Αν νομίζεις πως είναι «ο ένας» και έχει μία (ή όλες) από τις παρακάτω συμπεριφορές, μάντεψε. Δεν είναι
Άλλο ένα κείμενο για τοξικούς συντρόφους και, άρα, τοξικές σχέσεις; Ναι, άλλο ένα, γιατί ξέρουμε όλοι καλά πως πρόκειται για ένα από τα πλέον συχνά φαινόμενα γύρω μας -το έχουν ζήσει φίλοι μας, το έχουμε ζήσει εμείς και, αν δεν μάθουμε να αναγνωρίζουμε τα σημάδια και να πάρουμε μαθήματα από τα λάθη μας, κατά πάσα πιθανότητα θα το ξαναζήσουμε.
Κι επειδή η ζωή είναι μικρή για να τη σπαταλάμε σε προβληματικές σχέσεις που όχι μόνο δεν έχουν μέλλον, αλλά μας κάνουν και κακό, σήμερα θα δούμε ένα κλασικό μοτίβο τοξικής σχέσης: εκείνο που νιώθεις συνέχεια πως έχεις κάνει κάτι λάθος και πρέπει να απολογηθείς, πως δεν είσαι αρκετή, πως ευθύνεσαι για ό,τι πάει στραβά. Με άλλα λόγια, τη σχέση με έναν ανασφαλή άντρα που παίζει ένα από τα τρία ακόλουθα ψυχολογικά παιχνίδια προκειμένου να νιώσει καλύτερα για τον εαυτό του.
Αν λοιπόν ετοιμάζεσαι να μπεις ή βρίσκεσαι ήδη σε μια σχέση που ο σύντροφός σου έχει κάποια από τις 3 παρακάτω συμπεριφορές, ίσως ήρθε η ώρα να ξανασκεφτείς τις επιλογές σου.
Σε κατηγορεί συνέχεια για όλα
Γιατί να φταις εσύ όταν μπορεί πάντα να φταίει κάποιος άλλος; Η ενοχοποίηση και η προβολή των δικών σου ανασφαλειών πάνω σε άλλους, γίνεται σε μεγάλο βαθμό υποσυνείδητα, αυτό όμως τις κάνει ακόμη πιο επικίνδυνες για μια σχέση.
Αυτός που κατηγορεί συνέχεια δεν έχει αυτοεκτίμηση, ωστόσο δεν θέλει να το παραδεχτεί. Γι’ αυτό και θα κατηγορεί πάντα εσένα, αντί να στρέψει τον καθρέφτη στον εαυτό του. Ακόμη κι αν εκείνος πιστεύει πως θα βγει νικητής με αυτόν τον τρόπο, η συνεχής ενοχοποίηση κάνει κακό τόσο σε εκείνον όσο και σε σένα και έχει καταστροφικά αποτελέσματα για τη σχέση σας.
Τι να κάνεις όταν ο άλλος σε κατηγορεί για τα πάντα:
Αρχικά, κάνε ένα βήμα πίσω και αφιέρωσε χρόνο στο να ρόλο που παίζεις εσύ σε αυτή τη διαρκή διαμάχη. Μίλα με έναν φίλο ή ακόμα καλύτερα με έναν ψυχοθεραπευτή για να εξακριβώσεις κατά πόσο ευθύνεσαι στην πραγματικότητα. Τι είσαι συχνότερα, εκείνος που κατηγορεί ή εκείνος που ενοχοποιείται; Αν ισχύει το δεύτερο, παρατήρησε πότε συμβαίνει συχνότερα. Αν συμβαίνει όταν προσπαθείς να έρθεις πιο κοντά στον σύντροφό σου, ή όταν αισθάνεσαι τέλεια με τον εαυτό σου ή απλά περνάς μια υπέροχη μέρα, τότε πρέπει να μιλήσετε. Αν μέσα από αυτή τη συζήτηση δεις πως ο άλλος συνεχίζει να σε κατηγορεί περισσότερο από τον εαυτό του, τότε ήρθε η ώρα να φύγεις.
Το να ντροπιάζεις κάποιον για οτιδήποτε πάνω, μέσα ή γύρω του, για το οποίο δεν μπορεί να κάνει κάτι, είναι μια ιδιαίτερα δημοφιλής τάση τα τελευταία χρόνια, ειδικά στα κοινωνικά δίκτυα. Σε μια σχέση όμως, το να κάνεις τον άλλο να ντρέπεται είναι από τις πιο τοξικές συμπεριφορές.
