απεσταλμένο για το νερό.

    Η κλιματική κατάρρευση εντείνει τη λειψυδρία

    Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης γίνονται πρώτα αισθητές στα υδρολογικά συστήματα του πλανήτη, και σε ορισμένες περιοχές τα συστήματα αυτά αντιμετωπίζουν σοβαρή διαταραχή ή και κατάρρευση. Η ξηρασία στον Αμαζόνιο, οι πλημμύρες σε όλη την Ευρώπη και την Ασία και το λιώσιμο των παγετώνων στα βουνά, το οποίο προκαλεί τόσο πλημμύρες όσο και ξηρασία στα κατάντη, είναι όλα παραδείγματα των επιπτώσεων των ακραίων καιρικών συνθηκών που είναι πιθανό να επιδεινωθούν στο εγγύς μέλλον. Η υπερβολική χρήση του νερού από τους ανθρώπους επιδεινώνει επίσης την κλιματική κρίση - για παράδειγμα, με την αποξήρανση των πλούσιων σε άνθρακα τυρφώνων και υγροτόπων που στη συνέχεια απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

    Το νερό είναι φθηνό για κάποιους και πολύ ακριβό για άλλους

    Οι επιδοτήσεις στη γεωργία σε όλο τον κόσμο έχουν συχνά απρόβλεπτες συνέπειες για το νερό, παρέχοντας στρεβλά κίνητρα στους αγρότες να αρδεύουν υπερβολικά τις καλλιέργειές τους ή να χρησιμοποιούν το νερό με σπατάλη. Σε πολλές χώρες επιδοτείται επίσης η χρήση νερού από τις βιομηχανίες ή αγνοείται η ρύπανσή τους. Εν τω μεταξύ, οι φτωχοί άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες συχνά πληρώνουν υψηλό τίμημα για το νερό ή έχουν πρόσβαση μόνο σε βρώμικες πηγές. Η ρεαλιστική τιμολόγηση του νερού που καταργεί τις επιβλαβείς επιδοτήσεις αλλά προστατεύει τους φτωχούς πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις.

    Το νερό είναι κοινό αγαθό

    Όλη η ανθρώπινη ζωή εξαρτάται από το νερό, αλλά δεν αναγνωρίζεται ως ο απαραίτητος πόρος που είναι. Οι συγγραφείς της έκθεσης προτρέπουν να επανεξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο το νερό θεωρείται - όχι ως ένας ατελείωτα ανανεώσιμος πόρος, αλλά ως παγκόσμιο κοινό αγαθό, με ένα παγκόσμιο σύμφωνο για το νερό από τις κυβερνήσεις, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία των πηγών νερού και η δημιουργία μιας «κυκλικής οικονομίας» για το νερό, στο πλαίσιο της οποίας επαναχρησιμοποιείται και καθαρίζεται η ρύπανση. Τα αναπτυσσόμενα έθνη πρέπει να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση για να τα βοηθήσουν να σταματήσουν την καταστροφή των φυσικών οικοσυστημάτων που αποτελούν βασικό μέρος του υδρολογικού κύκλου.

    Πηγή: Ethnos.gr
Sites του Ομίλου

Αγ. Κυριακής 4 | Πύργος Ηλείας | Τηλ: 26210 30400 | Δημοσιογραφικό τμήμα: 6976 869414 | Εμπορικό Τμήμα: 6945 556212 | email: [email protected]

Μ.Η.Τ. 242102 | ΑΦΜ: 105224221 - ΔΟΥ Πύργου | Aρ.Γ.Ε.ΜΗ. 141319425000 | Ατομική Επιχείρηση | Ιδιοκτήτρια - διευθύντρια - διαχειρίστρια - δικαιούχος ονόματος τομέα: Δήμητρα Βέλμαχου | Διευθυντής σύνταξης: Γιάννης Σπυρούνης

Up & High Media & Productions

ilia live smallCopyright © 2011 - 2024 Ηλεία Live!.
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Μέλος του 
Μητρώο ΜΗ

Βλαχαντώνη Ολυμπία - Μεσιτικό Γραφείο