Αν κάποιος θέλει να σε ντροπιάσει, μπορεί να το κάνει όποτε θέλει και χωρίς να έχεις κάνει το παραμικρό για να προκαλέσεις τέτοια αντίδραση. Μπορεί να σε κάνει να νιώσεις ντροπή ακόμη και για τον τρόπο που αναπνέεις. Αυτός που σε ντροπιάζει, είναι συχνά εξαρτωμενος από σένα. Θέλει να σε καταρρακώσει για να ενισχύσει το εγώ του. Ταυτόχρονα, θέλει να σε χειραγωγήσει γιατί φοβάται πως, μόλις καταλάβεις πως είσαι καλύτερη από εκείνον σε κάτι, θα σε χάσει.
Μην πιστεύεις τίποτα από όσα λέει. Το παιχνίδι της ντροπής δεν λειτουργεί ποτέ θετικά σε μια σχέση, αντιθέτως σημαίνει πως αυτός που το παίζει νιώθει απόγνωση και φόβο. Επίσης, η ντροπή δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο συνεξάρτησης. Φοβόμαστε να φύγουμε από μια δουλειά, μια ερωτική ή φιλική σχέση, μια συνεργασία, επειδή μας κάνουν να νιώθουμε λίγοι και ανεπαρκείς. Γενικά προσπάθησε να αγνοείς τέτοιες συμπεριφορές, αν όμως είναι χρόνιες και επαναλαμβανόμενες, τότε πρέπει να φύγεις.
Πατά πάνω σου για να νιώσει καλά για τον εαυτό του
Συχνά, οι άνθρωποι που μας κατηγορούν και μας ντροπιάζουν είναι ιδιαίτερα επιτυχημένοι στον τομέα τους, επειδή η δική τους τάση για αυτοκατηγορία τους έχει κάνει τελειομανείς σε προβληματικό βαθμό. Άλλωστε αυτό που μας ελκύει εξ αρχής πάνω τους, είναι η εξωτερική τους λάμψη και αυτοπεποίθηση.
Αυτοί οι άνθρωποι δεν βλέπουν την αποτυχία ως επιλογή, ενώ η αυτοεκτίμησή τους είναι συχνά τόσο χαμηλή που δεν το παραδέχονται. Λένε ψέματα, βρίσκουν δικαιολογίες και κατηγορούν άλλους για τα προβλήματά τους, ώστε να κρύψουν αυτό το έντονο συναίσθημα ανεπάρκειας που τους διακατέχει. Θα κάνουν τα πάντα για να μείνουν στο βάθρο που τους έχουμε βάλει, το οποίο δεν πιστεύουν πως αξίζουν.
Τι να κάνεις όταν κάποιος σε χρησιμοποιεί για να τονώσει τον εγωισμό του
Συνήθως, αν δώσεις προσοχή, μπορείς να διακρίνεις τη θλίψη και το κεκαλυμμένο άγχος του ατόμου που σε κατηγορεί και σε ντροπιάζει. Μπορεί να νιώθεις πως θες να το βοηθήσεις ή να το θεραπεύσεις, επειδή το νοιάζεσαι. Μπορεί να το δικαιολογείς συνέχεια και μπορεί, όταν το βοηθάς έμπρακτα, να σε ανταμείβει με ένα κύμα αγάπης και στοργής. Για λίγο θα φαίνεται πως όλα έφτιαξαν, μέχρι το άτομο αυτό να εκτροχιαστεί πάλι ψυχολογικά και να ξεκινήσει δεύτερος, και χειρότερος, γύρος συγκρούσεων. Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται έναν έμπειρο επαγγελματία ψυχικής υγείας για να τους βοηθήσει.
Αν έχεις πει στον φίλο ή συντροφό σου πώς σε κάνει να νιώθεις με τις πράξεις του, χρησιμοποιώντας ξεκάθαρες εκφράσεις όπως «Όταν μου βάζεις τις φωνές νιώθω πως δεν με σέβεσαι» κι εκείνος όχι μόνο συνεχίζει αλλά πλέον νιώθεις πως σε χειραγωγεί, αυτό σημαίνει πως η χαμηλή του αυτοεκτίμηση είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που δεν μπορείς να λύσεις μόνη σου, όσο κι αν θα ήθελες.
Αν είναι το αφεντικό σου, ξεκίνα να ψάχνεις για άλλη δουλειά. Αν είναι ο φίλος ή ο σύντροφός σου, ο οποίος αρνείται να αναγνωρίσει το πρόβλημά του και συνεχίζει να παίζει ψυχολογικά παιχνίδια μαζί σου, τότε δυστυχώς πρέπει να τον αφήσεις. Μπορεί στην αρχή να είναι δύσκολο και επίπονο, στην πορεία όμως θα νιώσεις πως ένα βάρος έφυγε από πάνω σου και θα βρεις την ευτυχία και την ηρεμία που είχες ανάγκη.
